Samenvatting schaliegas Om meer duidelijkheid te geven over het proces rond schaliegas heeft OVG diverse bestanden voor u gelezen en hieronder samengevat. Uiteraard kunt u de originele en uitgebreide teksten bij ons opvragen via [email protected]. Wat is schaliegas en hoe wordt het gewonnen? Schaliegas: aardgas opgesloten in kleine belletjes in zogenaamde schalies, harde, kleisteenachtige aardlagen. Schaliegas zit in grote delen van NL op enkele kilometers diepte. Voor winning is boorinstallatie nodig. Eerst verticaal tot 1000 – 5000 meter boren, daarna horizontaal verder boren door schalielaag over afstand tot ca. 3000 meter. Daarna 'fracken', afkorting van ‘hydraulic fracturing’. Fracken = onder grote druk inspuiten van mix van water, chemicaliën (1%) en zandkorrels in kleisteenlaag. Door ontstane scheuren kan gas naar boorschacht lopen. Fracking en toezicht daarop zijn geregeld in Mijnbouwbesluit. Schattingen hoeveelheid schaliegas in NL variëren van 100 tot 500 miljard m³. Gebruik in NL ca. 45 miljard m³ per jaar. Proefboringen kunnen meer inzicht geven in hoeveelheid. Bedrijf Cuadrilla is in NL actief en zegt dat 100 miljard m³ al interessant is. Geïnteresseerde bedrijven moeten boorplan maken voor toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen. In plan staat hoe bedrijf voldoet aan milieuregels voor bodem, lucht, licht en geluid en wat het doet aan veiligheid voor mens en milieu. Ook moet bedrijf soorten chemicaliën bekend maken. Chemicaliën zijn o.a. nodig om: • water tijdelijk te verdikken voor meevoeren van zand • groei van bacteriën voorkomen • mineralen oplossen • roest van buizen tegen te gaan Tegenstanders over schaliegas in Nederland - Hoeveelheid gas voor hooguit 5 jaar - Veiligheid: meer kans op aardbevingen - Kans op vervuiling grondwater: hogere kosten voor schoon drinkwater - Geen duurzame energiebron - Wind- en zonne-energie zijn veel beter voor het milieu en kunnen niet op raken - Kosten voor gezondheidszorg door meer luchtvervuiling - Waardedaling woningen - Ca. 20 miljoen investering per proefboring (waarvan 40% door de Staat als aandeelhouder wordt betaald en dus met belastinggeld) - Verdwijnen van natuur door verstoring van leefgebied van planten en dieren - Natte natuurgebieden verdrogen mogelijk door gebruik grondwater voor fracking - Verlies van werkgelegenheid in bijv. toeristische sector Voorstanders over schaliegas in Nederland - Schaliegas is nieuwe vorm van energie - Door veroudering van velden neemt olieproductie af, compensatie van nieuwe technieken zoals schaliegas kunnen dit compenseren - Rond 2025 wordt NL van netto-exporteur van gas uit Groningen een netto-importeur - NL moet alle economische kansen aangrijpen om de resterende gasreserves te ontwikkelen, ook van schaliegas - Nederland loopt achter bij het behalen van de streefdoelen hernieuwbare energie (doel 14% in 2020). Aandeel was in 2005 2,3% en is 4,5% in 2013. - NL blijft grootgebruiker in fossiele brandstoffen door grote industrie- en transportsector en door dichtbevolkt land en is intensieve CO2-economie. In industrie is trend om aardgas te vervangen door olie en olieproducten. Dit versterkt CO2uitstoot. Daarom voorkeur voor schaliegas. - Internationale investeerders tonen interesse in winning schaliegas - Schaliegas kan dienen als tussenoplossing voor omslag naar duurzame energie - Schaliegas zorgt voor minder afhankelijkheid van buitenlandse energieleveringen - Schaliegas zorgt voor werkgelegenheid (boortorens, transport, waterzuivering) - Meer info www.rvo.nl/subsidies-regelingen/structuurvisie-schaliegas www.rijksoverheid.nl/schaliegas Procedure - Onderzoek naar risico’s en gevolgen schaliegaswinning middels Milieu Effect Rapportage, kortweg plan-MER - Conceptnotitie reikwijdte en detailniveau: hierin staat hoe overheid MER wil uitvoeren - Mogelijkheid tot indienen zienswijzen op bovenstaande conceptnotitie van 29 mei tot en met 9 juli 2014 - In deze periode vragen betrokken ministers advies aan wettelijke adviseurs en betrokken bestuursorganen. Tevens geeft commissie m.e.r. advies over conceptnotitie - 1 juli 2014: ingangsdatum aanpassing Mijnbouwbesluit met aparte vermelding voor fracking. Koppelingen in Mijnbouwwet naar structuurvisie schaliegas en structuurvisie ondergrond waardoor deze ook als basis dienen bij besluiten op grond van Mijnbouwwet - Vaststellen definitieve notitie reikwijdte en detailniveau - Na afronden plan-MER wordt ontwerp-structuurvisie schaliegas opgesteld (onderdeel van structuurvisie ondergrond) - Begin 2015 mogelijkheid tot indienen zienswijzen op ontwerp-structuurvisie - Definitieve structuurvisie zomer 2015 Structuurvisie schaliegas - In 2015 wordt structuurvisie definitief. In structuurvisie staat of ministers van Economische Zaken (Kamp) en Infrastructuur en Milieu (Schultz) schaliegaswinning toestaan en in welke gebieden. Er staan geen boorlocaties in. Deze worden pas bekend gemaakt als er een vergunningaanvraag voor een proefboring komt. In structuurvisie staat rol van schaliegas bij overgang naar duurzame energie (in 2023 moet 16% duurzaam zijn, in 2050 100%). Tot die tijd fossiele brandstoffen, waaronder schaliegas nodig. Schone en belangrijke brandstof in NL. Gasproductie in Groningen en andere plaatsen loopt terug. - Toegekende opsporingsvergunningen voor proefboringen naar schaliegas zijn tot definitieve structuurvisie niet uitvoerbaar. Nieuwe vergunningen worden tot die tijd nog niet afgegeven. De 3 bedrijven in NL die al vergunning tot proefboring hebben, weten pas na vaststelling van de definitieve structuurvisie schaliegas of ze mogen boren. - Naast opsporingsvergunning hebben bedrijven nog andere vergunningen nodig om te kunnen boren, bijvoorbeeld omgevingsvergunning. - Structuurvisie schaliegas gaat ook in op overlast voor omwonenden van boorlocatie (bijv. toename verkeer). Onderzocht wordt wat goede (internationale) voorbeelden zijn voor tegemoetkoming aan regio’s. - Er wordt onderzoek gedaan naar methodes om beheersbare risico’s verder terug te dringen, bijvoorbeeld nieuwe boortechnieken, duurzamere chemicaliën of betere werkprocessen. De uitkomsten komen in structuurvisie schaliegas. Gebieden uitgesloten van verticale boringen naar schaliegas (hier kunnen mogelijk wel horizontale boringen plaatsvinden): - Natura 2000-gebieden - waterwingebieden - grondwaterbeschermingsgebieden - grote wateren - stedelijk gebied Onderzoek naar winning schaliegas in Nederland Rijksoverheid heeft onderzoek laten doen naar risico’s voor milieu en volksgezondheid van boringen naar schaliegas. Conclusies: • Geen redenen om winning schaliegas bij voorbaat te verbieden • Risico’s op vervuiling van grondwater beheersbaar • Er ontstaat geen bodemdaling • Kans klein dat gas ontsnapt langs en uit boorgat • Winning schaliegas kost meer ruimte dan winning 'gewoon' aardgas • Overlast is groter dan bij 'gewone' winning van aardgas, door meer boorlocaties. Veiligheidsrisico groter door vaker boren, ook met fracking. Onderzoek naar houding en kennis van burgers t.a.v. schaliegas Ministerie van Economische Zaken heeft in 2013 onderzoek onder Nederlandse bevolking gedaan naar kennis en houding van burgers t.a.v. schaliegas. 803 Nederlanders hebben mening gegeven (respons 65%). Daarnaast zijn 109 bewoners (respons 82%) van gemeente Boxtel geïnterviewd en 97 (respons 74%) van Noordoostpolder. Conclusies: - 75% v. bevolking is op hoogte van onderzoek Witteveen + Bos naar risico’s en gevolgen opsporing en winning schaliegas. In gemeenten Boxtel en Noordoostpolder is dit 90%. - 1/3 v. Nederlanders denkt dat overheid bij proefboringen zorgvuldige afweging maakt. Ander 1/3 deel denkt dit juist niet. In gemeenten Boxtel en Noordoostpolder denkt 50% dat overheid geen zorgvuldige afweging maakt. - 90% van Nederlanders heeft weleens gehoord van schaliegas - Bijna 50% van Nederlanders geeft aan geen of heel weinig kennis te hebben over winning schaliegas. In gemeenten Boxtel en Noordoostpolder geven inwoners wat vaker aan neutraal kennisniveau te hebben - - 40% van Nederlanders staat negatief tegenover schaliegas, 40% is neutraal, 20% is voorstander. In gemeente Boxtel is 70% negatief en in gemeente NOP 55%. Argumenten tegen schaliegas: voldoen aan strenge milieuregels in NL, gevaar aardbevingen, mogelijke vervuiling drinkwater, toename CO2-uitstoot, gebruik van chemische stoffen bij boringen Argumenten voor: economische impuls, NL onafhankelijk v. buitenlandse energie Gezamenlijke opvattingen van voor- en tegenstanders: kansen op vervuiling drinkwater zo klein mogelijk maken, toetsing aan strenge milieuregels. Nederlanders hebben massale voorkeur voor zonne-, wind- of waterkrachtenergie. Informatie van Stichting Schaliegasvrij Nederland Onderzoeken uit Verenigde Staten - grondwatervervuiling In Verenigde Staten al veel schaliegas gewonnen. Studie 2011: grondwater-reservoirs in dit gebied zijn vervuild geraakt met methaan. Te hoge concentratie aardgas in water veroorzaakt explosie- en verstikkingsgevaar. Onderzoekers denken dat vervuiling komt door lekken pijpleidingen of doordat putten niet goed zijn afgedicht met cement. Ook mogelijk: ondergrondse breuken door fracking. - Slecht zuiveren toxisch afvalwater 10 tot 40% van geïnjecteerde water keert terug naar oppervlakte. Meeste water in Amerika werd afgevoerd, maar zuiveringsbedrijven bleken onvoldoende in staat om water te zuiveren met als gevolg dat water in rivieren terecht kwam die dienen als voedselvoorziening voor miljoenen mensen. Overschrijdende hoeveelheden kankerverwekkende stoffen in water aangetroffen. - Chemicaliën Voor fracken worden o.a. water en chemicaliën gebruikt. Het lukt onvoldoende om water te zuiveren. Ook: resten chemicaliën in bodem. Gevolgen lange termijn onduidelijk. - Aardbevingen Onderzoek in Oklahoma: aardbevingen komen veel vaker voor sinds boren schaliegas. Door injecteren met afvalwater worden breuken in gesteente in beweging gezet door drukveranderingen. Bovendien werkt water als soort smeermiddel, waardoor breuken gemakkelijker gaan bewegen. Risico’s voor Nederland Bovenstaande onderzoeken zijn uitgevoerd in VS. Nederlandse regelgeving is strenger, maar NL wetgeving nog niet afgestemd op deze manier van gaswinning. Bij onconventionele gaswinning zijn veel meer boorputten nodig en ook na winning blijven er risico’s, zoals het opwaarts ‘migreren’ van chemische stoffen door breuklijnen, aardbevingen en ‘blow-outs’. Tegenstanders zeggen dat het technisch onmogelijk blijkt om putten op lange termijn afdoende af te sluiten (staal roest, cement rot). Grootschalig waterverbruik en transport Veel water nodig voor fracken, tussen 7,5 en 13 miljoen liter voor horizontale boring. Water moet worden afgevoerd, veel transportbewegingen, daardoor schade aan milieu. Afvalwater kan deels herbruikt worden, mits meer chemicaliën gebruikt worden. Veiligheid Nederland dichtbevolkt. Veel boortorens nodig voor schaliegaswinning. Voor boringen in beschermde natuurgebieden (bijv. Nationale Landschappen en/of Natura2000-gebieden) is minister enig bevoegd gezag voor vergunningverlening, waardoor inspraak van burgers en lokale overheden geminimaliseerd wordt. Afgelopen jaren meerdere ongelukken bij winning schaliegas, zoals lekkage schalieboorlocatie in Pennsylvania (USA) en twee lichte aardbevingen in Engeland. In Boxtel staat pal naast geplande boorput een datacenter van Rabobank dat essentieel is voor gehele betalingsverkeer in Zuid-Nederland. Datacenters gevoelig voor aardbevingen. Na weerstand van Rabobank, bevolking en later vanuit gemeente Boxtel heeft boorbedrijf aanvraag voor tijdelijke boorvergunning ingetrokken. Horizontale boringen kunnen enkele kilometers ver reiken (max. 7 km). Schadelijke effecten kunnen zich in groter gebied openbaren. Winning van onconventioneel gas (o.a. schaliegas) t.o.v. conventioneel gas slechter voor milieu. Gebruik van methaan bij schaliegasboringen speelt hier belangrijke rol in. Diverse studies hiernaar in Amerika, maar uitkomsten niet een-op-een overnemen voor NL situatie, o.a. door strengere regelgeving in NL. Feit: methaan warmt aarde sneller op dan kooldioxide en kan daarmee effect hebben op klimaatverandering. Onderzoeken tonen aan dat toename aan gebruik van aardgas, waaronder schaliegas, aarde met meer dan 3°C zal opwarmen, terwijl 2°C klimaatcrisis al onafwendbaar zal maken. Overheidssubsidie Bij winning gas kan Energie Beheer Nederland (EBN) namens Staat der Nederlanden voor 40% deelnemen aan winningsactiviteiten door bedrijven. EBN is hiertoe wettelijk bevoegd en door participatie helpt EBN het boren naar olie en gas op gang. Groot deel van NL gasbaten komt hieruit. EBN heeft ook 40%-aandeel in bedrijven die in NL naar schaliegas of steenkoolgas willen boren. EBN helpt dus een omstreden vorm van fossiele brandstofwinning op gang. Experts plaatsen hier vraagtekens bij, omdat schaliegaswinning niet zo lucratief zou zijn als door winnende bedrijven wordt geschetst. In VS lijken tegenvallende resultaten gemaskeerd te worden door piramide-achtige opzet waarbij steeds weer nieuwe investeerders aangetrokken worden. Diverse landen staan proefboringen en winning met behulp van fracken niet langer toe (o.a. Frankrijk, Zuid-Afrika, Bulgarije, Roemenië, delen van Canada en delen van VS). Mijnbouwwet Nederlandse Mijnbouwwet moet aangepast worden om schaliegaswinning veiliger en minder belastend voor milieu te maken. Geregeld in wet: bij aantonen economisch winbaar gas in opsporingsgebied moet opsporingsvergunning omgezet worden in exploitatievergunning. Minister van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie is enige bevoegd gezag voor verlening van alle vergunningen. Daardoor voor gemeenten vrijwel onmogelijk om in dit stadium boringen tegen te houden. Onderzoek effect op natuur De Nederlandse studente Corine van Huissteden heeft effecten op natuur uitgezocht voor Schaliegasvrij Nederland. Schaliegaswinning vooral in gebieden waar veel dieren leven, zorgt voor verstoring / versnippering van leefgebieden van planten en dieren door aanwezigheid en continu draaiende boortorens (licht) en aanvoerwegen. Ook landbouwgrond is leefgebied voor dieren. Toename verkeer kan voor slachtoffers zorgen. Gevoelige dieren zoals das en otter kunnen uit NL verdwijnen. Mogelijk verdrogen natte natuurgebieden door gebruik van grondwater voor fracking. Twee derde van natuurgebieden is al verdroogd. Meer onderzoek nodig naar effect van fracking op verdroging. Afgelopen eeuw veel moeite gedaan voor natuurgebieden. Deze investering wordt door schaliegasboringen mogelijk teniet gedaan. Winning schaliegas Bij vinden schaliegas in NL kan NL hier met huidige gebruik hooguit 5 jaar van profiteren. Gebieden waar mogelijk gezocht zal worden naar schaliegas Internationale handel in energie TTIP staat voor Transatlantic Trade and Investment Partnership en is vrijhandelsverdrag waarover tussen VS en Europa wordt onderhandeld. Belangrijke onderdelen zijn vrije import en export van schaliegas en gelijkschakeling van milieu- en veiligheidseisen. Dit laatste moet vooral zorgen dat ongelukken en incidenten handel niet verstoren. Tegenstanders van schaliegas zijn met die gelijkschakeling niet blij, want eisen zijn in VS stuk lager dan in Europa. Briefwisselingen overheid 18-9-2013 brief van minister Kamp van EZ naar Tweede Kamer Minister Kamp geeft in brief aan dat hij door Witteveen + Bos onderzoek heeft laten uitvoeren naar winning en opsporing schaliegas. Conclusie onderzoek: gevolgen en risico's die met winning en opsporing gepaard kunnen gaan zijn in algemeen te ondervangen. Kamp schrijft dat hij uitsluit dat boring plaats zal kunnen vinden als uit MER-rapportage van bepaald gebied blijkt dat schaliegas daar niet verantwoord opgespoord of gewonnen kan worden. Kamp zal structuurvisie / plan-MER op laten stellen voor bepalen welke gebieden het best geschikt zijn voor proefboringen, waarbij kans op winning schaliegas het grootst is en effecten voor milieu, veiligheid, landschap (incl. Werelderfgoed) en natuur geborgd zijn. Grofweg kwart van NL zal worden meegenomen in structuurvisie / plan-MER. Kamp: zowel voor, tijdens als na afronding van structuurvisie / plan-MER gelegenheid voor inspraak en overleg van lokale overheden, inwoners, commissie m.e.r. en andere belanghebbenden. Ook na opstellen van visie / plan zal locatiespecifieke MER moeten aantonen dat opsporing en eventueel winning veilig en verantwoord kunnen. Opstellen van de structuurvisie / plan-MER zal 1 tot 1,5 jaar in beslag nemen. In deze periode zal Kamp met drinkwaterbedrijven, mijnbouwsector en Staatstoezicht op de Mijnen onderzoeken hoe gesignaleerde risico’s van bijv. mogelijke vervuiling van grond- en oppervlaktewater kunnen worden verkleind bijv. door toepassing nieuwe technieken. Kamp gaat verkennen hoe hij lokale overheden meer kan betrekken bij opstellen van condities waaronder vergunningen kunnen worden verleend. Kamp geeft aan nationale, regionale en lokale belangen tegen elkaar af te wegen, rekening houdend met veiligheid, welzijn en economische en financiële belangen. 13-11-2013 brief van minister Kamp aan Tweede Kamer Minister Kamp schrijft aan Tweede Kamer dat structuurvisie betrekking zal hebben op ondergrond en bovengrond en tot doel heeft meest geschikte locaties voor opsporing en winning schaliegas in kaart te brengen. Eerst plan-MER opstellen dat milieugevolgen laat zien van gebieden waar potentieel schaliegas aanwezig is. Hierin worden ook landschap (incl. cultureel erfgoed), veiligheid en natuur meegenomen. Structuurvisie geeft minister breder afwegingskader voor besluitvorming over vergunningen voor opsporing en winning schaliegas. Voor andere overheden is structuurvisie referentiekader dat inzicht geeft in locaties waar opsporing en winning van schaliegas mogelijk is. Kamp vindt het belangrijk dat omgeving goed wordt betrokken bij totale proces. Kamp ziet vervolgtraject als volgt: - Eind 2013 krijgt een bureau opdracht voor opstellen plan-MER - Start hiervan is conceptnotitie reikwijdte en detailniveau (wat wordt in plan-MER onderzocht en welk gebied gaat het bestrijken?) - Mogelijkheid tot indienen zienswijzen op conceptnotitie - Notitie definitief vaststellen en plan-MER vormgeven - Eind 2014 / begin 2015: Plan-MER en ontwerp-structuurvisie naar Tweede Kamer sturen - In structuurvisie meenemen: afweging m.b.t. maatschappelijk kosten en baten. Toelichten van rol schaliegas in energietransitie en nut en noodzaak schaliegas - M.b.t. winning schaliegas wijzigingen opstellen in Mijnbouwwet – wijzigingen worden per 1-6-2014 van kracht - Vóór zomer 2014 inventariseren welke nieuwe technieken beschikbaar zijn of komen om resterende risico’s fracken te minimaliseren. - Model opzetten om winning schaliegas voor regio met voldoende compenserende maatregelen gepaard te laten gaan. Kamp verwacht dat structuurvisie schaliegas integraal onderdeel kan vormen van structuurvisie ondergrond. Hij zal erop toezien dat beide structuurvisie-processen goed op elkaar afgestemd worden. 28-5-2014 Brief van drs. Moons, voorzitter begeleidingscommissie aan minister Kamp Drs. Moons stuurt Kamp advies van begeleidingscommissie t.a.v. conceptnotitie reikwijdte en detailniveau plan-MER schaliegas. Om kwaliteit en onafhankelijkheid van onderzoek (conceptnotitie en plan-MER) te waarborgen, toetst begeleidingscommissie producten die in kader van MER-procedure worden opgesteld voordat deze ter inzage worden gelegd. Begeleidingscommissie bestaat uit vertegenwoordigers uit RIVM, Deltares en TNO en onafhankelijk voorzitter mevr. Moons. Advies wordt tegelijk gepubliceerd met conceptnotitie. In verband met korte voorbereidingstijd gaat het vooralsnog om globale toetsing gericht op consistentie en navolgbaarheid. Desondanks constructief gesprek tussen commissie en opstellers conceptnotitie. Voor planMER wordt begeleidingscommissie vanaf begin betrokken. Twee toetsmomenten gepasseerd, daarop is eerste conceptnotitie substantieel aangepast (gelet op: leesbaarheid, onderbouwing van keuzes, eenduidig gebruik definities, hoofdstukkenindeling, duidelijkheid van gebruikte tabellen). Deze versie is besproken en daaruit is huidige versie ontstaan. Deze ligt ter inzage en is niet meer getoetst. Na tweede toetsing is conceptnotitie aangepast. Begeleidingscommissie heeft volgende aandachtspunten: - Belangrijk om steeds aan te geven om welke stap in proces het gaat - In totale proces dezelfde definities en criteria blijven gebruiken - In conceptnotitie staan uitsluitingsgebieden (uitsluiting tot aan 1000 meter onder maaiveld). Onderbouwing voor dit criterium is beperkt, omdat het verstrekkende implicaties heeft. Advies: benoem implicaties beter en licht potentiële gevolgen toe. - Conceptnotitie maakt onderscheid in landschapstypen. Aangezien notitie niet alle informatie over landschapstypen bevat, wil commissie dat relevante informatie over hydrogeologische opbouw van ondergrond ook wordt meegenomen in plan-MER. Ook nieuwe inzichten in ondergrondstructuur (bijv. grondwatersystemen, breukzones) moeten in alle stappen tot structuurvisie worden meegenomen. - Kaarten, tabellen en grafieken moeten eenduidige en heldere bijschriften krijgen, om verkeerde interpretatie te voorkomen als deze uit context worden gehaald. Begeleidingscommissie hecht grote waarde aan hoofdstuk ‘Verkenning nut en noodzaak’. Belangrijk dat vooraf duidelijk is welke randvoorwaarden en criteria onderzocht moeten worden om tot goede afweging nut en noodzaak te komen. Commissie blijft aandringen op brede afweging en niet te zeer nadruk op financiële afwegingen. Belangrijk: toekomstige energiebehoefte in NL. Andere afwegingen mogen duidelijker in beeld komen. Vraagstuk kosten en baten levert verwarring op. Conceptnotitie stelt dat veel punten op diverse schaalniveaus doorwerken. Niet helder hoe hiermee wordt omgegaan. Commissie wijst erop dat voorwaarden en criteria om te komen tot plan-MER omvangrijker zijn dan in hoofdstuk 5 van conceptnotitie wordt genoemd, o.a. voldoen aan Wet Milieubeheer. Belangrijk: effecten voor alternatieven en mitigerende en compenserende maatregelen blijven vergelijken. 28-5-2014 brief van Kamp aan Tweede Kamer Minister Kamp biedt conceptnotitie reikwijdte en detailniveau aan Tweede Kamer aan. Hiermee wordt MER voor structuurvisie schaliegas formeel gestart. In conceptnotitie staat wat in MER onderzocht wordt, welke gebieden daarbij worden betrokken en hoe onderzoek wordt uitgevoerd. Uitgangspunt is schaliegaskaart van TNO. Uitsluitingsgebieden waar: - schaliegaswinning bij wet is uitgesloten (bijv. waterwingebieden), - gebrek is aan fysieke ruimte - vergunningverlening niet realistisch is (bijv. stedelijk gebied en Natura 2000) Resterende gebieden worden geclusterd op landschapstypen en onderzocht op milieueffecten. Mogelijke effecten worden gebaseerd op voorbeeldwinning, basecase genaamd, uit studie in opdracht van EBN. Milieubeoordeling wordt door vertaald naar deelgebieden in plangebied. Plan-MER moet feitelijke beschrijving opleveren van milieueffecten. Uiteindelijke keuze voor gebieden waar opsporing en winning schaliegas mogelijk zijn, wordt gemaakt in structuurvisie. In plan-MER komt hiervoor ook verkenning naar maatschappelijk voor- en nadelen van schaliegaswinning. In Staatscourant, Volkskrant en enkele regionale dagbladen in grensstreek België en Duitsland is bekend gemaakt dat conceptnotitie van 29 mei tot en met 9 juli ter inzage ligt. In deze periode vraagt Kamp tevens advies aan wettelijke adviseurs, betrokken bestuursorganen en relevante overheden in Duitsland en België. Ook worden belanghebbende bedrijven en belanghebbende organisaties op gebied van mijnbouw, (drink)water en milieu gevraagd om mening. Commissie m.e.r. krijgt vraag om alle adviezen, reacties en zienswijzen te betrekken in haar advies. Na zomer 2014 verwacht Kamp samen met minister van Infrastructuur en Milieu definitieve notitie vast te stellen. Aan hand van definitieve versie wordt plan-MER uitgevoerd. Kamp geeft aan dat hij begeleidingscommissie heeft gestart met als doel borgen van kwaliteit en onafhankelijkheid onderzoek. Commissie heeft conceptnotitie 2 keer getoetst en daarop is notitie aangepast. Aandachtspunten van begeleidingscommissie staan genoemd in bovenstaande brief van 28-5-2014 brief van drs. Moons. Reactie van Kamp op aantal punten: - dieptebegrenzing van 1000 meter bij uitsluiting van gebieden: ogenschijnlijk kunnen activiteiten elkaar in de weg zitten (2-dimensionaal bezien), maar fysiek (3-D) blijken ze in afzonderlijke lagen plaats te vinden. Reden 1000 meter begrenzing: boven 1000 meter liggen mogelijk watervoorraden en hier zijn geen schalielagen. In plan-MER worden mogelijkheden in diepere gebieden niet op voorhand uitgesloten, maar expliciet getoetst en implicaties van dieptebegrenzing zullen nadere toelichting en invulling krijgen. Kamp nodigt belanghebbenden (bijv. drinkwaterbedrijven) uit hun reactie te geven op genoemde 1000 meter. - Keuze voor landschapstypen in relatie tot schaliegaswinning: in plan-MER moeten niet alleen ondergrondse milieueffecten worden beschreven, maar ook bovengrondse. Landschapstypen hebben bovengronds geen directe relatie met het eventueel voorkomen van schaliegas. Dat hangt sterk samen met geologische gesteldheid. Indeling in landschapstypen maakt het mogelijk om gebieden met uniforme kenmerken met elkaar te vergelijken. - Kamp merkt op dat nut en noodzaak schaliegas thuishoort in concept-structuurvisie. Wil toch tegemoet komen aan maatschappelijke discussie en heeft het daarom in conceptnotitie opgenomen. Hiermee mogelijkheid tot indienen zienswijzen en bekijken aan welke randvoorwaarden en criteria verkenning nut en noodzaak moet voldoen. Kamp: heeft TNO opdracht gegeven voor onderzoek naar innovatieve technieken die restrisico’s fracking kunnen minimaliseren. Na zomer verwacht Kamp resultaten te kunnen presenteren aan Tweede Kamer. Kamp zal opsporingsvergunningen niet intrekken, omdat vergunninghouders op zijn verzoek geen gebruik hebben gemaakt van vergunning. Verzoeken om verlenging worden aangehouden tot na vaststelling van structuurvisie. Nieuwe verzoeken worden tot die tijd niet in behandeling genomen. Proefboringen vinden niet plaats voordat structuurvisie is goedgekeurd en voorafgaand daaraan het maatschappelijke en politieke debat is gevoerd. Begin 2015 wordt concept-structuurvisie naar Tweede Kamer gestuurd. Hierop is inspraak mogelijk. Na vaststelling neemt Kamp pas besluiten over nieuwe of verlengingsaanvragen voor opsporingsvergunningen. Aanpassing van Mijnbouwwet zal zorgen voor wettelijke verankering van brede afwegingskader structuurvisie.
© Copyright 2024 ExpyDoc
