Lees meer... - Passend Primair Onderwijs Zeeuws Vlaanderen

Ontwikkelings
Perspectief
Plan
Ontwikkelingsperspectief
Met de invoering van Passend Onderwijs wordt de toewijzing van extra ondersteuning, voor
leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, een verantwoordelijkheid van het
samenwerkingsverband van een bepaalde regio.
De wetgever heeft bepaald dat het ontwikkelingsperspectief (OPP) hèt instrument wordt om passend
onderwijs voor individuele leerlingen te realiseren.
In het document Onderwijs Ondersteunings Continuüm (2012) is beschreven welke rol het OPP zal
spelen in de ondersteuningstoewijzing.
Dit is tevens geëxpliciteerd in het document “Handelingsgericht Ondersteuning Toewijzen” (2013)
Voor het samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Zeeuws Vlaanderen is een werkgroep
aan de slag gegaan om een format te ontwikkelen wat in de regio gebruikt gaat worden in de
ondersteuningstoewijzing.
Voor het OPP zijn een aantal aspecten voorgeschreven door de wetgever (artikel 40a. WPO). Tevens
zijn er een aantal richtlijnen geformuleerd in het Referentiekader Passend Onderwijs (PO-Raad,
2013). Vanuit dit kader heeft de PO-raad de brochure “Ontwikkelingsperspectief in het speciaal
basisonderwijs en speciaal onderwijs” (PO-raad 2013) geschreven. Hiervan is gebruik gemaakt voor
de ontwikkeling van het OPP voor het samenwerkingsverband PPOZV.
Dit samenwerkingsverband werkt met de uitgangspunten van Handelingsgericht Werken. Een van de
kenmerken is dat er systematisch, transparant en planmatig gewerkt wordt. Het OPP is daarom het
resultaat van de handelingsgerichte werkwijze.
Het OPP is geen doel op zich, maar:
 een manier van verantwoord en planmatig handelen;
 een middel om te komen tot afgestemde ondersteuningsarrangementen;
 een onderlegger voor een verantwoorde afweging voor het afgeven van een
toelaatbaarheidsverklaring tot S(B)O.
Zoals eerder genoemd is het OPP in de wet opgenomen. Dit is het kader voor het
ontwikkelingsperspectief. Dit betekent dat het bestaat uit elementen:
 Wat moet?
 Wat is wenselijk?
 Aanvullingen/afwijkingen in de categorie “pas toe of leg uit….”
Wat moet:


Het OPP wordt opgesteld voor leerlingen die extra ondersteuning ontvangen. Dit zijn:
o Alle leerlingen in het SO
o Alle leerlingen in het SBO
o Leerlingen in het regulier onderwijs die gebruik maken van de voorzieningen binnen
het SWV die vallen in de categorie “Extra ondersteuning”. Het geldt niet voor
leerlingen die ondersteuning krijgen vanuit de basisondersteuning die door de school
wordt geboden.
Het ontwikkelingsperspectief bevat:
o De verwachte uitstroombestemming:
Dat is het vervolgonderwijs of één van de uitstroomprofielen van het Voortgezet
speciaal onderwijs;
o De beargumentering van de verwachte uitstroombestemming:
op grond van onderwijsbehoeften van leerling.
o




De noodzakelijke ondersteuning en afwijking bij één of meer onderdelen van het
onderwijsprogramma.
o De duur c.q. tijdsperiode.
Vaststelling na op overeenstemming gericht overleg met ouders.
Binnen 6 weken na plaatsing vastgesteld.
Minimaal eenmaal per jaar evalueren met ouders.
Een leerling met een OPP in het regulier onderwijs dient gemeld te worden bij BRON:
o Anonieme melding
o Tijdsduur OPP
Wat mag:




Verfijning uitstroombestemming gedurende de schoolloopbaan.
Beschrijving gewenst onderwijsondersteuningsarrangement in termen van: aandacht en tijd,
voorzieningen, expertise, gebouw en samenwerking
Als document bij schoolverlaten.
Aanvullen ten behoeve van de eigen eisen en werkbaarheid.
Pas toe of leg uit:



Handelingsgericht werken
Handelingsgerichte diagnostiek
Gekoppeld aan leerlingvolgsysteem.
Op grond van het bovenstaande kader zijn in het format voor PPOZV de volgende gegevens terug te
vinden:
Algemene gegevens:
Naam leerling, school, groep, geboortedatum, versienummer OPP.
Argumenten:
Kindkenmerken en contextkenmerken: positieve en belemmerende factoren
Onderwijsbehoeften.
Verwachte uitstroombestemming;
Vervolgonderwijs of uitstroomprofielen voortgezet speciaal onderwijs.
Noodzakelijke ondersteuning:
Beschrijving afwijking in regulier onderwijsaanbod.
Gewenst arrangement, handelingsgericht, beschreven in 5 aspecten:
Aandacht en tijd, voorzieningen, expertise, gebouw en samenwerking.
Tijdsduur:
Datum van ingang.
Verwachte einddatum.
Evaluatiedatum.
Evaluatie:
Beschrijving resultaten (proces en product).
Argumenten voor vervolg.
Handelingsgericht Werken als kader voor het OPP
Zoals eerder geschreven is het OPP het resultaat van een proces. De inhoud van het OPP is daarmee
geen vaststaand feit maar een groeidocument.
Handelingsgericht Werken is gebaseerd op zeven belangrijke uitgangspunten:
1. De onderwijsbehoeften van de leerling staan centraal.
2. Om deze helder te krijgen, wordt gebruik gemaakt van de positieve aspecten van leerlingen,
leerkrachten en ouders.
3. De leerkracht doet ertoe;
4. Waardoor de leerlingen zichzelf kunnen ontwikkelen in de context.
5. Daarom werken de betrokkenen constructief samen;
6. Aan heldere doelen die systematisch geëvalueerd worden, waarvoor
7. Een systematische en transparante werkwijze noodzakelijk is.
Het gebruik van het OPP levert binnen het Handelingsgericht Werken een belangrijke bijdrage aan
alle uitgangspunten.
Daarom is dit OPP zo ingericht dat met het doorlopen van de fasen uit Handelingsgericht Werken het
document zich vult. Wat betreft het gebruik geldt het uitgangspunt: voor ieder kind HGW en voor
sommigen een OPP!
De eerste fase is het WAARNEMEN. In deze fase kan een start
gemaakt worden met het invullen van het OPP. De
beginsituatie wordt in beeld gebracht omdat de leerling,
vanuit de gebruikelijke registratie en toetsing opvalt.
Belangrijk is dat in deze fase ook de verwachtingen van
alle betrokken partijen helder zijn.
In deze fase vinden ook overwegingen plaats over de
ondernomen activiteiten en de resultaten daarvan.
De fase van BEGRIJPEN is een belangrijke en een
relatief ingewikkelde.
Deze fase heeft namelijk tot doel om de
onderwijsbehoeften van de leerling te benoemen en te
komen tot de verwachte uitstroombestemming.
Belangrijk omdat hier het geheel om draait: wat heeft dit
kind, in deze klas, met deze leerkracht, op deze school met
deze ouders nodig?
Ingewikkeld omdat vanuit de situatie waarin het probleem is ontstaan
naar
de oplossing gezocht moet worden.
Om de onderwijsbehoeften en de uitstroombestemming duidelijk te krijgen kan nader onderzoek
noodzakelijk zijn. Externe ondersteuning in deze fase in de vorm van Handelingsgerichte Diagnostiek,
Handelingsgerichte Proces Diagnostiek of Handelingsgerichte Begeleiding kunnen een bijdrage
leveren aan het in beeld brengen van deze aspecten.
Na het beschrijven van onderwijsbehoeften en uitstroombestemming komt de fase van PLANNEN.
In deze fase wordt beschreven welke ondersteuning noodzakelijk is, welke gerealiseerd kan worden
en wat er extra nodig is om aan de onderwijsbehoeften te kunnen voldoen.
Het gaat hier om de beschrijving van het arrangement waarbij de onderwijsbehoeften de
argumenten zijn.
Het arrangement bestaat uit 5 aspecten:
Aandacht en tijd, expertise die nodig is, bijzondere doch noodzakelijke voorzieningen, aanpassingen
in gebouw en ruimte en de noodzakelijke samenwerking met andere partijen.
Tevens wordt in deze fase vermeld wat de noodzakelijke afwijkingen van het reguliere lesprogramma
moeten zijn.
Als deze zaken – arrangement en afwijkingen van het reguliere lesprogramma- zodanig zijn dat deze
niet meer binnen een groepsplan onder te brengen zijn is een OPP noodzakelijk.
Tenslotte komt de fase van het REALISEREN
Het OPP wordt hier gebruikt als planningsdocument. Er wordt beschreven in welke periode
activiteiten gaan plaatsvinden. Belangrijk is dat ook beschreven wordt welke doelen in de genoemde
periode gerealiseerd gaan worden.
Deze fase is door de evaluatie die plaatsvindt de start voor een nieuwe cyclus.
De evaluatie moet minimaal één keer per jaar met de ouders uitgevoerd worden.
ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF
Algemene gegevens:
Leerling:
School:
Groep:
Leerkracht(en):
Schoolloopbaan:
Geb. datum:
Versie nr.:
Datum van invullen:
Naam ouder 1:
Naam ouder 2:
Doel en verwachtingen OPP
Planning onderwijs
Aanvraag extra ondersteuning
Aanvraag toelaatbaarheidsverklaring SBO/SO
Verwachtingen leerling
Verwachtingen ouders
Verwachtingen school
WAARNEMEN
Korte beschrijving beginsituatie
Relevante voorgeschiedenis
Ontwikkelingsgebied
Didactische ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling
Sociale ontwikkeling
Emotionele ontwikkeling
Fysieke ontwikkeling
Leren leren
Niveaubeschrijving
rekenen
lezen
taal
Ondernomen acties en effecten
BEGRIJPEN
Gegevens over de leerling in de context
Leerlingkenmerken
“Dit kan ik al…”
Bevorderende factoren
Didactische ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling
Sociale ontwikkeling
Emotionele ontwikkeling
Fysieke ontwikkeling
Leren leren
Belemmerende factoren
Externe factoren
Bevorderende factoren
Belemmerende factoren
Onderwijsleersituatie
Thuissituatie
Vrije tijd
Integratief beeld: van overzicht naar inzicht
Verwachte uitstroombestemming: uitzicht
Taakgerichte dagbesteding
Voortgezet Speciaal Onderwijs
Arbeidsgerichte dagbesteding
Voortgezet Speciaal Onderwijs
Vervolgonderwijs
Praktijkonderwijs
VMBO-BB
Leerwegondersteunend
VMBO-KB
Leerwegondersteunend
VMBO-T / MAVO
HAVO
VWO/Gymnasium
Onderwijsbehoeften
Op deze manier leert deze leerling het best!
Didactisch
Cognitief
Sociaal
Emotioneel
Fysiek
Leren leren
Gewenste ondersteuning
Dit is wat nodig is om aan de onderwijsbehoeften te voldoen.
Aandacht
Voorzieningen
Expertise
Gebouw
Samenwerking
PLANNEN
Ondersteuning die gerealiseerd kan worden binnen de school…
Aandacht en tijd
Voorzieningen
Expertise
Gebouw
Samenwerking
Ondersteuning die wij nodig hebben…
Aandacht en tijd
Voorzieningen
Expertise
Gebouw
Samenwerking
Afwijkingen in regulier onderwijsprogramma: leerroute of leerlijn
REALISEREN
Periode:
SMART-doelen:
Activiteiten:
(Wie betrokken)
Wanneer is doel behaald?
1.
2.
3.
Bijzonderheden:
Evaluatie OPP
Datum/ betrokkenen
Evaluatie vanuit de leerling zelf
Huidige leerresultaten
Op welke leergebieden is er nog sprake van
specifieke onderwijsbehoeften?
Hoe verder?
Bijstellingen OPP?
Sluit het huidige onderwijsarrangement aan op
deze onderwijsbehoefte?
Ondertekening voor akkoord
Naam ouders/verzorgers
Namens school:
Namens
Samenwerkingsverband:
Functie:
Functie:
Datum
Datum
Datum
Handtekening
Handtekening
Handtekening