Het IOP en OPP in het praktijkonderwijs

Het IOP en OPP in het praktijkonderwijs
Alle leerlingen in het Praktijkonderwijs werken met een IOP.
De verwachtingen, doelen, competenties en mogelijkheden van de leerling zijn richtinggevend voor het IOP.
In het 2e jaar, uiterlijk derde leerjaar wordt door de school, leerling en ouders een uitstroomprofiel overeengekomen.
Het werken met het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) maakt het mogelijk om aan te sluiten bij wat de leerling vraagt.
Door de Wet Passend onderwijs komt er – waarschijnlijk- per 1 augustus 2014
een nieuw artikel 26 ‘Ontwikkelingsperspectief’ (OPP) in de Wet op het voortgezet onderwijs te staan.
Het artikel 26 zegt in het kort:
- Het bevoegd gezag stelt nadat op
overeenstemming gericht overleg is
gevoerd met de ouders een
ontwikkelingsperspectief vast
 voor leerlingen die extra
ondersteuning behoeven, voor
zover het betreft leerlingen die
voorbereidend beroepsonderwijs,
middelbaar of hoger algemeen
voortgezet onderwijs of
voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs volgen;
 voor alle leerlingen die
praktijkonderwijs volgen*
- Het ontwikkelingsperspectief wordt
zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 6
weken na inschrijving vastgesteld
- Het ontwikkelingsperspectief wordt
ten minste 1 x per jaar geëvalueerd
met ouders
- Het ontwikkelingsperspectief bevat
een omschrijving van de te bieden
ondersteuning en begeleiding
Wat zijn de verplichte onderdelen van
het ontwikkelingsperspectief?
- De te verwachten
uitstroombestemming d.w.z. naar
welk soort functie op de
arbeidsmarkt
- De onderbouwing van de verwachte
uitstroombestemming
- De te bieden ondersteuning en
begeleiding en, indien aan de orde,
de afwijkingen van het
onderwijsprogramma
Wat zegt het Toezichtskader 2013?
Kwaliteitsaspect 10: De school begeleidt
leerlingen die extra ondersteuning
nodig hebben effectief aan de hand van
hun ontwikkelingsperspectief (extra
ondersteuning).
10.1 Het bevoegd gezag stelt bij
plaatsing voor iedere leerling een
ontwikkelingsperspectief vast.
(verplicht voor scholen voor
praktijkonderwijs)
10.2 De leerling ontvangt onderwijs
zoals beschreven in het
ontwikkelingsperspectief.
(verplicht voor scholen voor
praktijkonderwijs)
10.3 De school stelt vast of de
leerlingen zich ontwikkelen conform het
ontwikkelingsperspectief en maakt naar
aanleiding hiervan beredeneerde
keuzes.
(verplicht voor scholen voor
praktijkonderwijs)
Wat betekent dit voor het praktijkonderwijs?
Het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP)
Het Ontwikkelingsperspectief (OPP)
→ in het tweede, uiterlijk derde leerjaar wordt door school,
leerling en ouders een uitstroomprofiel overeengekomen
→ wordt zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 6 weken na
inschrijving vastgesteld
→ in het uitstroomprofiel is een streefdoel opgenomen,
waarin wordt aangegeven wat de te verwachten uitstroom
is
→kijkt naar ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling
op de langer termijn
→ geeft richting aan verwachtingen, doelen, competenties
en mogelijkheden van de leerling
→ in het IOP staan concrete doelen en daarbij passende
acties om de gestelde doelen te behalen
→ koppelt de doelen aan bewijzen (opbrengsten)voor in het
portfolio
→ kijkt naar welke onderwijsdoelen de leerling aan het
eind van de schoolloopbaan zal kunnen behalen
→ kijkt naar wat nodig is om de gestelde doelen te
behalen
→ geeft belemmerende en bevorderende factoren weer
die van invloed zijn op het onderwijsleerproces
→ geeft aan welke ondersteuning en begeleiding
geboden wordt
Het opstellen van het ontwikkelingsperspectief is de start van het, samen met de leerling en zijn/ haar ouders,
verder vorm en inhoud geven aan het IOP
1
Routekaart Het OPP in het IOP
Opstellen van het ontwikkelingsperspectief
Gedegen intakeprocedure
- Belemmerende en bevorderende factoren
-Onderwijskundig rapport
- Verwachtingen, doelen, competenties en
mogelijkheden van de leerling
op basis van een beargumenteerde
onderbouwing
- Mogelijkheden leerling in relatie tot de voor
de uitstroombestemming vereiste kennis en
vaardigheden
- Belemmerende en bevorderende factoren
Samen met de leerling verder vorm en inhoud
geven aan het IOP
Volgen en evalueren van de ontwikkeling.
- Concrete doelen opstellen en bijbehorende
acties
- IOP gesprekken met leerling en ouders
- Koppelen aan bewijzen
- Cyclisch proces van planmatig werken
- Coachingsgesprekken
- Evalueren van opgestelde doelen
- Ondersteuning en begeleiding
De onderdelen van het OPP kunnen verwerkt worden in het IOP:
Inhoudsopgave IOP:

Persoonlijke gegevens, belemmerende en bevorderende factoren

Hoe zie ik mijn toekomst? Ontwikkelingsperspectief (vastgesteld uiterlijk 6 weken na inschrijving) en uitstroombestemming, verwachtingen, doelen, competenties en mogelijkheden

Waar ga ik de komende periode aan werken? Concrete doelen en bijbehorende acties, ondersteuning en begeleiding en de koppeling naar bewijzen

Ondertekening

Evaluatie, ten minste 1x per jaar

Hoe kijk ik terug op wat ik gedaan en bereikt heb?

Start nieuwe cyclus
Het IOP omvat het OPP en is een dynamisch document
2
Mijn OPP in het IOP
Het ontwikkelingsperspectief




Het bevoegd gezag stelt nadat op overeenstemming gericht overleg is gevoerd met de ouders een
ontwikkelingsperspectief vast
Het ontwikkelingsperspectief wordt zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen zes weken na de
inschrijving van de leerling vastgesteld.
Voor alle leerlingen in het PrO dient een ontwikkelingsperspectief vastgesteld te worden
Het ontwikkelingsperspectief wordt ten minste één keer per schooljaar met de ouders (en leerling)
geëvalueerd
Verplichte onderdelen van het ontwikkelingsperspectief



De te verwachten uitstroombestemming van de leerling
In het praktijkonderwijs heeft de uitstroombestemming betrekking op naar welk soort functie op de
arbeidsmarkt uitstroom wordt verwacht
De onderbouwing van de verwachte uitstroombestemming. Deze onderbouwing bevat de
samenhangende argumenten die relevant zijn voor het onderwijs en die daarmee de keuze
onderbouwen voor een uitstroombestemming.
o Er wordt rekening gehouden met de mogelijkheden van de leerling in relatie tot de voor de
uitstroombestemming vereiste kennis en vaardigheden
o De onderbouwing bevat ten minste een weergave van belemmerende en bevorderende
factoren
De te bieden ondersteuning en begeleiding en, indien aan de orde, de afwijkingen van het
onderwijsprogramma
Volgen en evalueren van de ontwikkeling van de leerling
Scholen evalueren minimaal 2x in het jaar het opgestelde IOP met ouders en de leerling.
Daarmee wordt meteen tegemoet gekomen aan het ten minste jaarlijks evalueren van het
ontwikkelingsperspectief.
Op basis van deze evaluatie treft het bevoegd gezag, indien nodig, extra maatregelen om de leerling op de koers
richting uitstroombestemming te houden of stelt het ontwikkelingsperspectief bij. Door gebruik te maken van de
mogelijkheid om het ontwikkelingsperspectief bij te stellen, kan de school rekening houden met het feit dat
leerlingen door omstandigheden een andere ontwikkeling kunnen doormaken dan zij aan het begin van de
schoolperiode had verwacht.
*Wanneer artikel 26 in werking treedt zal waarschijnlijk voor alle leerlingen in het praktijkonderwijs een OPP
opgesteld moeten zijn; voor leerlingen die reeds een Individueel ontwikkelingsplan hebben zou dit IOP
uitgebreid kunnen worden met het OPP (zie voorbeeld)
3
In het IOP
1. De te verwachten uitstroombestemming van de leerling.
o
o
o
o
Arbeid
Arbeid en leren
Beschermde arbeid
Dagbesteding
2. De onderbouwing van de verwachte uitstroombestemming van de leerling.
o rekening houden met de mogelijkheden van de leerling
o Belemmerende en bevorderende factoren
Het gaat hier om kind gebonden factoren en omgevingsfactoren die het onderwijsproces kunnen beïnvloeden en
die (mede) bepalen of een leerling een bepaalde uitstroombestemming kan bereiken, zoals bijvoorbeeld:
 Cognitieve mogelijkheden
 Schoolvaardigheden
 Persoonskenmerken
 Medische bijzonderheden
 Werkhoudingsaspecten (doorzettingsvermogen, werktempo, concentratie, taakaanpak, zelfstandig
werken, e.d.)
 Gezinssituatie
4
3. De te bieden ondersteuning en begeleiding en, indien aan de orde, de afwijkingen van het
onderwijsprogramma.(specifieke onderwijsbehoeften)
Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
 Het geven van extra instructie
 Het laten werken met instructiekaarten
 Rekening houden met dyslexie
 De opdracht in delen geven
 De taken opschrijven
 Gebruik van timetimer
 E.d.
5
Mijn OPP in het IOP format
Mijn IOP
Persoonlijke gegevens
Mijn naam:
Mijn klas/groep/fase
Geboortedatum:
Mijn coach/ mentor:
Ik ben op deze school
gestart op:
………………………./………………………./…………………………….
Hoe zie ik mijn toekomst?
Wat kan ik, wat wil ik, wat zijn mijn verwachtingen, doelen, competenties en mogelijkheden?
Mijn ontwikkelingsperspectief
Datum
Mijn uitstroombestemming is zo zelfstandig
mogelijk functioneren in de samenleving en
daarom richt ik mij onder meer op:
0 Arbeid
0 Arbeid en leren
0 Beschermde arbeid
0 Dagbesteding
Wat kan ik al?
Wat staat er over mij in mijn dossier?
Bevorderende factoren
Belemmerende factoren
6
IOP gesprek: Waar ga ik de komende periode aan werken?
Periode:
Datum ………………….tot………………………….
Ik ga werken aan
Ik ga aan dit doel
werken
Dit doe ik door
Ik bewijs dit met
Begeleiding en
ondersteuning
Domein Wonen
Domein Werken
- Stage/arbeid
- .....................
Domein Vrije tijd
Domein Burgerschap
- Sociale
competenties
- .........................
Nederlands
Rekenen
Ondertekening
Mijn uitstroombestemming is overeengekomen met mijn ouders
De doelen waar ik aan gaan werken zijn besproken met mijn ouders
Datum:
Leerling
Ouders / verzorgers
Mentor/coach
Directeur
7
Evaluatiegesprek
Eerste evaluatiegesprek
Datum………
Mijn behaalde doelen
Dit bewijs ik met (portfolio)
De doelen die ik niet gehaald heb:
Ik heb daar de volgende verklaring voor:
8