POPULAIR JAARVERSLAG

POPULAIR
JAARVERSLAG
2013
“Het herstel van onze
financiële positie blijft
absolute topprioriteit.”
2
Twee gezichten
Het jaar 2013, maar ook 2014 dat nog grotendeels voor ons ligt, kent twee gezichten.
Enerzijds zijn er ontwikkelingen waar we als fonds mijns inziens goed op hebben
geanticipeerd en gereageerd. Anderzijds overschaduwt een dreigende korting het
positieve gevoel van de stappen die we als fonds hebben gezet. We zitten in een
financieel zorgelijke situatie. Pensioenfonds UWV heeft het jaar afgesloten met een
dekkingsgraad van 101,5%. Dat heeft tot gevolg gehad dat we de pensioenen per 2014
helaas niet hebben kunnen verhogen. Maar mogelijk zijn de gevolgen nog ingrijpender.
Want op 31 augustus 2014 loopt ons korte termijn herstelplan af. Als onze dekkingsgraad
dan niet het vereiste niveau van 104,4% heeft bereikt, zullen we zowel de opgebouwde
als ingegane pensioenen moeten verlagen.
Wat gebeurde er nog meer in 2013? Een belangrijke ontwikkeling is dat het
opbouwpercentage met ingang van 2013 variabel is. De premie die de werkgever op
grond van de cao betaalt, is gemaximeerd op 20% van de totale loonsom. Het is duidelijk
dat we onze deelnemers steeds minder zekerheid kunnen geven over de hoogte van
hun pensioen. Dit is de nieuwe werkelijkheid, waar we allemaal mee om moet leren
gaan. Voor het bestuur is deze ontwikkeling reden geweest om onze actieve deelnemers
als eerste fonds in Nederland de online tool Op Koers aan te bieden. Hiermee krijgen
onze deelnemers antwoord op de vraag of ze vandaag de dag op koers zijn met hun
pensioenopbouw, gegeven hun verwachte uitgaven na pensionering.
Amsterdam, mei 2014
Peter Ploegsma
Voorzitter Pensioenfonds UWV
3
Dekkingsgraad 2013
130%
120%
111,1%
110%
vereiste dekkingsgraad
104,4%
minimaal vereiste
dekkingsgraad
100%
90%
80%
Dec 12
Jan 13 Feb 13
Mrt 13
Apr 13
Mei 13
Jun 13
Jul 13
Aug 13 Sep 13
Okt 13
Nov 13
Dec 13
Wat zegt de dekkingsgraad?
De dekkingsgraad is de financiële graadmeter van het fonds. In simpele bewoordingen geeft de
dekkingsgraad antwoord op de vraag: Is er genoeg vermogen om alle toegezegde pensioenen (nu en
in de toekomst) te kunnen betalen? Bij een dekkingsgraad van 100% kan precies aan alle toekomstige
verplichtingen voldaan worden. Een dekkingsgraad van 101,5% betekent dat we voor elke € 1.000 pensioen
die we nu of in de toekomst uit moeten keren € 1.015 in kas hebben.
Op weg naar een dekkingsgraad van 104,4%
U zou wellicht denken dat een dekkingsgraad van 101,5% dus prima is. De dekkingsgraad is echter een
momentopname. Dalen de aandelenkoersen dan daalt ook de dekkingsgraad. En zo zijn er nog veel meer
variabelen – waaronder de rente – die de hoogte van de dekkingsgraad sterk beïnvloeden. Om eventuele
tegenvallers te kunnen opvangen, is het daarom noodzakelijk dat pensioenfondsen buffers aanhouden.
Om die reden eist De Nederlandsche Bank een dekkingsgraad die hoger ligt dan 100%. De vereiste
dekkingsgraad is dus bestand tegen een zekere mate van tegenslag. Pensioenfonds UWV heeft een vereiste
dekkingsgraad van 111,1%. Daar zijn we echter nog lang niet. Omdat bij Pensioenfonds UWV sprake was van
een dekkingstekort, heeft het fonds plannen moeten opstellen voor herstel. In ons herstelplan, dat eind
augustus 2014 afloopt, staat dat de dekkingsgraad dan minimaal 104,4% moet zijn. Dit is onze belangrijkste
focus. Als we niet het minimaal vereiste niveau van 104,4% bereiken, zijn we verplicht zowel de opgebouwde
als ingegane pensioenen te verlagen. Een ander nadelig effect van een te lage dekkingsgraad is dat we
onze indexatieambitie niet kunnen waarmaken. De afgelopen jaren is het ons niet gelukt om de pensioenen
te indexeren en dit gaat naar verwachting, gezien de ontwikkeling van de dekkingsgraad, ook de komende
jaren lastig worden.
5
Eerste negatieve rendement in vijf jaar
In 2013 stegen de aandelenkoersen. Dat is positief. Maar
de rente steeg ook en dat heeft nadelige effecten voor de
beleggingsportefeuille. Een hogere rente leidt namelijk
tot lagere waardering van de beleggingen in vastrentende
waarden zoals staatsobligaties. Omdat we in een periode
van herstel zitten en niet nog verder in de problemen
willen komen, beleggen we defensief: veel beleggingen
in vastrentende waarden. Hoewel er dus winsten werden
geboekt op de aandelenmarkten, verloren we juist op de
portefeuille vastrentende waarden. Dit samen zorgden voor
een beleggingsresultaat van -1,5%. Het eerste negatieve
rendement van de laatste vijf jaren (in de jaren 2009 tot en
met 2012 behaalden we rendementen van respectievelijk
10,9%, 10,6%, 11,6% en 10,1%).
Rendementen 2009-2013
10,1%
0%
0%
10,6%
4%
4%
10,9%
8%
8%
11,6%
12%
12%
-1,5%
-4%
-4%
-8%
-8%
-10%
6
2009 2010 2011 2012 2013
Beleggingsportefeuille per 31 december 2013
2,2%
19,8%
0,4%
Vastrentende waarden
Vastgoed
6,6%
Aandelen
71%
Grondstoffen
Liquide middelen
Het pensioenlandschap
blijft in beweging
Stijgende
pensioenrichtleeftijd
Variabel opbouwpercentage
in 2013
Lager opbouwpercentage
in 2014
Nieuw bestuursmodel
Nieuwe wetgeving verplicht pensioenfondsen om te kiezen voor één van de mogelijke vijf
bestuursmodellen. Er is in 2013 door Pensioenfonds UWV gekozen voor een paritair bestuur. Dit model
houdt in dat de medezeggenschap van de medewerkers, de gepensioneerden en de werkgever direct
verankerd is in het bestuur zelf. De Wet versterking bestuur pensioenfondsen stelt daarnaast steeds
strengere eisen aan de geschiktheid van bestuurders. Daarom is besloten dat het ook mogelijk moet zijn
om externe bestuurders te benoemen. Daarnaast is voor het eerst gewerkt met een Raad van Toezicht
waaraan het bestuur verantwoording aflegt.
Een nieuw financieel toetsingskader (FTK)
In 2015 komt er onder andere naar verwachting een nieuw financieel toetsingskader (FTK) om het
pensioenstelsel bestendiger te maken voor economische schokken. Bij de vormgeving van het
strategische beleid onder het nieuwe FTK gaat het om afstemming tussen pensioenambitie, kosten
en risicobereidheid. Dit klinkt heel complex, in het kort komt het hierop neer. Het nieuw financieel
toetsingskader is nodig om u meer transparantie te bieden over het pensioenstelsel en om meer
inzicht te geven in uw individuele pensioensituatie. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat u weet wat u
kunt verwachten van het fonds, welke risico’s u loopt en hoe het gesteld is met uw pensioenopbouw.
Met al deze zaken wordt rekening gehouden, net als met de (toekomstige) verplichtingen van het
fonds, bij het opstellen van het nieuwe FTK.
Opbouwpercentage wordt verder verlaagd
Per 1 januari 2015 wordt nieuwe fiscale wetgeving van kracht. De wetgeving beperkt het pensioen
dat we elk jaar belastingvrij mogen opbouwen. Cao-partijen zullen in overleg met het pensioenfonds
tot overeenstemming komen over de concrete gevolgen van de fiscale beperkingen voor onze
pensioenregeling. De nieuwe regeling zal naar verwachting per 1 januari 2015 binnen de kaders van
de wet moeten zijn aangepast.
9
Communicatie op maat
Bent u Op Koers?
Als eerste pensioenfonds in Nederland introduceerden wij Op Koers. Een online tool waarmee u kunt
checken of u op schema bent met uw pensioenopbouw. Uw eigen inschatting van de uitgaven na uw
pensionering wordt vergeleken met de werkelijke pensioenopbouw. We vinden het belangrijk dat u
weet welke eventuele risico’s u loopt en welke acties u kunt ondernemen wanneer u niet op koers
bent.
Blijf dankzij het persoonlijke pensioenplein altijd up-to-date
Pensioen is een complex onderwerp. Daarom proberen wij u alleen informatie te bieden die relevant is
voor uw pensioensituatie. Door het achterlaten van uw emailadres op het persoonlijke pensioenplein
van onze website kunnen wij u nog beter op de hoogte houden van alle ontwikkelingen. Bij belangrijke
updates en veranderingen krijgt u een e-mailalert met een link naar de website. Op deze manier blijft
u altijd up-to-date! Bent u al gepensioneerd? Dan is dit pensioenplein niet op u van toepassing. U kunt
zich op de website wel inschrijven voor de nieuwsservice, zodat u ook goed op de hoogte blijft.
Altijd op de hoogte van uw persoonlijke pensioensituatie?
Laat uw e-mailadres achter op het pensioenplein op uwvpensioen.nl en ontvang informatie op
maat.
10
Moet u extra tijd besteden aan uw pensioen?
In het najaar van 2013 hebben wij u uitgedaagd om stil te staan bij uw pensioensituatie. Op deze
manier werd u geattendeerd op de mogelijke risico’s die u loopt. We merken dat we steeds minder
zekerheid kunnen geven over de hoogte van uw pensioen. Het is daarom nog meer van belang
geworden dat u zelf op de hoogte bent van de eventuele risico’s en de acties die u kunt ondernemen
om een mogelijk te lage pensioenopbouw te voorkomen.
Mobiele website
In 2013 gebruikte 72% van de 12- tot 75-jarigen in Nederland zijn
smartphone om op internet te surfen. Om deelnemers zo goed
mogelijk van dienst te zijn, heeft Pensioenfonds UWV een speciale
mobiele website.
11
Bijna 6.000 UWV’ers
hebben in 2013 gebruik
gemaakt van Op Koers.
Gemiddeld waren de
bezoekers 10,5 minuten
bezig met het in
kaart brengen van hun
pensioensituatie.
6 keer het online
magazine Pensioen
& Jij uitgegeven.
x2
2 keer het magazine Pensioen & U
uitgegeven (waarvan 1 x gedrukt).
Onze website werd in 2013 door
41.580 unieke personen
bezocht. Samen bekeken zij 244.164
webpagina’s.
Er zijn 12
pensioenspreekuren
gehouden voor
deelnemers die bijna
met pensioen gaan.
2.144 mensen
bezochten in 2013 onze mobiele
website.
Kostentransparantie
Pensioenfonds UWV vindt heldere verantwoording en communicatie over de uitvoeringskosten
van het fonds belangrijk. De uitvoeringskosten worden gesplitst in pensioenuitvoeringskosten,
vermogensbeheerkosten en transactiekosten.
Pensioenuitvoeringskosten
Hieronder vallen kosten voor de pensioenadministratie, communicatie, het bestuursbureau, de
toezichthouder, de actuariële en juridische dienstverlening, het bestuur, de externe accountant en
actuaris.
Pensioenuitvoeringskosten per actieve deelnemer en gepensioneerden (in euro)
Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Pensioenuitvoeringskosten
4.493
4.584
Pensioenuitvoeringskosten per deelnemer
141
145
Vermogensbeheerkosten
De vermogensbeheerkosten worden beïnvloed door de beleidskeuzes van het bestuur en de
complexiteit van de markten waarin wordt belegd. In 2013 zijn de vermogensbeheerkosten
voornamelijk gestegen door een andere invulling van de beleggingsportefeuille. We zijn meer gaan
beleggen in alternatieve beleggingen, zoals grondstoffen en vastgoed.
Vermogensbeheerkosten als percentage van gemiddeld belegd vermogen
14
Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Totale kosten van vermogensbeheer
18.437
14.377
Gemiddeld belegd vermogen
5.082.271
4.925.517
Kosten van vermogensbeheer in %
0,36%
0,29%
Transactiekosten
Transactiekosten ontstaan op het moment dat in beleggingstitels wordt gehandeld.
Transactiekosten als percentage van gemiddeld belegd vermogen
Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Totale transactiekosten
7.542
6.527
Gemiddeld belegd vermogen
5.082.271
4.925.517
Transactiekosten in %
0,15%
0,13%
Kerncijfers 2013
21.194
10.595
deelnemers
gepensioneerden
1.169
792
mensen traden in
2013 toe tot de regeling
mensen gingen in
2013 met pensioen
15
Uitgegeven door:
Stichting Pensioenfonds UWV
Postbus 501
9700 AM Groningen
(050) 582 79 77
www.uwvpensioen.nl
Juli 2014
Downloads
Deze uitgave is een verkorte, vereenvoudigde en toelichtende versie
van het formele jaarverslag 2013. U kunt het volledige jaarverslag
opvragen via het bestuursbureau of downloaden op
www.uwvpensioen.nl/downloads.