Burgemeester en Wethouders Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 030 - 286 10 00 Fax 030 - 286 12 24 www.utrecht.nl Leden van de Gemeenteraad Behandeld door Doorkiesnummer E-mail Bijlage(n) Uw kenmerk Uw brief van P.W.M. Budel 030 - 28 65232 [email protected] / Datum Ons kenmerk Onderwerp 7 oktober 2014 14.061493 Uitvoering motie 46; aandacht voor digitale vaardigheden Verzonden Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden Geachte Raadsleden, In uw vergadering van 17 juli 2014 heeft uw raad motie 46 aangenomen, inzake aandacht voor digitale vaardigheden van de Utrechtse burgers. In deze brief willen wij u informeren over de wijze waarop wij de uitvoering van deze motie ter hand nemen. In de motie wordt het college verzocht om : 1. 2. 3. In navolging van de gemeente Rotterdam te onderzoeken hoe het met de digitale vaardigheid van onze Utrechtse inwoners is gesteld; In samenwerking met maatschappelijke organisaties (Bibliotheek, Mira Media, Taal doet meer, Stichting Lezen en Schrijven en het Wijkbedrijf) te komen tot een goed aanbod om digitale vaardigheden van verschillende doelgroepen (ouderen, laaggeletterden en mensen met een beperking) te bevorderen; De raad voor de Programmabegroting 2015 te informeren over de wijze waarop dit aanbod ingebed wordt in de herijking Volwasseneneducatie 2015 e.v. In onze brief van 25 juni 2014 (kenmerk 14.043122) is geconstateerd dat de samenleving steeds meer digitaliseert en dat het voor iedereen belangrijk is om goed deel te kunnen nemen aan deze gedigitaliseerde samenleving. Het optimaal participeren binnen onze gedigitaliseerde samenleving, ook wel e-inclusie genoemd, is niet voor iedereen eenvoudig en kan leiden tot een kloof tussen burgers en informatie en interactie. Deze ontwikkeling zien we als een breed en complex maatschappelijk probleem. Wij vinden het belangrijk dat zoveel mogelijk burgers in staat zijn om bewust, kritisch en actief mee te doen in de digitaliserende samenleving. Het is echter niet op voorhand duidelijk welke eigen rol en verantwoordelijkheid de gemeente hierin heeft en op welke wijze deze rol ingevuld kan worden. De gemeente is immers niet de enige partij die nodig is om de dreigende digitale kloof te verkleinen. Enerzijds hebben andere landelijke en lokale dienstverleners hun eigen verantwoordelijkheid om hun klanten zo optimaal mogelijk ten dienste te zijn (denk aan de invoering van b.v. de OV-chipcard, DigiD, internetbankieren, jaaropgave belastingdienst, aanvragen uitkeringen UWV en toegang tot informatie op vrijwel alle terreinen). Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk 7 oktober 2014 14.061493 Anderzijds zijn er verschillende partners die pogen de vaardigheden van burgers te verhogen op dit vlak. Digitaal, via organisaties als Seniorweb, ETV en dergelijke, maar ook organisaties die op andere wijzen burgers ondersteunen die niet over een computer of over voldoende vaardigheden beschikken: de bibliotheek, hulpverleners, zelforganisaties en andere vrijwilligers. Deze brede inzet is naar onze mening nodig om de problematiek zo goed mogelijk aan te pakken. Zoals in de motie wordt aangegeven betreft de problematiek niet alleen laaggeletterden, maar ook (groepen) ouderen en mensen met een beperking. Delen van deze doelgroepen zullen ook al voor de digitalisering problemen hebben ervaren met het tot zich nemen van informatie en het verzorgen van de papieren administratie. Van delen van deze doelgroepen kan ook niet worden verwacht dat zij op korte termijn in staat zullen zijn om zich de noodzakelijke vaardigheden eigen te maken. Tegen deze achtergrond hebben wij ten aanzien van het eerste verzoek in de motie: het entameren van een onderzoek, inmiddels een bredere opdracht verstrekt dan het onderzoek dat in Rotterdam is uitgevoerd. Naast een beter inzicht in de omvang van groepen burgers die achterblijven in hun digitale vaardigheden, is een beter kwalitatief inzicht gewenst in leerwensen en leervermogen onder deze doelgroepen. Daarnaast is van belang na te gaan welke andere oplossingsstrategieën (bijvoorbeeld hulp van het eigen netwerk, bezoek van een loket, ondersteuning door hulpverleners) worden gehanteerd. En tot slot is meer inzicht gewenst in de activiteiten die andere belangrijke dienstverleners inzetten en digitale leermogelijkheden die op internet beschikbaar zijn om de noodzakelijke vaardigheden te bevorderen. Op deze wijze ontstaat er een duidelijker beeld van de vraag naar leer- en ondersteuningswensen van deze groepen burgers én een duidelijker context op welke wijze de gemeente Utrecht het beste bij kan dragen aan het verminderen van de digitale kloof. Wij verwachten dat beide onderzoeken in het eerste kwartaal van 2015 kunnen worden opgeleverd en aan uw Raad kunnen worden gepresenteerd. Ten aanzien van het tweede verzoek in de motie hebben wij bij de behandeling van de Voorjaarsnota in de raad van reeds twee toezeggingen gedaan: - er zullen 100 computers uit de bestaande gemeentelijke voorraad, na opschoning en update van besturingssysteem, beschikbaar worden gesteld voor digitale leerwerkplekken in de stad - de activiteiten van het onlangs gestarte project digitale leerwerkplekken (nu genoemd: Leven en Leren) zullen in 2015 worden voortgezet wanneer de Europese subsidie voor dit project medio 2015 vervalt Wij willen, op basis van de uitkomsten uit de aangegeven onderzoeken én de opgedane ervaringen in het project in 2014, in overleg met onder andere de in de motie genoemde partijen bezien wat nodig is om te komen tot een aanbod dat zoveel mogelijk aansluit bij de wensen en mogelijkheden van de betrokken inwoners. Wij zullen hierbij tevens andere, voor de doelgroepen relevante, dienstverleners betrekken. Deze gesprekken zullen in het tweede kwartaal van 2015 plaatsvinden, zodat in de begroting voor 2016 eventuele maatregelen kunnen worden opgenomen. Ten aanzien van het derde verzoek in de motie, merken wij op dat bij de herijking Volwasseneneducatie in december 2013 (besluit 2013 – 148) alle prioriteit is gelegd bij de bestrijding van de laaggeletterdheid. De Raad is onder andere unaniem akkoord gegaan met het voorstel om het onderdeel Volwasseneneducatie in de programmabegroting per 2015 Laaggeletterdheid te noemen. Met als achtergrond: - de Rijksbijdrage stelt op dit terrein deze voorwaarde: de activiteiten dienen gericht te zijn op de bevordering van taal- en rekenvaardigheden van inwoners die functioneren onder niveau 2F - als het gaat om taaltraining, is er sprake is van een grotere vraag dan het beschikbare aanbod, ondanks de inzet van circa 800 taalvrijwilligers in de stad. Ten aanzien van de digitale vaardigheden geldt daarnaast dat een minimaal taalniveau noodzakelijk is om te kunnen starten met digitale vaardigheden. Voorts is er sprake van een veel bredere doelgroep dan alleen laaggeletterden die een digitale kloof ervaren. Het is niet gewenst om financiering van een mogelijk aanbod alleen vanuit dit budgettaire kader te benaderen. 2/3 Burgemeester en Wethouders Datum Ons kenmerk 7 oktober 2014 14.061493 Wij menen daarom, dat op basis van de uitkomsten uit het genoemde onderzoek en het te voeren overleg met partijen, moet worden bezien welke rol en activiteiten de gemeente op zich kan nemen, of hieraan budgettaire consequenties zijn verbonden en waaruit die vanaf 2016 gedekt zouden moeten worden. Wij hopen u op deze wijze voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Utrecht, de secretaris, de burgemeester, 3/3