Etiketten lezen in 2014

Dieet nieuws
ADVIES
•
TIPS
•
MEEST
GESTELDE
VRAGEN
WAT ER VERANDERT IN 2014
In 2014 worden twee belangrijke wijzigingen ingevoerd met
betrekking tot het vermelden van allergenen op het etiket.
Etiketten lezen in 2014
‘Bevat dit E-nummer nu wel of geen gluten?’ ‘Mijn pak cornflakes bevat gerstemout –
zijn deze cornflakes wel veilig?’ Dagelijks komen er vragen binnen over het lezen van
etiketten. In dit artikel een aantal tips en handvatten, en ook de wijzingen die in 2014
worden ingevoerd.
TEKST: Esther Melenberg-Hazelhoff
Een fabrikant is verplicht alle ingrediënten van een product op het etiket
te vermelden, ook als het maar om
een zeer kleine hoeveelheid gaat.
Daarnaast moet de fabrikant verplicht
alle veertien allergenen op het etiket
vermelden als deze in het product
aanwezig zijn. Onder deze allergenen
vallen onder andere de glutenbevattende granen en lactose.
Deze regelgeving geldt nu nog alleen
voor door de producent verpakte
voedingsmiddelen, dat wil zeggen als
het voedingsmiddel is verpakt in de
fabriek. Voor verse voedingsmiddelen
en voedingsmiddelen die door de
supermarkt worden verpakt geldt deze
wetgeving nu nog niet.
De fabrikant hoeft de term ‘gluten’ niet
specifiek te gebruiken, maar wel het
bestanddeel van het product dat gluten bevat, zoals tarwe of gerst.
Een voorbeeld: als een E-nummer gluten bevat, dan is de fabrikant verplicht
de herkomst te vermelden op het
etiket.
Soms staat er op een etiket: ‘May contain traces of gluten’ of ‘Kan sporen
van gluten bevatten’. Deze uitdrukking
betekent concreet: het voedingsmiddel
bevat dan wel geen glutenhoudende
ingrediënten, maar kan besmet zijn
met gluten tijdens het productieproces.
Fabrikanten zijn niet verplicht dit op
het etiket te vermelden, maar sinds de
normen voor het glutenvrij verklaren
van een product zijn aangescherpt van
200 naar 20 milligram gluten per kilo
product, merkt de NCV dat fabrikanten
vaker het zinnetje ‘May contain...’ et
cetera op het etiket gebruiken.
Een veelgestelde vraag is of deze
voedingsmiddelen wel of niet veilig
gebruikt kunnen worden. Daar is niet
eenvoudig op te antwoorden. We hebben onze leden geraadpleegd en wat
blijkt? Ongeveer 62 procent gebruikt
die producten inderdaad wel eens
en ongeveer 10 procent heeft daarna
klachten. Helaas kunnen we hieruit
niet zonder meer concluderen dat deze
voedingsmiddelen veilig zijn voor mensen met een glutenvrij dieet.
Ten eerste is het risico op besmetting
bij het ene voedingsmiddel groter dan
bij het andere. Als er sprake is van
rondstuivend meel in de fabriek is het
besmettingsrisico natuurlijk erg groot.
Ook kan het gebeuren dat als u veel
gebruikt van een mogelijk met gluten
besmet voedingsmiddel, u door glu-
36
Glutenvrij • maart 2014
tenstapeling teveel gluten binnenkrijgt.
Glutenstapeling kan ontstaan door het
nuttigen van veel voedingsmiddelen
met zelfs een zeer kleine hoeveelheid
gluten (beneden de wettelijke norm
van 20 mg per kilo product), of door
het eten van besmette voedingsmiddelen die niet getest zijn. Die voedingsmiddelen zijn formeel dan wel
glutenvrij of bevatten gluten binnen de
wettelijke norm, maar door vele kleine
beetjes kan de totale inname van gluten te groot blijken. U kunt dan toch
antistoffen ontwikkelen in uw bloed
en/of klachten krijgen.
1. O
p grond van de Verordening 11069/2011 van het
Europees Parlement en de Europese Raad moeten
voedselproducenten in de toekomst de allergenen (en
daaronder vallen ook grondstoffen waarvoor mensen
intolerant kunnen zijn, zoals gluten) vet afdrukken op
het etiket, of in elk geval in een duidelijk als afwijkend
herkenbaar lettertype. Sommige fabrikanten doen dit nu
al. Een etiket op een verpakking kan er dus zoals de
afbeeldingen rechts komen uit te zien
Termen als SOJABOON,
GERST, TARWE zijn hier
in hoofdletters. Soms
zijn de woorden vet
gedrukt, of in een
ander lettertype.
2. V
anaf december 2014 is het verplicht om schriftelijke of
digitale allergeneninformatie beschikbaar te stellen van
verse en onverpakte voedingsmiddelen. Denk aan voedingsmiddelen op de markt of aan gerechten in een restaurant.
De NCV zal haar leden binnenkort uitgebreid over de wijzigingen informeren. Ook tijdens de landelijke NCV-dag
op 12 april in Vianen zal er veel aandacht aan worden
besteed.
Per voedingsmiddel moet u dus het
besmettingsrisico inschatten. Maar nog
beter: maak zoveel mogelijk gebruik
van pure, onbewerkte glutenvrije voedingsmiddelen of producten met het
officieel glutenvrij logo.
middelen met bijvoorbeeld maar 10
mg gluten per kilo product en dus
officieel glutenvrij. Ook vermijden
zij vaak maltodextrine, dextrose en
glucosestroop. Wettelijk gezien hoeft
de herkomst van deze ingrediënten
niet vermeld te worden op het etiket,
omdat uit onderzoek is gebleken dat
het gehalte aan gluten doorgaans
erg laag is. De meeste mensen met
coeliakie verdragen deze ingrediënten goed, maar voor de kleine groep
extreem gevoeligen maakt dit het
lezen van een etiket extra moeilijk.
Vaak moet de fabrikant gebeld worden om de herkomst te achterhalen,
of dienen we het voedingsmiddel uit
voorzorg te vermijden.
kie-ervaringsboek.nl/index.php/apps.
html ). Deze hulpmiddelen kunnen
handig zijn bij het ontcijferen van een
etiket, maar zelf goed lezen blijft erg
belangrijk. De fabrikant kan de receptuur elk moment aanpassen waardoor
het product plotseling gluten kan
bevatten. Ook kan het gebeuren dat
het voedingsmiddel dat u zoekt niet
voorkomt in de database.
Kortom: er zijn wel hulpmiddelen,
maar uiteindelijk zult u zelf het etiket
moeten controleren.
Voor vragen kunt u altijd een email
sturen naar dië[email protected]. Ook
kan een diëtist uit het dietistennetwerk van de NCV u verder op weg
helpen.
Er is een groep mensen met coeliakie
die extreem gevoelig is voor gluten.
Zij krijgen klachten van voedings-
Er zijn wat hulpmiddelen op de markt
om het lezen van etiketten eenvoudiger te maken. Er bestaat een
glutenvrije merkartikelenlijst van het
Voedingscentrum, en er is een online
database van Livaad. Inmiddels zijn
er ook diverse apps voor de smartphones ontwikkeld (zie: www.coelia-
Voor de meeste producten wordt deze
wijziging van kracht op 13 december
2014. Voor (voorverpakt) gehakt vlees
is de verandering al op 1 januari 2014
ingegaan. Voor niet-verpakte levensmiddelen en bijvoorbeeld melk en
melkproducten in herbruikbare glazen
flessen wordt het nieuwe voorschrift
Glutenvrij • maart 2014
op 13 december 2016 van kracht.
Indien op de datum waarop de wijzigingen ingaan nog producten in
omloop zijn met een ‘oude’ etikettering, behoeven deze niet uit de handel
te worden genomen.
SAMENVATTEND:
• Controleer altijd zorgvuldig elk etiket op glutenbevattende granen.
• Schat bij twijfel over voedingsmiddelen samen met uw gespecialiseerde diëtist het risico in
op besmetting met gluten.
• Indien u af en toe voedingsmiddelen gebruikt die eventueel
besmet zouden kunnen zijn met
gluten, laat dan regelmatig uw
antistoffen controleren door de
MDL-arts.
• Controleer jaarlijks met uw
gespecialiseerde diëtist of uw
voeding geheel glutenvrij is en
niet door stapeling toch een
teveel aan gluten bevat.
37
Dieet nieuws
ADVIES •
TIPS • MEEST GESTELDE VRAGEN
advertentie
Glutenvrij • maart 2014
39

Download Report