Chemotherapie, wat weet u er van?

Sifra Bolle
Julia van Weert
Oncologie in perspectief –
Focus op kwaliteit
Amsterdam, 5 juni 2014
Kennis van de patiënt…

Belangrijke voorspeller van gedrag en gezondheid
(Maibach & Cotton, 1995)

O.a. relatie met:
 therapietrouw
 zelfmanagement
 tevredenheid
(Bishop et al., 2003; Cameron, 1996; Galloway et al, 1997; Kessels,
2003; Mossman et al., 1999)
Chemotherapie, wat weet u ervan?

Kennis

Factoren die van invloed zijn op kennis

Perceptie van bijwerkingen

Informatie- en communicatiebehoeften

Informatiebronnen
3
4
Online vragenlijst

N = 3254

Chemotherapiepatiënten: n = 1074

Niet-chemotherapiepatiënten: n = 2180
•
•
Zeer betrokken bij een chemotherapiepatiënt: n = 881
Niet (zeer) betrokken bij een chemotherapiepatiënt:
n = 1299
5
Kennis

Stellingen

Toedienvormen

Bijwerkingen
6
Stellingen

12 stellingen over chemotherapie en kanker

Antwoordcategorieën: ‘juist’, ‘onjuist’, ‘ik weet het niet’
7
Chemotherapie kan
door het bloed via
het lichaam worden
verspreid
8
Er bestaan
verschillende soorten
chemotherapie
9
Chemotherapie
veroorzaakt altijd
haarverlies
10
De bijwerkingen van
chemotherapie
worden veroorzaakt
doordat de
chemotherapie ook
gezonde cellen doodt
11
Van chemotherapie
wordt je altijd heel
erg ziek
12
De bijwerkingen van
chemotherapie zijn
altijd hetzelfde
13
Kanker kan erfelijk
zijn
14
Kanker kan
besmettelijk zijn
15
Veel bijwerkingen
van chemotherapie
kunnen worden
verlicht door
leefregels en
medicijnen
16
Chemotherapie
toegediend door het
infuus is effectiever
dan chemotherapie
toegediend via pillen
17
Bij rokers werkt
chemotherapie soms
minder goed
18
Toedienvormen

Zes mogelijke toedienvormen

Heeft u van deze toedienvorm gehoord?

Antwoordcategorieën: ja, nee
19
% bekende toedienvormen
20
Bijwerkingen van chemotherapie

15 mogelijke bijwerkingen

Heeft u wel eens van deze
bijwerkingen gehoord?

Ja, nee
21
Meest bekende bijwerkingen
22
Bijwerkingen (2)
23
Bijwerkingen (3)
24
Bijwerkingen (4)
25
Minst bekende bijwerkingen
26
Factoren die van invloed zijn op kennis
27
Percepties van bijwerkingen

Hoe erg vonden chemotherapiepatiënten
de bijwerkingen waar ze last van hebben
gehad?

Hoe erg zouden niet-patiënten het
vinden om last te krijgen van deze
bijwerkingen?

Helemaal niet erg, een beetje erg, erg,
heel erg
28
Perceptie van de bijwerkingen:
% erg/heel erg
29
Perceptie van de bijwerkingen:
% erg/heel erg
30
Perceptie van de bijwerkingen:
% erg/heel erg
31
Perceptie van de bijwerkingen:
% erg/heel erg
32
Informatie- en communicatiebehoeften
33
Informatie- en communicatiebehoeften

Verkorte QUOTEchemo

Kankerspecifieke aspecten
•
•
•

Medisch technische informatie over de behandeling
Bespreken van realistische verwachtingen/prognose
Informatie over de gevolgen voor het dagelijks
leven/omgaan met de bijwerkingen
Generieke aspecten
•
•
•
•
Informatie over het omgaan met de ziekte (coping)
Interpersoonlijke communicatie/aandacht voor naasten
Persoonlijke afstemming/voorlichting op maat
Affectieve communicatie
34
Informatiebehoeften meetmethode

Belangscores
• Hoe belangrijk vind de deelnemer het betreffende onderwerp
• niet belangrijk, eigenlijk wel belangrijk, belangrijk, van het
allergrootste belang

Ervaringscores
•
•
Heeft de patiënt voor het betreffende onderwerp meer aandacht
gewild?
ja, nee
35
Informatie- en communicatiebehoeften
% ‘zeer belangrijk’
36
p 5 specifieke belang aspecten
arts of verpleegkundige moet…
Uitleggen wat het doel van de behandeling met chemotherapie is
Open zijn tegen mij
Vertellen bij welke klachten ik contact op moet nemen met het
ziekenhuis
Goede informatie geven over de behandeling met chemotherapie
Mij informatie geven over de mogelijke bijwerkingen
Onvervulde informatie- en
communicatiebehoeften
p 5 specifieke verbeter aspecten
erpleegkundige of arts moet…
Advies geven over wat ik zelf thuis kan doen om bijwerkingen te
voorkomen of te verminderen
Vertellen dat ik door de behandeling met chemotherapie sneller
emotioneel kan zijn
De gevolgen van de behandeling met chemotherapie voor mijn
dagelijkse activiteiten bespreken
Met mij bespreken hoe ik thuis kan omgaan met de gevolgen van de
behandeling
ormatiebronnen
rsoonlijke informatiebronnen
ediale informatiebronnen
e vaak hebben patiënten gebruik gemaakt van een bron?
Persoonlijke informatiebronnen
% vaak/regelmatig gebruikt
Mediale informatiebronnen
% vaak/regelmatig gebruikt
onclusie
nbevelingen
nsluiting op
Communicatie- en informatiebehoeften
Kennisniveau
Perceptie van de bijwerkingen
vies over
Goede en betrouwbare informatiebronnen
Contact
[email protected]
(Sifra Bolle)
Rapport te downloaden via
www.chemotherapie.nl