Notitie Onderwerp: Positie LTO Noord aardbevingen Datum: 10

Land- en Tuinbouw Organisatie Noord
Notitie
Onderwerp:
Datum:
Auteur:
Referentie:
Positie LTO Noord aardbevingen
10 februari 2014
A.F. van Rozen
03414-gr-mijnbouw/dvr-av
Aanleiding
In de laatste twee jaar is een toename van de trillingen, nu aardbevingen, en ook de aandacht, bezorgdheid en
feiten voor de problematiek enorm toegenomen. Het causale verband tussen de aardbevingen en de gaswinning is
nu gelegd en daarmee is een basis gelegd voor de huidige stand van zaken. De trillingen waren veelal nog wel
acceptabel door de beperkte omvang van de directe schade en de relatie tussen schade en aardbevingen kon nog
niet duidelijk worden gelegd. Nu dit in een geheel andere context is gekomen, heeft LTO Noord als
belangenorganisatie deze problematiek ter hand genomen.
Probleemanalyse
De land- en tuinbouw onderscheidt zich in veel punten van andere groeperingen en sectoren zodat het voor de
hand ligt om hier inzet op te plegen. Het onderscheidt uit zich:
naast schade aan huizen de schade aan bedrijfsgebouwen dat om diverse redenen een ander karakter of
aanpak vraagt dan huizen;
het bestendig maken en bouwen van agrarische bedrijfsgebouwen en bouwwerken vraagt andere
bouwvoorschriften;
agrarische bedrijven beschikken over gronden. Tot op het heden is de schade voor deze gronden nu of in
de toekomst nog onvoldoende onbekend en herkend;
de bodemdaling heeft de nodige gevolgen voor het gebruik en de inrichting van de gronden en het is van
belang dat hier ook een duidelijke koppeling met de gaswinning wordt gemaakt;
agrarische bedrijven blijven door hun specifieke omstandigheden, grondgebondenheid, altijd
grondbeheerder en zijn blijvend in het gebied;
de agrarische sector heeft op een aantal onderdelen specifiekere randvoorwaarden en belangen bij het
versterken van het gebied. Dit geldt voor het imago maar ook op het gebied van de nadere invulling van
programma’s voor vitalisering van de sector.
Inzet
De inzet van LTO Noord heeft tot doel:
schade compenseren en voorkomen;
perspectief agrarische sector en ondernemers bieden en vergroten;
bodemdaling als gevolg van de gaswinning koppelen en ook aan het dossier aardbeving.
LTO Noord zal in eerste instantie zo veel mogelijk samenwerken met andere partijen en daar waar nodig en
noodzakelijk als LTO Noord zelfstandig opereren.
Door het overstijgend gemeentelijk belang en de zwaarte en complexiteit van de vraagstukken trekt het Provinciaal
Bestuur LTO Noord Groningen het dossier. Het provinciaal bestuur heeft ten behoeve van dit dossier een
klankbordgroep Mijnbouwschade ingesteld. Deze bestaat uit LTO Noord-afdelingsvoorzitters, DPG, Stichting
Mijnbouwschade en Provinciaal Bestuur LTO Noord Groningen.
LTO Noord - Morra 2 - 9204 KH Drachten - Postbus 186 - 9200 AD Drachten
T 088 - 888 66 66 - F 088 - 888 66 60 - E [email protected] - I www.ltonoord.nl
Het hoofdkantoor is gevestigd in Zwolle - KvK 08 13 06 50
Stichting Mijnbouwschade
LTO Noord is medeoprichter van de Stichting Mijnbouwschade. Dit samenwerkingsverband bestaat uit de
Vereniging van Groninger Dorpen, Gronings Particulier Grondbezit, de gemeenten, Vereniging Groninger Bodem
Beweging en Stichting Compensatie Bodemdaling. Deze stichting heeft tot doel in de brede zin des woord de
gevolgen van de aardbevingen en de gaswinningen in beeld te brengen en oplossingen te brengen. Door deze
brede coalitie is een belangrijk afstemmingskader ontstaan, zodat voor de gezamenlijke inzet een sterk collectief
richting diverse partijen is gecreëerd.
Specifieke landbouwzaken
LTO Noord heeft in 2013 een peiling onder de leden uitgevoerd en de uitkomsten daarvan hebben als leidraad
gediend voor de nadere uitwerking. De al eerder genoemde klankbordgroep Mijn bouwschade heeft ook deze
uitkomsten nader beoordeeld en vormgegeven. De schade aan de agrarische gebouwen zijn op een aantal zaken
specifieker. LTO Noord dringt aan op het opstellen van nieuwe bouwvoorschriften voor het stichten van nieuwe
agrarische bedrijfsgebouwen en bouwwerken. De aardbevingsbestendigheid is daarin een hoofddoel en daarnaast
specifieke schades naast veel voorkomende schade onder de aandacht brengen. Op dit moment is schade aan
mestkelders een voorbeeld.
Uit de peiling en andere bronnen is een toenemende zorg over de drainage en mestkelders, waarvan mogelijk al
concrete schades aan de orde zijn. Het probleem van deze specifieke schade is echter de onzichtbaarheid. Vorige
maand is na ruim een driekwart jaar een doorbraak gerealiseerd en is een afspraak met de NAM over vervolgonderzoek gemaakt. De inschatting is dat dit onderzoek ca. 4 maanden duurt.
Overigens kunnen veel ‘oude’ boerderijen als cultuurhistorisch waardevol monument worden gekenmerkt. Dit
vraagt voor het agrarisch bedrijf vaak een andere benadering dan bijvoorbeeld voor een kerk.
Recent is ook de trage afhandeling van grote en complexe schaden aan de orde gekomen. Vooral agrarische
bedrijven worden hiermee geconfronteerd. LTO Noord wenst in samenspraak met de NAM tot een concept te
komen waarmee de agrarische sector en de NAM stappen voorwaarts kunnen maken. Gedacht wordt aan
specifieke begeleiding voor de benadering van agrarische opstallen.
Cie. Meijer
In opdracht van de provincie Groningen heeft de commissie Duurzame Toekomst Noord-Oost Groningen, bij
verkorting, de Cie. Meijer het rapport ‘Vertrouwen in een duurzame toekomst’ opgesteld en op 1 november 2013
aan de provincie overhandigd. LTO Noord heeft hiervoor de nodige input geleverd. Op een groot aantal punten is
de inbreng in dit rapport herkenbaar.
De peiling onder de leden en de klankbordgroep hebben een basis voor deze input geleverd en is verwoord in het
LTO Noord rapport ‘Inventarisatie landbouwmaatregelen mijnbouwschade Noord-Oost Groningen. De volgende
thema’s worden onderscheiden:
Thema 1 Duurzaam en energieneutraal
Boerderij van de toekomst nu in Groningen
Produceren duurzame energie: zonnepanelen
Noord-Oost Groningen asbest vrij gelegd
Aardbevingsbestendig bouwen
Landschappelijk inpasbaar bouwen
Thema 2 Kennis en innovatie
Thema 3 Investeringsbank of Borgstellingsfonds
Thema 4 Water
Thema 5 RO en infrastructuur
2
03414-gr-mijnbouw/dvr-av
Inmiddels heeft minister Kamp een toezegging voor het gebied gedaan. 1,2 miljard euro voor schade en vitalisering
van het gebied.
LTO Noord heeft bij de kwartiermakers Wallage en Van Geel kunnen bewerkstelligen dat LTO Noord participant
van de Dialoogtafel is. Deze hebben als opdracht de nadere uitwerking van het rapport van de Cie. Meijer en de
toezeggingen van de minister nader uit te werken.
Resumé
Door een proactieve houding heeft LTO Noord op alle onderdelen van het dossier een positie. Voor alle
vraagstukken is dit van groot belang omdat in de komende periode nog veel werk moet worden verzet om diverse
vraagstukken tot een goed einde te brengen.
3
03414-gr-mijnbouw/dvr-av