Ronald Beckers en Vera Roelofs www.zomaakjeeenfacilitairplan.noordhoff.nl 978-90-01-78314-3 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv Plantoetsingscriteria Bron: D.J.M. van der Voordt, Weegen, H.B.R. van, Sociaal veilig ontwerpen, Delft 1990 De plantoetsingscriteria worden gebruikt als hulpmiddel bij het opsporen van te verwachten veilige en onveilige plaatsen, zowel ten aanzien van onveiligheidsgevoelens als ten aanzien van een daadwerkelijke kans op een delict. Het + of – teken bij de indicatoren geeft aan of de aanwezigheid van het desbetreffende kenmerk naar verwachting positief dan wel negatief van invloed is op de sociale veiligheid. Attractiviteit van de omgeving + + + + + + - Afstemming van het gebouwde op de wensen en voorkeuren van de gebruikers Menselijke schaal, geen monumentalisme en gigantisme Levendigheid, drukte en gezelligheid op straat Aantrekkelijk kleur- en materiaalgebruik Goede verlichting Regelmatig en goed onderhoud Verpaupering, verloedering en vervuiling Stank en lawaai Toegankelijkheid / vluchtwegen + + + + + - Duidelijk onderscheid in openbaar en privé Afsluiting van privé ruimten en semi-openbare ruimten zoals portieken, berging, gangen en galerijen Deugdelijk hang- en sluitwerk en stevige sloten Aanwezigheid van een alarminstallatie Vluchtwegen voor potentiële slachtoffers Groot aantal gemakkelijk bereikbare en toegankelijke entrees Vluchtwegen voor potentiële daders Aantrekkelijkheid van een potentieel doelwit - Aanwezigheid van geld en / of waardevolle goederen in woningen, berging, winkels en kantoren Concentratie van doelwitten Aanwezigheid van potentiële daders - Hoog percentage bewoners in de leeftijd van 10 – 15 jaar (vandalisme) respectievelijk 15 – 25 jaar (inbraken) Nabijheid van respectievelijk doorgaande routes naar (jongeren) voorzieningen Nabijheid van hangplekken voor jongeren Plantoetsingscriteria | 1 Ronald Beckers en Vera Roelofs www.zomaakjeeenfacilitairplan.noordhoff.nl - 978-90-01-78314-3 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv Aanwezigheid van woningen en andere voorzieningen waar regelmatig druggebruikers verblijven Aanwezigheid van probleemhuishoudens Aanwezigheid van sociale ogen + + + + Daadwerkelijke aanwezigheid van omstanders (bijvoorbeeld door publieksaantrekkende voorzieningen) Aanwezigheid van formeel toezicht (politiesurveillance) Aanwezigheid van semi-formeel toezicht (huismeester en / of conciërge) Voelbare aanwezigheid van omstanders Zichtbaarheid + + Goede verlichting overdag, ’s avonds en ‘s nachts Ononderbroken zichtlijnen vanuit intensief gebruikte ruimten van binnen naar buiten e.o. Betrokkenheid / verantwoordelijkheid + + + + + - Individuele herkenbaarheid van medegebruikers met name afhankelijk van de schaal van de bebouwing Privé-gebied Het ervaren van een plek als behorend tot de eigen straat of buurt Duidelijkheid over verantwoordelijkheden ondermeer afhankelijk van een duidelijk onderscheid tussen openbaar en privé gebied Participatie van bewoners en andere gebruikers bij de totstandkoming en het beheer Een hoge mutatiegraad c.q. verhuisgeneigdheid Fysieke kwetsbaarheid van een potentieel doelwit + + - Objectversteviging ter preventie van vandalisme Afscherming van het doelwit tegen inbraak en diefstal Plaatsen waar ’s avonds geregeld vrouwen en oudere mensen in hun eentje langskomen Plantoetsingscriteria | 2