© Noordhoff Uitgevers bv Inhoud Effectief Studeren 8 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Het vakgebied Ruimtelijke ordening en Planologie (ROP) 11 Introductie van het vakgebied 12 Vijf kennisgebieden 14 Kennis over WA A R en WAT : de inrichting 15 H O E : planning en beleid 17 W I E : actoren 20 WA A R M E E : tools voor de planoloog 21 Korte geschiedenis van de ruimtelijke ordening en planologie 23 Samenvatting 32 2 De stad, de burgers en de plannen 35 2.1 WA A R : 2.2 2.3 2.4 2.5 de stad verschillend bekeken 37 WAT : ruimtegebruik op een kaart: de functionele analyse 43 H O E : soorten plannen 45 W I E : de burgers 48 WA A R M E E : de SWOT-analyse 49 Samenvatting 52 4 Participatie in oudere woonwijken 77 4.1 WA A R : 4.2 4.3 4.4 4.5 5 De inrichting van nieuwe woonwijken 101 5.1 5.2 WA A R : 5.3 5.4 5.5 6 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 De verandering van de binnenstad 55 WA A R : De binnenstad, het stationsgebied en de openbare ruimte 58 WAT : veranderende functies in de binnenstad 62 H O E : planning en planproces 64 W I E : de gemeente 69 WA A R M E E : kengetallen 71 Samenvatting 74 typen woonwijken en historische stedenbouwkundige inzichten 79 WAT : wonen en woonbeleid 86 H O E : interactief beleid en de participatieladder 91 W I E : woningcorporaties 94 WA A R M E E : matrix ruimtelijke kwaliteit 96 Samenvatting 99 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 in- en uitbreidingen 104 WAT : elementen van woonwijken 106 H O E : het planvormingsproces: van programma tot bestemmingsplan 114 W I E : advies- en stedenbouwkundige bureaus 118 WA A R M E E : woningmarktonderzoek 119 Samenvatting 121 Werken met het bestemmingsplan WA A R : 123 bedrijventerreinen 125 WAT : werken 130 H O E : het bestemmingsplan 132 W I E : bedrijvigheid 136 WA A R M E E : milieuzonering 138 Samenvatting 140 © Noordhoff Uitgevers bv 7 Kansen in de stadsrand 7.1 7.2 7.3 WA A R : 7.4 7.5 143 stadsranden 146 detailhandel en retail 150 H O E : grondexploitatie en het vastgoedontwikkelingsproces 156 W I E : de projectontwikkelaar 160 WA A R M E E : berekening residuele waarde 163 Samenvatting 165 11 De kracht achter de Ecologische Hoofdstructuur 231 11.1 WA A R : WAT : 11.2 11.3 11.4 11.5 8 Visie op verstedelijking 8.1 8.2 WA A R : 8.3 8.4 8.5 167 stedelijke netwerken 169 stedelijke ontwikkeling en de invloed van het Rijk 171 H O E : planstelsel en verticale coördinatie 176 W I E : het Rijk 180 WA A R M E E : toekomstonderzoek 181 Samenvatting 185 WAT : 12 Vrije tijd als redder van de krimpregio’s 253 12.1 WA A R : 12.2 12.3 9 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 Windmolens in het buitengebied 187 12.5 WAT : 10 Is er nog landschap na de boer? 207 10.1 10.2 10.3 WA A R : 10.4 10.5 12.4 WA A R : het buitengebied 189 energievoorziening en landschappelijke inpassing van functies 193 H O E : horizontale coördinatie 199 W I E : kennisinstellingen 202 WA A R M E E : zeefanalyse 203 Samenvatting 205 landschapstypen 209 landbouw 214 H O E : programmasturing en wetgeving inrichting landelijk gebied 221 W I E : de provincie 226 WA A R M E E : kavelruil in de praktijk 227 Samenvatting 229 WAT : waardevolle natuurgebieden 233 Kennis WAT 236 H O E : natuurwetgeving en Natura 2000 242 W I E : de Europese Unie (EU) 245 WA A R M E E : samenwerking 248 Samenvatting 250 regio’s en krimpsituaties 256 WAT : vrije tijd en toerisme (VT&T) of recreatie 262 H O E : concepten en planconcepten 265 W I E : ondernemers in de sector VT&T 267 WA A R M E E : Geografische Informatiesystemen (GIS) 270 Samenvatting 273 13 Belangenstrijd rond infrastructuur 275 13.1 13.2 WA A R : 13.3 13.4 13.5 infrastructuur 278 WAT : mobiliteit en ruimtelijke ordening 283 H O E : complexe besluitvorming 288 W I E : pressiegroepen 291 WA A R M E E : krachtenveldanalyse 292 Samenvatting 294 © Noordhoff Uitgevers bv 14 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 Water als verbindend element in de gebiedsontwikkeling WA A R : 297 waterbeheergebieden 300 WAT : water als ordenend principe 303 H O E : integrale gebiedsontwikkeling 309 W I E : waterschappen 314 WA A R M E E : ex ante evaluaties 315 Samenvatting 317 Literatuuroverzicht 318 Illustratieoverzicht 323 Verantwoording 324 Register 325