Download - Eropaf

ZATERDAG 8 MAART 2014
HDC102
HDC103
@140column
Voor wie veel te vertellen heeft in weinig woorden: de #140column
De Russen waren voor
de grote invasie druk met het
lostornen van emblemen. Maar
ook die worden zeker
weer opgenaaid. #140column
@GvOmmeren
Voorop
Toerist overleeft door eten van vliegen
Windorah ✱ Een Duitse rugzaktoerist die in Australië tijdens een wandeling verdwaalde, overleefde tien
dagen door vliegen te eten. Dat
meldden Australische media.
De 26-jarige Daniel Dudzisz kwam
vast te zitten tussen twee overstroomde delen van een rivier in de
staat Queensland. Zijn rantsoen
raakte snel op, waarna hij overstapte
op het eten van vliegen.
„Hij zag de helikopters wel die naar
hem op zoek waren, maar zij konden hem door de bomen heen niet
zien”, aldus de politie. Een motorrijder vond de verdwaalde man donderdagmiddag.
Volgens een agent had Dudzisz wel
honger, maar was hij verder opgewekt. De Duitser wandelde al maandenlang door Australië en hield
daarbij contact met de politie. Toen
die niets meer van Dudzisz hoorde,
werd een zoektocht op touw gezet.
Goedemorgen
’Pas op, motorrijders gaan de weg weer op’
Den Haag ✱ De ANWB verwacht dat
dit weekeinde motorrijders massaal
de weg opgaan. Reden is het mooie
weer dat in het verschiet ligt.
„We adviseren motorrijders en automobilisten extra oplettend te zijn.
Ze moeten weer aan elkaar wennen”, aldus de ANWB.
Volgens de bond moeten weggebruikers alert zijn op het gedrag van
motorrijders. „Veel motorrijders
zijn nog wat ’stroef’, moeten het
korte stuurwerk weer in de vingers
krijgen en reageren misschien niet
altijd zoals verwacht.”
Voor de motorrijders heeft de
ANWB als boodschap: begin rustig,
check de bandenspanning, draag
beschermende kleding en controleer je verlichting.
Folklore
B
Klik hier
De krant online
Volg ons ook op
Eric Molenaar
[email protected]
Wanda en Jacques Beemsterboer staan een team van ’Hart van Nederland’ te woord: ,,We willen over het gesprek in
’Wapens in geldbunker
goed idee, erbuiten niet’
Silvan Schoonhoven
Beleef de lente: bekijk broedende vogels
Voor de zevende keer op rij kunt u
ook dit lenteseizoen rechtstreeks
een kijkje nemen in de nesten van
maar liefst negen vogelsoorten.
Dankzij het webcamproject van
Vogelbescherming Nederland is op
www.beleefdelente.nl vier maanden lang te zien hoe onder andere
de oehoe, spreeuw, ooievaar, steenuil en zeearend op hun nest verblijven. Van het aanbelanden op de
broedplaats tot het uitvliegen van
de jongen.
Op onze website onder ’Klik hier’
vindt u de hoogtepunten van de
vogelspotsite tot nu toe.
Elk voorjaar verdubbelt het aantal
motorrijders dat door een verkeersongeval om het leven komt. „Veel
motorrijders rijden alleen in de lente en zomer. De vaardigheden voor
het berijden van een motor zijn
weggezakt en daarom heeft deze
motorrijder een verhoogd risico”, aldus Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV.
Voorop
Goed gesprek
met moordenaar
Tommy Wieringa
ij de gemeenteraadsverkiezingen van woensdag 19 maart komt
volgens een peiling nog maar 42 procent van de kiezers opdagen. Dat zal het laagste opkomstpercentage in de parlementaire
geschiedenis zijn. Het is een reflexmatige gewoonte om dit aan de
politici te wijten – te zwak, te onzichtbaar –, maar het begint allemaal bij de wezenlijke desinteresse van de burger. Het principiële
belang van stemmen ontgaat hem, hij beziet de politiek met een
fatale mix van onverschilligheid en ziekelijk wantrouwen. Je zou
haast zeggen dat hij de tirannie verdient.
Anderzijds heeft de opkomst van de lokale partijen de democratie
versplinterd in talloze, vaak triviale deelbelangen. In mijn gemeente voert een lokale partij actie met de slogan ’En nu wij’. Verbaasd
bekeek ik de folder die in de bus was gevallen. ’En nu wij’ deed een
schrijnende achterstelling vermoeden – de schreeuw om recht van
een verwaarloosde bevolkingsgroep, uitgebuit en geknecht, die zich
nu in een actiepartij verenigd had. Na vele generaties die hun leven
onder de grond gesleten hadden voor een hongerloon of naar zee
gingen zonder weduwen- en wezenpensioen, eisten ze nu genoegdoening.
Maar natuurlijk zaten er weldoorvoede, koopkrachtige burgers
achter de partij, die het nooit aan iets ontbroken had. Hun doelen
waren ongetwijfeld sympathiek, nogal groen en duurzaam als ik
het goed begreep, maar hun leuze ’En nu wij’ was pijnlijk infantiel;
een kleuter bij een bezette schommel.
Ook de andere partijen nodigden niet erg uit om de gang naar het
stemhok te maken. D66 plaatste borden langs de weg met de woorden: ’En nu vooruit’. Een beetje gedesoriënteerd keken we om ons
heen. Vooruit, welke kant was dat op? Misschien was het beter geweest als ze er een vertrekpunt en coördinaten bij gegeven hadden,
zodat we wisten wat vooruit was en wat achteruit en wat links en
wat rechts. Nu maakte de oproep een nogal
verdwaalde indruk.
De campagne van de lokale afdeling van
het CDA was al even radeloos. Op de verkiezingsborden stond alleen nog ’Stem
CDA’. Dat was conform de manier
waarop het vroeger gegaan was, op
geen partij is zo lang hersenloos en
volgzaam gestemd als op het CDA,
maar misschien waren het daar nu
de tijden niet meer naar. Het
kwam wat dunnetjes over, zo’n
dwingend stemadvies zonder
reden. Loze folklore.
Zo gingen we de gemeenteraadsverkiezingen tegemoet,
wij kleine mensen met kleine
belangen, aangespoord door
lauwe slogans en futloze uitgangspunten. Het ontbrak ons
aan geestdrift voor eender welk
partijprogramma, maar toch
gingen we naar het dorpshuis
om te stemmen. Zonder hartstocht of overtuiging deden we
onze plicht, uit principe.
ZATERDAG 8 MAART 2014
Haarlem ✱ Het is een gevaarlijk
idee van geldbedrijf Brinks om het
transportpersoneel uit te rusten met
vuurwapens. Het bewapenen van de
bewakers binnen de geldopslagplaatsen kan mogelijk wél bijdragen
aan het terugdringen van de overvalkans. Dat is de inschatting van de
Haarlemse ex-crimineel Rodney
Geijsen. Hij wordt er door justitie
van verdacht dat hij leider was van
de ’Brinks-bende’, die een reeks geruchtmakende en gewelddadige
overvallen op geldwagens pleegde.
Dat gebeurde onder meer in Haarlemmerliede. De overvallers gebruikten semtex en kalashnikovs.
Ze schoten gericht op de politie.
Geijsen onderhield ook contact met
een Belgische bende overvallers. Inmiddels heeft de oud-overvaller (’Ik
heb altijd ontkend’) de misdaad
vaarwel gezegd.
Brinks pleit al langer voor bewapening van het personeel. Volgens de
directeur komt dit type overvallen
niet voor bij buitenlandse vestigingen, waar personeel wel wapens
draagt. Het ministerie van veiligheid ziet niets in het plan, maar
Brinks gaat daartegen in beroep.
,,Overvallers laten zich er toch niet
door weerhouden’’, verwacht Geijsen. ,,Geweld lokt geweld uit. Bovendien zou het Brink-personeel
waarschijnlijk alleen een handvuur-
wapen krijgen. De echte beroeps
denken dan: zij hebben misschien
een Walther, wij een Kalashnikov. In
Turkije zetten ze iemand met een
shotgun achterin de wagen. Dat is
helemaal gevaarlijk, die raakt
zwaargewond als er een explosief tegen de wagen wordt geplaatst.’’
Binnen in de bunkers waarin het
geld wordt opgeslagen kan bewapend personeel wel effectief zijn,
denkt hij. ,,Anders kun je, als je eenmaal binnen bent, zo doorlopen
naar de sealbags met geld.’’ Ook intelligente koffers, waarin het geld
door één druk op de knop wordt vernietigd, zijn volgens hem een effectief middel.
➔ Plus: Leven zonder wroeging
de media vertellen om te laten weten dat het helpt.’’
FOTO THEO GROOT
Hoorn ✱ ,,Aan de ene kant is er het
intense verdriet om Nadine en zou
je bij wijze van spreken zelf een mes
in z’n ribben willen steken. Dat past
totaal niet bij ons, maar tegenover je
zit de moordenaar van je kind, waar
je hele leven door is omgegooid. En
tóch was daar het gevoel van: ja, jij
zit hier ook door omstandigheden
en doordat iets niet goed zit in je
hoofd. Om te spreken van vergeven
gaat te ver, maar dat is iets wat ik totaal niet had verwacht.’’
Voor ze de moordenaar van hun
dochter spraken was de Hoornse
Wanda Beemsterboer terughoudender dan haar man Jacques. Ze ging
toch met hem mee, omdat ze hoopte
intuïtief te kunnen voelen ’hoe oprecht hij werkelijk is’. Nu heeft ze
,,in zijn ogen echt gezien dat hij beseft wat hij gedaan heeft en hoe verschrikkelijk hij dat vindt.’’
Wanda en Jacques spraken donderdag in gevangenis Zuyder Bos in
Heerhugowaard een uur met de
moordenaar van hun dochter, Gerold O. (41). Op 2 december 2006
bracht hij, gedreven door een obsessieve jaloezie, de twintigjarige Nadine met tientallen messteken om
het leven. Hij werd veroordeeld tot
twaalf jaar gevangenisstraf en tbs.
In 2009 vroeg hij haar ouders via de
bemiddelende stichting Slachtoffer
in Beeld om een gesprek. Ruim drie
jaar later waren ze daaraan toe.
Nu zijn ze blij dat het heeft plaatsgevonden. Wanda: ,,Je zet toch weer
een stap in de verwerking. Dat is ook
een van de redenen dat we hierover
in de media willen vertellen. Wij
denken echt dat als meer mensen dit
doen, het gevaar van recidive omlaag kan worden gebracht. Mits de
dader berouw heeft natuurlijk. Ook
voor andere nabestaanden is het fijn
te lezen dat het helpt om ermee verder te gaan.’’
Vertrouwd
Het gesprek was grondig voorbereid. Iemand van de stichting
Slachtoffer in Beeld voerde voorgesprekken, ook met de dader. ,,Voor
ons was belangrijk van tevoren te
weten dat hij spijt heeft.’’ Jacques
was zelfs van tevoren al in de gevangenis geweest en had gedaan gekregen dat de ontmoeting kon plaatsvinden in een ruimte ’waar ik me
vertrouwd voelde’, met thee, koffie
of water naar keuze. ,,Dat vond ik
een randvoorwaarde om ons doel te
laten slagen. Om echt contact te
kunnen hebben, om in te kunnen
schatten of de moordenaar van je
kind in het vervolg van zijn leven
het rechte pad wil bewandelen.’’
Ze mogen inhoudelijk niet uitweiden over het gesprek. Duidelijk is
wel dat het vanaf het begin emotioneel was. Gerold wist van het feit dat
Nadines ouders in 2007 de Nadine
Foundation hebben opgericht. Om
in haar geest – ’ook al is het een
druppel op een gloeiende plaat’ – bij
te dragen aan de bestrijding van zinloos geweld. ,,Dat vindt hij een goed
initiatief.’’
Hij had zelfs het boek ’Mam, ik bel
je zo terug’ gelezen, waarin Wanda
aangrijpend het levensverhaal van
Slachtoffer
vaker ’in beeld’
De stichting Slachtoffer in
Beeld werkt sinds 2007 aan
’herstelbemiddeling
tussen
slachtoffers en daders’. Het
gaat dan zowel om misdrijven
als verkeersongevallen. Het
aantal aanmeldingen neemt
toe. Elk jaar zijn er meer. In
2013 waren er 1750. De meeste
aanvragen gaan van de dader
uit.
Ruim een derde van de aanmeldingen leidt tot enige vorm
van contact. Dat kan een gesprek of bijeenkomst zijn,
maar ook een briefwisseling of
’pendelbemiddeling’.
www.slachtofferinbeeld.nl
haar jongste dochter beschrijft.
Jacques gelooft echt dat gesprekken
met gedetineerden de kans kunnen
verkleinen dat het na hun vrijlating
weer misgaat. ,,Mensen moeten een
kantelpunt maken.’’ Hij is met voormalig gevangenispredikant Jan Eerbeek betrokken bij een project waarbij gedetineerden in gesprekken
worden gestimuleerd op het rechte
pad te komen en te blijven.
Met Gerold heeft hij een vervolgafspraak gemaakt. Om als bezoeker
nog eens terug te komen. ,,Over bepaalde dingen wil ik met z’n tweeën
verder praten. Ja, dat vonden ze wel
bijzonder, dat ik dat vroeg.’’
Armen gaan armen helpen
Ton de Lange
Amsterdam ✱ Armen in twee jaar
opleiden tot betaald ervaringsdeskundige, om samen met reguliere
hulpverleners te komen tot meer begrip tussen hulpverlener en hulpvrager. Dat is de bedoeling van Amsterdammer Harrie van Haaster. In
samenwerking met de Hogeschool
van Amsterdam en welzijnsorganisaties zoals Eropaf! en Leefkringhuis wil hij in januari 2015 starten
met de eerste opleiding. Dit gebeurt
in Amsterdam, Groningen, Eindhoven en Utrecht.
Daartoe worden dit jaar – mede
dankzij twee ton subsidie van het
Europees Sociaal Fonds – eerst achttien mensen opgeleid tot docent van
deze ervaringsdeskundigen, ofwel
mensen die weten hoe het is om
structureel in armoede te leven.
,,Volgens het Centraal Bureau voor
Statistiek betreft het 10 procent van
de armen, wij zeggen dat 25 procent
structureel arm is.’’ ’Wij’ is zijn landelijk actieve Instituut van Gebruikersparticipatie en Beleid (IGPB).
Nieuw
Dat bestaat sinds 1996 en heeft drie
vaste krachten. Cliëntenorganisaties in zorg en welzijn kunnen er terecht voor onderzoek en cursussen.
Het initiatief is nieuw voor Nederland, maar al jaren geleden geïntroduceerd in Vlaanderen. Haaster en
de zijnen doen mee in het Vlaamse
project ’The missing link’ dat tot nu
toe ongeveer 150 structureel armen
heeft opgeleid tot op het niveau van
hulpverlener. ,,Dan heb je het bijvoorbeeld over communicatievaardigheid, gesprekstechniek, leren
hoe ’het systeem’ in elkaar zit en het
onderzoeken van je eigen geschiedenis. Pas als je jezelf beter begrijpt,
jezelf leert te waarderen, kun je je
kracht benutten. Die kracht is ook
dat jij je kunt verplaatsen in armen,
intensief mét hen óver hun situatie
kunt praten. Geboren in armoede is
iets dat je vórmt, ook in je cultuur. Je
kunt een aap uit de jungle halen,
maar niet de jungle uit een aap. Zo
ben ik wel psycholoog en wetenschapper, maar ik blijf altijd de zoon
van een bollenkweker uit Hillegom.’’
Tien ministeries in België hebben
elk al twee ervaringsdeskundigen in
dienst. Zij bekijken samen met ambtenaren welke invloed maatregelen
hebben op armen. Zodat er vaker ’op
maat’ kan worden beslist. ,,Denk
aan beleid bij sociale diensten, corporaties, jeugdzorg, gevangenissen
en schuldhulp.’’
’The missing link’, met vlnr de Vlaamse ’armoededeskundigen’ Caro Bridts,
Danny Trimbos, Patricia van Parys en Heidi den Hollander. FOTO FABIO WUYTACK
Meer info: ’The Missing Link’, documentaire over armoede in Vlaanderen, van regisseur Fabio Wuytack.
Danny, Patricia, Caro, Heidi, Lieve en
Celine vertellen hun verhaal, een
zoektocht naar respect en waardig-
heid. ’Zoveel leerrijker dan weer een
interview met de zoveelste expert.’ Te
bestellen op www.de-link.net.
➔ Regionaal 14/15:
Eén op de tien gezinnen in de
’problematische schulden’
VRIJDAG 7 MAART 2014
LDN251
LDN252
Stelling
63%
’Fokpremie’ CDA
uit den boze.
Aantal
stemmen: 488
37%
Metropool
eens
oneens
40
Zaanstad
Velsen
Leiden
Hilversum
Haarlem
Den Helder
50
Haarlemmermeer
per gemeente
Beverwijk
60
30
20
10
0
Oneens
Er is een tekort aan banen,
woningen, begrotingsgeld maar
ook kerkbezoekers. Er is, helaas
ook, een overschot aan andere
zaken als uitkeringstrekkers,
werklozen, woningzoekenden. De
wereld is al overbevolkt.
Gezinnen met kinderen met
een laag inkomen wordt het
sociale leven nagenoeg
onmogelijk gemaakt door de
bezuinigingen. Weg met die
mentaliteit die leidt tot meer luxe
en vakanties hoge inkomens.
Bert de Jong, Alkmaar
Ed Bouman, Haarlem
❜
❜
De nieuwe stelling
❜
De gemeenten ©Sharon de Ronde 2014
Nederland telt 381 corporaties, de
meeste (346) zijn lid van Aedes.
Volgens deze koepel van woningbouwverenigingen woont een op
de drie huishoudens in een corporatiewoning. Huurachterstand is in
de gemeente Hilversum (86.500
inwoners) ’de meest voorkomende
oorzaak’ in het geval van huisuitzetting. Dat gebeurde vorig jaar 38
keer, in 2012 23 keer en in 2011 34
keer. Om het te voorkomen, worden betrokkenen verwezen naar
gemeentelijk bureau Rondkomen.
Bij cliënten van Sociale Zaken volgt
direct actie. De gemeente verwacht
niet dat het de komende maanden
drukker zal worden.
Ook in Zaanstad (150.000 inwoners) is huurschuld meestal de
boosdoener. Andere oorzaken zijn
overlast, onderhuur of vertrokken
bewoners. Vorig jaar was sprake
van 64 ontruimingen, dat is ’ongeveer gelijk aan voorgaande jaren’.
Ter preventie werkt Zaanstad samen met de corporaties en de
GGD, via het meldpunt Betalingsachterstanden. Wie nog niet aan
een schuldregeling kan deelnemen,
kan voorafgaand vragen om ’een
eenvoudige vorm van budgetbeheer’ voor maximaal 18 maanden.
Schulddienstverleningprogramma’s op scholen of belastinghulp
zijn enkele van de preventieacties.
Laf verbod op pornostage
Een studente aan de Hogeschool Inholland mag geen stage
lopen bij het bedrijf van pornoproducente Kim Holland. Eerder was de school wel akkoord gegaan met deze stage, waarbij
de studente zelf een vrouwvriendelijke pornofilm zou produceren. Daarnaast zou ze een bedrijfsanalyse van deze sector
maken. De plannen leverden zoveel publiciteit op dat de
school nu opeens laat weten dat de sector waarin de stage
plaatsvindt, ’zich niet verhoudt tot de waarden waar de hogeschool voor staat’. Een laffe reactie.
❜
Huurachterstand de meest
Aantal huisuitzettingen in 2013
70
Eens
Een sterke daling is te zien in
Leiden (121.000 inwoners): 28 huisuitzettingen in 2012, 11 in 2013. Dit
ondanks het gestegen aantal aanzeggingen, van 163 in 2012 naar 176
in 2013. Het convenant tussen gemeente, zorginstellingen en corporaties werpt vruchten af, is de conclusie. De laatste stap daarin is de
Stadsbank die huurachterstand
’meeneemt’ in een schuldregeling.
’De huurachterstanden nemen
overigens wel licht toe.’
De gemeente Alkmaar (95.000
inwoners) heeft geen cijfers over
het aantal huisuitzettingen. De
instelling DN-Doen voor opvang
van dak- en thuislozen ’signaleert
Kim Holland.
wel een toename van het aantal
aanmeldingen als gevolg van het
verlies van kamer, huur- of koopwoning’: van 57 (2011) naar 84
(2013). Zowel in 2011 als in 2012
meldden zeventien mensen zich
voor het zogeheten minnelijktraject van hoogstens een half jaar,
bedoeld om ontruiming af te wenden en schuldhulpverlening voort
te zetten. In april ziet men wel een
toename van (aangekondigde)
huisuitzetting, dan is de winter
namelijk voorbij en mogen energieleveranciers eventueel overgaan
tot afsluiten. Maar Alkmaar merkt
’geen echte toename van probleemgevallen’.
In Haarlem (155.000 inwoners)
waren in 2012 zestig huisuitzettingen, vorig jaar gebeurde dit tot en
met juli 33 keer. Eventuele toename is ’(nog) niet te zien’. De gemeente werkt samen met drie
corporaties en stelt vast dat bij
huurachterstand ’een groot percentage’ niet reageert op de schriftelijke uitnodiging om te komen praten. Men streeft ’naar een effectievere manier om mensen te bereiken’. ’Grotere alertheid’ is nodig,
vooral nu sinds januari dit jaar de
huurtoeslag via de huurder wordt
uitbetaald en niet meer rechtstreeks naar de corporatie wordt
overgemaakt. Dat is ’een risico’,
omdat de toeslag nu voor iets anders kan worden gebruikt dan het
aflossen van huurschuld.
Haarlemmermeer (145.000 inwoners) zag het aantal ontruimingen
danig zakken: van 78 in 2008 naar
35 in 2013. Naast huurachterstand
is woonfraude, zoals onderhuur en
hennep kweken, een belangrijke
oorzaak. Eventuele schuldsanering
wordt betaald uit ’open-einde
regelingen’.
Velsen (67.000 inwoners) heeft
jaarlijks 25 huisuitzettingen. Zowel het aantel meldingen als daadwerkelijke ontruimingen ’blijven
vrij stabiel’.
Beverwijk (40.000 inwoners) ziet
[email protected]
Amsterdam ✱ ’Wie goed doet, goed
ontmoet’, is het gezegde. ,,Maar ik
heb het nog niet gemerkt.’’ Bij
Annemieke (41) gaan hoop en wanhoop hand in hand. Sinds haar
huisuitzetting in Delft in augustus
2013 is de Nederlandse moslima,
die haar achternaam niet in de
krant wil, als een nomade op pad
met dochters Sara (18) en Hajar (15)
en zoon Ismail (13). Vorig week
vrijdag moesten ze uit de flat in
Amsterdam Zuid-Oost, zaterdag
belandden ze in Lelystad, zondag
vertrokken ze naar Annemiekes
geboorteplaats Den Helder.
Ze woonde veertien jaar in een flat
in Delft. Huiselijk geweld leidde in
2009 tot scheiding van haar Marokkaanse man, die net als zij werkzaam was in het onderwijs. ,,Hij
heeft amper alimentatie betaald en
woont weer in Marokko. Wat mij
het meest steekt, is dat hij uit Nederland een bijstandsuitkering
voor daklozen krijgt, terwijl hij
niet meer hier is.’’
Scheef
,,Ik werk sinds mijn 21ste en ben in
al die tijd slechts een half jaar in de
bijstand geweest. Maar daarvoor
moest ik wel iedere maand aantonen dat ik gesolliciteerd had. Dat
hoeft hij kennelijk niet. Ik vind het
wél een stijging: in 2011 33 uitzettingen, vorig jaar 39. Oorzaak is
veelal huurachterstand. Van die 39
waren tien huishoudens ’met de
noorderzon vertrokken’. Uitgezette
huurders regelen vaak zelf een
woonplek bij familie of bekenden.
Ook de gemeente Beverwijk onderstreept dat corporaties last krijgen
van de nieuwe huurtoeslagregeling. ’Er is een reële kans dat bij
relatief veel huishoudens uit de
minimumdoelgroepen, die vaak
schulden hebben, de huurtoeslag
in de ’roodstand’ verdwijnt op de
bankrekening’. Ze kunnen vervolgens de volle huur niet betalen.
De gemeente Hoorn (72.000 inwo-
Gegevens over huisuitzettingen in
de particuliere sector zijn helaas
niet voorhanden. Dat staat in de ongeveer zestig pagina’s dikke ’Handreiking voorkomen huisuitzettingen’, bijna een jaar geleden uitgebracht door Stichting Eropaf! uit
Amsterdam. Wel bekend is dat
steeds meer mensen moeite hebben
met hypotheeklasten. Bij noodgedwongen verkoop blijft men met
een restschuld zitten, omdat de hypotheek vaak hoger is dan wat de
woning heeft opgeleverd. Eén op de
vier Nederlanders had in 2012 ’(lichte) betalingsachterstanden’ en 40%
van de huishoudens kan financiële
tegenslagen niet opvangen.
De handreiking onderstreept dat
geen enkele partij gebaat is bij huisuitzetting. De huurder draait in
principe op voor de onkosten, maar
als deze niet kan betalen, ligt de rekening bij de verhuurder. Huisuitzetting kost gemiddeld vijf- tot negenduizend euro: deurwaarder, gerecht, opslag van inboedel, opnieuw
verhuurklaar maken, et cetera. Bij
problematische huurschulden kan
over en weer irritatie ontstaan; de
huurder denkt dat eiser geen enkel
op zijn minst scheef.’’ Volgens
woordvoerder Nico Mokveld van
het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid is een bijstandsuitkering inderdaad ’alleen als
vangnet in Nederland’. ,,De gemeente voert de bijstand uit, maar
je behoort geen toestemming te
krijgen om de uitkering ’mee te
nemen’ naar het buitenland.’’
Sinds augustus vorig jaar zit het
gezin in ’een neerwaartse spiraal’.
Door geldgebrek ontstond schuld
bij de zorgverzekering. Daarop
volgde loonbeslag waarna de moeder ook de huur niet meer kon
betalen. ,,Later bleek dat het loonbeslag te hoog was geweest, maar
toen waren we al uit huis gezet.’’
begrip heeft, de eiser gaat ervan uit
dat huurder wel kan maar niet wil.
De handreiking bevat diverse verhelderende praktijkverhalen. Zoals
dat van ’mevrouw T., een inwoonster uit een grote stad’. Het is de litanie van verwarring en vertraging,
met alleen verliezers. Mevrouw is
een jaar na de hulpvraag ’aan het
eind van mijn Latijn’, verliest zelfvertrouwen en voelt zich in de steek
gelaten en ’behandeld als een crimineel’.
Een van de vele tips van Eropaf! is
dat corporaties voorstellen de huur
rechtstreeks vanuit loon of uitkering te laten overmaken. Dat voorkomt het ontstaan van huurachterstanden. In geval van achterstand
dienen medewerkers niet te beginnen met lijstjes en formulieren invullen (’wat is uw burgerservicenummer?’), maar eerst eens gewoon
te vragen wat er aan de hand is.
’Maak contact. Dan kun je het over
problemen hebben. De lijstjes komen later wel.’
’Handreiking voorkomen huisuitzetting’ is een uitgave van Stichting
Eropaf! Informatie van www.huisuitzetting.info en www.eropaf.org
Totaal aantal huisuitzettingen en daklozen
van 2006 tot en met 2012
Pfeiffer
Onrust en stress eisen ook bij de
kinderen hun tol. Zo ging Sara van
tweetalig gymnasium terug naar
havo. Ze is nu eerstejaars ’International and European Law’ op de
Haagse Hogeschool, leert graag,
maar loopt flinke achterstand op
’vanwege de omstandigheden’. ,,En
nu blijkt dat ik de ziekte van Pfeiffer heb. Ik ben altijd moe, kan me
moeilijk concentreren.’’
Annemieke werkt fulltime bij een
callcenter in Amsterdam. Sara heeft
noodgedwongen een bijbaantje. De
flat in Zuid-Oost, die ze via via
hadden gevonden, was na zes
maanden met een huur van duizend euro per maand niet meer op
te brengen. Vorige week vrijdag
ners) houdt pas sinds dit jaar cijfers bij, maar heeft niet het idee dat
er vaker wordt ontruimd. Alleen in
de weinige ’schrijnende gevallen’
dat er kinderen bij betrokken zijn,
springt Hoorn financieel bij.
In Den Helder (56.500 inwoners)
is sprake van daling én stijging.
Woningstichting Den Helder heeft
in 2013 minder huisuitzettingen
gehad dan in 2012, ofwel 11 tegenover 16; corporatie Woontij ging
echter van nul uitzettingen in 2012
naar vier in 2013. Beide stellen dat
steeds meer mensen moeite hebben
om de huur te betalen. Veel uitzettingen zijn voorkomen door huisbezoeken en andere gesprekken.
Huisuitzettingen in de
particuliere sector
’Nomade’ in Nederland ✱ Gezin uit
huis gezet ✱ Uitzichtloze situatie
Ton de Lange
Metropool
FOTO GPD
voorkomende oorzaak van huisuitzettingen
Zonder een
vaste plek
besta je niet
De regering mag
lichtpunten zien, de
economie zou weer een
beetje op gang komen,
maar veel burgers
merken er in de praktijk
weinig van. De armoede
in Nederland neemt toe.
Het spreekt boekdelen
dat veel corporaties al
enige tijd extra druk
bezig zijn om
huisuitzettingen te
voorkomen. Dat is het
thema, vandaag en
morgen op deze
pagina’s.
VRIJDAG 7 MAART 2014
30.000
27.300
Aantal daklozen
Aantal huisuitzettingen
25.000
20.000
Moeder, zoon en oudste dochter op de zoveelste ’tussenstop’, nu in Lelystad.
moesten ze er op stel en sprong
uit. Dankzij hulp van de stichting
Care for Muslims in Lelystad konden ze zaterdag in die plaats terecht in een buitenwijkvilla. ,,Het
voelt zo ondankbaar om dit te
zeggen, maar je komt toch in een
leeg en koud huis, zonder warm
water en met vier stoelen.’’ ’Gelukkig’ konden ze zondag bij haar
moeder terecht in Den Helder.
Reizen met het goedkopere openbaar vervoer was onmogelijk wegens de hoeveelheid van hun gezamenlijke bagage. Dus werd een
taxibedrijf gebeld. Dat kon echter
FOTO STUDIO KASTERMANS/LEON DAKKUS
alleen, omdat Sara nog wat geld
had van haar bijbaan. ,,Nou ja, dan
heb ik kennelijk twintig uur gewerkt om dit te kunnen betalen.’’
Ze doet haar uiterste best om positief te blijven, misschien dat het
iets afdwingt. ’Karmapunten verzamelen’, noemt ze het. De realiteit
doet Annemieke voorlopig diep
zuchten. ,,Het is uitzichtloos. Als je
in Nederland geen vaste plek hebt,
besta je niet. Zonder officiële woning kom je er niet uit.’’
In het recente verleden stuurde ze
uit frustratie een e-mail naar Eberhard van der Laan, de burgemees-
ter van Amsterdam. ,,In een kwestie met asielzoekers had hij gezegd: ’Iedereen heeft recht op een
veilige plek’. Nou, ik ben geen
asielzoeker, ik doe niet aan protesteren, ik werk en betaal belasting,
en toch... Hoe hij reageerde? Niet.
Ik heb geen reactie gehad.’’
16.354
15.000
10.000
7.507
7.507
6.750
5.000
2006
2009
2012
Leger des Heils/CBS/Aedes©Sharon de Ronde 2014
ZATERDAG 8 MAART 2014
LDN251
LDN252
Stelling
76%
Laf verbod op
pornostage
Aantal
stemmen: 572
24%
Metropool
eens
oneens
Eens
Oneens
Wat rechtvaardigt de
hoogdravende instelling van
Inholland? Hoe vaak worden
originele ideeën al niet afgebrand?
De studente kiest er zelf voor!
Leven ze bij Inholland nog in de
zestiger jaren?
Ik vind het een dappere actie
van de hogeschool. Het getuigt
van morele moed om een
tegengeluid te laten horen tegen
de alledaagse platvloersheid
waarmee we overspoeld worden
in dit land.
Jaap Swart, Haarlem
Marie-Louise Rouffaer, Den Helder
❜
❜
De nieuwe stelling
❜
Fotoverbod: totaal over de top
Tijdens de nucleaire top NSS mag je nergens in de gemeente
Haarlemmermeer met een camera of telelens rondlopen.
Voor het hele gebied is dat verbod ingesteld.
Natuurlijk moet een gemeente voorbereid zijn op de komst
van zestig belangrijke regeringsleiders, maar om nu een fotoverbod in te stellen… Op internet wordt gemeld dat 1500 spotters uit binnen- en buitenland naar Schiphol willen komen
om de verschillende regerings- en legertoestellen vast te leggen. Waarom zou je die fans dat niet gunnen? Dat fotoverbod
is totaal over de top.
❜
Verboden te ’schieten’.
Corporaties
vinden toch
een uitweg
De regering mag
lichtpunten zien, de
economie zou weer een
beetje op gang komen,
maar veel burgers
merken er in de praktijk
weinig van. De armoede
in Nederland neemt toe.
Het spreekt boekdelen
dat veel corporaties al
enige tijd extra druk
bezig zijn om
huisuitzettingen te
voorkomen. Dat is het
thema, vrijdag en
vandaag op deze
pagina’s.
[email protected]
Zaandam ✱ Eerherstel voor het
goede van vroeger. De Zaandamse
corporatie ZVH (6000 huurders)
heeft succes met persoonlijke benadering via telefoon en huisbezoek.
’Je eigen bureaucratie aanpakken’,
noemt Yvonne de Groot het. Zij is
hoofd wonen en gaat zelf ook op
huisbezoek. Begin vorig jaar startte
ZVH met het initiatief en het resultaat spreekt boekdelen: in 2012
waren er 47 ontruimingen, in 2013
was dit ’maar’ 26 keer nodig.
,,Maar elke ontruiming is er natuurlijk één te veel.’’
Ongeopende post
Niet zo lang geleden gold bij huurschuld een vrij formele procedure:
brief, aanmaning, deurwaarder.
,,Dat werkt niet altijd. Sommigen
steken de kop in het zand en openen zelfs de post niet meer. Mensen vragen bijvoorbeeld of de huur
even kan wachten, ’omdat Sinterklaas er aan komt’. Maar ja, dat
weet je het hele jaar al.’’
De nieuwe aanpak, waarbij ZVH er
bovenop zit en ook zes medewerkers bij toerbeurt ’belrondjes
doen’, bevalt iedereen. ,,Het is
Aantal personen in armoede
0-17 jaar
18-64 jaar
725
65+
700
600
500
384
400
300
200
87
100
0
2000
Duikvlucht
,,Een jaar of zes geleden had ik nog
een stuk of vier vaste opdrachtgevers en dat leverde me een veelvoud op van wat ik nu verdien,
daar is onderhand niet meer tegenop te bezuinigen. Ik zit in een
duikvlucht naar beneden. Vanwege
een achterstand legt de belastingdienst beslag op de helft van mijn
AOW en ik kan het niet meer compenseren met klussen. Ik spring
van ijsschots op ijsschots en zit nu
Eerlijk
Gerechtsdeurwaarder, politie en verhuurder bij een ontruiming.
hele wereld achter. Sommigen zijn
gewoon wat lui in hun administratie. Het kan ook zijn dat betaling
niet gelukt is vanwege een saldotekort, bijvoorbeeld doordat bepaalde toeslagen nog niet binnen wa-
ren of omdat iemand is ontslagen
en nog zit te wachten op de uitkering. Dan is er bovendien de vraag:
waar geef je je geld aan uit? Welke
keuzes maak je? Als je niet op tijd
iets doet, kun je na vier maanden
Eén op tien gezinnen in de
van 2000 - 2012 (x1.000)
800
Amsterdam ✱ Ze werkte 35 jaar
voor bekende kranten en tijdschriften als Het Parool, HP/De Tijd en
Elsevier, ’maar van naamsbekendheid kun je geen boodschappen
betalen’. Socioloog en publicist
Emma Brunt (70) schreef recent
voor weekblad De Groene Amsterdammer een serie artikelen over
armoede in Nederland. Dat deed ze
ook vanuit eigen perspectief. ’Als
oudere freelancer in de voortdurend krimpende markt van de
geschreven journalistiek’ is haar
situatie door de economische crisis
en digitalisering bij kranten dermate veranderd dat ze er financieel
’beroerd’ voor staat. Ze ervaart ’hoe
beschamend het is om – terwijl het
klamme zweet je uitbreekt – bij de
kassa van de supermarkt te moeten
constateren dat al je pinpasjes
geweigerd worden wegens gebrek
aan saldo’.
nooit leuk als je wordt gebeld over
huurachterstand, maar bellen of
langsgaan wordt echt gewaardeerd.
Het is toch persoonlijke aandacht.’’
De corporatie heeft er ook alle
belang bij. Tot 2017 moet ZVH, net
als alle andere woningbouwverenigingen, verhuurdersheffing betalen. Het kost de 101 jaar oude corporatie jaarlijks twee miljoen euro.
,,Dat is veel, als je weet dat we
jaarlijks 33 miljoen euro huurinkomsten hebben.’’
Daar kan ZVH niets tegen doen,
wél tegen verlies aan huurinkomsten als gevolg van betaalgedrag.
,,Vooral bij nieuwe huurders en in
de vrije sector gaat het relatief vaak
fout. De een zit met restschuld van
de verkochte woning, de ander is
jong en financieel onervaren. Inkomensgegevens controleren we
strikter, door schade en schande
wijs geworden. Tevens vragen we
huurders of ze eventueel eerder, in
een andere gemeente, betaalproblemen hebben gehad. De meesten
zijn daar wel eerlijk over. Met
jonge huurders gaan we even zitten. Die houden soms geen rekening met vaste lasten zoals zorgverzekering, gas en licht.’’
Alert blijven, bellen en huisbezoek
voorkomen vaak oplopende huurschuld, is de ervaring. ,,Er zit een
2012
SCP/CBS Armoede signalement©Sharon de Ronde 2014
Na vijf jaar crisis lijkt het einde
nog lang niet in zicht. Eén op de
tien gezinnen – circa 700.000 mensen – heeft ’problematische schulden’, zo’n 250.000 mensen zitten
bijna in dat schuitje.
Deurwaarders leggen jaarlijks
ongeveer 400.000 keer beslag op
loon of toelagen. Een schuld wordt
voor steeds meer mensen ’normaal’.
Uit het onderzoek dat Paritas Passé
in opdracht van de organisatie van
gerechtsdeurwaarders KBvG in
2012 deed, blijkt dat ongeveer veertig procent van de Nederlanders
niet over een financiële buffer
beschikt om klappen te kunnen
opvangen.
Na de sociale minima dringt armoede ook door in de grote groep
Metropool
ARCHIEFFOTO
’Chronisch gebrek aan
geld maakt ongelukkig’
Weer persoonlijke aandacht ✱ Schuld
bewaken ✱ Belronde en huisbezoek
Ton de Lange
ZATERDAG 8 MAART 2014
der middeninkomens of hoger. Als
gevolg van scheiding, baanverlies
of restschuld na huisverkoop,
bijvoorbeeld. Nibud, het nationaal
instituut voor budgetvoorlichting,
geeft aan dat inmiddels zeventig
procent van de Nederlanders bezuinigt.
Cijfers
Het aantal huisuitzettingen is
landelijk gestegen, in 2012 gebeurde het 6750 keer, dat is tien procent meer dan in 2011. Dit blijkt uit
een enquête van Aedes. Deze organisatie, waarbij de meeste corporaties zijn aangesloten, komt later
deze maand met de cijfers van 2013.
Oorzaken voor uitzetting zijn ook
wietteelt, illegale onderhuur of
overlast, maar in driekwart van de
gevallen gaat het om huurachterstand. De verwachting is dat een
recente maatregel extra problemen
gaat veroorzaken. Dit betreft de
huurtoeslag, die sinds 1 januari
niet meer rechtstreeks naar de
corporatie gaat, maar naar de huurder.
Als de huurder rood staat, is de
kans groot dat die toeslag meteen
verdwijnt naar andere uitgaven
dan de huur. Dat kan weer leiden
tot huurachterstand. En andere
ellende, zoals gebrek aan gas en
licht. Energieleveranciers mogen
vanaf april namelijk afsluiten,
omdat formeel de winterperiode
dan voorbij is.
In ’Armoedesignalement 2013’
concludeerden het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en Cen-
met regelmaat sommetjes te maken.’’ In goede tijden had ze 2800
euro te besteden, nu nog geen 500
euro. ,,Ik moet er bijna om lachen.
Het is toch absurd? Ik werk harder
dan tien jaar terug. Ik heb de auto
weggedaan en het volkstuinhuis.
De rechtsbijstand is geschrapt. Qua
ziektekosten heb ik nu alleen maar
een basisverzekering.’’
Pensioen
Ze kon altijd goed leven van haar
schrijfwerk, dacht nooit na over
haar pensioen. ,,Wat kon mij nu
gebeuren? Maar zie. Op paranoïde
momenten denk je dat opdrachtgevers je niet meer willen omdat je
zo oud bent. Terwijl het niet leeftijdsgebonden is. Kranten investeren nu in digitalisering, in technologie. Niet zozeer in inhoud. De
toekomst van het geschreven
woord staat onder druk.’’
Ze wordt bij de schuldhulp verwacht en weet inmiddels: ,,Chronisch gebrek aan geld maakt ongelukkig. Poes mag niet ziek worden,
wasmachine moet niet stuk gaan,
als de fiets maar niet gestolen
wordt. Elk dubbeltje moeten omdraaien, die keuzestress maakt je
murw. Omdat je zó bezig bent met
overleven, kun je op een gegeven
moment ook gewoon niet meer
vooruit denken of plannen. Echt, je
IQ loopt terug, je wordt er letterlijk dommer van.’’
FOTO ANP/LEX VAN LIESHOUT
zomaar 4000 euro schuld hebben.’’
Huisuitzetting kent alleen verliezers. De kosten van de door de
corporatie ingeschakelde deurwaarder zijn voor de huurder die
geen geld heeft. ,,Het gaat al snel
over 1500 euro. Voor huis leeghalen, spullen vervoeren en de opslag.’’ Ondanks schuldbewaking
kan het jaren duren voordat het
geld is terugbetaald. ,,Vaak gaat
het om iemand die in de schuldsa-
nering komt. Dan rest de corporatie niets anders dan ’afboeken’. Ons
advies is soms maar gewoon: zoek
onderdak bij bekenden, dat scheelt
kosten en is de beste manier om
snel financieel op orde te komen.’’
’problematische schulden’
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) afgelopen december dat de
armoede in Nederland in 2012 sterk
toenam, net als in 2011.
In 2010 had 7,4 procent van de
huishoudens een laag inkomen en
daarmee ’kans op armoede’; in 2012
was dat al gestegen naar 9,4 procent (664.000 huishoudens).
Huurtoeslag
verdwijnt naar
andere uitgaven
Bijstand
Ruim 1,3 miljoen mensen moest
vorig jaar rondkomen van een laag
inkomen, dat slechts tien procent
meer is dan de bijstand. De verwachting is dat er in 2013 bijna
40.000 huishoudens met een laag
inkomen bij komen, een stijging
van 9,4 naar 9,9 procent. Ook dit
jaar zal waarschijnlijk sprake zijn
van opnieuw een (lichte) stijging
met 14.000 huishoudens, oftewel
10,1 procent in totaal. In 2012 hadden zo’n 170.000 huishoudens (2,7
procent) langdurig – daaronder
wordt verstaan ’minimaal vier jaar
achtereen’ – een laag inkomen, dat
was 0,3 procent meer dan in 2011.
Vooral onder kinderen is er sterke
groei: in 2012 was een op de drie
armen jonger dan 18 jaar.
Emma Brunt.
ARCHIEFFOTO GOVERT DE ROOS