Lestip - Jeugdliteratuur.org

Lestip 'De hoed'
Over het boek
Meneer Jolig is inwoner van de stad Grauw, waar – de naam doet al iets vermoeden – iedereen en alles er grijs
uitziet. Voor Jolig is het welletjes geweest: hij heeft er lang genoeg uitgezien als iedereen en besluit om de meest
opvallende outfits te dragen. Maar zonder succes, hij gaat altijd terug op in de achtergrond. Tot hij op een dag een
oranje-wit-blauwe verkeerskegel opmerkt langs de kant van de weg. In een jolige bui zet hij die op zijn kop. Binnen
de kortste keren loopt de hele stad er in een oranje-wit-blauwe kegeloutfit bij. Voor meneer Jolig hét moment om
opnieuw zijn grauwgrijze plunje uit de kast te halen, waardoor hij eindelijk volkomen uit de band springt.
Auteur(s)
David Granados Niubò
Uitgeverij
De Vries-Brouwers / 2014
Aantal pagina's
52 p.
ISBN
9789053419670
Genre
Prentenboek
Doelgroep
2de kleuterklas, 3de kleuterklas
Trefwoorden
Auteur lestip
Stijn De Paepe
Aanzet
Trek vandaag je meest schreeuwlelijke ensemble aan, zozeer dat de kleurcombinatie pijn doet aan de ogen. Maak
ook dat je een hoofddeksel hebt dat er qua buitensporigheid bij past. Begin op die manier nietsvermoedend aan de
dag of trek de spullen tijdens de speeltijd, voor de vertelsessie van De Hoed, aan. Doe alsof er niets aan de hand
is. Reageer verbaasd als de kleuters iets zeggen en verdedig je vestimentaire keuzes: je wil er vandaag helemaal
anders uitzien dan eender wie. Zeg dat je in een ‘ijdele’ – een belangrijk maar moeilijk woord uit het boek – bui
bent en dat je wil dat iedereen je ziet vandaag. Vinden de kleuters dat het je gelukt is? Zie je eruit zoals niemand
anders? Missie geslaagd! Ook meneer Jolig uit de stad Grauw heeft zo’n bui als jij.
Verwerkingsactiviteiten
50 tinten
Hang een aantal stadsgezichten op in de klas: van kosmopolitische landschappen tot bescheiden stadsgezichten.
Laat vooral het seriële van flat- en andere gebouwen opvallen. Kies dus niet voor fleurige stadsportretten. Bekijk
en bespreek samen de foto’s. Je wijst de kinderen op de lijnen, het ritme van ramen en deuren, de herhaling – of
net de variatie - van patronen. Biedt enkel papier en een assortiment grijze potloden aan, zowel grijze
kleurpotloden als grijze tekenpotloden (in verschillende hardheden). Laat kleuters hun eigen beeld van een stad
als Grauw schetsen en kleuren. Toon hen dat je, door hard of net niet hard, op grijze schetspotloden te duwen, je
donkerder en lichtere schakeringen krijgt. Of dat je door de punt van een potlood nat te maken, je weer een ander
effect sorteert. Daag de kleuters uit om met één basiskleur zoveel mogelijk accenten en tonen te laten zien.
EINDTERMEN
●
●
Kleuter - Muzische vorming - Beeld 1.2
Kleuter - Muzische vorming - Beeld 1.4
Grauw en omliggende
De stad heet Grauw om evidente redenen: alle gebouwen, pleinen en straten zijn er grijs en troosteloos. Verzamel
een ruim aantal afbeeldingen van diverse stads- of dorpsgezichten. Zorg dat ze niet duidelijker van mekaar
kunnen verschillen. Toon bijv. een foto van Barcelona waarin Gaudi’s kleurenpalet overheerst, laat de skyline van
Abu Dhabi zien met zijn futuristische wolkenkrabbers, toon de symmetrie van Parijs en de wirwar van Dheli, laat
Venetië zien en ook het scheve Wenen van Hundertwasser of toon een zonovergoten wit Grieks dorp en een
zanderige woestijnbuurt in Noord-Afrika. De bedoeling is nu dat de kleuters even veelzeggende namen bedenken
voor de steden en dorpen die jij toont als voor de grijze stad Grauw. Zo heet de lichtstad misschien Recht, het
Griekse dorpje Wittegem, de metropool in Arabië Glassenede, Barcelona Mozaïkië,…In dezelfde lijn kan je voor
andere personages dan meneer Jolig toepasselijke namen bedenken: de heren en dames in Grauw kijken nogal
zuur. Hoe heet de burgemeester-met-snor? De hautain kijkende vrouw-met-haarband? Hoe heet de vermoeid
ogende dame met de haardot?
EINDTERMEN
●
●
●
Kleuter - Nederlands - Taalbeschouwing 5.1
Kleuter - Nederlands - Taalbeschouwing 5.5
Kleuter - Wereldoriëntatie - Ruimte (ruimtelijke ordening) 6.9
Liu Bolin
De kunstenaar Liu Bolin staat erom bekend dat hij zichzelf laat verdwijnen. Hij beschildert zichzelf zodanig dat hij
als een kameleon samensmelt met zijn omgeving. Zo laat hij zich fotograferen voor schilderijen, voor rekken in
supermarkten, op een stoel in een lege theaterzaal, voor een wand vol tijdschriften, noem maar op. Het duurt even
voor je de kunstenaar onder de camouflagelaag ontdekt. Zijn verdwijntrucs zijn niet zomaar een leuk
hebbedingetje. In een TED-talk legt de kunstenaar uit dat hij met zijn verdwijntrucs niet alleen de relatie probeert te
onderzoeken tussen hemzelf en de rest van de wereld, maar ook de mate van artistieke vrijheid in China aan de
kaak wil stellen. Toon de kleuters een aantal van zijn werken, geef ze ruim de tijd om zelf te ontdekken wat er
achter zit. Laat hen ook verwoorden wat ze erbij voelen en denken. Op deze site vind je duidelijke foto’s van zijn
werk. Toon ook het filmpje om te laten zien hoe de kunstenaar zichzelf onzichtbaar maakt. Zien ze de link met
het boek? Herinneren ze zich meneer Jolig met zijn groene streepjestrui op de groene bank in het park? En later
met zijn fruitige hemd voor de fruitkraam op de markt of met zijn ruitjespak op het ‘ruitjesplein’?
EINDTERMEN
●
●
Kleuter - Muzische vorming - Beeld 1.3
Kleuter - Muzische vorming - Attitudes 6.5
Kegel
Meneer Jolig zet op een gegeven moment een verkeerskegel op zijn kop en luidt daarmee een trend in. Binnen de
kortste keren loopt de hele stad met een kegel op zijn kop en met kledij in kegelkleuren.
Breng zo’n verkeerskegel mee naar de klas en zet hem ook op je kop. Vraag de kleuters aan wie hen dat doet
denken. Dient zo’n kegel om op je hoofd te zetten? Waarvoor dient zo’n ding eigenlijk? Kunnen ze nog dingen
bedenken waarvoor je de verkeerskegel kan gebruiken? Als kleuters niet meteen ideeën hebben, zet je hen op
weg door de kegel bijv. te gebruiken als verrekijker. Zet het ding in het midden van de kring en laat kleuters die
een idee hebben aan de slag gaan met de kegel als luidspreker, hoorapparaat, stoel, baard, schoen, ketel, hoorn,
fluit of sterrenkijker. Ze vinden ongetwijfeld nog onvoorziene bestemmingen. Als het een beetje lekker loopt, kan je
de kleuters die toekijken mee laten reageren binnen de fantasiewereld van de kegelaar.
EINDTERMEN
●
●
●
Kleuter - Muzische vorming - Drama 3.2
Kleuter - Muzische vorming - Drama 3.3
Kleuter - Muzische vorming - Attitudes 6.3
Mode
Het boek is een subtiele aanklacht tegen kuddegedrag en een pleidooi voor diversiteit, zonder dat het wijsvingertje
erbij gehaald wordt: de beelden en het verhaal spreken voor zich. Herkennen de kleuters het fenomeen, waarin
iemand iets heeft dat een ander binnen de kortste keren ook wil? Als ze in de kring om zich heen kijken, zien ze
dan kledingstukken die veel met elkaar gemeen hebben, bijv. met een geliefde tekenfilmfiguur of met verwijzingen
naar bekende mediafiguren? Hoe zou het komen dat zoveel kinderen zulke dingen dragen? Wat vinden ze ervan
toen jij, bij het vertellen van het verhaal, zo anders, zo knotsgek en niet modieus gekleed liep? Vonden ze dat
grappig? Zouden ze zelf zo naar school durven komen? Waarom niet? Wie wel? Gebeurt het wel eens dat de
kleuters iemand aanspreken op iets opvallends, iets geks, iets niet doordeweeks? Waarom doen ze dat dan? Wat
is er zo leuk als allemaal een beetje hetzelfde te zijn? En waarom is er helemaal anders bijlopen dan de rest
eigenlijk ook soms best leuk? Eén en ander geeft ongetwijfeld aanleiding tot een verdiepend filosofisch gesprek.
Hou de groep klein en de tijd beknopt.
EINDTERMEN
●
●
●
Kleuter - Nederlands - Luisteren 1.6
Kleuter - Nederlands - Spreken 2.12
Kleuter - Wereldoriëntatie - Maatschappij (sociaal-culturele verschijnselen) 4.5
En verder…
Bewegingsomloop
Een bewegingsomloop met de typische verkeerskegels – misschien kan je ze opsmukken met een extra blauwe
strook – dringt zich op. Als afronding kan je om ter vlugst zo’n ding op je hoofd zetten.
EINDTERMEN
●
●
Kleuter - Lichamelijke opvoeding - Motorische competenties (zelfredzaamheid in kindgerichte bewegingssituaties) 1.1
Kleuter - Lichamelijke opvoeding - Motorische competenties (zelfredzaamheid in kindgerichte bewegingssituaties) 1.2
Liedje
Op de begintune van Vrouwtje Theelepel – een tekenfilm uit de oude doos met een aanstekelijk kenwijsje – kun je,
bij wijze van aandachtstrekker of rode draadliedje, dit zingen:
Een kegel is een ding
om plaatsen af te perken.
Het wordt gebruikt
bij de meeste wegenwerken.
Gewoon heel handig maar
je moet je niet vergissen.
Vergeet maar niet dat er
rare verkeerskegels zijn.
Tekst: Stijn De Paepe
EINDTERMEN
●
Kleuter - Muzische vorming - Muziek 2.4

Download Report