presentatie

Betaalt preventie zichzelf terug?
FysioCongres 2014
‘Preventie, goed voor iedereen’
14 juni 2014
Wat vandaag aan bod komt
–
–
–
–
–
–
–
Voorstellen, wie ben ik om iets te mogen zeggen?
Wat is preventie?
Anders denken …
Zorgvernieuwing en innovatie
Kansen door bekostiging?
Zelfmanagement als sleutel
Voorbeelden met als motto: gewoon doen!
Voorstellen …
– Directeur InEen, vereniging van organisaties binnen de
eerstelijn
– Directeur Organisatie van Nederlandse Tandprothetici
Voorstellen …
– ONT is een beroepsvereniging van 400 tandprothetici
(zorgverlener naast tandarts en mondhygiënist) binnen de
eerste lijn
– InEen is de vereniging van gezondheidscentra, zorggroepen,
huisartsenposten, eerstelijns diagnostische centra en de
ROS’en
– Zoeken binnen de eerstelijns zorg naar samenhang en
samenwerking
Gezondheidscentra:
•
•
•
•
vanaf 1980
ideëel perspectief
300 GHC
15-20% van de
huisartsen
• GEZ-financiering
Zorggroepen:
• vanaf 2007
• kwaliteitsperspec
tief
• 100 ZG, 75 lid van
InEen
• 2-3 programma’s
• integrale
bekostiging
Huisartsenposten:
• vanaf 2000
• werkdruk
perspectief
• 54 HDS’en
• 125 spoedposten
• uniforme
financiering
Totaaloverzicht
aangesloten leden:
• ruim 500 eerstelijns
zorgorganisaties
• steeds meer regionale
combinaties
• doelstelling:
landelijk dekkende
lokale en regionale
infrastructuur
Wat is preventie?
– Kunstgebit: preventief trekken van gezonde tanden …
– Voorbeeld huisarts: “ik doe de hele dag aan preventie”
– Primaire preventie: tandenpoetsen om cariës te voorkomen,
effectievere maatregel is het toevoegen van fluoride aan het
drinkwater, nog groter effect voor de volksgezondheid was
het aanleggen van riolering!
– Secundaire preventie: erger voorkomen door
borstkankerscreening
– Tertiaire preventie: veranderen van leefstijl na een hartinfarct
Anders denken …
– Denken over preventie lijkt haast het denken over het
voorkomen van kosten
– Rapport BMC: “Fysiotherapie bespaart 200 euro per patiënt”
– Bewezen stelling: fysiotherapie in de eerstelijn bij patiënten
met chronische aandoening leidt tot minder zorgconsumptie
en toenemende arbeidsproductiviteit. Patiënten voelen zich
fysiek en mentaal beter
Anders denken …
– Tegenstanders: baten van preventie niet
aangetoond -> uitgestelde kosten?
– Nederlander heeft ongeveer 60k over voor
extra gezond levensjaar (QALY)
– 1 QALY = € 20.ooo
– Themarapport Volksgezondheid Toekomst
Verkenning 2014 (Marc Pomp c.s.):
maatschappelijke kosten-batenanalyse voor
preventie en zorg.
– In MKBA geldt: € = € en QALY = QALY
– Zie voor meer informatie: www.vtv2014.nl
Anders denken …
– Van ziek en zorg naar gedrag en
gezondheid. Dat is anders denken!
– Van diseasemanagement naar
persoonsgerichte zorg is anders denken!
– Omslag vraagt om provocatief denken
(stelling Paul Iske, hoogleraar Open
Innovation in Maastricht en oprichter
Instituut voor Serieuze Opmontering en
Instituut voor Briljante Mislukkingen):
patiënt is de beste praktijkondersteuner
Zorgvernieuwing en innovatie
– Bij een bergetappe zijn er altijd koplopers, een peloton en
een bus
– Er zijn 9 proeftuinen voor populatiebekostiging
(zorggroepen). Hierbij is ruimte voor verschuiving van
budgetten tussen de verschillende domeinen
– Preventie en chronische zorg komen hierbij aan bod
– Ook substitutie en zelfmanagement bieden kansen voor
preventie
– Er gebeurt veel …
PROEFTUINEN
Kansen door bekostiging?
– Er zijn talloze redenen om het niet anders te doen: hebben
we nooit zo gedaan, wat maakt jou de deskundige op dit
gebied, daar heb ik geen tijd voor, wie zit hier nu op te
wachten etc.
– De meest gehoord argument tegen zorgvernieuwing door
preventie: dit gaat de zorgverzekeraar nooit vergoeden …
– … en dat klopt, maar het ‘nooit’ staat op losse schroeven
Zelfmanagement als sleutel
– Bij preventie is co-creatie de sleutel. D.w.z. het verbinden van
ervaringskennis aan medische kennis (weet u nog: patiënt als
POH)
– Feit: veel ontwikkelingen maar beperkte implementatie
– Maar er komt echt beweging: Zelfzorg Ondersteund!
– Het begint bij diabetes, verbreding volgt
– 40 regio’s actief met zelfmanagement en activeren patiënt
– Belangrijke rol voor fysiotherapie
Zelfmanagement als sleutel
– ICT speelt naast samenwerking tussen ervaringsdeskundigen
en zorgprofessionals, een belangrijke rol
– Naast face-to-face ook portals ontwikkelt. Bijvoorbeeld: De
Ondernemende Huisarts (Eindhoven), Meditta (Sittard),
Saltro i.s.m. PreventZorg (Bilthoven), Zorg op Noord (Capelle
aan den IJssel, Leidsche Rijn (Utrecht)
– Wie doen mee? Meer dan 90% van de zorgverzekeraars, LHV,
InEen, NHG, NDF, NPCF, DVN; het gaat dus ergens over
– Zie voor meer informatie: www.zelfzorgondersteund.nl
Zelfmanagement als sleutel
– iBMG onderzocht 22 diseasemanagement
programma’s (DMP’s)
– Conclusie: meest veelomvattende DMP’s
zijn kosteneffectiever
– Vraag: zijn ze ook kostenbesparend? Ja,
meer bewegen, minder roken en kwaliteit
van leven gaat omhoog
– Zie voor meer informatie: www.zonmw.nl
Voorbeelden van gewoon doen!
– Naast ICT ondersteuning ook hele praktische initiatieven
– FemFit in GC Corlaer: dubbele preventie door tegengaan
overgewicht bij zwangeren
– Nijkerk Fit in GC De Nije Veste: bewegen als challenge i.s.m.
Bas van der Goor Foundation
– Begin van omslag en denken in ‘stepped care’, van ZZ naar
GG, triple aim (winst voor zorgvrager, -verlener en –
verzekeraar) en persoonsgerichte zorg
– Illustreren met filmpje …
Voorbeelden van gewoon doen!
– Preventie vraagt om
samenwerking en gaat over de
domeinen heen
– Vraagt om lef om kennis en
belangen uit te wisselen tussen
zorgvragers, zorgverleners en
zorgverzekeraars
– Koepels moeten het voorbeeld
geven!
Dus: betaalt preventie zichzelf terug?
Zeker, voor wil het wil zien en voor wie
het wil doen!
Bedankt voor uw aandacht!
Mercatorlaan 1200 / 3528 BL Utrecht
Postbus 2672 / 3500 GR Utrecht
030 282 3788
ineen.nl/ [email protected]