Presentatie dr. Joost Boormans

Landelijke contactdag Vereniging Waterloop
Dr. J.L. Boormans
Uroloog
Erasmus MC Kanker Instituut
Blaascarcinoom
!  5e maligniteit bij mannen en 9e bij vrouwen
!  Sterfte in Ned ± 1300 / jaar = 25 / week!
!  75% niet-spierinvasief / 25% spierinvasief
!  Man/vrouw = 3 à 4 : 1
!  90% urotheelcelcarcinoom
!  8% plaveiselcelcarcinoom / 2% adenocarcinoom
!  Therapie spierinvasief blaaskanker = meer dan chirurgie alleen
Ondergeschoven kindje?
JNCI 2013
Behandeling niet-invasief blaascarcinoom
!  TUR
!  TUR + eenmalige postoperatieve spoeling
!  Mitomycine onderhoudsspoelingen
!  BCG onderhoudsspoelingen
!  MMC met hyperthermie
!  MMC met electromotive drug administration (EMDA)
Behandeling invasief blaascarcinoom
! 
! 
! 
! 
! 
! 
! 
! 
Radicale cystectomie met urinedeviatie
Open of laparoscopische chirurgie
Neoadjuvant chemotherapie
Uitwendige radiotherapie
Chemoradiatie (medio 2012)
Partiële cystectomie met brachytherapie (> 20 jr ervaring)
Palliatieve chemotherapie
Toekomst: cyberknife bestraling / Hyperthermie?
!  Therapie spierinvasief blaascarcinoom = nooit
monodisciplinair
Waarom Blaaskankercentrum?
!  Multidisciplinair: urologie, radiotherapie, oncologie
!  Efficiency: alles op 1 dag, binnen 1 week terecht
!  Kwaliteit
!  Referente zorg: meer vrouwen, meer comorbiditeit, meer afwijkende
histologie
!  Wetenschappelijk onderzoek (basaal en klinisch)
Regiofunctie Blaaskankercentrum
!  Adviserende rol
!  Referente zorg
!  Verwijspatroon:
1) ZH eilanden 2) Zeeland
3) NW Brabant 4) Groene Hart
!  Centralisatie van zorg
!  Uniformeren beleid
!  Kwaliteitscontrole
!  Expertise op locatie
www.erasmusmc.nl/blaaskankercentrum
Expertise Blaaskankercentrum (per jaar)
!  80 - 100 nieuwe patienten per jaar
!  35x Radicale cystectomie met urinedeviatie en klierdissectie
!  15x exenteratie + urinedeviatie wegens colorectale of gynecologische
maligniteit
!  10x Urineafleiding voor niet-oncologische aandoeningen
!  ± 15x Neoadjuvant chemotherapie
!  40x (Chemo)radiatie
!  1-5x Partiële cystectomie met brachytherapie
!  30x Palliatieve chemotherapie
Opzet Blaaskankercentrum
!  Vooraf verzamelen gegevens
!  Revisie histologie van elders
!  Triage: urologie, radiotherapie, oncologie
!  CT-scan, indien nodig, herhaald voorafgaand aan spreekuur
!  Consultatie + oncologieverpleegkundige
!  Multidisciplinaire Tumorwerkgroep
!  Definitief behandelplan zelfde dag
!  Partners: seksuologie, stoma- en incontinentiezorg, diëtiek,
uropatholoog, abdominaal radioloog
Pilot waardegedreven zorg
!  ‘Patient reported outcome measurements’
!  Erasmus MC breed
!  Pilot in 4 zorgpaden: schizis, CVA, borst- en blaaskanker
!  Start nov 2014
!  Spiegelen aan nationale en internationale centra
Pilot waardegedreven zorg
Centralisatie van (blaas)kankerzorg
Goossens van der Laan Eur Urol 2012
Overleving MIBC in Nederland 1999-2008
N = 13033
Goossens et al
BJU Int 2012
Landelijke registratie
!  www.nvukwaliteit.nl
!  Landelijke prostatectomie database
!  Landelijke database spierinvasief blaascarcinoom en
cystectomie
!  Landelijke database hypospadie
Ontwikkelingen: diagnostiek
!  Genomische revolutie vindt plaats
!  Urinemarkers
!  Cystoscopie gaat (gedeeltelijk) verdwijnen
!  Urine cytologie gaat verdwijnen
Multicenter studie naar urinemarkers
Ontwikkelingen: behandeling NMIBC
!  PDD
!  Betere detectie, met name van CIS
!  Minder recidieven
!  Duurder
!  Vals positiviteit
Ontwikkelingen: behandeling NMIBC
!  NIMBUS trial
!  BCG tekort anno 2014
!  Europese studie (EAU)
!  N = 1000
!  15 vs 9 doses BCG
!  REBACARE trial: eenmalig MMC versus 3x BCG na nefroureterectomie ter voorkoming recidief in de blaas
!  N = 120
!  DUOS verband
Ontwikkelingen: NMIBC
!  EMDA:
!  spanningsveld over blaas + MMC toediening
!  Voorafgaand aan TUR
!  Hyperthermie:
!  Sensitizer voor MMC
!  Blaaswand doorgankelijker
!  Resitentiemechanisme in tumorcel tijdelijk stil gelegd
Ontwikkelingen: diagnostiek MIBC
Blaas lijkt op borstkanker!
Subtypes reageren wel/niet
op chemotherapie
Subtypes correleren met
prognose
Targeted therapy
Ontwikkelingen: behandeling MIBC
Robot chirugie:
Langer opereren, minder bloedverlies
sneller op de been, duurder
Ontwikkelingen: MIBC
!  Bij patiënten met kanker kan men cellen in bloed detecteren die van
de tumor afkomstig zijn
!  Aanwezigheid CTC’s in bloed betekent vaak slechtere prognose
!  In blaaskanker 25% CTC+
!  CTC = ‘liquid biopsy’
CTC in MIBC
!  Duitse studie
!  100 patienten
!  CTC+ patienten slechtere
prognose na cystectomie
!  CTC negatief: 75% overleving 5
jaar na cystectomie
CirGuidance studie
DUOS studie
!  CTC meten in bloed van patiënten met blaaskanker
!  Indien CTC+ → preoperatieve chemotherapie
!  Indien CTC- → geen chemotherapie, direct opereren
!  Hypothese: overleving CTC- patiënten na radicale
chirurgie is 75% (+/- 5%)
!  Besparing toxiciteit, minder overbehandeling, kosten
omlaag
Ontwikkelingen M+ blaaskanker
!  Overleving slecht
!  Voorspellende waarde van: performance, anemie en uitzaaiingen in
organen (viscerale uitzaaiingen)
!  Chemotherapie geeft 6 maanden overlevingswinst
!  Chemotherapie 6 kuren om de 3 weken
!  Mediane overleving is 1-2 jaar
SECAVIN studie
!  Europese multicenter studie (spanje en nederland)
!  DUOS (Erasmus MC, AvL, Nieuwegein, Vumc)
!  Patienten die 1e lijn chemotherapie hebben gehad
!  Vinflunine versus Cabazitaxel
!  Fase 2: 2x 35 patienten
Fase 3: 2x 186 patienten
!  Eindpunten: respons rate fase 2 en overall survival fase 3
!  Fase 3: van 6 maanden naar 8.2 maanden
PDL-1 remmer
!  PDL-1 antilichaam
!  40-50% van blaastumoren PDL-1 positief
!  Fase II studie ASCO 2014
!  Resonse rate PDL-1 remmer: 50% na 3 mnd
!  Complete respons 7%
!  Fase 3 RCT aanstaande
!  Patiënten die 1e lijn chemotherapie hebben gehad
Conclusies
!  Blaaskanker komt veel voor, maar is relatief onbekend en
underfunded
!  Blaaskanker is duurste kankersoort per behandelde patient
!  Rol voor dokter, patiënt en patiëntenvereniging
!  Centralisatie van blaaskankerzorg vangt aan
!  Nog meer centraliseren
!  Genomische revolutie nu ook blaaskanker in vizier
De Toekomst
!  Komende decennium belangrijke doorbraken te verwachten:
1.  Diagnostiek NMIBC
2.  Follow-up NMIBC
3.  Behandeling NMIBC
4.  Moleculaire classificatie van MIBC
5.  Patiënten selectie MIBC
6.  Nieuwe therapieën gemetastaseerd MIBC