LICHT OP ENERGIE mei 2014 – Hellemans Consultancy Economie Weer Politiek Grondstoffen Elektriciteit Aardgas : : : : : : Krimp wereldhandelsvolume eerste kwartaal 2014. Inkoopmanagersindex EU wijst op groei. Effect van de warme winter blijft doorwerken in de prijsvorming op aardgasmarkt. Risicopremie vanwege spanningen Oekraïne. Kolenprijs net boven historisch laag niveau, olieprijzen licht gestegen. Relatief laag prijsniveau, in België hogere prijzen door onzekerheid kerncentrales. Prijzen zijn volatiel op een relatief laag prijsniveau. Economie De wereldhandelsmonitor van het CPB laat zien dat in de eerste 3 maanden van 2014 het handelsvolume is afgenomen. Met name de export van opkomende economieën laat een daling zien. Het exportvolume van de Eurozone is het afgelopen jaar redelijk stabiel gebleven. Het importvolume is in het afgelopen jaar wel licht toegenomen. De kans dat de ECB begin juni ingrijpt om de desinflatie te beteugelen lijkt toe te nemen. Doordat de ECB al zinspeelde op mogelijke maatregelen is de Euro ten opzichte van de dollar reeds in waarde gedaald. Mogelijk ingrijpen van de ECB laat zien dat robuust herstel van Europese economieën op eigen kracht nog op zich laat wachten. Grondstoffen De prijs voor levering van een ton kolen in 2015 op de ARA hub (Antwerpen, Rotterdam, Amsterdam) is de afgelopen maand licht gestegen. Wel bevindt de prijs zich, uitgedrukt in Euro’s, net boven het laagste niveau van de afgelopen 4 jaar. Experts achten de kans groot dat na de zomer, door een sterk opwarmende Stille Oceaan, het natuurverschijnsel El Nino zal optreden. Dit leidt tot veranderende neerslagpatronen die de kolenproductie kan beïnvloeden. Wat het netto effect zal zijn op de prijzen is moeilijk te voorzien. De inkoopmanagersindex (PMI) voor de industrie en dienstensector in de EU bevindt zich sinds juli vorig jaar boven de 50 punten. Een niveau boven de 50 duidt op toenemende economische activiteit. De Europese PMI cijfers zijn hoger dan die van China. De Chinese PMI cijfers liggen net onder de 50. De PMI cijfers lijken meer een indicatie van de richting te geven dan van de absolute groei, die volgens de officiële statistieken in China hoger ligt dan in Europa. In de afgelopen periode is de prijs voor CO2 emissierechten gedaald. Nieuwe cijfers over het teveel aan emissierechten en mogelijk nieuwe initiatieven van de Duitse regering om het handelssysteem voor CO2 uitstootrechten te revitaliseren hebben per saldo tot een lagere prijs geleid. De prijs voor CO2 uitstootrechten noteert 5,20 Euro per ton emissierechten. Nog steeds onder het gemiddelde prijsniveau van dit jaar. In de afgelopen maand is de prijs voor Brent olie licht gestegen van 109 naar ruim 110 US dollar per vat. Het conflict in de Oekraïne en nieuwe onrust in Libië liggen hier aan ten grondslag. Aardgas De prijs voor het cal-15 contract ligt ruim onder het voortschrijdend prijsgemiddelde. Doordat de aardgasbergingen in het afgelopen gasseizoen niet of nauwelijks zijn benut ligt de prijs voor het voorste kalenderjaar 1 à 2 Eurocent per kuub lager dan voorgaande jaren. Bij de korte termijnprijzen is de daling groter. Het prijsverschil tussen de lange en korte termijncontracten is te herleiden tot de risicopremie die wordt berekend voor een mogelijke escalatie rondom de Oekraïne. Indien de gasleveringen aan Europa in het geding komen is er nog voor een aantal maanden gas in de bergingen. In de komende maanden vindt er periodiek onderhoud aan de gasinfrastructuur plaats. Het aanbod ligt dan tijdelijk op een lager niveau. Ook ligt de vraag in de zomermaanden lager zoals goed is te zien in onderstaande figuur. Er van uitgaande dat de kans op een escalatie in het Oosten van de Oekraïne klein is, is de verwachting dat de prijzen op het huidige prijs blijven bewegen. Wel kunnen de prijzen volatieler zijn door het onderhoud. In Japan heeft de rechter bepaald dat een kerncentrale niet mag worden herstart, omdat niet aan alle veiligheidsvoorschriften is voldaan. Het zou de eerste herstart zijn sinds de ramp met de Fukushima kerncentrale in 2011. Sindsdien is Japan voor zijn energiebehoeften in belangrijke mate afhankelijk van LNG importen. De toegenomen vraag naar LNG heeft ook in Europa tot stijgende aardgasprijzen geleid. Na de rechtelijke uitspraak stegen de TTF aardgasprijzen licht. Elektriciteit Het waargenomen energieverbruik, zoals gemeten door Tennet, is de afgelopen maanden scherp gedaald. In 2013 ontwikkelde het voortschrijdend jaartotaal zich juist vrij vlak. Mogelijk is er meer elektriciteit verbruikt in de eerste 4 maanden van 2013, toen de gemiddelde temperatuur onder het langjarig gemiddelde lag. De eerste maanden van 2014 zijn juist relatief warm verlopen. Dit effect zou in de komende maanden uit het voortschrijdend jaartotaal moeten wegvallen zodat de samenhang tussen verbruik en conjunctuur weer beter zichtbaar wordt. Bron: Tennet Ondanks het dalende verbruik is de prijs voor 2015 licht gestegen. Na het bereiken van het voorlopig laagste prijsniveau ligt de prijs voor het cal-15 contract nu vlakbij het voortschrijdende jaargemiddelde. De onzekerheid over de stilgelegde Belgische kerncentrales en over de Oekraïne hebben een opwaarts effect op de elektriciteitsprijs. Licht op de toekomst Vanwege de onrust in de Oekraïne wordt de risico premie voor met name de verder weg liggende aardgas termijncontracten gehandhaafd. Aan de vraagzijde is er weinig reden voor een opwaarts prijseffect. Het economisch herstel in Europa is broos. In de komende zomerperiode neem de kans op prijsvolatiliteit toe door onderhoudswerkzaamheden in combinatie met een mogelijk toename van de elektriciteitsvraag voor koelingsdoeleinden. Heeft u vragen en/of opmerkingen, dan kunt u zich richten tot: Hellemans Consultancy B.V. Chris Guth en Michiel de Voogt, analisten Telefoon: 030 - 22 55 011 Hellemans Consultancy B.V. Hellemans Consultancy B.V. heeft zich gespecialiseerd in het begeleiden van en adviseren bij de inkoop van energie. Zij bestaat uit een team van meer dan 25 professionals en is een betrouwbare en onafhankelijke partij, die inmiddels al meer dan 15 jaar actief is op de energiemarkt. Met krachtige adviezen over de inkoop van elektriciteit en aardgas, factuurcontrole, rendementstudies en energiemanagement functioneert zij voor de zakelijke markt als een vuurtoren in de nationale en internationale energiemarkt. Een betrouwbaar en blijvend oriëntatiepunt waarop de energiekoers voor de komende jaren kan worden bepaald. Licht op energie is een uitgave van Hellemans Consultancy B.V. Hierin vindt u algemene informatie en achtergronden ten aanzien van de marktontwikkelingen voor elektriciteit en aardgas, zowel van de afgelopen periode als van de komende periode. Op dit document is de disclaimer van Hellemans Consultancy B.V. van toepassing. http://www.hellemansconsultancy.nl/disclaimer/