Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg

Nieuws over GHOR en
opgeschaalde zorg
Kennisbijeenkomsten voor
GHOR-bureauhoofden
Kennis­infrastructuur
crisisbeheersing publieke
gezondheid
Situationeel leidinggeven
voor de OvD-G
Scholing Operationeel
directeur publieke
gezondheid
Hoofd publieke
gezondheidszorg en Hoofd
acute gezondheidszorg
Crew resource management
Twee nieuwe collega’s
Situationeel regisseren in
de veiligheidsketen
Psychosociale hulp voor
procesleiders PSH van
GGD’en
In deze nieuwsbrief leest u het laatste nieuws over onze activiteiten op
het gebied van GHOR en opgeschaalde zorg. Deze keer aandacht voor de
scholing Operationeel directeur publieke gezondheid, de praktijkgerichte
training Situationeel leidinggeven voor de OvD-G en de tweedaagse
masterclass Crew resource management. Ook blikken we terug en
vooruit op de kennisbijeenkomsten.
Kennisbijeenkomsten voor
GHOR-bureauhoofden
Samen met de programmaraad Kennis & OTO van GGD GHOR Nederland
organiseren we in 2014 vier kennisbijeenkomsten voor de GHORbureauhoofden. Tijdens deze bijeenkomsten staan het delen van kennis en
inhoudelijke verdieping op thema’s uit het werkveld van de GHOR centraal.
Het thema van de eerste bijeenkomst op 28 maart 2014 was grootschalige
geneeskundige bijstand (GGB). In het project GGB is vorig jaar een visie op
grootschalige geneeskundige bijstand uitgewerkt. Momenteel wordt een
model voor de opgeschaalde acute zorg ontwikkeld, voor de opvolging van de
Geneeskundige Combinatie. Dit thema is in de tweede bijeenkomst, tijdens
de jaarlijkse GHOR-bureauhoofdendag op 21 mei 2014, opnieuw aan de orde
gesteld. Daarnaast is die dag het thema zorgcontinuïteit besproken, aan de
hand van een gezamenlijke inleiding van Bart Koopmans (VGGM) en Ivonne
Vliek (VRU).
De volgende kennisbijeenkomsten vinden plaats op 5 september en op
29 oktober 2014.
september 2014
In dit nummer:
Kennisinfrastructuur voor crisisbeheersing
publieke gezondheid
GGD GHOR Nederland, ZonMw en het IFV organiseerden op 9 april 2014 een conferentie over de
academisering van de crisisbeheersing in de publieke gezondheid.
Crisisbeheersing is in de publieke gezondheid een relatief jong vakgebied en heeft nog geen
sterke verbinding met de academische wereld. Daarom heeft ZonMw de samenwerking
tussen beleid, onderzoek en praktijk op dit gebied gestimuleerd door middel van een
deelprogramma binnen het programma Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid
(AWPG). Dit deelprogramma loopt nu op zijn eind. De bevindingen en resultaten van de zes
binnen het deelprogramma verrichte onderzoeken zijn tijdens de conferentie gepresenteerd.
De onderzoeken geven antwoord op relevante vraagstukken uit bestuur, beleid en praktijk
van de directeur publieke gezondheid en de crisisbeheersing. Ook geven ze nieuwe inzichten
voor bestaande vraagstukken of dragen ze bij aan ‘evidence based’ professionalisering van
werkwijzen in de opgeschaalde zorg. Zie voor meer informatie www.zonmw.nl en www.awpg.nl
Onder de deelnemers aan de conferentie waren directeuren publieke gezondheid, projectleiders
van de onderzoeken AWPG-Crisisbeheersing en hoofden GHOR-bureau, procesleiders GGD en
crisiscoördinatoren GGD.
Intentieverklaring kennisinfrastructuur crisisbeheersing publieke gezondheid
Nu is het tijd om de samenwerking tussen onderzoek, praktijk en beleid te borgen en te
continueren. Tijdens de conferentie hebben GGD GHOR Nederland, IFV en RIVM daarom een
intentieverklaring getekend, waarmee zij hebben uitgesproken zich gezamenlijk in te spannen
om de behaalde resultaten en het
proces van academisering van de
crisisbeheersing voort te zetten en uit
te bouwen.
Een werkgroep van vertegenwoordigers
van GGD GHOR Nederland, IFV en
RIVM is inmiddels bezig om de
intentieverklaring concreet vorm te
geven en deze te vertalen naar een
voorstel voor een kennisinfrastructuur
en een inhoudelijke kennisagenda.
De beoogde kennisinfrastructuur moet
beleid, onderzoek en ontwikkeling,
praktijk, opleiding en openbaar
bestuur met elkaar verbinden. De
kennisinfrastructuur richt zich op
vraagstukken en thema’s in de praktijk
van de professionals, beleid en
openbaar bestuur: op het ontsluiten
van bestaande kennis, het ontwikkelen van nieuwe kennis door praktijkgerichte projecten en
onderzoek en het delen van kennis. En op het borgen en implementeren van nieuwe kennis in
beleid en onderwijs. Daarnaast wordt een eerste landelijke kennisagenda voor crisisbeheersing
publieke gezondheid opgesteld. Hierin kunnen de vraagstukken en thema’s uit de praktijk
geprioriteerd worden. Het streven is de kennisinfrastructuur en de kennisagenda op 1 januari
2015 in werking te laten treden.
2
Praktijkgericht: training Situationeel
leidinggeven voor de OvD-G
Officieren van dienst hebben een grote verantwoordelijkheid. Naar de maatschappij,
naar henzelf en naar de hulpverleners die onder hun verantwoordelijkheid optreden.
Om tijdens incidenten het verschil te kunnen maken, moeten zij als geen ander over
leiderschapscompetenties in acute situaties beschikken. De Academie voor GHOR en
Opgeschaalde Zorg van het IFV biedt in samenwerking met Berenschot vanaf het najaar 2014
een nieuwe scholing Situationeel
leidinggeven voor de OvD-G aan.
Een ideale stijl van leidinggeven
die het in alle situaties goed
doet, bestaat niet. Afhankelijk
van de locatie, het soort incident
en de ontwikkeling ervan, komt
een OvD-G in heel uiteenlopende
situaties terecht. En onder de
vele functionarissen waarmee de
OvD-G in zijn rol te maken krijgt,
bevinden zich evenzoveel soorten
mensen en persoonlijkheden. Een
effectieve leidinggevende weet
zijn of haar gedrag aan te passen
aan de omstandigheden én aan
de verschillende medewerkers.
Dit noemen we ‘situationeel
leidinggeven’.
In deze tweedaagse training verkennen we wat situationeel leiderschap concreet betekent voor
uw optreden op de plaats incident. We brengen in kaart welke stijl van leiderschap u van nature
het beste ligt en bekijken wanneer en hoe u andere accenten kunt leggen om een effectievere
leider te zijn. Dag 1 staat daarbij in het teken van de mono-setting. Op dag 2 kijken we naar de
multi-omgeving. De insteek van deze tweedaagse is nadrukkelijk praktijkgericht.
Meer weten of aanmelden?
Wilt u meer informatie, neemt u dan contact op met Carian Cools, decaan, telefoon
06 12 74 62 97 of e-mail [email protected] of Maarten van Noort, coördinator,
telefoon 06 12 99 93 44 of e-mail [email protected]
Scholing Operationeel directeur publieke
gezondheid op 16 en 23 oktober 2014
Onder de naam ‘Wit in de warme fase - de DPG tijdens crises en rampen’ bieden wij in
samenwerking met Berenschot op 16 en 23 oktober 2014 weer een tweedaagse scholing aan
voor operationeel directeuren publieke gezondheid (DPG). De scholing is bedoeld voor DGP’s van
dienst die nog weinig ervaring in de operationele -warme- fase hebben.
We hebben deze scholing al tweemaal eerder (november 2013 en januari 2014) met succes
uitgevoerd. De evaluaties laten zien dat de deelnemers tevreden zijn over deze scholing,
gemiddeld werd de scholing beoordeeld met een 8.
3
Programma
Met behulp van aansprekende casuïstiek, theorie en oefeningen verkent u de verschillende
crisisrollen van de operationeel DPG: de adviesrol, de netwerkrol en de bestuurlijke rol. Hoe
geeft u concreet invulling aan uw rol tijdens crises en rampen? Uw eigen vragen en ervaringen
staan in de scholing centraal.
Meer informatie en aanmelden
Meer informatie vindt u op www.ifv.nl. Hier kunt u zich ook aanmelden. U kunt ook contact
opnemen met Carian Cools, decaan, e-mail [email protected] of telefoon 06 12 74 62 97.
Hoofd publieke gezondheidszorg en Hoofd
acute gezondheidszorg: ontwikkeling
kwalificatiedossiers, curricula en proeven
van bekwaamheid
Van GGD GHOR Nederland hebben wij het verzoek gekregen om kwalificatieprofielen, curricula
en proeven van bekwaamheid te ontwikkelen voor de nieuwe GHOR-rollen Hoofd publieke
gezondheidszorg en Hoofd acute gezondheidszorg. Wij zijn recent met de voorbereidingen van
deze projecten gestart en hebben voor beide projecten een projectleider benoemd.
Wij willen in deze ontwikkelprojecten zo veel mogelijk gebruikmaken van de kennis en expertise
die al in de GHOR-regio’s aanwezig is. Alle regio’s hebben dan ook het verzoek gekregen om
collega’s aan te melden die willen meedenken. Vanuit verschillende regio’s is hierop heel
enthousiast gereageerd.
Voor beide trajecten komt een aparte werkgroep, waarin de aangemelde collega’s ingedeeld
worden. Tussen de twee werkgroepen wordt zo veel mogelijk informatie gedeeld, zodat er
synergie ontstaat.
Het is de bedoeling dat de werkgroepen begin september 2014 starten. Van tevoren wordt
geïnventariseerd over welke documentatie over de twee nieuwe rollen de regio’s al beschikken.
Deze documentatie dient als input voor de eerste werkgroepbijeenkomsten. Het is de bedoeling
dat de werkgroepen maximaal drie keer bij elkaar komen. Daarnaast wordt per e-mail
gecommuniceerd en gereageerd.
De planning is dat de kwalificatieprofielen, curricula en proeven van bekwaamheid op 1 januari
2015 gereed zijn, zodat wij de opleidingen voor Hoofd publieke gezondheidszorg en Hoofd acute
gezondheidszorg vanaf 2015 kunnen aanbieden.
Tweedaagse masterclass en workshops Crew
resource management
In samenwerking met Wings of Care verzorgen wij vanaf het najaar 2014 een scholingsaanbod op
het gebied van Crew resource management (CRM).
CRM biedt toepassingsmogelijkheden voor het crisisoptreden binnen de geneeskundige
kolom en kan de coördinatietaak van de GHOR versterken. CRM kan de basis vormen voor
een gemeenschappelijk, afgestemd optreden en een uniforme werkwijze voor coördinerende
4
crisisfunctionarissen in teamverband. Niet alleen monodisciplinair, maar ook binnen
multidisciplinair teamoptreden en bij samenwerking met het openbaar bestuur is CRM uitermate
geschikt als werkwijze.
CRM vereist een brede introductie op strategisch niveau vanwege zijn organisatorische impact en
een gedegen voorbereiding binnen de organisatie vanwege de benodigde competenties wat betreft.
inzicht, vaardigheden en gedrag. Dit aanbod betreft een inleidend scholingstraject. Doel is het
creëren van ‘awareness’ op meerdere leidinggevende niveaus.
Prioriteiten in het CRM-scholingstraject zijn:
> Inzicht in de invloed van de menselijke factor op procesveiligheid bieden.
> Samenwerking tussen professionals verbeteren.
> Effectiviteit van het proces verhogen.
> Plezier in het werk verhogen.
Vanaf medio oktober 2014 bieden wij een tweedaagse masterclass aan voor DPG’en en
operationeel DPG’en, waarin zij niet alleen kennismaken met het concept van CRM, maar hiermee
ook daadwerkelijk gaan werken op strategisch niveau. Verder worden vanaf eind dit jaar workshops
georganiseerd voor het tactisch management. Deze workshops van een dagdeel beogen een eerste
awareness te bewerkstelligen met betrekking tot CRM.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Carian Cools, e-mail [email protected] of
telefoon 06 12 74 62 97.
Twee nieuwe gezichten. We maken even kennis!
Marja Bakker en Sanna Langerak zijn twee nieuwe collega’s bij de Academie voor GHOR en
Opgeschaalde Zorg van het IFV. Ze stellen zich graag aan u voor.
Marja Bakker is mijn naam. Voor sommigen al bekend, maar niet vanuit deze
context. Vanaf 1 april 2014 ben ik voor een half jaar voor een dag per week
gedetacheerd bij het IFV om bij te dragen aan enkele projecten op het gebied
van vakbekwaamheid en OTO. Denk aan bijscholing, vakbekwaam blijven en
Crew resource management. Daarnaast ben ik werkzaam binnen OTO vanuit
het GHOR-bureau Gelderland Midden in Arnhem. Voor mij is deze tijdelijke
combinatie van taken een grote uitdaging. Hiermee krijg ik de kans om
vanuit de praktijk input te leveren. Ook kan ik aangeven waaraan behoefte
is om professioneler en beter voorbereid te kunnen optreden. In de afgelopen maanden heb ik
gemerkt dat het IFV deze praktijkgerichtheid essentieel vindt in zijn dienstverlening naar de
veiligheidsregio’s. Dat het instituut streeft naar afstemming met alle GHOR-bureaus en deze input,
met nieuwe inzichten, actuele ontwikkelingen en opgedane ervaringen binnen de geneeskundige
crisiswereld, vertaalt naar concrete OTO-programma’s en -producten. Leuk en interessant om een
tijdje ‘mee te lopen’ en een kijkje in de keuken te nemen.
Mijn naam is Sanna Langerak. Sinds 1 juli 2014 werk ik als adviseur/
projectleider OTO bij de Academie voor GHOR en Opgeschaalde Zorg van het
IFV. Na mijn studie onderwijskunde heb ik ongeveer tien jaar in het hoger
beroepsonderwijs gewerkt als (senior) onderwijskundig adviseur. In die jaren
heb ik veel ervaring opgedaan in het ontwikkelen van nieuwe opleidingen,
opleidingsplannen en kwaliteitszorg en heb ik veel docententrainingen
verzorgd. Daarna heb ik als consultant en manager bij een onderwijskundig
adviesbureau gewerkt. In de rol van manager had ik onderwijs en zorg in
mijn portefeuille en zo kwam ik bijvoorbeeld regelmatig bij ziekenhuizen, instellingen voor
gehandicaptenzorg en thuis- en verpleegzorgorganisaties. Als adviseur/projectleider OTO ga ik
opleidingen mee ontwikkelen en word ik aanspreekpunt voor de opleidingsfunctionarissen. Op
korte termijn ga ik met het kwalificatieprofiel en curriculum Hoofd acute gezondheidszorg en Hoofd
publieke gezondheidszorg aan de slag. Ik heb er veel zin in om een bijdrage te leveren aan het zo
goed mogelijk toerusten van alle functionarissen binnen de GHOR en opgeschaalde zorg.
5
Nieuwe scholing Situationeel regisseren
in de veiligheidsketen
De samenwerking tussen de kolommen in multidisciplinaire netwerken en ketens is dé uitdaging
voor de toekomst. Van bestuurders, managers en (beleids)medewerkers wordt verwacht dat ze
de regierol op zich kunnen nemen om vraagstukken te initiëren, samenwerkingsprocessen te
coördineren en deze in resultaten om te zetten. Voor hen is de nieuwe opleiding Situationeel
regisseren in de veiligheidsketen ontwikkeld.
Tijdens de scholing komen onder andere de volgende vraagstukken aan bod:
> Hoe kan ik eraan bijdragen dat onze organisatie samenwerkt met andere organisaties of met
collega’s van andere disciplines, zodat zowel onze als de gezamenlijke doelstellingen worden
gerealiseerd?
> Met welke belangen krijg ik te maken en welke competenties moet ik benutten of ontwikkelen om
de regie te houden over het beoogde resultaat of effect?’
Het programma bestaat uit een aantrekkelijke mix van (praktijk)oefeningen, casuïstiek,
theoretische verdieping en intervisie.
Meer informatie en aanmelden
De scholing start eind september. Bekijk voor meer informatie over onder andere inhoud en
instroomeisen www.ifv.nl of meld u direct aan.
Scholingsaanbod psychosociale hulp voor
procesleiders PSH van GGD’en
Begin 2014 is de vernieuwde multidisciplinaire richtlijn ‘Psychosociale hulp bij rampen en crises’
verschenen. Momenteel wordt gewerkt aan een handreiking voor GGD’en.
In samenwerking met St. Arq bieden wij vanaf medio oktober 2014 een nieuw scholingsaanbod
psychosociale hulp (PSH) aan, ter ondersteuning van de implementatie van de handreiking. Het
scholingsaanbod is gericht op procesleiders PSH bij GGD’en, is modulair opgebouwd en bestaat uit
de volgende onderdelen:
> Een basis-scholingsdag PSH voor de introductie van de nieuwe richtlijn op basis van de
handreiking. De scholing bestaat uit een mix van theoretische verdieping, praktijkervaringen en
casuïstiek.
> Een terugkomdag om met elkaar te delen hoe het geleerde uit de basis-scholingsdag is gebruikt
in de praktijk en waar men tegenaan is gelopen.
> Een oefendag, waar aan de hand van casuïstiek en scenario’s het geleerde daadwerkelijk in een
praktijksimulatie wordt getraind.
De eerste basis-scholingsdag is een pilot; de ervaringen van de deelnemers worden gebruikt om
de scholingsdag te optimaliseren. Neem voor meer informatie contact op met Carian Cools,
e-mail [email protected] of telefoon 06 12 74 62 97.
6