JURIDISCH Tekst: W. Reddingius, Nysingh Advocaten-Notarissen Foto’s: Shutterstock Wetsvoorstel bestuur en In de Hippische branche kennen we veel verenigingen en stichtingen die diverse belangen van allerlei partijen bundelen. Dat kunnen grote belangen zijn gebundeld in heel grote verenigingen, zoals de KNHS, KWPN en FNRS, of geringe belangen in kleine lokale maneges of rijverenigingen. Die verenigingen en stichtingen vertegenwoordigen belangen van enkele recreatieruiters tot grote hippische ondernemingen. Belangen vol met emoties en soms tegenstrijdigheden en belangen die bij elkaar opgeteld heel veel geld vertegenwoordigen. Niet zelden is de controle daarop gering of helemaal niet aanwezig. Bevlogen bestuurders zetten zich jaren achtereen met hart en ziel in en worden nog steeds vaak op hun blauwe ogen geloofd en als het dan toch mis gaat....... moet de kwaliteit van het bestuur en toezicht bij verenigingen en stichtingen verbeteren. Bestuurders en toezichthouders moeten hun taak behoorlijk vervullen. Het voorstel regelt die taken beter. De belangen van de rechtspersoon worden centraal gesteld. Helaas zijn we in Nederland de afgelopen jaren vaak verrast door nieuws over verliezen van tientallen en soms zelfs honderden miljoenen euro’s bij stichtingen en verenigingen. Denk hierbij aan de treurige bevindingen en conclusies van de parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties. Hoe kan het dat pas achteraf duidelijk wordt wat mis is gegaan en hoe kan het dat pas achteraf wordt geprobeerd zulke Ook regelt het voorstel de aansprakelijkheid voor schade bij onbehoorlijke taakvervulling. De verschillen die nu bestaan tussen de diverse soorten rechtspersonen zorgen voor onduidelijkheid. Daarom introduceert de Minister een uniforme ‘Bestuurders en toezichthouders die hun functie naar eer en geweten zorgvuldig vervullen, hebben niets te vrezen’ astronomische bedragen te verhalen? Waarom werd niet veel eerder aan de bel getrokken en ingegrepen? Het antwoord: in veel gevallen kon dat juridisch niet. WETSVOORSTEL Bij N.V.’s en B.V.’s. is vroegtijdig ingrijpen al wel mogelijk. Minister Opstelten wil de wet daarom aanpassen en dient het wetsvoorstel bestuur en toezicht rechtspersonen in. Die nieuwe wet 2 HO6 / 2014 regeling. De aanbevelingen van de Commissie Behoorlijk Bestuur zien we in het voorstel terug. Die commissie drong aan op een nauwkeuriger omschrijving van de taak en de aansprakelijkheid van bestuurders en toezichthouders van instellingen in semipublieke sectoren. De consultatiefase, waarbij burgers en organisaties over de voorgenomen wet worden geïnfor- meerd en in de gelegenheid worden gesteld om daarop hun visie te geven, is inmiddels afgerond. Het voorstel zal na eventuele aanpassingen nog door de Tweede en de Eerste Kamer moeten worden goedgekeurd. De verwachting is dat het voorstel op 1 januari 2016 wet wordt. INSTRUMENTEN Het ontbreekt nu nog aan een wettelijk instrumentarium om bestuurders en toezichthouders van verenigingen en stichtingen op de vingers te tikken of te corrigeren bij onbehoorlijke taakvervulling. Afgelopen jaren was er veel aandacht voor functionarissen van B.V.’s en N.V.’s. De (honderden) miljoenen aan schades waren aanleiding dergelijke regelingen ook van toepassing te laten zijn op stichtingen en verenigingen. Het voorstel regelt de instelling van een toezichthoudend orgaan, een “raad van toezicht”. Verder regelt het voorstel behoorlijke taakvervulling, tegenstrijdig belangen, aansprakelijkheid voor schade en het JURIDISCH toezicht rechtspersonen voorstel verruimt de mogelijkheden voor ontslag van functionarissen. ‘De nieuwe regels gelden voor alle stichtingen en verenigingen.’ WAT WIJZIGT ER CONCREET? Nu is het zo dat iedere bestuurder van een rechtspersoon gehouden is tot behoorlijke taakvervulling en voor (alleen) B.V.’s en N.V.’s dat bestuurders en commissarissen zich moeten richten op het belang van de vennootschap. In het voorstel geldt dit ook voor stichtingen en verenigingen. Hetzelfde zien we ook bij het functioneren in geval van tegenstrijdig belang. Voor B.V.’s en N.V.’s geldt nu dat hun functionarissen niet aan de beraadslaging en de besluitvorming mogen deelnemen als zij een persoonlijk belang hebben dat strijdig is met dat van de vennootschap. Dit gaat ook gelden voor een vereniging of stichting en voorkomt dat bestuurders en toezichthouders meebeslissen over onderwerpen waarbij zij voorrang geven aan hun eigen belang. Het voorstel verruimt de aansprakelijkheid van functionarissen van verenigingen en stichtingen. Het gaat daarbij om aansprakelijkheid bij onbehoorlijke taakvervulling en bij faillissement voor een tekort als het faillissement vooral is veroorzaakt door onbehoorlijke taakvervulling. Tot slot bevat het voorstel een speciale regeling voor stichtingen. Stichtingen hebben geen leden. Dus is er ook geen algemene ledenvergadering die het bestuur kan controleren en naar huis sturen. Een toezichthoudend orgaan, zoals een algemene ledenvergadering bij een vereniging, is voor een stichting ook niet wettelijk verplicht. Het bestuur is dus het enige orgaan van de stichting. Een bestuurder van een stichting die zijn taak onbehoorlijk vervult kan weliswaar aansprakelijk worden gehouden voor eventuele daaruit voortvloeiende schade, maar kan alleen worden ontslagen door zijn medebestuurders, of door toezicht houdend orgaan (Bijvoorbeeld een Raad van Toezicht) of door een derde, maar uitsluitend als de statuten het bestaan van zo’n orgaan of zo’n derde voorschrijven. Het wetsvoorstel breidt de ontslagmogelijkheid voor stichtingsbestuurders uit, vooral om te voorkomen dat de continuïteit van stichtingen in gevaar komt. In de semi-publieke sectoren kan dat tot gevolg hebben dat de uitvoering van diensten of taken van publiek belang in gevaar komt. Een stichtingsbestuurder die het belang van de stichting en de met die stichting verbonden organisatie zodanig schaadt dat het voortduren van zijn bestuurderschap in redelijkheid niet kan worden geduld kan op verzoek van een belanghebbende of het OM worden ontslagen. Voor toezichthouders wordt eenzelfde regeling voorgesteld. Uit de toelichting op het wetsvoorstel blijkt dat het voorstel niet bedoeld is om bestuurders en toezichthouders bang te maken. Bestuurders en toezichthouders die hun functie naar eer en geweten zorgvuldig vervullen, hebben niets te vrezen. LET OP! De nieuwe regels gelden voor alle stichtingen en verenigingen. Dus niet alleen voor de semipublieke sector, maar ook voor bijvoorbeeld goede doelen, onderwijsinstellingen, pensioenfondsen, administratiekantoren en sportclubs en dus ook voor alle hippische verenigingen en stichtingen en hun bevlogen bestuurders. Als het voorstel wet wordt dienen alle verenigingen en stichtingen hun statuten en huishoudelijke reglementen, maar ook hun dagelijkse werkwijze aangepast te hebben aan de nieuwe regels. Dat vereist inzicht in de huidige situatie en kennis van de nieuwe regels. Dat is maatwerk en dat kost tijd. De advocaten en notarissen van Nysingh staan verenigingen en stichtingen daarin bij en geven maatwerkadviezen en -oplossingen. Die inspanningen en investeringen leiden tot transparantere organisaties die de kans op aansprakelijkheid voor hun bestuurders uiteindelijk vermindert. DE AUTEURS Mr. Wibe Reddingius Mevr mr. Martine Margadant Nysingh Advocaten-Notarissen Postbus 9220, 6800 KA Arnhem Telefoon: 026-3575745 Internet: www.nysingh.nl HO6 / 2014 3
© Copyright 2024 ExpyDoc
