Als de burger spreekt, moet Europa wel luisteren

6
VRIJDAG 11 APRIL 2014 • DE MORGEN
Als de burger spreekt,
moet Europa wel luisteren
Hoe fundamentalistische christenen via Europees
burgerinitiatief stamcelonderzoek willen fnuiken
ELINE DELRUE
EN SARA VANDEKERCKHOVE
BRUSSEL
Zelden ging het er in het Europees
Parlement zo woelig aan toe als
tijdens de hoorzitting van het
burgerinitiatief One of Us. Dat
verzetsblok, opgetrokken
uit conservatieve Pro Life-leden,
wil de EU-steun aan embryonaal
stamcelonderzoek stopzetten.
‘Hallucinant dat zij tot in het
Parlement raken.’
Zeven keer moest de voorzitter van het
Europees Parlement met zijn hamer kloppen om de zaal stil te krijgen. De hoorzitting
van het burgerinitiatief One of Us was een
aaneenschakeling van applaus en gejouw.
“Ergens wel logisch dat het er zo emotioneel aan toe ging”, vertelt wetenschapster
en Groen-politica Petra De Sutter.
“Embryonaal stamcelonderzoek raakt
tegenstanders recht in hun overtuiging.”
One of Us, opgestart in mei 2012, eist dat
Europa de geldkraan dichtdraait voor
onderzoeken waarbij menselijke embryo’s
worden vernietigd. “Het embryo is één van
ons”, luidt de slagzin. “Help ons om zijn
waardigheid te beschermen.”
Opvallend veel Italiaans en Pools tussen
het geroezemoes in het Parlement. Het
waren dan ook de Italianen van de Pro Lifegroep Fondazione Vita Nova die het initiatief
op touw zetten. Achter One of Us gaat een
sterke lobbygroep van fundamentalistisch
‘Hoe hebben ze zo veel
stemmen geronseld?
Simpel: aan de kerkdeur
gaan roepen dat
er wetenschappers
dagelijks baby’tjes
vermoorden’
PETRA DE SUTTER
WETENSCHAPSTER
EN GROEN-POLITICA
christelijke bewegingen schuil. Het project
waaierde uit en vond ook aanhangers in
Polen, Spanje, Duitsland en vijftien andere
EU-lidstaten. Bij de 1,7 miljoen steunbetuigingen zaten zo’n 624.000 Italiaanse en
236.000 Poolse handtekeningen. Dan stond
ons land met 5.000 stemmen niet bepaald
te springen.
Ontgoochelend
“Abortus een halt toeroepen, dat konden we
niet eisen”, zegt Michael van der Mast, een
coördinator van One of Us. “Want dat is geen
bevoegdheid van Europa. Daarom hebben
we met Pro Life de koppen bij elkaar gestoken: wat kunnen we wel doen? We stelden
vast dat de EU financiële steun geeft voor
wetenschappelijk onderzoek dat embryonaal weefsel vernietigt. En dat terwijl het
Europees Hof van Justitie eerder heeft
gezegd dat het embryo het begin van leven
is. Een consistent beleid kun je dat toch niet
noemen?”
In de zomer van vorig jaar sprak ook paus
Franciscus zijn steun uit voor het burgerinitiatief. “Maar we zijn hier vandaag niet
omdat we lid zijn van de kerk”, benadrukt
Van der Mast. “Wel omdat we lid zijn van
Europa: een Europa dat ons als burgers de
kans geeft om ons standpunt te verdedigen.
We zijn blij dat de discussie nu op tafel ligt.”
Het is de tweede keer dat een burgerinitiatief de agenda van de Europese
Commissie beroert. Daarvoor slaagde ook
B UE U R O
RG
ER PES
INI E
TIA
T
de Europese federatie van vakbonden
(EPSU) met de actie ‘Right 2 Water’ erin om
voldoende handtekeningen te verzamelen.
Met bijna 1,9 miljoen krabbels dwongen ze
de Europese Commissie om zich nog eens
te buigen over de privatisering van waterbedrijven.
“Die hoorzitting was van een heel andere
orde dan die van vandaag (gisteren, red.)”,
zegt Europarlementslid Bart Staes (Groen).
“Er was een duidelijke consensus. Helaas
heeft de Commissie daar niets mee gedaan.
Hun antwoord was ronduit ontgoochelend.
Zonder gefundeerde uitleg hebben ze dat
burgerinitiatief aan de kant geschoven. Zo
heeft het mechanisme uiteraard weinig zin.”
IEV
Winkels of kantoren
moeten verplicht
de lichten uitdoen
na sluitingstijd
EN
Geregistreerd op
3 februari 2014
Turn me
off!
Gek idee
Het Europees burgerinitiatief is een relatief
nieuwfenomeen. Hetispassinds 1april2012
dat burgers hun grieven direct bij de
Europese leiders kunnen aankaarten. Al
zijn er natuurlijk enkele spelregels. Zo
In behandeling
moet je een degelijk burgercomité hebben met tenminste zeven burgers uit
zeven verschillende lidstaten en moet
Stopzetting
je in een jaar tijd minstens
van steun aan
één miljoen handtekeningen verzaembryonaal
melen.
De steunbetuigingen moeten
stamceluit een kwart van de EU-landen
onderzoek
komen – op dit moment dus uit
Uitspraak
op 28 mei
minimaal zeven lidstaten – en
per land geldt er een minimumaantal handtekeningen. Voor
België bijvoorbeeld ligt de lat op
16.500, in Frankrijk is dat
54.000 handtekeningen. Wie
een voorstel wil steunen, moet
de stemgerechtigde leeftijd
hebben.
Bovendien kan niet iedereen
met een gek idee zomaar een
MoveEuropeCard
burgerinitiatief beginnen. Wat
waarmee je elk jaar in
buiten de bevoegdheden van de
het weekend van
Commissie ligt, valt uit de boot.
9 mei, de Europese
Net zoals ideeën die “beledigend,
feestdag, goedkoop
Move
lichtzinnig of tergend” zijn of
kan
reizen door de EU
Europe
indruisen tegen de waarden van Enkele voorstellen
Geregistreerd op
die
het
niet
haalden...
24 maart 2014
de EU.
“Daarom begrijp ik niet
waarom het initiatief van One of
Us tot een hoorzitting is gekomen”, zegt Bart Staes. “Wat zij
In alle stedelijke en
willen, gaat in tegen de gelresidentiële gebieden
dende Europese regels en
een Europese
30km
per
uur
strookt allerminst met intersnelheidsbeperking
Maak de straten
van 30km per uur
nationale engagementen die
leefbaar!
we in het verleden zijn aangeAmper 35.791
Lopend
handtekeningen
gaan. Mocht een gelijkaardig
voorstel uit de moslimwereld
komen, het kot was te klein geweest.”
Afgerond
Watervoorziening
mag niet onderworpen worden aan
‘interne marktregels’
Europese Commissie
reageerde positief,
maar zette geen
concrete stappen.
One of
Us
Rechtse demarche
“Dat dit burgerinitiatief het Parlement haalt,
is hallucinant”, treedt Petra De Sutter bij.
“Want hoe hebben ze in Italië en andere streken zo veel stemmen geronseld? Simpel: ze
gaan aan de kerkdeur staan en roepen dat
er wetenschappers aan het werk zijn die
dagelijks baby’tjes vermoorden. Met deze
hoorzitting gingen we veertig jaar terug in
de tijd. Dan maak ik me toch wel zorgen dat
zij ooit de wetenschappelijke agenda kun-
‘Abortus een halt
toeroepen,
dat konden we
niet eisen. Daarom
hebben we met
Pro Life de koppen
bij elkaar gestoken:
wat kunnen we
wel doen?’
MICHAEL VAN DER MAST
COÖRDINATOR ONE OF US
Legaliseer
cannabis
Geregistreerd op
20 november
2013
Right 2
Water
Beantwoord door
de commissie
Stop
Vivisection
1.326.807
handtekeningen
Teach for Youth
Weed like
to talk
nen
bepalen.
Hoelang zal het
duren voor dit gedachtegoed ook in ons land
oprukt?”
Volgens
eurocommissaris
Karel De Gucht (Open Vld) veegt de
Commissie niet zomaar voorstellen
van tafel. “Tenzij het bijvoorbeeld gaat
om discriminerende wetten tegen
bepaalde bevolkingsgroepen. In dit geval
gaat het om een mening. Ik ben het daar ook
niet mee eens, maar ik vind wel dat er daarover gedebatteerd mag worden.”
Wat niet belet dat wetenschappers en
politici zich nu al ernstig zorgen maken over
de demarche van de Pro Life-beweging.
Mannelijke Europarlementsleden uit het
Oostblok waren er gisteren snel bij om zich
achter One of Us te scharen. Met nakende
Europese verkiezingen en een mogelijke
nieuwe ruk naar rechts vrezen sommigen
dan ook het ergste.
Op 28 mei doet de Commissie een uitspraak over het burgerinitiatief.
Een wettelijk
kader waarin
dierenproeven
uitdoven
Upgrade to
Erasmus 2.0
Goed presterende en
gemotiveerde studenten
een of twee jaar les laten
geven in minder
ontwikkelde gebieden
in Europa
Geregistreerd op
17 juni 2013
Geneeskunde van de toekomst
BRUSSEL — Wetenschappers zijn het
erover eens: willen ze doorbraken forceren, dan is onderzoek met embryonale stamcellen broodnodig. Ongeneeslijk zieken, zoals patiënten met de
ziekte van Parkinson of diabetes, zouden een betere behandeling kunnen
krijgen. Ook in de ‘herstelgeneeskunde’,
zoals na een hartinfarct, kunnen stamcellen littekens doen verdwijnen.
“Onze geneeskunde zou er helemaal anders gaan uitzien”, vertelt
Petra De Sutter, hoofd van het Gentse
Centrum
voor
Reproductieve
Geneeskunde. “Het voordeel van
embryonale stamcellen is dat ze nog
alle richtingen uit kunnen. Je kunt er
levercellen mee kweken, maar kunt ze
evengoed laten uitgroeien tot hartspier- of zenuwcellen. Neem nu een
diabetespatiënt: terwijl we nu nog
altijd insuline moeten toedienen, zouden we insulinestimulerende cellen
kunnen inbrengen. Toch een heel
andere aanpak.”
Het Belgische beleid voor stamcelonderzoek is strikt geregeld, maar progressief. “De ideale combinatie om ons
tot koploper te maken”, duidt De
Sutter.
Een Europees financieringsverbod,
zoals het burgerinitiatief One of Us eist,

Download Report