DS 25/01/2014

Bron: http://www.standaard.be/cnt/dmf20140124_00946609
‘Wacht niet met gezond te leven tot je zwanger bent’
25/01/214 - Door Maxie Eckert
Foetussen die niet goed groeien omdat de moeder ongezond leeft, zijn
als zesjarige vaker zwaarlijvig, hebben meer cholesterol in het bloed en
een hogere bloeddruk. ‘Vrouwen die pas stoppen met roken wanneer
ze zwanger zijn, hypothekeren hun kinderen.’
Zodra je weet dat je zwanger bent, moet je gezond eten, alcohol mijden en
stoppen met roken. Fout. Een vrouw kan haar levensstijl beter al vroeger
aanpassen. De eerste fase van de zwangerschap blijkt immers erg belangrijk voor
de latere ontwikkeling van het kind. Als de foetus niet goed groeit omdat de
moeder niet in goede gezondheid verkeert, hypothekeert dat het kind op lange
termijn.
Zo hebben zesjarige kinderen die als foetus eerder klein waren, een hogere kans op zwaarlijvigheid. Ze hebben ook meer
cholesterol in het bloed en een hogere bloeddruk. ‘De kinderen zijn wel gezond, maar ze lopen een hoger risico om later hart- en
vaatziekten te ontwikkelen’, zegt Vincent Jaddoe, professor kinderepidemiologie aan het Erasmus Universitair Medisch Centrum in
Rotterdam.
Voor het onderzoek, dat Jaddoe en zijn collega’s publiceerden in het vaktijdschrift British Medical Journal, volgden de artsen 1.200
zwangere vrouwen. Tussen de tiende en dertiende week van de zwangerschap maten ze de grootte van de foetus. Die grootte
vergeleken ze met hoe de kinderen het zes jaar later deden.
Jaddoe: ‘Voor het eerst is nu aangetoond dat de eerste drie maanden bepalend zijn voor de ontwikkeling van het kind. De kinderen
die als foetus te klein zijn, moeten na de geboorte veel inhalen. Dat verklaart het groter risico op zwaarlijvigheid, wat wederom harten vaatziekten op latere leeftijd kan uitlokken.’
‘Roken is de belangrijkste boosdoener bij de ontwikkeling van foetussen, maar ook alcohol en een ongezonde voeding spelen een
rol. Vrouwen kunnen hun levensstijl dus beter aanpassen vóór ze zwanger zijn. Dan zijn ze vanaf het begin van de zwangerschap
gezond.’
Professor Yves Jacquemin, diensthoofd gynaecologie aan het UZ Antwerpen, gaat daar helemaal mee akkoord. ‘Vroeger dachten
we dat het einde van de zwangerschap belangrijk was, want dan groeien de kinderen erg. Nu is er meer en meer bewijs dat juist het
begin van de zwangerschap belangrijk is.’
‘Een deel van de vrouwen, zeker de hoogopgeleiden, is al vóór de zwangerschap erg bezig met hun gezondheid. Een andere groep
vrouwen heeft een ongezonde levensstijl die ze zelfs niet aanpassen wanneer ze een kind verwachten. Eén op de twintig vrouwen
blijft bijvoorbeeld roken.’
Twee maaltijden per dag
Jacqemin pleit er daarom voor jonge vrouwen lang vóór ze eraan denken om kinderen te krijgen, bewust te maken wat een
ongezonde levensstijl met een ongeboren kind doet. ‘Kinderen en jongeren zouden dat op school moeten horen, niet pas wanneer
ze zwanger zijn.’
Ook Monika Laubach, hoofd gynaecologie aan het UZ Brussel, ziet een taak weggelegd voor het onderwijs. ‘Bij veel zwangere
vrouwen heerst verwarring over wat wel en niet gezond is. Dat roken niet mag tijdens de zwangerschap, weet intussen iedereen, al
weerhoudt dat lang niet alle vrouwen ervan dat toch te doen. Ook dat alcohol niet zonder risico is, is bekend. Maar over voeding
bestaan grote misverstanden. Veel zwangere vrouwen die bij ons op consultatie komen, dénken dat ze gezond eten. Als we vragen
wat en wanneer ze eten, blijkt bijvoorbeeld dat ze maar twee maaltijden per dag nuttigen.’
‘Jongeren zouden op school expliciet moeten leren wat een gezonde levensstijl inhoudt. Dan kunnen ze er ook op letten als ze
zwanger willen worden.’