Zwanger of net bevallen? Meldingen bij RADAR van discriminatie

Zwanger of net bevallen? Meldingen bij RADAR van discriminatie vanwege zwangerschap
Van de vrouwen die de afgelopen vier jaar zwangerschap en werk combineerden heeft 45% een
ervaring gehad die de Commissie voor Gelijke Behandeling (CGB, nu College voor de Rechten van de
Mens) als discriminatie duidt, zo blijkt uit een onderzoek dat de CGB uitvoerde in 2012. Het
probleem is niet dat er onvoldoende regelgeving is die discriminatie vanwege zwangerschap en
moederschap verbiedt, maar uit het landelijke onderzoek van de CGB blijkt dat zowel werkgevers
als werknemers onvoldoende op de hoogte zijn van hun rechten en plichten. 1 Ook RADAR ontvangt
meldingen van vrouwen die discriminatie ervaren vanwege hun zwangerschap. Deze meldingen
laten vaak een zeer onverhulde vorm van discriminatie zien; werkgevers zeggen bijvoorbeeld in een
gesprek zonder schroom dat een contract niet verlengd wordt in verband met de zwangerschap van
de werknemer. Een paar voorbeelden:
Afgewezen om zwangerschap
Melder solliciteerde naar een functie bij een middelbare school en werd aangenomen. Nadat zij
bekend had gemaakt dat zij zwanger was kreeg zij een afwijzingsbrief.
Contract niet verlengd
“Toen ik zwanger bleek te zijn heb ik dit gelijk gemeld bij mijn werkgever. Ik werd gefeliciteerd en
hoefde me geen zorgen te maken voor mijn baan. Na een paar weken werd ik naar het kantoor van
mijn werkgever geroepen en daar kwam het hoge woord eruit. Mijn contract gaat niet verlengd
worden. Hij zei dat het zakelijk voor hen het beste besluit was dat ze konden nemen, gezien mijn
zwangerschap.”
Slechte smoes
“Ik ben ontslagen met een niet te onderbouwen smoes en ben me er zeer van bewust dat de echte
reden van ontslag mijn zwangerschap betreft.”
Hoe wordt er gediscrimineerd?
Uit de gegevens van RADAR blijkt dat zwangere vrouwen te maken krijgen met verschillende
vormen van discriminatie op grond van hun zwangerschap. Zo worden zij bijvoorbeeld niet
aangenomen voor een baan waarop zij gesolliciteerd hebben, wordt hun contract niet verlengd,
krijgen ze na terugkomst van hun zwangerschapsverlof minder uren, blijft promotie uit, of worden
ze zelfs gedegradeerd.
Zwanger of net bevallen? Ken je rechten op de arbeidsmarkt
Het CGB-onderzoek laat zien dat vrouwen die over discriminatie een klacht indienen in een aantal
opzichten verschillen van vrouwen die wel met mogelijke discriminatie te maken krijgen, maar dit
niet melden. Het aantal dienstjaren bij hun werkgever ten tijde van de zwangerschap, de
commercialiteit van de sector waarbinnen zij werken en de mate waarin vrouwen het idee hebben
dat zij over kennis beschikken van hun rechten en plichten als zwangere werknemer spelen hierin
een rol. Aan het laatste hoopt RADAR bij te dragen met de verspreiding van de folder ‘Zwanger of
net bevallen? Ken je rechten op de arbeidsmarkt.’
Volgens het CGB-onderzoek meldt een kwart van de vrouwen (26%) die zich gediscrimineerd voelt
wegens zwangerschap of moederschap dit. Meestal wordt de klacht intern gemeld bij een
leidinggevende of collega, maar ook extern worden meldingen gedaan, voornamelijk bij een
advocaat of bij een vakbond. Bij antidiscriminatievoorzieningen als RADAR worden dergelijke
ervaringen kennelijk minder snel gemeld. Onderstaande grafiek laat zien dat het aantal meldingen
bij RADAR van zwangerschapsdiscriminatie in 2013 is gestegen ten aanzien van het jaar ervoor. Dit
1
Rapport uit 2012 door de Commissie Gelijke Behandeling (nu College voor de Rechten van de Mens) getiteld:
Hoe is het bevallen? Onderzoek naar discriminatie van zwangere vrouwen en moeders met jonge kinderen op
het werk
kan erop wijzen dat zwangerschapsdiscriminatie beter herkend wordt en dat vrouwen die
gediscrimineerd zijn RADAR ook steeds beter weten te vinden.
Het aantal meldingen
14
13
12
10
8
4
2012
6
6
2013
3
2
1
1
1
0
0
0
Rotterdam-Rijnmond Zuid-Holland-Zuid
Totaal 2012:
Totaal 2013:
4
21
Midden- en WestBrabant
Brabant-Noord