Verplaatsing meetlocatie Bijsse i se b e e k . ' W W N O - N-66.0008 rijkswaterstaat d i r e c t i e waterhuishouding en woterbeweging d i s t r i c t noord december 19ûL tv1 VERPLAATSING MEETLOCATIE BIJSSELSE BEEK HOOFDSTUK 1: I N L E I D I N G D e B i j s s e l s e Beek v o e r t h e t water af u i t h e t stroomgebied van de B i j s s e l s e Beek o p h e t randmeer. De a f v o e r van de beek i s een b i j d r a g e a l s aanvoerpost op de water- en s t o f f e n b a l a n s van h e t Veluwemeer e n h e t Drontermeer. I n 1949 i s door de R i j k s w a t e r s t a a t b e s l o t e n een meetvoorziening t e t r e f f e n in de B i j s s e l s e Beek voor de b e p a l i n g van de w a t e r b a l a n s t e n behoeve van h e t toekomstige w a t e r b e h e e t i n d i t randmeer. H i e r t o e i s een meetbrug over de beek aangebracht n a b i j de camping "De oude Pol". Klachten van de e i g e n a a r van h e t t e r r e i n t e g e n o v e r de camping "De Oude Pol" o v e r problemen en o v e r l a s t d i e werden v e r o o r z a a k t d c o r onbevoegde p a s s a n t e n van de meetbrug, waren a a n l e i d i n g n a a r een nieuwe meetlocat i e u i t t e z i e n , omdat afvoermetingen nog s t e e d s n o o d z a k e l i j k worden g e a c h t i n h e t k a d e r van de P.E.R. Een meetpunt b i j de Randmeerweg ( z i e b i j l a g e 1 ) i s a l s meest g e s c h i k t e p r a c t i s c h e l o c a t i e n a a r voren gekomen. I n h e t onderhavige onderzoek wordt nagegaan of d i t nieuwe meetpunt even r e p r e s e n t a t i e f i s voor de a f v o e r van de B i j s s e l s e Beek a l s h e t ouäe. I n hoofdstuk 2 i s de p r o b l e e m s t e l l i n g nader beschreven. I n hoofdstuk 3 I I de meetmethode en i n hoofdstuk 4 z i j n de b e r e k e n i n q s r e s u l t a t e n samengevat. I I I I I I I I I I I 1 I I I I I I I I - 2 - HOOFDSTüK 2 : PROBLEEMSTELLING S i n d s begin 1984 z i j n er problemen o n t s t a a n over de m e e t l o c a t i e i n de B i j s s e l s e Beek. R i j k s w a t e r s t a a t h e e f t c i r c a 35 j a a r geleden een meetbrug aan l a t e n leggen over de B i j s s e l s e Beek t e n behoeve van h e t meten van de s t r o o m s n e l h e i d i n de beek. D e p e r c e l e n grenzend aan de meetbrug z i j n b e i d e p a r t i c u l i e r eigendom. E é n van de p a r t i c u l i e r e n i s e i g e n a a r van camping "De Oude Pol". De e i g e n a a r aan de o v e r k a n t van de beek o n d e r v i n d t , v o o r a l i n h e t zomerseizoen, vaak l a s t van campinggasten, d i e v i a de meetbrug z i j n t e r r e i n betreden. I n e e r s t e i n s t a n t i e z i j n er v e r s p e r r i n g e n ( d o o r middel van p r i k k e l d r a a d , hekwerk e . d . ) aangebracht om de o v e r s t e e k t e belemmeren. H e t b l i j k t e c h t e r d a t de a f r a s t e r i n g de t w e e p r i v é t e r r e i n e n n i e t i n voldoende mate van e l k a a r s c h e i d t . Vandaar d a t n a a r een a l t e r n a t i e f i s uitgezien. A l s e v e n t u e l e nieuwe l o c a t i e werd aan een meetpunt b i j de Randmeerweg gedacht. Het onderzoek i s h o o f d z a k e l i j k t o e g e s p i t c t op de vraag: I n welke mate z u l l e n de gemeten a f v o e r e n op de nieuwe l o c a t i e v e r s c h i l l e n van d i e o p de oude l o c a t i e ? Vooraf kan worden g e s t e l d d a t de s i t u a t i e van h e t nieuwe meetpunt geen a a n l e i d i n g z a l geven t o t g r o t e onnauwkeurigheden i n de metir.gen. De nieuwe l o c a t i e l i g t n a m e l i j k i n de uitstroomopening van een betonnen d u i k e r , z o d a t h e t d o o r s t r o o m p r o f i e l a l s f u n c t i e v a n de t i j d nagenoeg c o n s t a n t z a l z i j n . Van b e l a n g i s e c h t e r , d a t de nieuwe l o c a t i e circa 300 meter s t r o o m p w a a r t s l i g t t e n o p z i c h t e van de oude l o c a t i e b i j de meetbrug. H e t is dus n i e t ondenkbaar d a t er i n h e t t u s s e n l i g g e n d e t r a j e c t s p r a k e i s van e x t r a voeding van water u i t de ondergrond of v e r l i e s van water n a a r de ondergrond. I n de s i t u a t i e t e k e n i n g ( z i e b i j l a g e 1 ) v a l t waar t e nemen d a t er nog een s l o o t j e i n h e t t u s s e n l i g g e n d e t r a j e c t uitmondt, wat a a n l e i d i n g kan geven t o t een o n j u i s t b e e l d van de a f v o e r wanneer e r a l l e e n bovenstrooms wordt gemeten. Om de overeenkomst t u s s e n h e t oude e n h e t nieuwe meetpunt t e t o e t s e n d i e n t gedurende e n i g e t i j d o p b e i d e l o c a t i e s gemeten t e worden. H e t v e r s c h i l i n a f v o e r van b e i d e meetpunten g e e f t dan een b e e l d w e e r van de overeenkomst t u s s e n de t w e e meetpunten. - 3 - I[ I ÌI I I I I I I I I I ÌI I I I II I II 11 I Het aantal waarnemingen in de onderzochte periode bedroeg 31. Een belangrijk gegeven hierbij is, dat de meetpunten bovenstrooms en benedenstrooms bemeten zijn, waarbij het tijdsverschil tussen het meten van de twee locaties circa 20 minuten bedroeg. - 4 - I I ~I I I ~I I I ,I I I ,I I I I I I l1 I I HOOFDSTUK 3 : MEETMETHODE EN MEETRESULTATEN Begin j u n i 1984 i s g e s t a r t met h e t waarnemen op b e i d e l o c a t i e s . Met een Ott-molen wordt op v e r s c h i l l e n d e punten en d i e p t e n i n een l o c a t i e de stroomsnelheid bepaald gedurende 30 seconden. B e l a n g r i j k i s d a t a l t i j d e e r s t i n h e t bovenstroomse meetpunt wordt gemeten e n daarna h e t benedenstroomse meetpunt i n verband m e t de poging t o t h e t e l i m i n e r e n van h e t v e r s c h i l i n t i j d s t i p t u s s e n de metingen op de twee l o c a t i e s . D e m e e t r e s u l t a t e n van de b e i d e l o c a t i e s van de maanden j u n i 1984 t o t e n met o k t o b e r 1984 fungeren als basisgegevens voor de berekening, omdat zowel e e n droge a l s een n a t t e p e r i o d e voor h e t onderzoek van belang is. I n de p e r i o d e w a a r b i j I n b e i d e l o c a t i e s i s gemeten, g e l d t a l 5 droge p e r i o d e de maand augustus. De r e s t e r e n d e p e r i o d e kan a l s n a t worden beschouwd. D e m e e t r e s u l t a t e n van de waarnemingen z i j n opgenomen i n b i j l a g e 2. - 5 - I I I I I I I I I I I I I I I ,I I I 11 I HOOFDSTUK 4: BEREKENINGSMETHODE EN BERFXCENINGSRESULTATEN De meetresultaten van de waarnemingen in beide meetpunten zijn met behulp van een lineaire regressievergelijking onderling vergeleken, om een inzicht te krijgen in de verschillen in afvoer tussen de oude en de nieuwe locatie. De toegepaste formules zijn aangegeven in bijlage 3 . Randmeerweg Aantal waarnemingen [11 31 Gemiddelde afvoer lm3.s-1 1 Standaardafwijking afvoer 1 m3.s-11 correlatiecoëfficiënt li1 Residuele standaardafwijking [ m3.C11 Berekende regressievergelijking Camping 31 O, 189 O, 189 0,094 0,094 0,991 0,013 Qc = 0,987 Qr + 0,002 1 I In de bijlagen 4 , 5 en 6 zijn de relaties tussen de beide meetpunten bekeken voor respectievelijk de totale periode, de natte periode en de droge periode. I I I I I I I ~I I I I I I I I I I I I I - h - HOOFDSTUK 5: CONCLUSIES EN AANBEXELINGEN U i t de r e s u l t a t e n van de l i n e a i r e r e g r e s s i e v e r g e l i j k i n g kan worden geconcludeerd d a t de v e r s c h i l l e n i n de gemiddelde a f v o e r t u s s e n de m e e t l o c a t i e aan de Randmeerweg en de m e e t l o c a t i e b i j de camping gemiddeld o v e r de g e h e l e p e r i o d e n i h i l z i j n . I n h e t t r a j e c t t u s s e n de twee meetpunten wordt door e x t e r n e i n v l o e d e n n i e t op een eenduidige w i j z e v e e l water aan de beek o n t t r o k k e n c.q. toegevoerd. U i t de c o r r e l a t i e c o ë f f i c i ë n t e n de r e s i d u e l e s t a n d a a r d a f w i j k i n g kan de c o n c l u s i e worden getrokken d a t h e t verantwoord i s h e t nieuwe meetpunt aan de Randmeerweg even r e p r e s e n t a t i e f t e beschouwen a l s h e t meetpunt b i j de brug. D i t g e l d t zowel voor de t o t a l e a l s voor de n a t t e e n de droge p e r i o d e ( z i e b i j l a g e n 4 , 5 en 6 ) . 11 I I I I I I I I I I ~' I I I I 'I I I I LIJST VAN BIJLAGEN bijlage 1 : situatietekening Bijsselse beek bijlage 2 : meetresultaten waarnemingen bijlage 3 : toegepaste statistische formules bijlage 4 : correlatiediagram totale periode bijlage 5 : correlatiediagram nett.e periode bijlage 6 : correlatiediagram droge periode ~ I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I Legende: Stroomgebied ~ _ Bijsselse beek _ 0 Grens v a n h e t p o l d e r d i s t r i c t Noordwest-Veluwe Oude m e e t l o c a t i e ( c a m p i n g ) O Nieuwe m e e t l o c a t i e i Randmeerweg 1 I i" ,' / I I / / / Stroomgebied Bijsselse beek I directie waterhuishouding e n woterbeweging district noord t dd 1""' '*' s c h o o i zie t e k 1 reg. nr. , WWNO-T84.0104 I 1 I I I ,I I I I I I I I I I I I I I I I I bijlage 2 MEETRESULTATEN WAARNEMINGEN maand waarneming afvoer Randmeerweg i m3 .s-11 juni 1984 j u l i 1984 augustus 1984 september 1984 oktober 1984 afvoer camping Im3 .s-11 1 0,495 O, 467 2 0,204 0,210 3 O, 183 O, 186 4 O, 140 O, 142 5 o, 119 0,122 6 O, 177 O, 170 7 O, 151 O, 165 8 O, 159 O, 167 9 O, 249 0,259 10 0,236 0,261 11 0,207 0,204 12 O, 155 O, 174 13 0,147 O, 144 14 O, 127 O, 132 15 O, 130 0,116 16 O, 135 0,117 17 0,109 O, 105 18 0,012 0,081 19 0,011 O, O80 20 0,094 0,088 21 0,082 0,083 22 0,498 0,489 23 0,204 0,206 24 0,191 0,204 25 o, 197 0,205 26 0,222 0,225 27 0,232 0,202 28 0,241 O, 232 29 0,111 O, 166 30 0,229 o, 198 31 0,264 0,248 I I I I I I I I ~I I I I I I I I I I I I bijlage 3 Toegepaste formules 1. Gemiddelde a f v o i r b i j Randmeerweg r e s p e c t i e v e l i j k camping ” -r n n C Q . - i = 1c1 Qc = n waarin: Qr = gemiddelde a f v o e r b i j Randmeerweg [m3.s-1] ~~i = a f v o e r Randmeerweg t i j d e n s i d e waarneming [m3.s-l] - Qc = gemiddelde a f v o e r b i j Camping [m3.s-l] Q c i = a f v o e r b i j camping t i j d e n s idewaarneming [m3.s-1] n 2. = a a n t a l waarnemingen [I] S t a n d a a r d a f w i j k i n g van de a f v o e r b i j de Randmeerweg r e s p e c t i e v e l i j k camping waarin Sqr = s t a n d a a r d a f w i j k i n g van de a f v o e r b i j de Randmeerweg I m3.s-11 Sqc = s t a n d a a r d a f w i j k i n g van de a f v o e r b i j de camping I m3. s-1 I B l a d 2 van b i j l a g e 3 3. c o r r e l a t i e c o ë f f i c i ë n t t u s s e n a f v o e r ñandmeerweg e n a f v o e r camping n n n waarin: r = c o r r e l a t i e c o ë f f i c i ë n t i11 4 . R e s i d u e l e s t a n d a a r d a f w i j k i n g t e n o p z i c h t e van a f v o e r camping waarin: Cqcres = r e s i d u e l e s t a n d a a r d a f w i j k i n g van de a f v o e r camping 1m3.s-11 5 . Berekende r e g r e s s i e v e r g e l i j k i n g n . c1 n 1 Q E Q .Q h i e r i n is: i = r1 b = __ i = l .. ri . n E Qci/n i = 1 c o n s t a n t e C kan u i t de v e r g e l i j k i n g worden o p g e l o s t . waarin: b = r e g r e s s i e c o ë f f i c i ë n t C = constante 111 i m3 .s-lI HET CEilIDDELDE üRI( AFWER RNiMIEERUEC . .189065 MET GEHIDDELDE W N RFüOER C m P I N Q .188645 DE CORRCLIITIECOEFFICIEM .998955 DE RESIDUELE S 1 A N l Y W I D I K U I J K I ) N .O12764 HET RANTAL UAFIRNEnINGEN - - 31 BEREKENDE R E C R E S S I E L I J N __ ______ _. 95X BETR. UOOR DE BEREKEUDE L I J N m 00 n, c .00 .90 1.50 I .E0 2 .s0 2.00 R HET CEninnEux WIN R w m n UEC 3 .sa * .00 M VEG NAT NAT HET CEIIIDDELDE UFIN CRRPIffi NAT .Z13208 HET 6ANTRL U6r<R)IEñINCEN .ei37e8 P89666 ____..____ 955 BETR. VOOR . DE CORRECRTIECOEFFICIENT DE RESIDUELE STFINDIWRDAFYIJKINC DE BEREKENDE REGRESSIEUERCELIJKINC IS Y . 3.00 - .sa x10-' 24 -BEREKENDE REGRESSIELIJN .e13437 .97666t Y + 4 ,80548 DE BEREKENDE LIJN .E0 , .eb 1’’ I .E0 .50 2 .00 1.50 2 .SE 3.00 3.50 4.00 R A m WEG DROOG HET CERIDDELDE UM .106286 R m n WEG DROOG WET GEPIIDDELDE URN C R W I N G ,182714 DRJOC DE CORRELRTIECOEFFICIENT .P3512l DE RESIDUELE STRNDRRRDRFUIJKINC .087839 DE BEREKENDE REGRESSIEUERCELIJKINC IS Y- .73879X x + HET ARNTAL URARNE?iINGEN - , 4.50 - RE x1a-l 7 BEREKENDE R E G R E S S I E L I J N ______.___ 95% BETR. W O R .e2504 DE BEREKENDE LIJN