Actueel: Derechi, pa Rekuperá Herstelrecht op Curacao.

Actueel: Derechi, pa Rekuperá
Herstelrecht op Curacao.
Een verslag van Jan Ruigrok
In de tweede week van juni verzorgde ik namens ECHO de vierdaagse opleiding tot
Herstelcoördinator in Willemstad op Curaçao. De stichting FIdE was de opdrachtgever. FIdE
(http://www.fide.an/) is een onderwijsondersteunende instelling die scholen begeleidt op
uiteenlopende gebieden, onder meer door nascholingen. Eric Schoop en Diana Beaumont
van FIdE had kennisgemaakt met de ideeën van herstelgericht in
het onderwijs en waren enthousiast over de mogelijkheden.
De deelnemers vormden een gemêleerde groep. Zowel wat
betreft hun leeftijd als het werk dat ze deden. Allen werkten met
jongeren in een pedagogische setting; daarbinnen waren er aardig
wat verschillen. Leraren, interne en externe begeleiders,
schoolleiders en mensen die werkten in jeugdgevangenissen,
vormden een geïnspireerde groep waarvan de deelnemers elkaar
veel te bieden hadden.
Er zijn veel overeenkomsten tussen het onderwijs op Curaçao en
in Nederland: docenten en begeleiders met een hart voor
leerlingen, plezier in hun werk, een enorme drive. Ook zij komen leerlingen tegen die in het
leven aardig wat tikken hebben opgelopen, wat kan leiden tot wat we noemen rood gedrag,
gedrag waarmee je anderen of je zelf tekort doet of zelfs beschadigt. Herstelrecht stimuleert
groen gedrag, gedrag waar iedereen beter van wordt en daar zijn we volop mee aan de slag
gegaan.
Onbekendheid met herstelrecht leidt vaak tot straffen en uitsluiting als reactie op rood
gedrag, iets waarvan niemand beter of gelukkiger wordt. De leerlingen niet en zeker ook de
leraren en schoolleiders niet. De constructieve, herstelgerichte reactie op rood gedrag, was
voor de deelnemers zo’n eyeopener, dat ze er volop mee aan de slag gingen.
De vertaling is er al: Derechi da Rekuperá.
Voor mij was de training een verdiepende ervaring om de kracht van de Cirkel te ervaren. Ik
had de functie van leraar, trainer, of zo je wilt dorpsoudste in een voor mij nieuwe
omgeving, een cultuur waarvan de ‘dorpsregels’ me alleen uit boeken en verhalen van
anderen bekend waren. Culturele kennis uit boeken en verhalen van derden is vaak eerder
beperkend dan verrijkend. Voor je het weet vorm je je een beeld van de mensen met wie je
gaat samenwerken en denk je dat dat beeld de waarheid is. Clichés en vooroordelen, liggen
op de loer.
Herstelrecht en daarbij het werken in cirkels gaat uit van overeenkomsten en geeft mensen
volop invloed. In deze voor mij nieuwe ‘cultuur’, voelde ik meer dan anders de noodzaak de
kaders van herstelrecht duidelijk neer te zetten en daarbinnen op basis van
gelijkwaardigheid aan de slag te gaan. Of in andere
woorden: ik vond het gewoon spannend!
Het vaste kader van de cirkel vormt een basis die mij
stevigheid geeft. Het werken in cirkels is aan regels
gebonden en die worden vooraf uiteen gezet.
Wanneer dit is gebeurd zijn er volop mogelijkheid
alles wat zich voordoet op een open, gestructureerde
manier te bespreken.
Inclusie betekent zorgen dat iedereen de kans heeft
erbij te horen door te luisteren naar ieders behoefte en daaraan gehoor te geven. Zeker na
deze reis zou ik niet goed weten, hoe ik dat zonder het werken in cirkels kan bereiken.
Daarnaast bleek eens te meer ook het belang van energizers. Doordat energizers als doel
hebben contact te maken, zorgen ze ervoor dat mensen op elkaar gericht zijn in plaats van
op wat ze willen leren; even staan de mensen en niet de inhoud centraal. Mensen hebben
plezier, maken met iedereen contact en worden zelf ook volop gezien.
We ontwikkelden volop ideeën om Derechi da Rekuperá een
stevig plek op Curaçao te geven en daarbij gebruik te maken
van de materialen die ECHO in heeft ontwikkeld.
We houden u op de hoogte!

Download Report