Informatie stage psychologie op dienst Geriatrie - Studenten

STAGE PSYCHOLOGIE – GERIATRIE
NAAM INSTELLING: AZ Damiaan Oostende
ADRES: Gouwelozestraat 100
8400 Oostende
CONTACTPERSOON: Karen Lernout – Diensthoofd psychologie
SETTING:
Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis. De mentor maakt tevens deel uit van
het geheugencentrum.
POPULATIE:
Ouderen, hun familieleden en/of mantelzorgers.
PROBLEMATIEKEN:
“Mijn moeder is de laatste tijd wat verward”
“Mijn man is zo achterdochtig geworden”
“Ik ben zo vergeetachtig de laatste tijden”
“Ik wil niet uit mijn huis & naar een rusthuis”
Aan deze vaak gehoorde klachten ligt een brede waaier van mogelijke oorzaken. Ze hoeven
niet altijd ernstig te zijn, maar kunnen ook wijzen op een beginnende dementie, lichamelijke
stoornissen, depressie of andere psychische problemen.
Ouderen worden geconfronteerd met veel uitdagingen:
o Aanpassingen op fysiek, psychisch en sociaal niveau
o Cognitieve problemen
o Verlieservaringen (rouwverwerking, maar ook verlies van zelfstandigheid, …)
o Omgaan met een ernstige diagnose
o …
Wanneer hierdoor een psychisch lijden ontstaat, kan begeleiding aangewezen of
noodzakelijk zijn.
Ook de familie staat voor een aantal uitdagingen:
o Omgaan met zorgstress
o Veranderingen in de relatie met hun familielid
o Anticiperend rouwen
o …
Door het aanbieden van ondersteuning (educatie, emotionele ondersteuning,
vormingsmomenten, …) kunnen familieleden en/of mantelzorgers ontlast worden.
SAMENSTELLING TEAM:
o Dienst psychologie: nauwe samenwerking tussen de verschillende psychologen die
elk hun eigen expertise hebben. Er zijn momenteel drie psychologen binnen het team
met expertise op vlak van ouderenpsychologie.
o Dienst geriatrie: er wordt gestreefd naar een totaalaanpak. De psycholoog is ingebed
binnen een multidisciplinair team (verpleegkundigen, geriaters, ergotherapeut,
kinesist, maatschappelijk assistent, logopedist, diëtist, …).
o Geheugencentrum: team van deskundigen op het terrein van geriatrie, neurologie en
psychiatrie (psychologen, geriaters, neurologen, psychiaters, …).
MOGELIJKHEDEN OP VLAK VAN DIAGNOSTIEK:
o Depressie
o Dementie
o Gecompliceerde rouw
o Persoonlijkheidsproblematiek
o …
In kader van het geheugencentrum (wanneer er bezorgdheid is om toenemende geheugenen/of gedragsveranderingen):
o Neuropsychologisch onderzoek: inzicht krijgen in functioneren van mensen met een
gekend of vermoed hersenletsel. Hierbij worden aan de hand van verschillende
meetinstrumenten de neuropsychologische functies nagegaan (geheugen, aandacht,
taal, executief functioneren, constructieve taken).
o Cognitieve basisscreening (MMSE, CST, Kloktest, …)
o Aanvullend neuropsychologisch onderzoek indien aangewezen
o Observatie- & beoordelingsschalen: functionele beperkingen en veranderingen in
emoties en gedrag van de patiënt in kaart brengen. Dit gebeurt door middel van
zelfbeoordelingsvragenlijsten voor de patiënt, vragenlijsten voor de familie en
beoordelingsschalen voor de hulpverleners.
MOGELIJKHEDEN OP VLAK VAN BEGELEIDING:
o Individuele begeleiding van patiënt & familie/mantelzorger: wanneer de ‘uitdagingen’
eigen aan het ouder worden een bron van psychisch lijden worden kan
psychologische begeleiding aangewezen of noodzakelijk zijn (vb. begeleiding bij
anticiperend rouwen van familieleden, rouwverwerking, aanpassingsproblemen,
omgaan met toenemende cognitieve problemen, … )
o Psycho-educatie en preventie: om zowel patiënt als familie te ondersteunen wordt
ook aandacht besteed aan het vergroten van hun kennis in de problematiek en
vaardigheden om ermee om te gaan. Drie keer per jaar wordt er vb. een
infonamiddag georganiseerd voor familieleden en mantelzorgers van personen met
dementie.
Mogelijkheid tot onder supervisie zelfstandig met cliënten werken:
Het mandaat van de stagiair wordt doorheen de stage uitgebreid, steeds in overleg
met de mentor.
Praktijkmogelijkheden bij mentor en/of andere teamleden:
De dynamische context van een algemeen ziekenhuis biedt de stagiair de kans om
een grote diversiteit aan ervaringen op te doen.
Afhankelijk van de lopende projecten & de interesse van de stagiair bestaat de
mogelijkheid om kennis te maken met de werking van de psychologen op andere diensten
(vb. door deelname aan infosessies, thema-avonden, overlegmomenten, …).
Psychotherapeutische oriëntatie mentor en andere teamleden:
Melanie Bauwens heeft reeds verschillende jaren ervaring binnen het domein van de
ouderenpsychologie. Zij werkt vanuit een contextueel therapeutisch kader.
Emily Vandenbussche heeft een grote kennis van de ouderenpsychologie. Zij volgde
een systeemtherapeutische opleiding bij het Korzybski-instituut (Brugs model) & werkt sterk
oplossingsgericht.
Stagementoren: Melanie Bauwens en Emily Vandenbussche
Stages binnen dienst psychologie AZ Damiaan Oostende
Wanneer je stage loopt binnen de dienst psychologie in AZ Damiaan kom je terecht in
een dynamisch middelgroot ziekenhuis (met meer dan 1200 personeelsleden). AZ Damiaan
Oostende wil het referentiecentrum zijn van de regionale gezondheidszorg voor de bevolking
aan de kust. Het volledige pakket van de tweedelijns gezondheidszorg wordt dan ook
aangeboden.
In ons ziekenhuis staat de patiënt centraal en ligt de focus op kwaliteitsvolle
zorgverlening. Hierbij streven we naar een totale aanpak, waarbinnen zowel de lichamelijke
als de psychische gezondheid aandacht krijgt. De laatste jaren werd de interactie tussen de
fysische, psychologische en sociale componenten van gezondheid steeds duidelijker
aangetoond. Het biopsychosociaal model dat hierop aansluit wordt door de meeste
hulpverleners ondertussen hoog in het vaandel gedragen.
In de lijn van deze evolutie nam ook het aantal psychologen in AZ Damiaan de laatste
jaren toe. Waren psychologen in algemene ziekenhuizen in het verleden vooral gelinkt aan
een PAAZ-afdeling, vandaag de dag strekt hun werkingsgebied veel verder. De verschillende
psychologen binnen ons team hebben elk een eigen specialisatie. Momenteel zijn er binnen
AZ Damiaan psychologen werkzaam op de volgende domeinen:
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Diabetes
Geriatrie
Geheugencentrum
Materniteit
Neurologie
Neuropsychiatrie
Oncologie
Palliatieve zorgen
Pediatrie
Pijnkliniek
Psychiatrie
Psychogeriatrie
Revalidatie
Rookstopbegeleiding
Suïcidepreventie
Vanuit hun expertise werken ze samen met bepaalde afdelingen binnen het
ziekenhuis. Binnen deze multidisciplinaire teams zorgt de psycholoog voor de hulpverlening
aan patiënten (& indien nodig hun omgeving). De psycholoog verleent ook advies aan
andere hulpverleners. Ook diensten waar geen vaste samenwerking is met een bepaalde
psycholoog, kunnen beroep doen op de dienst psychologie. Op basis van de vraagstelling
wordt de aanvraag dan toegewezen aan iemand binnen het team.
Dienstverlening
o
Psychodiagnostiek Om een beter zicht te krijgen op de patiënt en de eventuele
problemen, kunnen bepaalde zaken in kaart worden gebracht. De psycholoog doet dit
op een kwalitatieve & deskundige wijze. Afhankelijk van de vraagstelling wordt
hiervoor gebruik gemaakt van testmateriaal. (Voorbeelden: depressie,
persoonlijkheidsstoornis, dementie, autisme, gecompliceerde rouw, … )
o
Begeleiding en therapie Patiënten (en indien nodig hun omgeving) kunnen bij de
psycholoog terecht voor ondersteunende gesprekken en psychotherapie. Meestal
vinden deze gesprekken plaats tijdens een ziekenhuisopname, maar dit kan ook op
ambulante basis.
o
Psycho-educatie Om mensen beter te leren omgaan met een ziekte of een andere
problematiek, wordt aangepaste informatie en voorlichting gegeven. Deze informatie
is gericht op het vergroten van kennis en inzicht in de problematiek, op vaardigheden
om ermee om te gaan en op vertrouwen in het eigen kunnen. (Voorbeelden:
stresshantering, omgaan met beperkingen of een chronische ziekte,
rookstopbegeleiding, oncologische revalidatie, infonamiddag dementie, …)
o
Psychosociale preventie Door tijdig in te grijpen, wordt getracht om (1) het ontstaan
van problemen te vermijden, (2) ervoor te zorgen dat bestaande problemen niet erger
worden of (3) ervoor te zorgen dat gekende problemen zich niet opnieuw voordoen.
(Voorbeelden: suïcidepreventie, rookstopbegeleiding om te voorkomen dat ziektes
ontstaan of verergeren, preventieve rouwzorg, …)
o
Gerichte doorverwijzing Afhankelijk van de problematiek & van de expertise van de
psycholoog kan de patiënt indien nodig worden doorverwezen. Er kan intern worden
doorverwezen (naar een andere psycholoog binnen het team), maar ook extern
(zelfstandig psycholoog, CGGZ, CAW, …).
o
Indirecte patiëntenzorg In het kader van een optimale zorgverlening worden relevante
inzichten door de psycholoog teruggekoppeld naar andere hulpverleners die instaan
voor de zorg voor de patiënt. Hulpverleners worden ondersteund in het omgaan met
de patiënt. De psycholoog staat ook in voor interne vorming rond bepaalde thema’s.
Stagebegeleiding
Van de stagiairs wordt verwacht dat zij zich de verschillende aspecten van de
psychologische begeleiding van patiënten in het ziekenhuis eigen maken (directe en
indirecte patiëntenzorg en samenwerking met verschillende disciplines). De stage vormt voor
de studenten een cruciale toetsing van de theoretische bagage aan de klinische praktijk.
Stagiairs dienen zich uiteraard de nodige vaardigheden eigen te maken, maar krijgen de
ruimte om hun eigen manier van werken te ontdekken.
De nadruk ligt op de stage als leerproces. Er wordt niet verwacht van stagiairs dat ze van
bij de start de (overigens niet bestaande) ‘perfecte psycholoog’ zijn. Wel wordt van hen
verwacht dat ze met een kritische blik naar hun eigen functioneren durven kijken en op zoek
gaan naar manieren om hun denken & handelen steeds verder te verfijnen.
Samen met de stagementor worden persoonlijke leerdoelen uitgewerkt. Het mandaat van
de stagiairs wordt doorheen de stageperiode steeds ruimer. Wekelijks zijn er
supervisiemomenten, waarin het leerproces kritisch wordt bekeken. Zelfevaluatie vormt zoals
gezegd een belangrijk onderdeel hiervan.
Niet enkel het klinisch werk met patiënten wordt geëvalueerd, maar ook de
samenwerking met andere hulpverleners binnen een multidisciplinaire context, de
communicatie van de eigen bevindingen naar andere hulpverleners toe en de ontwikkeling
van de eigen beroepspersoonlijkheid als psycholoog (vb. het omgaan met de deontologische
code binnen de context van een ziekenhuis).
Na een eerste verkennend gesprek met het diensthoofd en de stagementor wordt de
kandidatuur geëvalueerd. Als dit resulteert in een wederzijds engagement voor een stage,
zet de stagiair de nodige stappen om de stage-aanvraag verder af te werken.
Op de website van AZ Damiaan kun je nog heel wat boeiende info terugvinden over het
ziekenhuis: www.azdamiaan.be -> Algemene info -> Studenten

Download Report