15-‐04-‐14 Inhoud • Achtergrond • Het zorgprogramma Grip op probleemgedrag een zorgprogramma voor probleemgedrag bij mensen met dementie in het verpleeghuis • Implementatie & resultaten • Lessons learned Martin Smalbrugge, SO/hoofd Gerion/onderzoeker Sandra Zwijsen, psycholoog/promovendus Achtergrond Achtergrond 3 Achtergrond 4 Achtergrond • Probleemgedrag /psychofarmaca komt veel voor op pg-afdelingen (prevalentie> 80%) • Richtlijnen worden maar mondjesmaat gevolgd….hoe kan dat? • Er zijn verschillende evidence-based richtlijnen voor het omgaan met • Richtlijnen geven weinig praktische aanwijzingen probleemgedrag, de richtlijnen overlappen grotendeels • Richtlijnen vertellen niet wie wat wanneer moet doen.. • Hoofdpunten uit de richtlijnen: * Tijdig signaleren * Multidisciplinair werken * Oorzaak achterhalen (analyse) * Begin 2010: ontwikkeling zorgprogramma Grip op Probleemgedrag Psychosociale interventies toepassen * Behandeling evalueren 6 1 15-‐04-‐14 Het Zorgprogramma Signaleren • Methodisch werken (de richtlijnen volgen) : • Start met detecteren – In dagelijkse zorg (aandacht in trainingen) – Via detectieformulier zorg tijdig signaleren, multidisciplinair analyseren, multidisciplinair behandelen, gestructureerd evalueren. 7 Analyseren 8 Analyseren • Na detecteren -> Analyseren • Analayseformulieren gebaseerd op verklaringsmodellen • Afdelingsmedewerkers vullen zelf het analyseformulier zorg in: • Zorg kiest voor inschakelen arts of psycholoog Analyseformulier zorg NB: bij crisissituaties/acute ernstige gedragsproblemen: direct arts consulteren! Naam bewoner:Mw V Afdeling: Naam verzorgenden: Datum: Doel: beschrijven probleemgedrag en in kaart brengen van mogelijke oorzaken NB: Vul dit formulier bij voorkeur in met één of meer collega’s Wat zie je? Hoe komt het? 1. Kun je het gedrag beschrijven (wat zie je, wat maakt het gedrag problematisch)? Waardoor denk je dat het gedrag veroorzaakt wordt? Mw. weert af en knijpt en schreeuwt met name bij naar bed brengen 2. Hoe vaak komt het gedrag voor? Denk bijvoorbeeld aan: -Lichamelijke oorzaken (bijvoorbeeld pijn, infectie, enz.): Bijna elke dag -Omgevingsfactoren (bijvoorbeeld lawaai, medebewoner): 3. Voor wie is het gedrag belastend (bewoner/ -Persoonlijke achtergrond (bijvoorbeeld belangrijke levensgebeurtenis, beroep, enz.): mantelzorger/zorgverlener/medebewoners)? Angst, bang om alleen te zijn; ze voelt zich onveilig in een voor haar vreemde omgeving. Voor haarzelf & voor de zorg & voor de medebewoners In welke situaties komt het gedrag voor? 1. Is er iemand in de buurt als het gedrag plaats vindt?(bv familie, personeel, bewoners) Personeel Wat heb je al geprobeerd? 1. Wat heb je al geprobeerd te doen aan het probleemgedrag? 2. Gebeurt er iets in de directe omgeving voordat het gedrag plaats vindt? (bv muziek, Bij mw in bed liggen. geluid, iemand die binnenkomt, bejegening bewoner) Dialect met mw praten Ze wordt naar bed gebracht of op een andere manier wordt zorg verleend 2. Wat was daarbij het achterliggende idee en/of je doel? 3. Waar, in welke ruimte, komt het gedrag voor? liggen Slaapkamer en huiskamer of in de gang Herkenbaar geluid (dialect) waardoor mw minder angstig is Mw. lijkt angstig en om haar gerust te stellen gaat de verzorgende even bij haar in bed 3. Wat was het effect? 4. Op welke momenten van de dag komt het gedrag voor? Als dit op tijd gedaan wordt gaat mw niet afweren ’s Avonds vooral, ’s ochtends en overdag soms ook Mw wordt rustiger van dialect praten. 5. Gebeurde er iets met de bewoner voordat het gedrag plaatsvond? (bv net aan activiteit Stuur deze analyse aan psycholoog of arts van de afdeling (jij beslist aan wie van beide) deelgenomen) Er wordt zorg aangeboden (die zij niet accepteert) 6. Zijn er situaties waarin het gedrag niet of minder voorkomt? Als je haar met rust laat. Gedrag is minder als medebewoonster al op bed ligt of als je bij haar gaat liggen. • Op deze manier krijgt arts of psycholoog een beter beschreven casus. Zorg kan direct tot actie over gaan en krijgt hulp hun kennis te delen. 9 10 Behandelen Evalueren • Na analyse door zorg, arts en/of psycholoog wordt de behandeling opgesteld op basis van de uitkomst van de analyse • Na een afgesproken periode wordt geëvalueerd 11 12 2 15-‐04-‐14 Voorbeelden Mw Visser: Analyse zorg Analyseformulier zorg NB: bij crisissituaties/acute ernstige gedragsproblemen: direct arts consulteren! Naam bewoner: mw. Visser Afdeling: Koekoek Naam verzorgenden: Jannie & Mariska Doel: beschrijven probleemgedrag en in kaart brengen van mogelijke oorzaken Hoe komt het? 1. Kun je het gedrag beschrijven (wat zie je, wat maakt het gedrag problematisch)? Mw. verzet zich tegen zorg, gaat dan slaan en schreeuwen 2. Hoe vaak komt het gedrag voor? (Bijna) elke ochtend (Stop analyse) 2. Gebeurt er iets in de directe omgeving voordat het gedrag plaats vindt? (bv muziek, Nee Ja x Zijn de volgende lichamelijk problemen een mogelijke oorzaak (kruis q q x Visus: delier psychotische stoornis depressie q q slaapstoornis q q persoonlijkheidspathologie Buik (obstipatie, mictie, uwi): 1. Wat heb je al geprobeerd te doen aan het probleemgedrag? 2. Wat was daarbij het achterliggende idee en/of je doel? Dat ze minder in paniek raakt worden ingeschakeld als deze nog niet betrokken is. (dient wel op de juiste wijze/op het juiste moment te worden opgezet!). Mw. heeft artrose en daarvoor nog onvoldoende pijnbestrijding. q q, Namelijk: 6. Zijn er situaties waarin het gedrag niet of minder voorkomt? q Hem erop aangesproken en hem naar de wc gebracht q psychotische stoornis depressie angststoornis q slaapstoornis q persoonlijkheidspathologie q Beschrijf de conclusie uit deze analyse. Geef aan of de psycholoog moet worden ingeschakeld als deze nog niet betrokken is. q Door het gebruik van diuretica, de aanwezigheid van een UWI en Pijn (gebruik eventueel pijnschaal): q prostatisme heeft dhr Snel vaker en dringendere aandrang tot urineren. Suikerziekte: q Behandeling van UWI en prostatisme kan de klachten verminderen, het tijdig vinden van het toilet heeft een andere behandeling q Anemie: 2. Wat was daarbij het achterliggende idee en/of je doel? Hem uit te laten plassen op de wc en hem duidelijk te maken waar de wc is nee delier q q Conclusies Gewrichtsproblemen: 1. Wat heb je al geprobeerd te doen aan het probleemgedrag? 4. Op welke momenten van de dag komt het gedrag voor? Infectie (luchtweg, urineweg) x (psychosociaal?) nodig -> psycholoog Andere: x, Namelijk:prostatisme Bespreek conclusies met verzorging en stel in overleg met zorg (en eventueel psycholoog) behandelplan op (formulier behandeling) of verwijs door naar psycholoog. 3. Wat was het effect? Alle momenten, ook ‘s nachts 5. Gebeurde er iets met de bewoner voordat het gedrag plaatsvond? (bv net aan activiteit x q q q Wat heb je al geprobeerd? geluid, iemand die binnenkomt, bejegening bewoner) Nee, niets bijzonders 3. Waar, in welke ruimte, komt het gedrag voor? In de gangen en in zijn slaapkamer x Is een van de volgende psychiatrische aandoeningen mogelijk oorzaak? Nee Ja q Mond/gebit/voedsel en vochtinname: Hart/longen: Buik (obstipatie, mictie, uwi): Soms, maar dat maakt hem niet uit 2. Gebeurt er iets in de directe omgeving voordat het gedrag plaats vindt? (bv muziek, Stuur deze analyse aan psycholoog of arts van de afdeling (jij beslist aan wie van beide) Als Angela of Jannie haar helpen is het soms minder (Stop analyse) q Gehoor: 1. Is er iemand in de buurt als het gedrag plaats vindt?(bv familie, personeel, bewoners) Bespreek conclusies met verzorging en stel in overleg met zorg (en eventueel psycholoog) behandelplan op (formulier behandeling) of verwijs door naar psycholoog. Het helpt nauwelijks, sommige verzorgenden lijken door rustige benadering wel wat beter met haar om te kunnen gaan Het start al als we binnenkomen maar wordt erger als we haar echt willen Nadere analyse van gedrag is nodig Kunnen bijwerkingen van medicatie (bijv. psychofarmaca) een oorzaak zijn? ja Psychiatrische aandoeningen anders dan dementie Geen verdere acties Psycholoog wordt ingeschakeld Zijn de volgende lichamelijk problemen een mogelijke oorzaak (kruis oorzaken aan): Visus: -Omgevingsfactoren (bijvoorbeeld lawaai, medebewoner): Door zijn dementie In welke situaties komt het gedrag voor? q Infectie (luchtweg, urineweg) Andere: 3. Wat was het effect? ‘s ochtends 5. Gebeurde er iets met de bewoner voordat het gedrag plaatsvond? (bv net aan activiteit deelgenomen) q x q Lichamelijke problemen/aandoeningen Waardoor denk je dat het gedrag veroorzaakt wordt? Denk bijvoorbeeld aan: -Persoonlijke achtergrond (bijvoorbeeld belangrijke levensgebeurtenis, beroep, enz.): mantelzorger/zorgverlener/medebewoners)? Voor de zorg en familie 4. Op welke momenten van de dag komt het gedrag voor? gaan verzorgen Bespreek analyseformulier zorg met de verzorging en bepaal of er sprake is van gedrag dat nadere analyse behoeft of dat het gedrag geen verdere acties behoeft Hoe komt het? 3. Voor wie is het gedrag belastend (bewoner/ Mw. heeft slechte visus maar haar bril lijkt nog op de juiste sterkte x q Analyse Arts -Lichamelijke oorzaken (bijvoorbeeld pijn, infectie, enz.): Meerdere keren per dag Beschrijf de conclusie uit deze analyse. Geef aan of de psycholoog moet q q Pijn (gebruik eventueel pijnschaal): Suikerziekte: Anemie:? Ja, we willen haar wassen en aankleden Wat zie je? 1. Kun je het gedrag beschrijven (wat zie je, wat maakt het gedrag problematisch)? Meneer Snel urineert in de hoeken van de gang en op zijn slaapkamer 2. Hoe vaak komt het gedrag voor? Conclusies q Hart/longen: Ze roept soms au au, dus ze heeft misschien pijn. Ze lijkt ook angstig, misschien is er iets in haar verleden gebeurd. Naam bewoner: Dhr. Snel Afdeling:Korenbloem Datum: 12 februari Doel: nadere analyse probleemgedrag Aanleiding: □ melding aanwezigheid probleemgedrag bij contact met afdeling (overweeg alsnog analyseformulier zorg te laten invullen) □ ontvangst analyseformulier zorg x verzoek psycholoog Omschrijving Probleemgedrag Bijwerkingen medicatie NB: Vul dit formulier bij voorkeur in met één of meer collega’s angststoornis Gehoor: Analyseformulier arts Analyseformulier zorg NB: bij crisissituaties/acute ernstige gedragsproblemen: direct arts consulteren! Naam bewoner: Dhr. Snel Afdeling:Korenbloem Naam verzorgenden: Jet & Eric Datum: 7 februari Doel: beschrijven probleemgedrag en in kaart brengen van mogelijke oorzaken x q q Mond/gebit/voedsel en vochtinname: Haar rustig benaderen of juist streng toespreken geluid, iemand die binnenkomt, bejegening bewoner) nee Is een van de volgende psychiatrische aandoeningen mogelijk oorzaak? Nadere analyse van gedrag is nodig Gewrichtsproblemen: 3. Waar, in welke ruimte, komt het gedrag voor? q Psychiatrische aandoeningen anders dan dementie Geen verdere acties Psycholoog wordt ingeschakeld oorzaken aan): Waardoor denk je dat het gedrag veroorzaakt wordt? Denk bijvoorbeeld aan: Wat heb je al geprobeerd? In de slaapkamer Bijwerkingen medicatie Kunnen bijwerkingen van medicatie (bijv. psychofarmaca) een oorzaak zijn? ja acties behoeft q x q Lichamelijke problemen/aandoeningen -Lichamelijke oorzaken (bijvoorbeeld pijn, infectie, enz.): -Persoonlijke achtergrond (bijvoorbeeld belangrijke levensgebeurtenis, beroep, enz.): 3. Voor wie is het gedrag belastend (bewoner/ mantelzorger/zorgverlener/medebewoners)? Voor de zorg en voor haarzelf In welke situaties komt het gedrag voor? Omschrijving Probleemgedrag Bespreek analyseformulier zorg met de verzorging en bepaal of er sprake is van gedrag dat nadere analyse behoeft of dat het gedrag geen verdere -Omgevingsfactoren (bijvoorbeeld lawaai, medebewoner): 1. Is er iemand in de buurt als het gedrag plaats vindt?(bv familie, personeel, bewoners) Verzorgenden Meneer Snel Analyse zorg Analyseformulier arts Naam bewoner: mw. Visser Afdeling: Koekoek Datum: 14 maart Doel: nadere analyse probleemgedrag Aanleiding: ? melding aanwezigheid probleemgedrag bij contact met afdeling (overweeg alsnog analyseformulier zorg te laten invullen) ? ontvangst analyseformulier zorg ? verzoek psycholoog Analyse Arts Datum: 1 maart NB: Vul dit formulier bij voorkeur in met één of meer collega’s Wat zie je? Voorbeelden: Geen, hij was meestal al klaar met plassen en doet het soms na een paar uur alweer deelgenomen) Geen bijzonderheden 6. Zijn er situaties waarin het gedrag niet of minder voorkomt? In de ochtend lijkt het wat minder. Als hij met een activiteit bezig is ook, Stuur deze analyse aan psycholoog of arts van de afdeling (jij beslist aan wie van beide) maar soms loopt hij weg van de activiteit en gaat dan dwalen, waarbij hij ook weer in de hoek van de gang plast. Formulier behandeling Naam bewoner: Dhr Snel Afdeling: Korenbloem Datum:13 februari Doel: omschrijven van behandeling, behandeldoel en evaluatiemaat voor het probleemgedrag door psycholoog en/of arts en verzorging. Aanleiding: analyse door verzorging, psycholoog en/of arts Analyse psycholoog: Behandeling Analyse psycholoog: Formulier behandeling Naam bewoner: mw. Visser Afdeling:Koekoek Datum: 18 maart Doel: omschrijven van behandeling, behandeldoel en evaluatiemaat voor het probleemgedrag door psycholoog en/of arts en verzorging. Aanleiding: analyse door verzorging, psycholoog en/of arts Vaststellen behandeldoel en vaststellen uitgangssituatie met meetschaal Formuleer zo concreet mogelijk het doel van de behandeling. Bepaal de uitgangssituatie t.a.v. behandeldoel met de meetschaal (formulier meetschaal) en het streefniveau dat door behandeling behaald moet worden. (Als er meer dan één doel is: ook meer dan één meetschaal gebruiken). Doel: Analyseformulier psycholoog Naam bewoner: Dhr Snel Afdeling: Korenbloem Datum: 10 februari Doel: nadere analyse probleemgedrag Aanleiding: □ melding aanwezigheid probleemgedrag bij contact met afdeling (overweeg alsnog analyseformulier zorg te laten invullen) x ontvangst analyseformulier zorg □ verzoek arts Mw. weert niet meer af tijdens de ochtendzorg Behandeling Geef aan waar de behandeling uit bestaat (exacte omschrijving in zorg/leef/behandelplan van de instelling; meer dan 1 interventie mogelijk): Analyseformulier psycholoog Naam bewoner: mw. Visser Afdeling: Koekoek Datum: 12 maart Doel: nadere analyse probleemgedrag Aanleiding: □ melding aanwezigheid probleemgedrag bij contact met afdeling (overweeg alsnog analyseformulier zorg te laten invullen) x ontvangst analyseformulier zorg □ verzoek arts Verkenning gedragsproblematiek Conclusie Bespreek analyseformulier zorg met de verzorging en bepaal of er sprake is van gedrag dat nadere analyse behoeft of dat het gedrag geen verdere q Nadere analyse van gedrag x Arts wordt ingeschakeld x (Stop analyse) q x Psychologisch onderzoek Gedragsobservatie Overleg met team Bewegingsactivering Gericht activiteitenprogramma Muziektherapie Zintuigactivering (bijv. snoezelen, aromatherapie) Anders C-: Door afweer wordt zorg pijnlijker en ontstaat een situatie die nog verwarrender is voor mw. Conclusie: Mevrouw is door haar verwarring (veroorzaakt door dementie , ontwaken en slechte visus) angstig, wat zich uit in roepen en afweren tijdens de ochtendzorg. Daarnaast kan pijn door artrose een rol spelen, q Gesprek met familie de arts controleert dit. q Anders…. Bespreek conclusies met verzorging en stel in overleg met zorg (en eventueel arts) behandelplan op (formulier behandeling) of verwijs door naar arts. q q q q q q q Verkenning gedragsproblematiek Educatie/voorlichting Behandeling lichamelijke oorzaken/pijn Aanpassen medicijngebruik ivm bijwerkingen Psychofarmaca gericht op probleemgedrag Vrijheidsbeperkende M&M Anders Zijn er omstandigheden waardoor het gedrag als extra belastend wordt ervaren? q x q q q q Namelijk: x q x q q Namelijk: Video interactie begeleiding Anders q Psychisch functioneren x ADL q Relaties en familieomstandigheden q Huidige relationele omgeving (bijv. familie, medebewoners, verzorgenden) q Huidige materiële omgeving q Zorg- en behandelplan (bijv. benaderingswijze, medicatie) q Dagindeling (bijv. tijden van eten of rusten) q Deelname aan activiteiten of tijdsbesteding x probleemgedrag’ Bewegingsactivering Gericht activiteitenprogramma Muziektherapie Zintuigactivering (bijv. snoezelen, aromatherapie) Anders Stel vast wie deelnemen aan de evaluatie: Sandra/Martin/Jannie methoden die je gebruikt: q q Psychologisch onderzoek Gedragsobservatie x Overleg met team q Gesprek met familie q Anders…. x q q q q q q Namelijk: Interventies arts (zie ook analyse): Educatie/voorlichting Behandeling lichamelijke oorzaken/pijn Aanpassen medicijngebruik ivm bijwerkingen S: Aandrang om te plassen Psychofarmaca gericht op probleemgedrag Vrijheidsbeperkende M&M O: lichamelijke klachten (blaasontsteking)?? Anders q x x q q q Namelijk: q q x q q Namelijk: Interventies psycholoog: Dementie, waardoor verwardheid en slecht geheugen Psycho-educatie R: Plassen op ongewenste plekken Individuele psychologische behandeling Mediatieve therapie C+: Opgelucht gevoel Video interactie begeleiding C-: Reactie omgeving Anders Aanvullende diagnostiek Doe eventueel aanvullende diagnostiek met focus op bewoner of systeem Stel vast wie de meetschaal invult voor de evaluatie: Jannie Evaluatie (Stop analyse) (zorgpersoneel, mantelzorg) en beschrijf hieronder de diagnostische Zo ja, welke veranderingen zijn er opgetreden: Mw. is lichamelijk slechter geworden, kan niet meer zelfstandig lopen en moet met de tillift geholpen worden. Hoe lang duurt de periode waarin het gedrag kan worden waargenomen: Zolang als de zorg met haar bezig is. q x Doe een nadere analyse m.b.v. het formulier ‘Vragenlijst verkenning Evaluatie Stel een evaluatiedatum vast: 28 maart Frequentie Sinds wanneer komt het gedrag voor: +- maand Hoe vaak wordt het gedrag waargenomen: (Bijna) elke ochtend Geen verdere acties Nadere analyse van gedrag Dhr Snel plast niet meer op ongewenste plekken Psychosociale interventies: Aanpassen fysieke of sociale omgeving Aanpassen dagprogramma functieanalyse (SORC-schema vanuit perspectief bewoner en/of zorgverlener). Arts wordt ingeschakeld Doel: Behandeling Geef aan waar de behandeling uit bestaat (exacte omschrijving in zorg/leef/behandelplan van de instelling; meer dan 1 interventie mogelijk): Beschrijf je conclusies over het gedrag, bij voorkeur m.b.v. een is van gedrag dat nadere analyse behoeft of dat het gedrag geen verdere acties behoeft Nadere analyse Interventies psycholoog: Psycho-educatie Individuele psychologische behandeling Mediatieve therapie Veranderingen Zijn er veranderingen in (kruis aan): x Lichamelijk functioneren Vaststellen behandeldoel en vaststellen uitgangssituatie met meetschaal Formuleer zo concreet mogelijk het doel van de behandeling. Bepaal de uitgangssituatie t.a.v. behandeldoel met de meetschaal (formulier meetschaal) en het streefniveau dat door behandeling behaald moet worden. (Als er meer dan één doel is: ook meer dan één meetschaal gebruiken). Behandeling Conclusie Bespreek analyseformulier zorg met de verzorging en bepaal of er sprake Namelijk: Interventies arts (zie ook analyse): Gaat het om: q bekend gedrag x nieuw gedrag Bij bekend gedrag: Wat maakt dat er nu hulp wordt ingeroepen? - Pijn door artrose C+: Zorg stopt; wordt minder intensief Aanvullende diagnostiek x prikkelverwerking. R: afweer, zowel verbaal als fysiek probleemgedrag’ Doe eventueel aanvullende diagnostiek met focus op bewoner of systeem (zorgpersoneel, mantelzorg) en beschrijf hieronder de diagnostische methoden die je gebruikt: S: Aanvang van de ochtendzorg O: -Dementie (gemengd), daardoor verwarring en langzame - Slechte visus, draagt bij aan verwarring Nadere analyse Doe een nadere analyse m.b.v. het formulier ‘Vragenlijst verkenning Vragenlijst verkenning probleemgedrag Gedragsprobleem Omschrijf het gedrag in neutrale, concrete bewoordingen: Mw. weert af tijdens zorgmomenten, zowel verbaal als fysiek. Ze roept bijvoorbeeld: rot op! en au au! en slaat om zich heen Beschrijf je conclusies over het gedrag, bij voorkeur m.b.v. een functieanalyse (SORC-schema vanuit perspectief bewoner en/of zorgverlener). acties behoeft Geen verdere acties Psychosociale interventies: Aanpassen fysieke of sociale omgeving Aanpassen dagprogramma Evaluatie Stel een evaluatiedatum vast: 28 februari Conclusie: Dhr voelt duidelijk vaak een (niet te onderdrukken) drang om Stel vast wie deelnemen aan de evaluatie: Sandra, Martin, Eric te urineren. Consult arts voor uitsluiten lichamelijke oorzaken. Daarnaast lijkt dhr. door zijn dementie niet goed de weg naar het toilet Stel vast wie de meetschaal invult voor de evaluatie: te kunnen vinden en te laat te ontdekken dat hij naar het toilet moet. Eric Bespreek conclusies met verzorging en stel in overleg met zorg (en eventueel arts) behandelplan op (formulier behandeling) of verwijs door naar arts. Evaluatie Evaluatie: De arts schrijft pijnmedicatie voor en de psycholoog stelt een omgangsadvies op en legt daarbij uit dat de dementie van mw. ervoor zorgt dat ze niet goed begrijpt wat er gebeurd als dingen te snel gaan. Daarnaast ziet mw slecht en is het dus van groot belang dat mw. direct na de binnenkomst van de verzorgende haar bril op krijgt. Door gerichte adviezen over hoe mw. rustig benaderd kan worden; welke handelingen op welk moment moeten worden uitgevoerd, wordt geprobeerd de ochtendzorg beter te laten verlopen. Na 10 dagen wordt geëvalueerd volgens onderstaand schema: Evaluatie: Na de analyse start de arts de medicatie voor UWI en prostatisme en wordt de diuretica (plasmedicatie) herzien. De toilet wordt van een duidelijk bordje voorzien en het bed van meneer wordt zo verplaatst dat hij vanuit het bed de badkamer (waarvan de deur voortaan ’s nachts open gezet wordt) met het toilet kan zien. Daarnaast geeft de psycholoog het advies aan de zorg om dhr Snel regelmatig (minimaal 2x per uur) naar het toilet te brengen (zonder hem daadwerkelijk “op” de toilet te zetten; ze brengen hem in de richting van het toilet zodat hij op het idee kan komen van het toilet gebruik te maken). Deze interventies hebben effect; dhr urineert nu meestal op het toilet; een paar keer per week gaat het nog mis en ‘s nachts gaat het nu bijna altijd goed. 13 14 Implementatie zorgprogramma Het zorgprogramma implementeren 2 dagdelen scholing – 1ste dagdeel: theorie uitleg zorgprogramma – 2de dagdeel: oefenen met zorgprogramma – 1ste dagdeel hele team, 2de dagdeel opgesplitst • Implementatie op 17 verpleeghuisafdelingen • 2 x dagdeel trainen, opvolgen van implementatie door interviews • Implementatie niet overal optimaal…. Opvolgen implementatie, elearning voor ongeschoolde medewerkers. http://www.gripopprobleemgedrag.nl/cursuspaginasn1567131/ Never <25% 25-50% 50-75% 100% Analyse zorg 0 0 3 8 5 Analyse behandelaar 0 2 2 10 2 Behandeling 2 6 4 4 0 Evaluatie 1 8 5 2 0 15 Proces evaluatie 16 Tevredenheid zorgprogramma • Waarom wordt het zorgprogramma niet overal goed gebruikt? Verzorgende: En het mooie vind ik ook wel dat wij dan gezien worden als experts, omdat wij gewoon de hele dag op de woning zijn, dat je dan ook gehoord wordt over wat jouw bevindingen zijn • Vragenlijst vlak na implementatie: – Er is behoefte aan een aanpak voor probleemgedrag – Men vertrouwd erop dat het zorgprogramma tot vermindering van probleemgedrag kan leiden. Interviews en vragenlijsten over de implementatie en het gebruik van het zorgprogramma 17 Arts: een voordeel is het structuur terugkrijgen, van hoe pak ik het aan?[…] Het haalt een beetje het grijze gebied weg Psycholoog: Ik denk dat het overleg tussen arts en psycholoog vaak langs elkaar heen loopt […] En dan denk je ‘waar komt het effect nu vandaan? Dat zijn denk ik wel valkuilen die je nu kunt voorkomen. 18 3 15-‐04-‐14 Belemmerende factoren: Belemmerende factoren: Organisatiefactoren Organisatiecultuur • Personeelsverloop • Werkdruk • Andere projecten • Ondersteuning door sleutelfiguren Psycholoog: en dat er bijvoorbeeld dan met een mevrouw een plan is gemaakt. Dat daar dan in mijn afwezigheid een arts, een nieuwe arts, ook weer even doorheen vaart met is iets anders • Multidisciplinaire structuur • Veranderingen in de organisatie Psycholoog: ja, nou ja, toch de tijdsdruk dan. ja, toch wel. Ja, en dan, nou ja, ook eh.. mijn eigen betrokkenheid. Ik merk, dat ik gewoon weinig op de afdeling ben en dat ik ook eigenlijk zoiets heb van nou, doe maar vooral niet, want ik kan er even niks bij hebben. En ja, dat vind ik eigenlijk heel zorgelijk, want dat is wel 19 een heel dubbel signaal wat je dan afgeeft. • Houding ten opzichte van veranderingen EVV: Nee, mensen zitten heel vaak vast aan het oude systeem. Iets nieuws uitproberen willen ze niet altijd. Maar ik denk wel als je straks tijd dan overhoud is het wel in het belang van de bewoners. Psycholoog: Sommige hebben we van gezegd, bewust nou even niet invullen, we doen toch even nog op de oude weg, want we moeten wel zorgen, dat we die zomerperiode doorkomen 20 Resultaten Belemmerende factoren: Kenmerken van het zorgprogramma • Gem. leeftijd 84, 70% vrouw, 49% Alzheimers’ • Het zorgprogramma is niet digitaal beschikbaar • Significante effecten op verschilscore tussen de interventie groep en de controle groep (-2.44, 95%CI -4.29 to -0.60) • Veel formulieren… • Geen significant effect op totale aantal NPI symptomen Teamleider: Het enige wat denk ik niet in zozeer in het voordeel werkt, maar wat je wel heel erg nodig hebt, zijn de verschillende formulieren en ik denk dat als je he dat uhm zo op tafel zet van nou dit zijn de formulieren. Dat dat dus mensen af kan schrikken • Significante resultaten op individuele symptomen (wanen, depressie, apathie, ontremming en doelloos repetitief gedrag) Odds rati on Wanen 0.67 Agitatie 0.82 95%CI P 0.03 0.470.96 0.47 0.481.39 Depressie 0.42 Angst/Nervositeit 0.81 <0.01 0.290.60 0.41 0.501.32 Apathie 0.76 0.03 0.600.97 Ontremd gedrag 0.63 Prikkelbaarheid 1.03 0.01 0.450.89 0.91 0.591.83 21 Doelloos repetitief gedrag 0.65 Nachtelijke onrust 0.91 <0.01 0.480.86 0.57 0.681.24 Veranderd eetgedrag 0.76 0.10 0.541.06 Resultaten Resultaten • Significante effecten antipsychotica • Ondanks minder medicatie, geen toename vrijheidsbeperkende maatregelen • Significante effecten op antidepressiva • Geen verhoogde werkdruk, wel verhoogde arbeidstevredenheid • Niet significant effect op anxiolytica • Zorgprogramma implementeren kost € 190,- per bewoner (tijd kwijt aan scholing) 24 4 15-‐04-‐14 Lessons learned…. • Gestructureerd werken leidt tot minder psychofarmacagebruik zonder toename van probleemgedrag (zelfs enige afname van probleemgedrag) • Het is zinvol het implementatieproces te monitoren • Randvoorwaarden implementatie moeten vooraf én tijdens het proces bewaakt worden • Door ontwikkelen Grip op Probleemgedrag implementatiepakket -> start juli 2014 [email protected] / [email protected] 25 26 5
© Copyright 2024 ExpyDoc
