4 kruispunt religie wereldwijd Mohammed spreekt zijn volgelingen toe. Zijn verjaardag vierde hij nooit, stellen moslims op grond van overleveringen. beeld Wikimedia Geboorte profeet tekst Jacob Hoekman Van de 7 miljard mensen op aarde worden er circa 1 miljard tot het protestantisme gerekend. Hoe geven anderen invulling aan hun geloof? Vandaag: de geboortedag van Mohammed. Wie een islamitische kennis heeft, zou eens moe ten vragen wanneer hj of zj jarig is. Best kans dat diegene het niet precies weet, als hj of zj uit een land komt waar dit soort dagen niet precies wordt bjgehouden. Er zjn nogal wat islamitische landen waar dat geldt. Dat moslims uit islamitische landen soms hun geboortedag niet weten, kan allereerst te maken heb ben met het feit dat de burgerljke stand in landen zoals Afghanistan niet op orde is. Als een vrouw in een afgelegen dorpje bevalt, gaat de vader echt niet stante pede naar het gemeentehuis – als dat er al is. Een tweede reden is dat verjaardagen er in de orthodoxe islam nauweljks toe doen. Mohammed heeft ze weliswaar nergens verboden, maar ook niet aanbevolen. Daarom hoort de verjaardag „tot de slechte gewoonten” en is hj verwerpeljke nieuw lichterj, stelt bjvoorbeeld de orthodoxe AsSoennah moskee in Den Haag, samen met veel andere ortho doxe soennitische moslims. Je zou er alleen maar christenen en joden mee imiteren. Volgens deze strenge variant van de islam is het zelfs niet toegestaan om andere mensen met hun verjaardag te feliciteren, laat staan een verjaardags feest te bezoeken. Wie een islamitische kennis heeft die niet ingaat op een uitnodiging voor een verjaar dag, weet dus waarom. Des te opmerkeljker is het dat de geboortedag van Mohammed in de islamitische wereld breed wordt gevierd, zj het niet door de orthodoxe richtingen. Mohammed werd volgens de islamitische overleve ring geboren op de twaalfde dag van de derde maand van het islamitische jaar. Dit jaar komt dat overeen met 13 januari – vorige week dus. In veel islamitische landen is die dag een feestdag. Moslims bezingen het leven van de profeet in de moskee, lezen uit de Koran en genieten van allerhan de zoetigheid. In Turkje wordt het feest met allerlei lichtjes luister bjgezet. Maar denk erom, zeggen de eerdergenoemde orthodoxe moslims, dat is van den beginne niet zo geweest. Volgens de populaire Saudische geleerde en mediaimam Mohammed Salih alMunajjid dook het vieren van de verjaardag van Mohammed „pas vele eeuwen later op, toen vele zaken van het geloof ver vaagden en nieuwlichterjen wjdverspreid raakten.” In dat woord nieuwlichterj (bidah in het Arabisch) zit de crux. „Iedere nieuwlichterj is een dwaling”, is een veelgeciteerde uitspraak van Mohammed. Daarmee is de weg niet alleen afgesneden naar het houden van verjaardagen, maar ook naar tal van an dere zaken waar Mohammed niets over heeft gezegd. Want maak je je schuldig aan bidah, dan ben je nog niet jarig. Religie wereldwijd is een wekelijkse rubriek over feestdagen en gebruiken in wereldgodsdiensten. donderdag 23 januari 2014 Reformatorisch Dagblad Kerk voor Amsterdamse atheïsten tekst Menno van den Bos beeld Niek Stam Op zoek naar zingeving grijpen Nederlanders terug op traditie. „Seculiere kerkdiensten” zijn in opkomst. Opvallend is dat de initiatieven deels uit christelijke hoek komen – maar dat is géén stiekeme bekeringsdrang. „We delen de rijkdom van religie met ongelovigen.” D e kerk als plaats waar mensen met levens vragen elkaar ontmoe ten is te waardevol om binnen de ljntjes van het christen dom te houden. Zegt de 25jarige Gerko Tempelman, oprichter van de Amsterdam Church for At heists. „Traditionele religie bevat heel veel waar ook ongelovigen iets mee kunnen. Vooral als het gaat om het vormen van een gemeen schap. Zingeving in gezamenljk verband is iets waar areligieuze Nederlanders steeds meer voor openstaan. Zeker in deze stad.” Met „deze stad” bedoelt Tempel man Amsterdam. In een hip cafeetje aan de gracht wisselt hj weloverwogen zinnen af met slokjes Mexicaanse ilterkofie. Het is helaas nog te vroeg voor bier, de drank die zich volgens hem het best laat combineren met zjn passie: goede gesprekken over zingeving. „Ik heb theologie en ilosoie gestudeerd. Sinds mjn studie houd ik me volop bezig met zingeving en levensbeschouwing. Daarmee wilde ik al een tjdje iets concreets doen. Die wens is nu uitgekomen in de vorm van de Amsterdam Church for Atheists: een groep mensen die geregeld samenkomt voor een goed gesprek over zingeving” (zie ook kader). Een ‘kerk’ voor atheïsten: dat klinkt prikkelend. Tempelman benadrukt dat iedereen welkom is, niet alleen overtuigde ongelovigen. „Ik richt me met de naam wel be wust op atheïsten. Juist zj moeten zich uitgenodigd voelen. Maar op de site staat dat de kerk ook voor agnosten en anderen bedoeld is. Het punt is nameljk juist dat je achtergrond er niet toe doet.” De eerste bjeenkomst was op 11 december, met zjn zevenen. „We lazen samen het Bjbelverhaal over Jozef, die Maria dreigt te verlaten omdat ze van een ander zwanger zou zjn, maar toch bljft. Vervolgens hebben we uit eigen ervaring gepraat over trouw als vorm van opoffering. Bjbelverha len leiden het gesprek in, want of ze nu waargebeurd zjn of niet, inspirerend zjn ze in elk geval. Vervolgens praten we verder en komen we tot opbouwende gedachten over een zinvoller bestaan.” Daarbj is geen plek voor religi euze theorie, dogma’s of spiritua liteit, aldus Tempelman, die zegt zelf wel „gelovig” te zjn. „Ik heb met dit initiatief niet het doel of de behoefte om te bekeren, of mensen zelfs maar te interesseren voor het christendom. Wel denk ik dat ik met mjn achtergrond iets zinnigs kan melden over zin geving en levensvragen.” Selectieve herabsorbering Ook Jan Willem van der Straten (23) is enthousiast over kerken voor ongelovigen. De master student theologie (eerder rondde hj een bachelor communicatie af) gaat binnenkort in Londen stagelopen bj de razend popu laire ‘atheïstenkerk’ The Sunday Assembly. Van der Straten: „Deze stage dient als basis voor een af studeeronderzoek, met als vraag: „Hoe wordt religie gewaardeerd door ongelovigen?” Want dat is wat in The Sunday Assembly De Amsterdam Church for Atheists komt elke maand een avond samen in Eetcafé Skek op de Zeedijk. Het pand staat naast de op een na oudste kerk van Amsterdam, de Sint-Olofskapel.