Bekijk presentatie

VERTERINGSSTOORNISSEN
BIJ VLEESKUIKENS
GERWIN BOUWHUIS
GEZONDHEIDSCENTRUM VOOR PLUIMVEE
PLUIMVEE RELATIEDAG
29 APRIL 2014
EVEN VOORSTELLEN
 Gerwin Bouwhuis, dierenarts




Landbouwuniversiteit -> Diergeneeskunde
Pluimveegezondheid en bedrijfseconomie
Gezondheidscentrum voor Pluimvee
Erkend pluimveedierenarts
in NL en DL
 Deelname adviescommissies
pluimveehouderij
2
DE PRAKTIJK
 Gezondheidscentrum voor Pluimvee (GvP)





Emmen, Leeuwarden, Rütenbrock (D)
3 dierenartsen
3 dierenarts-assistenten
1 analist
ruim 60 vleeskuikenbedrijven
 Noord-Nederland,
Emsland, Grafschaft
Bentheim
 www.gvp-emmen.nl
3
INHOUD VAN DE PRESENTATIE
1. Het economisch belang van een goede vertering
2. Reis door het leven van het vleeskuiken
 Vermeerderingsbedrijf
 Broederij
 Vleeskuikenbedrijf
3. Toekomstverwachtingen
4. Conclusie
4
BELANG VAN DE VERTERING






Gem. vleeskuikenbedrijf: 90.000 vleeskuikens
7-weekse planning -> 7,46 koppels per jaar
aflevergewicht 2450 gram
bruto voederconversie 1,66
2730 ton voer = € 956.000,1 punt voederconversie =
5800,- per jaar
5
ONTWIKKELING VC
jaar
leeftijd
bruto vc
56
eindgewicht
1629
2,05
netto vc
1500 g.
2,00
1959
56
1230
2,24
-
42
2768
1,71
1,20
42
3000
1,61
1,00
(USA)
1959
(BRD)
2010
(R308)
2020
(R308)
6
OP REIS…
…
DOOR HET LEVEN
VAN HET VLEESKUIKEN…
… MET DE FOCUS OP DE VERTERING
7
HET VERMEERDERINGSBEDRIJF
‘Seeding down effect’: darmflora VB -> eendagskuikens
8
HET VERMEERDERINGSBEDRIJF
Invloed van temperatuur -> ontwikkeling v.h. embryo
 Automatische legnesten: meer afkoeling / uitdroging
 1-3x daags afrapen? (vooral in de zomer)
 Grondeieren (klapeieren)
 Bewaartemperatuur
 Bewaarperiode
 Bewaarcondities (condens)
Invloed op ‘hatch-window’
9
DE BROEDERIJ
‘Hatch-window’: tijd uitkomen van eerste tot laatste ei
Klein:
Groot
Kuikens die voer krijgen:
gezonde darmvlokken
Kuikens die geen voer krijgen:
beschadigde darmvlokken
10
DE BROEDERIJ
‘Leaking gut syndrome’
11
HET VERMEERDERINGSBEDRIJF
 Jonge moederdieren: < 32 weken
 Kleine eieren - dikke eischaal
 Meer niet-starters
 Onvoldoende ontwikkelde bloedvaatjes van de
hersenen en in de darmen
 Oude moederdieren: > 50 weken
 Meer koeling nodig bij broeden
 Grotere eieren - dunne eischaal
 Meer E. coli
12
DE BROEDERIJ
Broedproces: te vochtig en/of te warm:
 Ronde hartjes -> onvoldoende eindgroei
 Trage kuikens -> spierpijn van ‘uitkomen’
 Open navels -> dooierzakontsteking
13
DE BROEDERIJ
 Nieuwe “in-ovo” technieken:
 geslachtsbepaling, in-ovo feeding, vaccinatie
 Dode embryo’s verwijderen ivm klapeieren
 Haantjes overschot in legsector
 Gescheiden mesten in vleessector
14
HET VK-BEDRIJF – 1 E WEEK
 Vloertemperatuur 28-32 graden
 Vers, schoon water met supplementen (zuur, Vit. B/E)
 Voldoende kuikenpapier met voldoende voer
 Staltemperatuur variëren - gedrag van kuikens
 Licht intensiteit - gedrag van kuikens
 Donkerbeurten
 Vaccinatie
 Probiotica
 Cloacatemperatuur meten
15
HET VK-BEDRIJF – 1 E WEEK
16
HET VK-BEDRIJF – 1 E WEEK
Ongewenste bacteriën:
E. coli, Clostridium perfringens, Salmonella,
Enterococcus, Pseudomonas
Dooierrestontsteking
Gasvorming blinde darm
17
HET VK-BEDRIJF – 1 E WEEK
Gewenste darmflora:
 Lactobacillen
 Bifidobacter
 Eubacterium
 Bacillus
Concepten:
 Patio
 Optimum vita
 X-treck
18
HET VK-BEDRIJF – 2 E WEEK
De NCD en de IB enting -> entreacties -> natte mest
 Opbouw afweerstoffen -> Vit. A
 Koorts -> ‘Huddling’ -> in groepen liggen
 Koorts -> anti-oxidanten nodig
Advies:
 Staltemperatuur verhogen
 Vit. A, C, E toedienen
 IB QX -> nierschade -> ‘natte mest’
19
HET VK-BEDRIJF – 2 E WEEK
Voeding:
 Rond dag 10: natte mest + strooisel verkleeft
 Oorzaak: snelle voerovergang of ‘overfeeding’
 Gevolg: onverteerd voer in blinde darm
 Dysbacteriose
 Overgroei van ongewenste bacteriën in de blinde darm
 Bacteriën in de
dunne darm
 Vertering van galzuren
 Vettige mest
20
HET VK-BEDRIJF – 2 E WEEK
‘Overfeeding’:
 Hoge voeropname
 Hennetjes
onvoldoende
verteringscap.
 Dysbacteriose
Advies:
Voer naar
eiwitbehoefte
21
HET VK-BEDRIJF – 2 E WEEK
Watersturing:
 Minder vk-houders sturen met waterschema
 Meer vk-houders sturen op waterdruk
Advies: Deense schema:
 Dag 0-4: 10 cm waterdruk
 Dag 4-24: 5 cm waterdruk
 Dag 24-42: water:voer >1,75
Voordeel:
 Minder stress / scabby hips
 Gelijkmatige vertering
22
HET VK-BEDRIJF: 2 E -6 E WEEK
Lichtschema:
Groei
14L:10D
17L:7D
20L:4D
23L:1D
0-31/32 dagen
1640 gr lg
1670 gr lg
1740 gr lg
1710 gr lg
0-38/39 dagen
2220 gr lg
2130 gr lg
2340 gr lg
2290 gr lg
0-48/49 dagen
Bruto vc
3200 gr lg
14L:10D
3265 gr lg
17L:7D
3270 gr lg
20L:4D
3170 gr lg
23L:1D
0-31/32 dagen
1,51 kg/kg lg
1,54 kg/kg lg
1,56 kg/kg lg
1,55 kg/kg lg
0-38/39 dagen
1,62 kg/kg lg
1,64 kg/kg lg
1,67 kg/kg lg
1,66 kg/kg lg
0-48/49 dagen
1,79 kg/kg lg
1,82 kg/kg lg
1,84 kg/kg lg
1,83 kg/kg lg
Uitval/selectie
14L:10D
17L:7D
20L:4D
23L:1D
0-31/32 dagen
3,1%
2,9%
3,7%
4,3%
0-38/39 dagen
3,8%
3,3%
5,0%
5,6%
0-48/49 dagen
5,2%
4,2%
7,6%
7,1%(Classen, 2010)
23
HET VK-BEDRIJF: 2 E -3 E WEEK
Darmvirussen - Mal Absorptie Syndroom:
 Astrovirus, ANV-3 virus, Reovirus, Rota-A , Rota-D
 Schade darmvlokken
 Lagere absorptie
 Belasting blinde darmen
 Secundair dysbacteriose
 ‘Voermest’
 Advies:
 Multivit + Mineralen
 Zuur + koper/zink
 Desinfecie & hygiëne
24
HET VK-BEDRIJF: 2 E -3 E WEEK
Voerkrabben:
 Selectief eten - verandering in aminozuurpatroon
 Multifactorieel: Adenovirus / E. maxima / toxinen / ??
 Advies:
 Voerpannen 1x daags leeg
 Multivit + Mineralen
 Aminozuren
 Chloor
 Zuren + koper/zink
 Toxinenbinders
 Antibiotica
25
HET VK-BEDRIJF: 3 E WEEK
De Gumboro enting:
 Te vroeg enten
-> geen bescherming
 Te laat enten
-> meer entreactie
-> natte mest
 Te lang dorsten -> stress
 Magere melk -> kiemgetal + biofilm
Advies:
Entdagbepaling dmv bloedonderzoek
26
HET VK-BEDRIJF: 3 E WEEK
Klimaat:
 Lage staltemperatuur -> hogere voerbehoefte
 Koudestress
-> snellere darmpassage
-> slechtere opname
-> ‘voermest’
Advies:
Let op de verdeling
van de kuikens in de stal
27
HET VK-BEDRIJF: 4 E WEEK
Coccidiose / Clostridium:
 Werken samen
 Ontsteking darmwand
 Afsterven slijmvlies
 Lekkage nutriënten
 Ontsteking kost energie
 Lagere voeropname
 Nat strooisel
 Schade bij elk 5 cent bij
gem. koppel
28
VK-BEDRIJF: 4 E WEEK
Coccidiose:
 E. acervulina: minste schade
 E. maxima: werkt samen met Clostridium perfringens
 E. tenella: veel schade door bloeding in blinde darm
 Meestal secundair, dwz als managementziekte
 Soms primair, dwz bij resistente stammen
29
VK-BEDRIJF: 4 E WEEK
Adviezen bij ‘gewone’ coccidiose:
 Wijzigen van anticoccidiosemiddelen
 Toepassen van voer met lager eiwitgehalte
 Supplementen: chloor, gistcelwanden, etherische oliën
 Inzetten van toltrazuril / amprolium / sulfadimidine
 Staldesinfectie met ammoniak, cresol, e.d.
 Onderliggende problemen oplossen:
darmvirussen, Gumboro, CAV, Clostridium perfringens
Advies bij multi-resistente coccidiose: vaccinatie
30
HET VK-BEDRIJF: 2 E -4 E WEEK
Clostridium:
 Veel ‘gezonde’ Clostridium-soorten
 Clostridium perfringens type A: necrotische enteritis
 Clostridium colinum: darmzweren - kwartelziekte
 Toxinen verzwakken de darmwand -> darmontsteking
 Advies:
 Voer naar eiwitbehoefte
 Voorkom snelle voerpassage
 Zuur + koper/zink
 Antibioticum
31
HET VK-BEDRIJF: 4 E -6 E WEEK
Hittestress-> versnelde darmperistaltiek:
1) -> verlies electrolieten -> natte mest
2) -> onverteerde mest -> dysbacteriose
3) -> spierschade -> behoefte aan antioxidanten
Advies:
 Electrolieten aanvullen: Na+, K+, Ca+, Mg+
 Antioxidanten verstrekken: Vit. C + Vit. E
 Dysbacteriose: voergift overdag beperken + zuur en
koper/zink ‘s nachts
Te vergelijken met ‘uitladen’
32
HET VK-BEDRIJF: 3 E -6 E WEEK
Het voer:
 Samenstelling is voornamelijk op hanen gebaseerd.
 Hennen worden te rijk gevoerd.
 Hanen hebben meer behoefte aan hoog eiwit.
 Hennen zetten sneller buikvet aan.
 CCM: betere darmgezondheid en lagere voerkosten
 Conclusie -> voerkosten zijn te verlagen:
 Hanen en hennen gescheiden voeren
 Hennen voeren met lager eiwit en energie
 Lager eiwitgehalte met extra lysine + cysteïne
33
TOEKOMSTVERWACHTINGEN
Schaalvergroting -> professionalisering vk-houders:
 waardoor hoger kennisniveau van vk-houders
 waardoor hoger niveau diergezondheid
 waardoor hogere eisen aan toeleveranciers
-> hogere
rentabiliteit
34
TOEKOMSTVERWACHTINGEN
Eisen aan de broederij:
 Uniformiteit embryo’s (hatch window)
 Kwaliteit eendagskuikens (uitval 1e week, 7d-gewicht)
 In-ovo technieken: in-ovo feeding, geslachtsbepaling
 Concepten: Patio, Optimum vita, X-treck
35
TOEKOMSTVERWACHTINGEN
Eisen aan de voerleverancier:
 sturen op aminozurenpatroon
 meer enkelvoudige voeders (CCM)
 hanen- / hennenvoer
 voerleveranciers sterker
beoordeeld op resultaat
 open formulering
 unieke voersamenstelling
per vleeskuikenbedrijf
36
TOEKOMSTVERWACHTINGEN
Eisen aan de dierenarts:
 diergezondheid = darmflora optimaliseren
 afstemmen eendagskuikens, voer en diermanagement
 minder curatief (antibiotica)
 meer preventief (vaccinaties,
supplementen, anti-cox)
 dierenwelzijn/voetzoollaesies
37
CONCLUSIE
Kansen voor een betere darmgezondheid door:
 Vermeerderingsbedrijf: ‘seeding down effect’
 Broederij: hatch-window, broedproces, infectie druk
 Innovaties: Patio, X-treck, In-ovo technieken
 Voer: maatwerk per bedrijf, hanen/hennen, CCM
 Pluimveehouder: stress-situaties opvangen,
voeren naar eiwitbehoefte
 Dierenarts: gezonde kuikens
= gezonde darmen
 2020: netto vc 1,00
38
TOT SLOT
Bedankt voor uw aandacht!
Na te lezen op: www.gvp-emmen.nl
E-mail: [email protected]
39