De uitslag - Fair Only

De bananankoffiechocoladetest
Fairtrade (biologische, duurzame) producten kun je in een zin
noemen met DUUR. Maar is dit wel zo? Het Fair Only Testpanel ging
op onderzoek uit in de supermarkt.
In 3 productcategorieën, bij het bananen-, koffie- en chocoladeschap, is gekeken door de testers of
de fairtrade (biologische, duurzame) variant altijd daadwerkelijk de duurste is bij de supermarkten
AH, PLUS en Jumbo.
Bananen
De feiten: Bananen zijn het vierde meest gegeten product en het vijfde meest verhandelde
agrarische product na granen, suiker, koffie en cacao, in 1876 werd de eerste tros bananen geveild, 1
op de 6 bananen in NL is fairtrade, 332 miljoen kilo fairtrade bananen zijn verkocht in 2012, PLUS was
de eerste NL supermarkt die overstapte op 100% fairtrade bananen, 69% van de fairtrade bananen
wordt verbouwd door kleinschalige boeren.
De uitslag van de test: Bij de AH waren de fairtrade biologische bananen de duurste van de drie
verschillende bananen die werden aangeboden, €2,19 per kilo. Bij PLUS hebben ze dus alleen maar
fairtrade bananen, op het moment van de test €0,99 per kilo, let
wel dit was een actie. Normaal zijn ze € 1,69 per kilo. Ter
vergelijking bij de AH worden de Chiquita bananen voor € 1,89 per
kilo verkocht. Bij de Jumbo waren de fairtrade biologische
bananen €1,89 voor een zak van 5 stuks van de drie verschillende
bananen de duurste die werden aangeboden. De goedkoopste zijn
€ 0,99 per kilo (Jumbo) en € 0,99 per zak van 5 stuks (AH).
Bananen blijken lastig te vergelijken per prijs, omdat ze de ene
keer per kilo worden verkocht en de andere keer per stuk. Dit lijkt
me wat verwarrend voor de consument. Maar dus zeker wat
verschillen gevonden qua prijs tussen de bananen die worden aangeboden, ook van de fairtrade
(biologische) bananen tussen de verschillende supermarkten. Als je voor de prijs gaat, moet je
fairtrade biologische bananen links laten liggen, of nu voor de actie gaan bij PLUS.
Koffie
De feiten: Nederlanders zijn koffiedrinkers. Koffie is de meest gedronken drank in NL, 84% van de
Nederlanders drinkt koffie, Nederlanders drinken gemiddeld 3,2 kopjes koffie per dag, Nederlanders
drinken het liefst zwarte koffie (52%) en ongezoet (60%), 40% van de koffie in NL is duurzaam
geproduceerd, 1,8 miljoen kopjes fairtrade koffie per dag.
De uitslag van de test: Het testpanel heeft gekeken naar de
‘gewone’ koffie, en dus niet naar de specialiteiten, bonen, pads,
e.d. Bij de AH is de fairtrade variant niet de duurste, maar ook
niet de goedkoopste. De Illy koffie is met € 5,89 per 250 gram de
allerduurste. Biologische koffie is te vinden voor € 2,29 (in de
bonus) en normaal voor € 2,39 per 250 gram. Fairtrade koffie
o.a. voor € 2,79, € 3,19 en € 3,49 per 250 gram.
Allergoedkoopste koffie is € 1,99 per 500 gram. Dan PLUS. De fairtrade variant voor o.a. €2,18 (PLUS
huismerk koffie is fairtrade), € 2,76, € 3,29 voor 250 gram en € 4,23 voor 500 gram. De
allergoedkoopste is € 0,95 voor 250 gram. De duurste is € 1,99 voor 125 gram. De goedkoopste
fairtrade koffie bij de Jumbo is € 4,99 per 500 gram en de duurste fairtrade € 3,35 per 250 gram. De
goedkoopste koffie is € 1,98 per 500 gram. Conclusie, bij koffie is de fairtrade variant bij 2 van de 3
supermarkten niet de duurste variant, maar ook niet de goedkoopste. De biologische variant is bij de
AH goedkoper dan de fairtrade koffie. Bij de koffie zit er behoorlijk wat prijsverschil tussen de
duurste en goedkoopste.
Chocolade
De feiten: Nederlanders zijn echte ‘chocoholics’: In 2010 kochten Nederlanders 84,3 miljoen kilogram
chocolade. Dat komt neer op 5,1 kilogram per persoon per jaar. De chocolade die in NL wordt
gegeten vindt met name zijn oorsprong in West-Afrika. De vraag naar chocola stijgt harder dan het
aanbod (we kunnen al op korte termijn zonder chocolade komen te zitten). In 2015 moet 50% van
alle cacao in NL duurzaam worden ingekocht. In NL (2011) stegen de verkopen van fairtrade
chocoladeproducten met circa 10%, waarvoor circa 3,3 miljoen kilo cacaobonen ingekocht werd.
De uitslag van de test: Chocola is wat lastiger, want daar kom je veel meer keurmerken en labels
tegen in vergelijking met de bananen en de koffie. En wat betekenen al die keurmerken en labels?
Naast bijvoorbeeld het Max Havelaar keurmerk, zie je bij de chocola ook veelal de duurzame labels
Utz en Rainforest Alliance. De een is net wat duurzamer, de ander net wat socialer, de een is een
onafhankelijk keurmerk, de ander een bedrijfslabel. Voor de consument bijna niet uit te komen.
Maar bij het chocoladeschap heb je dus zoiezo grote kans dat je een reep koopt met een bepaald
duurzaam label. Het testpanel heeft gekeken naar de repen chocola en
niet de bonbons enzo. Bij de AH is de duurste variant niet fairtrade. En
let wel, de allergoedkoopste chocola die is te vinden heeft het Utz label
€ 0,39 voor 100 gram. Fairtrade chocola bijvoorbeeld € 1,02 (75 gram), €
1,19 (100 gram). Wel heeft een van de duurste ook weer een duurzaam
label, Rainforest Alliance, € 2,35 (180 gram), daar betaal je waarschijnlijk
voor het merk. Opnieuw bij PLUS is het huismerk in deze categorie
fairtrade, € 0,67 en € 0,74 (75 gram). De allergoedkoopste is te vinden
voor € 0,39 voor 100 gram zonder enig keurmerk/label. De duurste is €
2,35 voor 130 gram. Bij de Jumbo is fairtrade chocola o.a. te vinden voor
€ 1,13 (100 gram), € 0,95 (75 gram), € 1,75 (180 gram), € 2,39 (180
gram). Met Utz label bijvoorbeeld € 1,59 (200 gram). Goedkoopste is €
0,39 (100 gram). De goedkoopste prijs van chocolade is behoorlijk afgestemd tussen de 3
supermarkten. In deze categorie hebben we de goedkoopste kunnen vinden met en zonder een
duurzaam label, maar ook de duurste met een duurzaam label. Prijzen kun je bij chocola lastig
vergelijken als consument, want worden heel veel verschillende aantallen grammen gebruikt. Ook
hoeft een grote reep niet te betekenen dat ie meer gram chocolade bevat, kortom size isn’t
everything! Dus misschien het handigste om gewoon voor de lekkerste reep te gaan...
Wat algemeen opvalt dat de allergoedkoopste producten helemaal beneden in het schap liggen.
Diegenen die op hun portemonnee letten, weten dit waarschijnlijk al. In ieder geval fairtrade,
biologisch, duurzaam is niet altijd de duurste variant. Maar als je echt op de centjes wilt letten,
wellicht ook niet een optie om 1,2,3 voor te gaan. Uiteraard hoef en kun je niet alles duurzaam aan
te schaffen. Een idee om in ieder geval een van bovenstaande producten structureel te vervangen
door een fairtrade, biologische, duurzame variant? Kleine moeite, en volop keus!
De feiten in dit stuk zijn afkomstig van Max Havelaar.
@FairOnlyThirza
www.facebook.com/faironly