Inhoudsopgave Voorwoord Deel i 1 1.1 1.2 1.3 1.4 13 Oriëntatie Competent blijven werken in latere loopbaanfasen: een introductie op het thema Vergrijzing en ontgroening van de bevolking in Nederland 1.1.1 Ontgroening en vergrijzing 1.1.2 Vervroegde uitstroomregelingen Langduriger arbeidsparticipatie: probleem, belang en oplossingen 1.2.1 Maatschappelijk beleidsniveau 1.2.2 Werkgevers en direct leidinggevenden 1.2.3 Oudere medewerkers (45+) 1.2.4 Samenvattend Competent zijn en competent blijven 1.3.1 Competent blijven 1.3.2 Veranderingen, binnen en buiten organisaties, die competent blijven onder druk zetten 1.3.3 Samenhang tussen competent blijven, ontwikkelen en leren Wat zijn ‘oudere medewerkers’ en wat is bekend over hun manier van leren? 1.4.1 Oudere medewerkers leren het liefst binnen de grenzen van een bekend terrein 1.4.2 Ouderen leren vooral als het aansluit bij bestaande referentiekaders 1.4.3 Ouderen leren effectiever als ze hun leerproces grotendeels zelf kunnen sturen 1.4.4 Ouderen leren meer vanuit eigen motivatie, als het geleerde direct praktisch toepasbaar is 1.4.5 Ouderen leren het liefst binnen de sociale context van het dagelijks werk 1.4.6 Samenvattend 19 21 22 22 25 27 27 30 34 36 38 38 40 43 44 46 47 47 48 48 48 7 1.5 1.6 2 2.1 2.2 2.3 2.4 3 3.1 3.2 8 Competent blijven: voorgestelde oplossingen vanuit beleidsniveau en vakliteratuur 1.5.1 Voorgestelde oplossingen voor competent blijven van oudere medewerkers, vanuit maatschappelijk beleidsniveau 1.5.2 Voorgestelde oplossingen voor competent blijven van oudere medewerkers, vanuit vakliteratuur Van beleid naar uitvoering: wat zijn potentiële spanningsvelden? Focus, doelstelling en centrale vraagstelling van het onderzoek Focus van het onderzoek 2.1.1 Inhoudelijke focus op ‘competent blijven werken’ en ‘latere loopbaanfasen’ 2.1.2 Contextspecifiekheid 2.1.3 Actorenperspectief 2.1.4 Onderzoeksproces als leerproces Wat beoogt het onderzoek op te leveren? 2.2.1 Doelen van het onderzoek 2.2.2 Maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie van het onderzoek Formulering van de onderzoeksvraagstelling als voortschrijdend en interactief proces 2.3.1 Veranderingen en aanscherpingen in de centrale onderzoeksvraagstelling 2.3.2 Wendingen als gevolg van interacties met anderen Centrale onderzoeksvraagstelling en richtinggevende subvragen 2.4.1 Centrale onderzoeksvraagstelling 2.4.2 Richtinggevende subvragen Verantwoording van kentheoretische en methodologische keuzes Sociaal constructionisme als kentheoretische basis voor het onderzoek 3.1.1 Ontologische, epistemologische en methodologische aannames 3.1.2 Keuze voor het sociaal constructionisme , gezien onderzoeksvraagstelling en focus 3.1.3 Belang van theorie- en kennisontwikkeling, in het sociaal constructionistische paradigma Keuze voor drie methodologische pijlers 3.2.1 De methodologie van Fourth Generation Evaluation 3.2.2 Appreciative Inquiry 3.2.3 Narratieve methode 3.2.4 Keuze voor de drie methodologische pijlers Inhoudsopgave 49 49 51 54 59 59 60 60 60 61 62 62 63 64 66 69 71 71 71 73 73 74 80 82 84 84 90 93 95 3.3 3.4 Uitwerking naar een concrete onderzoeksopzet 3.3.1 Onderzoeksopzet 3.3.2 Rol van mijzelf als onderzoeker 3.3.3 Gemaakte keuzes met betrekking tot onderzoeksvelden, doelgroepen en aantallen deelnemers 3.3.4 Kwaliteit van het onderzoek Analyse van onderzoeksdata 3.4.1 De functie van data-analyse 3.4.2 Meerdere fasen van data-analyse Deel ii 4 4.1 4.2 4.3 4.4 5 5.1 5.2 5.3 Praktijkonderzoek 97 97 107 111 112 115 115 115 123 Typering van de onderzoeksvelden als professionele organisaties Wat zijn professionele organisaties? 4.1.1 Aard van het product en de totstandkoming ervan 4.1.2 Coördinatiemechanismen binnen professionele organisaties 4.1.3 Sturing en aansturing van professionals De autonome professional in de organisatie 4.2.1 Autonomie van professionals 4.2.2 De professional als deelgenoot van een professionele organisatie Professionele ontwikkeling en leren 4.3.1 Individuele ontwikkeling van de professional 4.3.2 Gezamenlijke kennisontwikkeling Afsluitend: samenhang met voorafgaande hoofdstukken 125 127 127 135 139 144 144 148 152 153 156 157 Praktijkonderzoek Basisscholen Procesbeschrijving van onderzoek 5.1.1 Responsive focussing in praktijkonderzoek Basisscholen 5.1.2 Eigen rol en positie als onderzoeker in het veld Basisscholen Introductie van de organisatie Basisscholen 5.2.1 Basisscholen als professionele organisatie: samenvatting 5.2.2 Positionering organisatie Basisscholen 5.2.3 Relatie met de externe omgeving: ‘klanten’ en stakeholders 5.2.4 Beleid en regelgeving, relevant in het kader van ‘competent blijven werken’ en ‘oudere leerkrachten’ Bevindingen naar aanleiding van het praktijkonderzoek Basisscholen 5.3.1 Causal Loop Diagram en toelichting 5.3.2 Nadere toelichting van thema’s 5.3.3 Reflectie op de bevindingen en de keuze van kernthema’s voor theoretische reflectie 161 161 162 165 166 166 167 171 Inhoudsopgave 174 176 177 184 193 9 6 6.1 6.2 6.3 Praktijkonderzoek Consultancybureau Procesbeschrijving van onderzoek 6.1.1 Responsive focussing in praktijkonderzoek Consultancybureau 6.1.2 Eigen rol en positie als onderzoeker in het veld Consultancybureau Introductie van de organisatie Consultancybureau 6.2.1 Consultancybureau als professionele organisatie: samenvatting 6.2.2 Positionering organisatie Consultancybureau 6.2.3 Relatie met de externe omgeving: klanten en stakeholders 6.2.4 Beleid en regelgeving, relevant in het kader van ‘competent blijven werken’ en ‘senior consultants’ Bevindingen naar aanleiding van het praktijkonderzoek Consultancybureau 6.3.1 Causal Loop Diagram en toelichting 6.3.2 Nadere toelichting van thema’s 6.3.3 Reflectie op de bevindingen en de keuze van kernthema’s voor theoretische reflectie Deel iii 7 7.1 7.2 7.3 Reflectie Theoretische reflectie op de onderzoeksbevindingen Vergelijking algemeen beleid, literatuur en organisatiepraktijken 7.1.1 Maatschappelijk (algemeen beleids-)perspectief 7.1.2 HRM-/HRD-perspectief 7.1.3 Bevindingen vanuit de onderzochte organisatiepraktijken 7.1.4 Competent blijven werken in latere loopbaanfasen: wat zijn opmerkelijke punten van aandacht? Theoretische reflectie op basis van kernbegrippen vanuit de onderzoeksbevindingen 7.2.1 Autonomie en tegelijkertijd onderdeel zijn van een groter geheel 7.2.2 Grensverleggend samenwerken en waarderen van verschil 7.2.3 Externe gerichtheid in relatie tot individuele en collectieve identiteit 7.2.4 Gradaties wat betreft de bespreekbaarheid van regels, inzichten en principes Het ‘zoekmodel’ 7.3.1 Het zoekmodel’: getotaliseerd CLD 7.3.2 Het zoekmodel: inhoudelijke zoekvragen 8 8.1 Reflectie op de onderzoeksaanpak Reflectie op de gehanteerde methodologische pijlers 8.1.1 Responsive focussing 8.1.2 De stemmen van alle actoren horen 10 Inhoudsopgave 197 197 198 202 203 203 205 209 211 213 214 222 233 237 239 240 240 241 243 246 249 250 259 264 268 274 275 277 281 282 282 285 8.1.3 8.1.4 8.1.5 8.1.6 Onderzoeksproces als leerproces: sophistication Initiëren van verandering: actieonderzoek Condities voor Fourth Generation Evaluation Appreciative Inquiry: van ‘probleem’ naar ‘waarderen wat er is en kan zijn’ 8.1.7 Narratieve methode: gebruik maken van ‘de verhalen’ Procesmatige vuistregels voor het ‘zoekmodel’ 8.2.1 “Eigen lessen” als aanzet tot procesmatige vuistregels 8.2.2 Het zoekmodel: procesmatige vuistregels 297 300 303 303 306 9 Afsluitend: terugblik op vraagstelling, focus en doelen van het onderzoek 309 9.1 Antwoorden op de centrale vraagstelling van het onderzoek 9.1.1 Wat draagt bij tot het competent blijven werken in latere loopbaanfasen? 9.1.2 Welke condities zijn van invloed ? 9.1.3 Welke belemmerende of bevorderende dynamieken in de sociale context zijn van invloed ? Terugblik op de gekozen focuspunten van het onderzoek 9.2.1 Competent blijven werken 9.2.2 Latere loopbaanfasen 9.2.3 Contextspecifiekheid 9.2.4 Actorenperspectief 9.2.5 Onderzoeksproces als leerproces Terugblik op doelen van het onderzoek en bijdrage aan theorieontwikkeling 9.3.1 Sophistication toevoegen 9.3.2 Maatregelkennis ontwikkelen 9.3.3 Generatieve theorie ontwikkelen En nu …? 8.2 9.2 9.3 9.4 289 292 294 310 310 313 313 317 317 318 318 318 319 319 320 321 323 324 Nawoord 327 Summary 333 Literatuurreferenties 341 Bijlagen 353 Eindnoten 373 Over de auteur 375 Inhoudsopgave 11
© Copyright 2024 ExpyDoc
