Pedagogische werkwijze

Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Locatie: KDV De Vijf Sterren
opgemaakt d.d.: juni 2014
door: Ineke van der Haak (Locatiemanager)
Omvang van het kinderdagverblijf en de samenstelling van de groepen
Er kunnen maximaal 36 kinderen per dag worden opgevangen op KDV De Vijf Sterren.
De samenstelling van de groepen
Naam van de
groep
De Rode Ster
De Blauwe Ster
De Groene Ster
Maximaal aantal
kinderen op de
groep
12
12
12
Horizontale/
verticale/ flexibele
groep
Verticale groep
Verticale groep
Verticale groep
Leeftijdsindeling op
de groep
0-4 jaar
0-4 jaar
0-4 jaar
Aantal vaste
medewerkers op de
groep per dag
2
2
2
Op het kinderdagverblijf wordt gewerkt met stamgroepen, waar de kinderen een deel van de dag
doorbrengen. In het contract met ouders staat in welke stamgroep het kind is geplaatst. In het intake gesprek
worden ouders geïnformeerd over het samenvoegen van groepen.
Samenvoegen van groepen
Op woensdag en vrijdag voegen de Blauwe groep en de De Rode Ster samen.
Dagindeling
Globaal ziet een dag er als volgt uit:
7.30-9.30 uur:
Kinderen worden gebracht
9.30-9.35 uur:
Begroeten
9.35-9.45 uur:
Speelleren in de grote groep
9.45-9.55 uur:
Fruit eten
9.55-10.10 uur:
Verschonen wc
10.10-10.25 uur:
Speelleren in de kleine groep
10.25-11.00 uur:
Vooruitkijken,speelwerken en terugkijken
11.00-11.30 uur:
Buitenspelen
11.30-12.00 uur:
Brood eten
12.00-12.15 uur:
Verschonen
12.30-15.00 uur:
Naar bed
15.00-15.30 uur:
Tussendoortje eten
15.30-18.30 uur:
Spelen en naar huis
Bij jonge baby's wordt zoveel mogelijk het individuele ritme van de baby gevolgd. De volgorde van de
onderdelen kan per groep of per situatie afwijken, bijvoorbeeld vrij spel/ begeleide activiteit.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Bij wisseling in onderdelen wordt er gebruik gemaakt van overgangsmomenten. Rituelen nemen een
belangrijke plaats in binnen het dagprogramma.
Open deuren en groepsoverstijgende activiteiten
Op het KDV is er veel aandacht voor de samenwerking tussen de groepen en de groepsoverstijgende
activiteiten. Op de groepen wordt samen gevoegd bij de start en het einde van de dag. Tevens wordt er
tussen de middag in de pauzes van de pedagogisch medewerkers samengevoegd.
Naast het samenwerken tussen de groepen zijn we ook erg gericht op het aanbieden van groepsoverstijgende
activiteiten. Pedagogisch medewerkers van verschillende groepen bieden kinderen in dezelfde leeftijd een
activiteit aan buiten hun eigen stamgroep. Hierbij valt te denken aan een speurtocht ondernemen met peuters
of een klim- en klauterbaan te maken voor dreumesen of een knuffelhoek met licht en geluid te creëren voor
de baby’s. Ook in het atelier kan door kinderen van de verschillende groepen samen worden
geknutseld/geschilderd.
Maandelijks is er een nieuw, KDV breed, thema dat door de pedagogisch medewerkers wordt uitgediept met
de kinderen. De gang wordt bij elk thema opnieuw ingericht en op de groepen is onder andere, door de
verteltafel en de foto's, ook duidelijk wat het thema is.
Kind op andere groep
Wanneer een kind op een andere groep komt, wegens een incidentele extra opvangdag, wordt de emotionele
veiligheid geborgd door o.a.: het kind voor te stellen aan de pedagogisch medewerkers, de andere kinderen,
de ruimte, plaats waar spulletjes opgeborgen worden te laten zien en het kind actief uit te nodigen om deel te
nemen in het vrije en georganiseerde spel. Het kind wordt alleen incidenteel op een andere groep dan de
eigen stamgroep opgevangen wanneer ouders hiervoor schriftelijk toestemming geven.
Opvang in vakanties
Wanneer er tijdens schoolvakanties minder kinderen aanwezig zijn, is het mogelijk dat kinderen tijdelijk
opgevangen worden in een tweede stamgroep. Hiervoor geven ouders schriftelijk toestemming.
Ook bestaat de mogelijkheid dat een groep voor een langere periode samengevoegd wordt met een andere
groep. Wanneer dit het geval is, worden ouders hiervan schriftelijk van op de hoogte gesteld.
Pedagogisch medewerkers en aanvullend personeel
Personeelsinzet bij het begin en het einde van de dag en tijdens de pauze (3-uurs regeling)
Algemeen genomen ziet de planning er als volgt uit:
7.30 uur:
opening KDV en start 2 pedagogisch medewerkers. De Blauwe Ster en Rode Ster
voegen samen.
8.00 uur:
3e pedagogisch medewerker start
9.00 uur:
4e pedagogisch medewerker start
9.30 uur:
5e en 6e pedagogisch medewerker start
13.00 uur:
1e, 2e en 3e pedagogisch medewerker nemen pauze
14.00 uur:
4e, 5e en 6e pedagogisch medewerker nemen pauze
16.30 uur:
1e en 2e pedagogisch medewerker gaat naar huis
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
17.00 uur:
18.00 uur:
18.30 uur:
3e pedagogisch medewerker gaat naar huis
4e pedagogisch medewerker gaat naar huis
Sluiting KDV en 5e en 6e pedagogisch medewerkers gaat naar huis
Op het KDV zijn ook stagiaires.
Op verzoek van of met toestemming van ouders werken we samen met de logopediste, de ouder -en kind
adviseur en de medewerker van alert4you/Altra.
Vanaf april 2014 werken we bij de VVE locaties van TintelTuin met een nieuwe functie: de VVE coach.Deze
nieuwe functie is mogelijk gemaakt door een subsidie van de gemeente Amsterdam voor het jaar 2014 en
geldt vooralsnog tot 31 december 2014. De voornaamste taak van de VVE coach is het begeleiden en
ondersteunen van de pedagogisch medewerkers in het uitvoeren van het VVE programma, Kaleidoscoop of
Puk & Ko.
De achterwachtregeling van deze locatie
Elke ochtend en avond wordt er door twee pedagogisch medewerkers geopend en afgesloten. In geval van
nood kan er ook altijd contact opgenomen worden met de BSO, de voorschool en de basisschool. Tevens is
een locatiemanager dagelijks van 7.30 – 18.30 uur achterwacht.
Wijze van informeren bij uitvallen van een vaste medewerkers en/of andere medewerkers
op de groep
Wanneer pedagogisch medewerkers langdurig uitvallen, worden ouders hiervan per nieuwsbrief op de hoogte
gesteld. Wanneer een pedagogisch medewerker zich op korte termijn ziek meldt en er een vaste
invalmedewerker komt werken is dit zichtbaar op de whiteboarden die op de gang hangen. Hierop staat per
dag aangegeven wie er werkt. Tevens komen er foto’s bij te hangen van zowel vaste pedagogisch
medewerkers als de invalmedewerkers, zodat ouders de medewerkers van hun groep makkelijk kunnen
herkennen.
Vaste invalkrachten
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met vaste invalmedewerkers die verbonden zijn aan het KDV. Bij
calamiteiten kan er altijd nog een vaste flexpoolmedewerker worden aangevraagd.
Aanbod van materialen en activiteiten in specifieke ruimtes
Binnenruimte en aanbod spelmateriaal en activiteiten
Het KDV heeft 3 groepen die zijn ingericht volgens de richtlijnen behorende bij het VVE programma
Kaleidoscoop. Op de groepen zijn diverse hoeken gemaakt waar kinderen kunnen spelen. Te denken valt aan
een bouwhoek, huishoek, poppenhoek, leeshoek, verkleedhoek, themahoek, autohoek en een zand- of
watertafel. In de hoeken die regelmatig een andere invulling krijgen of zelf helemaal vernieuwd worden
kunnen de kinderen naar hartenlust spelen en nieuwe ervaringen opdoen. De leeromgeving en het materiaal
is gelabeld. Zo kunnen kinderen zonder de hulp van volwassenen de materialen vinden, pakken en weer
opruimen. Ook is er een aparte ruimte als atelier ingericht, hier kunnen de kinderen allerlei knutselactiviteiten
onder begeleiding van een pedagogisch medewerker uitvoeren.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Buitenruimte en aanbod spelmateriaal en activiteiten
Elke groep heeft een eigen uitgang naar de buitenspeelplaats. De buitenruimtes zijn voorzien van een
zandbak, een glijbaan, een babyhoek. Het terrein is divers, er zijn grasveldjes, stenen terrassen en
beplanting. Er is een schuur voor de opslag van ons buitenspelmateriaal. Hierin bevinden zich de fietsen,
stoepjes, hoepels, emmers en schepjes, ballen, pionnen, enzovoort.
Bij warm weer creëren we meerdere schaduwplekken en kunnen de kinderen met water spelen.
We zijn graag met de kinderen buiten en gaan regelmatig met de kinderen op stap. Deze uitstapjes zijn
afwisselend. Soms gaan we de eendjes voeren, of een bezoek brengen aan de bakker of groenteboer, of de
natuur ontdekken.
Elke groep heeft een eigen tweelingwagen om met de kinderen op stap te gaan en het KDV beschikt over
meerdere bolderkarren.
Buiten bieden we ook een gevarieerd activiteitenaanbod voor de kinderen van alle leeftijden. Sommige van
deze activiteiten sluiten aan bij het thema die een groep voor die maand heeft.
Slaapvoorzieningen voor de kinderen
Elke groep is voorzien van een eigen slaapkamer met zes bedden (één van deze bedden is een evacuatiebed
in geval van brand of ontruiming). In deze slaapkamer slapen de baby’s over het algemeen. Alle slaapkamers
zijn voorzien van een babyfoon.
De pedagogisch medewerker van de groep begeleidt haar kinderen naar deze slaapkamer en blijft bij de
kinderen tot ze slapen (of rustig in bed liggen). Daarnaast is er een pedagogisch medewerker
verantwoordelijk voor de babyfoon van deze slaapkamer. Mochten er kinderen wakker worden dan worden ze
uit bed gehaald en terug gebracht naar hun groep.
Slaaptijden
De baby’s slapen naar eigen behoefte. De dreumesen kunnen ook slapen naar eigen behoefte. De peuters
gaan rond 12.30 uur naar de peuterslaapkamer en kunnen daar tot 15.00 uur slapen. Sommige peuters zijn
eerder wakker en worden dan uit bed gehaald. Sommige oudere peuters kunnen de dag doorkomen zonder
een slaapje te doen.
Voor alle kinderen geldt dat er wordt gekeken naar de behoefte van het kind en er is overleg met de ouders
over het slaappatroon van hun eigen kind.
Het vier ogen principe
Vanaf 1 juli 2013 mogen medewerkers in de kinderopvang niet meer alleen op de locatie staan, zonder dat
een andere volwassene kan meekijken of meeluisteren. Hierdoor wordt de veiligheid in de kinderopvang
vergroot.
TintelTuin heeft in het kader van deze veiligheid haar afspraken en protocollen die hier betrekking op hebben
opgenomen in het stuk: 'Invulling vier ogen en vier oren principe geldend voor de dagopvang van TintelTuin',
en beschikbaar gesteld voor ouders via de website van TintelTuin, onder Ons Pedagogisch Beleid.
Specifiek voor deze locatie, is in afstemming met de oudercommissie afgesproken dat vooralsnog bij
uitstapjes altijd twee pedagogisch medewerkers met kinderen naar buiten gaan. Een vaste medewerker van
een bepaalde groep mag ook een boodschap doen alleen met een kind. Binnen de locatie is duidelijk
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
transparantie te zien.
Pedagogisch beleid
Het KDV handelt volgens het pedagogisch beleid van TintelTuin. Het pedagogisch beleid van TintelTuin is in te
zien op de locatie, en beschikbaar op de website www.tinteltuin.nl
In het pedagogische beleid worden de vier pedagogische doelen met concrete voorbeelden beschreven, het
betreft de competenties:
- emotionele veiligheid
- persoonlijke competentie
- sociale competentie
- overdracht van normen en waarden
VVE/Kaleidoscoop
Het KDV is een VVE (Vroeg- en Voorschoolse Educatie) kinderdagverblijf. Wij bieden Voorschoolse educatie
aan volgens de methode kaleidoscoop. Kaleidoscoop is een educatieve methode speciaal voor jonge kinderen
die er vanuit gaat dat kinderen kennis verwerven en vaardigheden ontwikkelen door actief betrokken te zijn
bij mensen, materialen, gebeurtenissen en ideeën en door de kinderen een uitdagende leeromgeving te
bieden. De methode richt zich op de brede ontwikkeling van kinderen met speciale aandacht voor de
taalontwikkeling.
Actief leren
Actief leren is de kern van Kaleidoscoop. De educatieve methode gaat er vanuit dat kinderen kennis
verwerven en vaardigheden ontwikkelen door actief betrokken te zijn bij mensen, materialen, gebeurtenissen
en ideeën. Pedagogisch medewerksters ondersteunen het actief leren. Zij bieden de kinderen een uitdagende
leeromgeving, helpen hen hun spel uit te breiden, praten met de kinderen over wat ze aan het doen zijn en
helpen hen om problemen zelf op te lossen.
De groepsruimte= de leeromgeving
Kinderen leren het beste in een stimulerende en geordende leeromgeving, waarin zij keuzes kunnen.
Kaleidoscoop besteedt daarom veel aandacht aan de inrichting en aankleding van de groep. De ruimte is
ingedeeld in hoeken zoals bijv. een huishoek, een bouwhoek, het atelier, een leeshoek of een water- en
zandtafel. In de hoeken – die regelmatig een andere invulling krijgen of zelfs helemaal vernieuwd worden –
kunnen de kinderen naar hartenlust spelen en veel nieuwe ervaringen opdoen.
De leeromgeving en het materiaal zijn voorzien van labels in de vorm van tekeningen, foto’s, pictogrammen of
woorden. De materialen liggen op toegankelijke plekken. Zo kunnen kinderen zonder hulp van volwassenen
de materialen vinden, pakken en weer opruimen.
Dagschema
Kaleidoscoop werkt met een vast dagschema; dit hangt ook in de groep. Het idee hierachter is dat het de
kinderen houvast geeft. Door de vaste volgorde van activiteiten krijgen de kinderen een gevoel van controle
over de gebeurtenissen en voelen zij zich vrij om keuzes te maken en zelf aan de slag te gaan.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Vooruitkijken-Speelwerken-Terugkijken
Vast onderdeel van het dagschema is de cyclus van vooruitkijken, speelwerken en terugkijken.
Bij het vooruitkijken maken de kinderen plannetjes wat ze willen gaan doen. Tijdens het speelwerken (vrij
spel in de hoeken) voeren zij hun plan uit. Bij het terugkijken blikken ze terug op wat ze hebben gedaan.
Pedagogisch medewerkers ondersteunen en begeleiden de activiteiten die de kinderen hebben gekozen.
Andere vaste onderdelen van het dagschema zijn het speelleren in de kleine groep en het speelleren in de
grote groep. Tijdens het speelleren in de kleine groep splitsen de pedagogisch medewerkers de groep in
tweeën en bieden ieder een activiteit aan die aansluit bij de interesses van de kinderen. Tijdens het speelleren
in de grote groep doen alle kinderen mee met een activiteit die geïnitieerd wordt door een pedagogisch
medewerkster. Ook tijdens het buitenspel ondersteunen de pedagogisch medewerkers het actieve en
betrokken spel van de kinderen.
Taalontwikkeling
De taalontwikkeling krijgt veel aandacht. Kinderen willen graag communiceren, gesprekken voeren met elkaar
en met volwassenen. Ze leren zich vrij te uiten over wat ze meemaken. Volwassenen ondersteunen kinderen
door naar de kinderen te luisteren en belangstellend te reageren en om hun gedachtes en ervaringen onder
woorden te brengen. Ook de cognitieve, sociaal-emotionele en creatieve vaardigheden komen aan bod.
Veel allochtone dreumesen en peuters zijn meertalig. Meestal is hun eigen taal verder ontwikkeld dan het
Nederlands, zeker als ze voor het eerst naar een kinderdagverblijf gaan. Taal speelt een grote rol in de
ontwikkeling van kinderen. Kaleidoscoop besteedt daarom gedurende alle activiteiten veel aandacht aan de
taalontwikkeling en -stimulering van het Nederlands en zo mogelijk van andere moedertalen van de kinderen.
Interactie
Bij Kaleidoscoop staat de actieve betrokkenheid van kinderen centraal. Kinderen nemen het initiatief. Daarbij
is de interactie met volwassenen heel belangrijk. Pedagogisch medewerkers praten met de kinderen, reiken
spelenderwijs nieuwe woorden aan en reageren op de taaluitingen van de kinderen. Ze helpen kinderen met
plannen maken, uitvoeren en erop reflecteren. Ze observeren kinderen en houden hun ontwikkeling in de
gaten. Ze zorgen ervoor dat de activiteiten die ze aanbieden, aansluiten bij de behoeftes en interesses van de
kinderen.
Observatie
Observatie is een belangrijk onderdeel van Kaleidoscoop. Kaleidoscoop maakt hiervoor gebruik van
sleutelervaringen (vergelijkbaar met ontwikkelingsgebieden). Deze geven een gedetailleerd beeld van de
handelingen die typerend zijn voor jonge kinderen en de soorten kennis en ervaringen die zij opdoen. Door te
observeren, aan de hand van de sleutelervaringen, krijgen de pedagogisch medewerksters veel informatie
over de ontwikkeling van de kinderen.
Gezamenlijk bieden de sleutelervaringen een kader om de ontwikkeling van kinderen in kaart te brengen.
Als observatie instrument gebruiken we de peuterestafette. In de periode dat een kindje bij ons is wordt de
peuterestafette meerdere malen ingevuld namelijk met 2,5 jaar, 3,1 jaar en 3,9 jaar. Op dit moment zijn de
pedagogisch medewerkers in training voor het kindvolgsysteem Kijk!. Op dit moment worden beide
instrumenten nog gebruikt en in september, wanneer de training is afgerond, wordt volledig overgegaan op
Kijk!
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Samenwerkingen
Ouderkindcentra (OKC)
Wij werken nauw samen met het Ouder-en-Kind-Centrum (OKC). Het OKC is het samenwerkingsverband van
de jeugdgezondheidszorg en het consultatiebureau.
Tussen het VVE kinderdagverblijf en het OKC is 2 x per jaar een overleg. Als er sprake is van zorgen om uw
kindje zullen wij u om toestemming vragen om inhoudelijk met het OKC in overleg te gaan. U zult hier via de
locatiemanager (van uw locatie) over worden geïnformeerd.
Samenwerking met scholen
KDV De Vijf Sterren vormt samen met de BSO, Voorschool en de basisschool een IKC ( integraal Kindcentrum)
Wanneer uw kind naar school gaat zorgen wij voor een schriftelijke of mondelinge overdracht. U wordt
hierover van te voren ingelicht door de pedagogisch medewerkers.