op de locatie (

Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Locatie: KDV Nieuwendam
opgemaakt d.d.: 14 maart 2014
door: Vanessa Smeets, locatiemanager
Omvang van het kinderdagverblijf en de samenstelling van de groepen
Er kunnen maximaal 49 kinderen per dag worden opgevangen op kinderdagverblijf Nieuwendam.
De samenstelling van de groepen
Naam van de
groep
Vlinder
Uil
Olifant
Hert
Maximaal aantal
kinderen op de
groep
9
9
12
14
Horizontale/
verticale/ flexibele
groep
Babygroep
Babygroep
Verticaal
Peutergroep
Leeftijdsindeling op
de groep
0
0
0
2
–
–
–
–
2
2
4
4
jaar
jaar
jaar
jaar
Aantal vaste
medewerkers op de
groep per dag
2
2
2
2
Op het kinderdagverblijf wordt gewerkt met stamgroepen, waar de kinderen een deel van de dag
doorbrengen. In het contract met ouders staat in welke stamgroep het kind is geplaatst. In het intake gesprek
worden ouders geïnformeerd over het samenvoegen van groepen.
Per september 2013 vindt in één groepsruimte van ons pand, op dinsdag, woensdag en donderdag ochtend,
behandeling plaats voor kinderen met spraak- en taalmoeilijkheden. Dit wordt aangeboden door De Ster en is
onderdeel van het NSDSK (Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind). De Ster en TintelTuin
zijn twee aparte organisaties, maar kunnen de samenwerking opzoeken bij bijvoorbeeld het buitenspelen of
groepsoverstijgende activiteiten.
Samenvoegen van groepen
Babygroep Vlinder is alleen op maandag geopend, de overige dagen voegen de kinderen structureel samen
met groep Uil. Op vrijdag voegt babygroep Uil samen met onze verticale groep Olifant, de kinderen worden
opgevangen op de Olifant groep.
Dagindeling
Op kinderdagverblijf wordt volgens de voor- en vroegvoorschoolse methode Kaleidoscoop gewerkt. Alle
pedagogisch medewerkers zijn hiervoor in opleiding en verwacht wordt om begin 2015 te certificeren.
Kaleidoscoop bepaalt de werkwijze en dagindeling.
Globaal ziet een dag er als volgt uit:
07.30-09.30 uur:
Kinderen worden gebracht
09.30-09.35 uur:
Begroeten
09.35-09.45 uur:
Speelleren in de grote groep
09.45-09.55 uur:
Fruit eten
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
09.55-10.10
10.10-10.25
10.25-11.00
11.00-11.30
11.30-12.00
12.00-12.15
12.30-15.00
15.00-15.30
15.30-18.30
uur:
uur:
uur:
uur:
uur:
uur:
uur:
uur:
uur:
Verschonen wc
Speelleren in de kleine groep
Vooruitkijken,speelwerken en terugkijken
Buitenspelen
Brood eten
Verschonen
Naar bed
Tussendoortje eten
Spelen en naar huis
Bij jonge baby's wordt zoveel mogelijk het individuele ritme van de baby gevolgd. De volgorde van de
onderdelen kan per groep of per situatie afwijken, bijvoorbeeld vrij spel/ begeleide activiteit.
Bij wisseling in onderdelen wordt er gebruik gemaakt van overgangsmomenten. Rituelen nemen een
belangrijke plaats in binnen het dagprogramma.
Open deuren en groepsoverstijgende activiteiten
Op KDV Nieuwendam zijn twee vleugels: de babygroepen werken nauw samen en de peuter- en verticale
groep ook. Ook de werktijden van de pedagogisch medewerkers van deze vleugels zijn op elkaar afgestemd.
De diensttijden zijn verspringend, waardoor in de ochtend en het einde van de dag kinderen van de
buurgroep standaard voegen naar de groep die opent al dan sluit. Bij goed weer wordt aan het einde van de
dag veelal op het buitenspeelterrein rondom het pand gespeeld. Het kinderdagverblijf sluit om 18.30 uur.
De babygroepen liggen naast elkaar met in het midden een gemeenschappelijke badkamer. Dit is hetzelfde bij
de verticale- en peutergroep.
Bij de babygroepen wordt intensief samengewerkt, doordat de kinderen van beide ruimtes en speelmateriaal
gebruik kunnen maken op momenten van ‘vrij’ spelen. Dit noemen wij 'open deuren beleid'. Ook voeren de
pedagogisch medewerkers activiteiten uit waar kinderen van beide groepen bij uitgenodigd worden, denk aan
torens bouwen met duplo of voorlezen op het kleed. Op momenten dat het prettig is om met een kleiner
groepje te werken, bijvoorbeeld tijdens het eten, bij het vieren van verjaardagen, liedjes zingen of wanneer
het druk is op de groep, wordt de verbindingsdeur gesloten.
Buitenspelen gebeurt veelal gezamenlijk in de tuin aangrenzend aan de ruimtes van de baby’s. De dreumesen
kunnen hier samen in de zandbak spelen en de kleinsten kunnen liggen en kruipen in het babyprieeltje.
Bij kinderdagverblijf Nieuwendam worden ook groepsoverstijgende activiteiten georganiseerd. Er kan gedacht
worden aan activiteiten die met het hele kinderdagverblijf worden uitgevoerd, bijvoorbeeld thema afsluitende
activiteiten of het zomerfeest. Onderling wordt dan afgesproken welke pedagogisch medewerker een
groepsoverstijgende activiteit begeleidt. De activiteit vindt vaak plaats in de centrale gang of buiten. Hier is
voldoende ruimte.
Het kan ook voorkomen dat een kind een dag(deel) op een andere groep wil spelen. Wij staan hier voor open,
daar waar de PKR (pedagogisch medewerker-kind-ratio) dit toestaat, omdat dit de leefwereld van het kind
vergroot en daarmee bijdraagt aan zijn ontwikkeling.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Kind op andere groep
Wanneer een kind op een andere groep komt, wegens een incidentele extra opvangdag, wordt de emotionele
veiligheid geborgd door o.a. het kind voor te stellen aan de pedagogisch medewerkers, de andere kinderen,
de ruimte, plaats waar spulletjes opgeborgen worden te laten zien en het kind actief uit te nodigen om deel te
nemen in het vrije en georganiseerde spel.
Pedagogisch medewerkers en aanvullend personeel
Personeelsinzet bij het begin en het einde van de dag en tijdens de pauze
KDV Nieuwendam kent standaard drie diensten op een dag op de babyvleugel:
Vroeg:
7.30 – 16.30 uur
Tussen:
8.30 – 17.30 uur
Laat:
9.30 – 18.30 uur
Al naar gelang de groepsformatie, kent de verticale- en peutervleugel drie of vier diensten op een dag.
Bij vier diensten ziet het rooster er als volgt uit:
Vroeg:
7.30 – 16.30 uur
Vroeg Tussen: 8.00 – 17.00 uur
Laat Tussen:
9.00 – 18.00 uur
Laat:
9.30 – 18.30 uur
Bovenstaande diensten zijn wisselend verdeeld over de groepen, zodat gedurende de week de kinderen
optimaal een vast en/of bekende pedagogisch medewerker zien en weten op welke groep zij in de
ochtend/middag voegen.
Babygrepen
Maandag:
Dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag:
Woendag:
openen op Vlinder / sluiten op Uil
openen en sluiten op Uil
openen op Uil / sluiten op Vlinder
Verticaal en peutergroep
Maandag, donderdag:
Dinsdag:
Woensdag:
Vrijdag:
openen
openen
openen
openen
op
en
op
op
Olifant / sluiten op Hert
sluiten op Olifant
Hert / sluiten op Olifant
Hert en sluiten op Olifant
Dinsdag, donderdag en vrijdag zijn de werkdagen van de locatiemanager.
De achterwachtregeling van deze locatie
In de standaard planning starten altijd twee pedagogisch medewerkers bij de opening van het KDV om 7.30
uur en zijn twee andere pedagogische medewerkers aanwezig bij het sluiten van het KDV om 18.30 uur.
Hiermee is dus altijd sprake van een achterwacht.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Wijze van informeren bij uitvallen van een vaste medewerkers en/of andere medewerkers
op de groep
Wanneer pedagogisch medewerkers langdurig uitvallen, worden ouders hiervan per nieuwsbrief op de hoogte
gesteld. Wanneer een pedagogisch medewerker zich op korte termijn ziek meldt en er een medewerker uit de
flexpool opgeroepen moet worden, dan kunnen de ouders dit zien op de whiteborden die op de groep
hangen. Hierop staat per week aangegeven wie er werkt. Tevens komen er foto’s bij de ingang van elke
groep te hangen van zowel vaste pedagogisch medewerkers als de medewerkers uit de flexpool, zodat ouders
de medewerkers van Nieuwendam makkelijk kunnen herkennen.
Vaste invalkrachten
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met vaste medewerkers uit de flexpool. Voor de VVE locaties (Amsterdam
Noord) is een eigen flexpool beschikbaar, waarin alle pedagogisch medewerkers een basis VVE opleiding
volgen/gevolgd hebben. Voor diensten die langdurig open staan kan er een zogeheten ‘voorziene dienst’
worden aangevraagd. Dan wordt dezelfde medewerker gereserveerd voor deze diensten.
Aanbod van materialen en activiteiten in specifieke ruimtes
Binnenruimte en aanbod spelmateriaal en activiteiten
Kinderdagverblijf Nieuwendam is ingericht volgens inrichtingsuitgangspunten van Kaleidoscoop. Binnen de
groepen zijn er hoekjes gemaakt voor de kinderen waar ze samen kunnen spelen. De aparte hoekjes in de
groep bieden de veiligheid van een groep met daarin de gelegenheid op kleinere schaal op ontdekking te
gaan. Denk hierbij aan: een huishoek met een keukentje, een bouwhoek met autokleed, auto’s, duplo en een
atelier met creatief materiaal.
Voor de allerkleinsten zijn er speciale babyhoekjes. In deze hoeken kunnen zij veilig de ‘wereld’ en zichzelf
ontdekken door middel van spiegels, babygym en zachte speelkussens.
Kinderdagverblijf Nieuwendam heeft een grote hal waarin vrij gespeeld kan worden. Hier zijn grote zachte
speelkussens, een grote boekenkast, een tafeltje en kleine stoeltjes om lekker een boekje aan te lezen.
Buitenruimte en aanbod spelmateriaal en activiteiten
Rondom het gebouw is een buitenspeelplaats. De tuin is spannend ingericht met heuvels en een slingerend
weggetje. Aan de kant van de babygroepen is een zandbak en aan de kant van de peuters staat een
speeltoestel met glijbaan. Alle groepen zijn vrij om van elke buitenspeelruimte gebruik te maken. Ook is er
veel klein buitenspeelgoed zoals fietsjes, ballen, schepjes, zeefjes etc. Dit wordt na gebruik of aan het einde
van de dag door de pedagogisch medewerkers in de containers op het buitenterrein opgeborgen.
Kinderdagverblijf Nieuwendam is in het bezit van twee bolderkarren waar we mee op pad kunnen gaan.
Slaapvoorzieningen voor de kinderen
Iedere groep heeft een eigen slaapkamer. Door middel van babyfoons horen de pedagogisch medewerkers of
de kinderen rustig slapen. Het komt ook voor dat een pedagogisch medewerker slaapdienst houdt bij de
bedjes van de kinderen. De grotere kinderen van de peutergroepen komen tussen de middag tot rust door
bijvoorbeeld op een groot kussen naar ontspannende muziek te luisteren of een boekje te lezen. De grootste
kinderen van de peuter- en verticale groepen slapen tussen de middag niet meer. Tijdens de slaaptijden en/of
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
rusttijden verblijven zij met een van hun vaste pedagogisch medewerkers op hun eigen groep of de
buurgroep waarmee zij samenwerken. De oudste kinderen kunnen zo samen spelen.
Slaaptijden
De oudere kinderen slapen 1x per dag. Ze gaan na de lunch gezamenlijk naar de slaapkamer van hun
stamgroep. De hele kleine baby’s slapen naar behoefte. De dreumesen slapen 2x per dag, in de ochtend en in
de middag.
Kinderen die wakker worden, worden ze individueel begroet en krijgen de tijd om rustig wakker te worden,
zodat ze hun spel op de groep kunnen hervatten.
Het vier ogen principe
Vanaf 1 juli 2013 mogen medewerkers in de kinderopvang niet meer alleen op de locatie staan, zonder dat
een andere volwassene kan meekijken of meeluisteren. Hierdoor wordt de veiligheid in de kinderopvang
vergroot.
TintelTuin heeft in het kader van deze veiligheid haar afspraken en protocollen die hier betrekking op hebben
opgenomen in het stuk: 'Invulling vier ogen en vier oren principe geldend voor de dagopvang van TintelTuin',
en beschikbaar gesteld voor ouders via de website van TintelTuin, onder Ons Pedagogisch Beleid.
Voor locatie Nieuwendam is, in afstemming met de oudercommissie, besloten dat een pedagogisch
medewerker niet alleen met de kinderen een uitje mag ondernemen. Er moet altijd een tweede persoon
meegaan.
Risico inventarisatie veiligheid en gezondheid
TintelTuin heeft richtlijnen opgesteld voor de veiligheid en hygiëne. KDV Nieuwendam maakt risicoinventarisaties over deze onderwerpen. Vanuit deze inventarisaties maakt de locatiemanager vervolgens
actieplannen die jaarlijks (indien nodig) worden aangepast en doorgevoerd in de praktijk. De
geïnventariseerde risico’s en de daarbij behorende actieplannen en richtlijnen liggen ter inzage op de locatie.
Deze risico’s gebruikt de locatiemanager bij het opstellen van de huisregels. Deze krijgen de ouders mee bij
het intakegesprek.
Pedagogisch beleid
Kinderdagverblijf Nieuwendam handelt volgens het pedagogisch beleid van TintelTuin. Het pedagogisch beleid
van TintelTuin is in te zien op de locatie en beschikbaar op de website www.tinteltuin.nl
In het pedagogische beleid worden de vier pedagogische doelen met concrete voorbeelden beschreven, het
betreft de competenties:
- emotionele veiligheid
- persoonlijke competentie
- sociale competentie
- overdracht van normen en waarden
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Kinderdagverblijf Nieuwendam is een VVE kinderdagverblijf. Wij bieden voor- en vroegschoolse educatie
volgens de methode kaleidoscoop.
Wat is Kaleidoscoop?
Kaleidoscoop is een educatieve methode speciaal voor jonge kinderen die er van uit gaat dat kinderen kennis
verwerven en vaardigheden ontwikkelen door actief betrokken te zijn bij mensen, materialen, gebeurtenissen
en ideeën en door de kinderen een uitdagende leeromgeving te bieden. De methode richt zich op de brede
ontwikkeling van kinderen met speciale aandacht voor de taalontwikkeling.
Actief leren
Actief leren is de kern van Kaleidoscoop. De educatieve methode gaat er vanuit dat kinderen kennis
verwerven en vaardigheden ontwikkelen door actief betrokken te zijn bij mensen, materialen, gebeurtenissen
en ideeën. Pedagogisch medewerkers ondersteunen het actief leren. Zij bieden de kinderen een uitdagende
leeromgeving, helpen hen hun spel uit te breiden, praten met de kinderen over wat ze aan het doen zijn en
helpen hen om problemen zelf op te lossen.
De groepsruimte = de leeromgeving
Kinderen leren het beste in een stimulerende en geordende leeromgeving, waarin zij keuzes kunnen maken.
Kaleidoscoop besteedt daarom veel aandacht aan de inrichting en aankleding van de groep. De ruimte is
ingedeeld in hoeken zoals bijv. een huishoek, een bouwhoek, het atelier, een leeshoek of een water- en
zandtafel. In de hoeken – die regelmatig een andere invulling krijgen of zelfs helemaal vernieuwd worden –
kunnen de kinderen naar hartenlust spelen en veel nieuwe ervaringen opdoen.
De leeromgeving en het materiaal zijn voorzien van labels in de vorm van tekeningen, foto’s, pictogrammen of
woorden. De materialen liggen op toegankelijke plekken. Zo kunnen kinderen zonder hulp van volwassenen
de materialen vinden, pakken en weer opruimen.
Dagschema
Kaleidoscoop werkt met een vast dagschema; dit hangt ook in de groep. Het idee hierachter is dat het de
kinderen houvast geeft. Door de vaste volgorde van activiteiten krijgen de kinderen een gevoel van controle
over de gebeurtenissen en voelen zij zich vrij om keuzes te maken en zelf aan de slag te gaan.
Vooruitkijken – Speelwerken – Terugkijken
Vast onderdeel van het dagschema is de cyclus van vooruitkijken, speelwerken en terugkijken.
Bij het vooruitkijken maken de kinderen plannetjes wat ze willen gaan doen, tijdens het speelwerken (vrij spel
in de hoeken) voeren zij hun plan uit, en bij het terugkijken blikken ze terug op wat ze hebben gedaan.
Pedagogisch medewerkers ondersteunen en begeleiden de activiteiten die de kinderen hebben gekozen.
Andere vaste onderdelen van het dagschema zijn het speelleren in de kleine groep en het speelleren in de
grote groep. Tijdens het speelleren in de kleine groep splitsen de pedagogisch medewerkers de groep in
tweeën en bieden ieder een activiteit aan die aansluit bij de interesses van de kinderen. Tijdens het speelleren
in de grote groep doen alle kinderen mee met een activiteit die geïnitieerd wordt door een pedagogisch
medewerker. Ook tijdens het buitenspel ondersteunen de pedagogisch medewerkers het actieve en betrokken
spel van de kinderen.
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
Taalontwikkeling
De taalontwikkeling krijgt veel aandacht. Kinderen willen graag communiceren, gesprekken voeren met elkaar
en met volwassenen. Ze leren zich vrij te uiten over wat ze meemaken. Volwassenen ondersteunen kinderen
door naar hun te luisteren en belangstellend te reageren en om hun gedachtes en ervaringen onder woorden
te brengen. Ook de cognitieve, sociaal-emotionele en creatieve vaardigheden komen aan bod.
Veel allochtone dreumesen en peuters zijn meertalig. Meestal is hun eigen taal verder ontwikkeld dan het
Nederlands, zeker als ze voor het eerst naar een kinderdagverblijf gaan. Taal speelt een grote rol in de
ontwikkeling van kinderen. Kaleidoscoop besteedt daarom gedurende alle activiteiten veel aandacht aan de
taalontwikkeling en -stimulering van het Nederlands en zo mogelijk van andere moedertalen van de kinderen.
Interactie
Bij Kaleidoscoop staat de actieve betrokkenheid van kinderen centraal. Kinderen nemen het initiatief. Daarbij
is de interactie met volwassenen heel belangrijk. Pedagogisch medewerkers praten met de kinderen, reiken
spelenderwijs nieuwe woorden aan en reageren op de taaluitingen van de kinderen. Ze helpen kinderen met
plannen maken, die uitvoeren en erop reflecteren. Ze observeren kinderen en houden hun ontwikkeling in de
gaten. Ze zorgen ervoor dat de activiteiten die ze aanbieden, aansluiten bij de behoeftes en interesses van de
kinderen.
Observatie
Observatie is een belangrijk onderdeel van Kaleidoscoop. Kaleidoscoop maakt hiervoor gebruik van
sleutelervaringen (vergelijkbaar met ontwikkelingsgebieden). Deze geven een gedetailleerd beeld van de
handelingen die typerend zijn voor jonge kinderen en de soorten kennis en ervaringen die zij opdoen. Door te
observeren, aan de hand van de sleutelervaringen, krijgen de pedagogisch medewerksters veel informatie
over de ontwikkeling van de kinderen. Gezamenlijk bieden de sleutelervaringen een kader om de ontwikkeling
van kinderen in kaart te brengen.
Als observatie instrument gebruiken we de peuterestafette. In de periode dat een kindje bij ons is wordt de
peuter estafette meerdere malen ingevuld namelijk met 2,5 jaar, 3,1 jaar en 3,9 jaar.
Samenwerking met het OKC
Wij werken nauw samen met het Ouder- en Kind Centrum (OKC). Het OKC is het samenwerkingsverband
van de jeugdgezondheidszorg en het consultatiebureau. Wij hebben 2 x per jaar een overleg waarin feitelijke
informatie uitgewisseld wordt. Als er sprake is van specifiek inhoudelijke afstemming over uw kind zullen wij u
om toestemming vragen om met het OKC in overleg te gaan. U zult hier via de locatiemanager over worden
geïnformeerd.
Samenwerking met scholen
De meeste kinderen van ons kinderdagverblijf stromen door naar het basisonderwijs van het Wespennest, De
Buikslotermeerschool, de Bienkorf en Elzenhage.
Ouderbetrokkenheid
Onze ouders worden betrokken bij de activiteiten op het kinderdagverblijf door middel van een themafolder.
Deze wordt 12 x per jaar uitgegeven. Ook worden ouders uitgenodigd om te participeren in uitstapjes. Verder
Pedagogische werkwijze
op de locatie
(
informeren wij ouders over de gang van zaken op het kinderdagverblijf via een nieuwsbrief en organiseren wij
2x per jaar een ouderavond.
Actieve rol van ouders
In het werken met kinderen zijn ouders een onmisbare schakel. Zij zijn partner in opvoeden. TintelTuin vindt
het belangrijk om -met het kind als gezamenlijk uitgangspunt- samen te werken met ouders.
Om het deelnemen van kinderen aan Kaleidoscoop volledig te benutten, wordt van ouders om die reden een
actieve rol verwacht. Ouders worden uitgenodigd en dienen zich te informeren over waar hun kind zich op het
kinderdagverblijf mee bezig houdt, en hoe zij dit thuis helpen ondersteunen. Bijvoorbeeld door gebruik te
maken van boekjes en spelmateriaal die op het kinderdagverblijf ook gelezen worden en aanwezig zijn. Het
kinderdagverblijf zal hiervoor nog verteltassen ontwikkelen die ouders mee naar huis kunnen nemen.
Hiernaast wordt van ouders verwacht dat zij aanwezig zijn bij door het kinderdagverblijf georganiseerde
ouderbijeenkomsten (variërend een aantal keren per jaar), en door het kinderdagverblijf georganiseerde
oudergesprekken (tenminste één keer per jaar en vanaf 2,5 jaar vindt er in ieder geval drie maal een
oudergesprek plaats.
Onder ouderbijeenkomsten wordt verstaan bijvoorbeeld een ouderavond, een inloopochtend, een dag
meelopen tijdens de opvang. Dit alles om een gelijkwaardige samenwerking aan te gaan tussen ouder(s) en
kinderopvang binnen de opvoeding. Op deze wijze wordt het kind ondersteund in de ontwikkeling en het
leren.
Met het ondertekenen van kinderopvangovereenkomst, tekenen ouders ook voor de actieve rol die van hen
verwacht wordt.