Microsoft Outlook - Stijl voor memo

Stroobach, M. (Melanie)
Van:
Verzonden:
Aan:
Onderwerp:
Kamminga, J.F. (Jelly)
maandag, 27 januari 2014 17:01
Griffie
FW: Raad kan vermeend democratisch gat zelf dichten"
Categorieën:
Categorie Blauw; Melanie
Afschrift van een brief van Don Bijl aan Binnenlands Bestuur voor de lijst van ingekomen stukken: ter informatie.
______________________________________________
Van:
Secretariaat burgemeester
Verzonden:
maandag, 27 januari 2014 16:46
Aan:
Kamminga, J.F. (Jelly)
CC:
Stroobach, M. (Melanie)
Onderwerp:
Raad kan vermeend democratisch gat zelf dichten"
Het artikel is sinds 24 januari jl. ook te vinden op de site van Binnenlands Bestuur: http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/opinie/ingezonden/raad-kan-vermeend-democratisch-gat-zelfdichten.9195446.lynkx Met vriendelijke groet,
Anne van Brederode
Secretaresse burgemeester Don Bijl
Telefoon:
Email:
Werkdagen:
Postadres:
Bezoekadres:
Afleveradres:
Website:
(0299) 452 470
[email protected]
maandag, woensdagochtend en donderdag
Postbus 15, 1440 AA Purmerend
Purmersteenweg 42, 1441 DM Purmerend
Populierenstraat 57, 1441 DP Purmerend
www.purmerend.nl
 Denk aan ons milieu alvorens u besluit om deze mail te printen.
1
Raad kan vermeend democratisch gat zelf dichten
De discussie over en kritiek op de betekenis en de reikwijdte van gemeenschappelijke
regelingen duikt om de zoveel tijd op. De kritiek van de laatste tijd richt zich met name op het
zogeheten democratische gat. De vraag is of de gemeenten het maximale uit de
beïnvloedingsmogelijkheden halen. De discussie zou zich mijns inziens moeten richten op de
vraag hoeveel werk gemeenten ervan maken om inhoudelijk invloed uit te oefenen.
De discussies worden al decennia gevoerd zonder dat er iets wezenlijks verandert. Kennelijk
zijn gemeenschappelijke regelingen nodig en kennelijk zijn er geen betere oplossingen. De
meeste gemeenschappelijke regelingen worden door gemeenten ingesteld; we spreken dan
van verlengd lokaal bestuur. Gemeenten zijn te klein om taken alleen uit te voeren, maar
door de gemeenschappelijke aanpak is er wel voldoende draagkracht.
De kritiek richt zich op het zogenaamde democratische gat. Gemeenteraden of colleges
verliezen zeggenschap omdat de besluitvorming zich verplaatst naar het bestuur van de
regeling. Er is nog wel invloed, bijvoorbeeld via de goedkeuring van de begroting, maar geen
beslissende zeggenschap.
Juridisch klopt dit, maar de vraag is of de gemeenten het maximale uit deze
beïnvloedingsmogelijkheid halen. De discussie zou zich moeten richten op de vraag hoeveel
werk gemeenten ervan maken om inhoudelijk invloed uit te oefenen. Dit kan bijvoorbeeld
door opvattingen mee te geven aan eigen portefeuillehouders voor de finale besluitvorming.
Er ligt ook een taak voor de portefeuillehouders om de raad tijdig te consulteren. Bovendien
mag van het bestuur van de gemeenschappelijke regeling een actieve houding worden
verwacht in de richting van gemeentebesturen.
Als dagelijks bestuurder van de stadsregio Amsterdam heb ik bijvoorbeeld goede ervaringen
met het beleggen van een voorvergadering voor alle Waterlandse raadsleden voor de
vergadering van de Regioraad, het algemeen bestuur van de stadsregio. Het geeft de
mogelijkheid de agenda door te lopen, daaraan inkleuring te geven en meningen op te halen,
maar ook door elkaar te versterken bij de voorliggende keuzes.
Denkbaar is tevens dat de gemeenteraden in de regio gezamenlijk afspraken maken over
kaders, zoals de vraag wat regionaal en wat lokaal wordt ingevuld en de wijze waarop
invloed wordt vormgegeven. Bij de drie decentralisaties sociaal domein (maatschappelijke
ondersteuning en langdurige zorg (Wmo), participatie en jeugdzorg) zou zo'n werkwijze heel
nuttig kunnen zijn.
De discussie over het democratische gat heeft ook een merkwaardige kant. Het bestuur van
de gemeenschappelijke regeling wordt als minder democratisch gezien, terwijl gemeenten bij
voortduring invloed kunnen uitoefenen, al wordt er onvoldoende gebruik van gemaakt.
Als je de positie van de gemeenschappelijke regeling vergelijkt met de positie van de Eerste
Kamer valt een aantal zaken op. De Eerste Kamer wordt ook getrapt gekozen en wel door
Provinciale Staten. Daarbij wordt slechts eenmalig invloed uitgeoefend voor de gehele
bestuursperiode. Bovendien is de opkomst bij de statenverkiezingen beduidend lager dan bij
de verkiezingen van de gemeenteraad. Spreken wij ook over het democratische gat van de
Eerste Kamer? Zeker in deze bestuursperiode wordt door velen erop aangedrongen dat de
senaat een ‘eigen’ verantwoordelijkheid heeft in de hoop daarmee de besluitvorming in de
Tweede Kamer te blokkeren. Die opvatting hebben ook vertegenwoordigers van politieke
partijen die moeite hebben met gemeenschappelijke regelingen.
Gemeenten hebben een groeiende betekenis als eerste overheid. Gemeenschappelijke
regelingen zijn daarbij onontbeerlijk, zelfs bij schaalvergroting van gemeenten. Overheveling
van taken naar de provincie is niet aan de orde omdat het gemeentelijke taken betreft die in
samenhang moeten worden uitgevoerd.

Download Report