Vertrouwen en politiek leiderschap

Vertrouwen en politiek leiderschap
"Politiek is georganiseerd wantrouwen," zei de vertrekkende wethouder die ik als nieuwkomer in de politiek
mocht opvolgen in de gemeente Rheden. Ik wilde hem niet geloven. "Maar zo zit ik niet in elkaar," zei ik terug.
"Dat is niet mijn manier van omgaan met mensen."
Ik denk nog regelmatig aan dit gesprekje als ik te maken heb met mensen die ons met een enorm wantrouwen
tegemoet treden. Ze kijken mij aan met een blik van: 'je hebt wel mooie praatjes, maar ik geloof er niets van'; 'je
zegt wel dat je luistert maar je doet toch precies wat je van plan was'. Ze geloven niet meer in de democratie en
wantrouwen politici. Soms is dat terecht. Er zijn in de politiek ook mensen die dingen doen die niet deugen. Er
gaan zaken fout. Er wordt soms slecht geluisterd, verkeerde verwachtingen gewekt, toezeggingen gedaan die
niet worden waargemaakt, etc.
En toch.... en toch.... geloof ik in de oprechtheid van (bijna) al mijn collega's,
wethouders, raadsleden en ambtenaren die zich enorm inspannen voor het algemeen belang. We hebben in
Nederland vergeleken met de rest van de wereld weinig of geen corruptie. In grote lijnen deugt het bestuur in
Nederland.
Inwoners en ook politici roepen om meer openheid. Ik kreeg deze week te horen dat er in onze gemeente veel
vaker een beroep wordt gedaan op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) dan in voorgaande jaren.
Meerdere keren per jaar vragen verschillende mensen onze declaraties op. Zijn grote groepen mensen het
vertrouwen kwijtgeraakt in het politiek bestuur? Zij willen alles weten en checken, dubbelchecken. Sommigen zijn
zo kritisch dat ze politici het leven bijna onmogelijk maken. Voor je het weet sta je in het verdachtenbankje
voordat is aangetoond dat er iets daadwerkelijk mis is.
Natuurlijk moeten wij als politiek bestuurders gecontroleerd worden en moet alles openbaar zijn tenzij er een
goede reden is om het niet te doen. Ik ben de eerste die dat vindt. Maar we hebben ook uw vertrouwen nodig om
ons werk te kunnen doen.
U kunt uw volksvertegenwoordiger kiezen die namens u standpunten inneemt en keuzes maakt. Over die keuzes
moet het politieke debat gaan. Politici zijn echter soms alleen nog bezig om het wantrouwen te beheersen (en
soms zelfs te voeden). Discussies gaan dan alleen nog over (vermeende) schandalen en incidenten. Doen ze dit
om zichzelf te profileren en te refereren aan de onderbuik van hun kiezers?
Ik mis soms de discussie over inhoudelijke verschillen, over visies op de toekomst, over eigentijdse creatieve
oplossingen die je van politici mag verwachten. Ik mis soms de kleur van de politici. Ze lijken steeds meer op
elkaar en steken hun hoofd niet boven het maaiveld. Inwoners willen zich ook kunnen herkennen in een persoon
die leiderschap toont. Zo kunnen politici het vertrouwen van de bevolking terugverdienen. Daarnaast moeten ze
meer dan ooit midden in de 'netwerk'samenleving staan. Tussen de mensen die hen voeden met klachten,
problemen, wensen, behoeften, complimenten en kritiek. Goed luisteren, uitleggen, uitnodigen om mee te doen,
de verbinding maken en... tegenspreken. Mooie baan toch?!? Of is het meer een roeping?
< Gemeentepagina 16 april 2014 >

Download Report