Lees het volledige artikel

CONSEQUENT BETON
Een interview met Ellen Vertommen van Pluspunt
Is er sprake van rust met je eigen
architectenbureau in huis?
Beide functioneren onafhankelijk met een eigen
toegang, sanitair en keuken. De trap is enkel voor
persoonlijk gebruik. Het bureau is ondergronds ondergebracht, maar komt een meter uit de grond. De
woning staat bovenop die sokkel. Het grondplan van
het kantoor is groter dan dat van het privégedeelte.
Het vrije dakdeel van het kantoor kreeg lichtstraten
en een groendak dat functioneert als een voortuin.
Hoe is de privéwoning ingedeeld?
De inkomhal in de zijgevel heeft een grote raampartij waarmee we de buren wat inkijk gunnen op
drie betonnen muren en een gesloten vestiairekast…
Bezoekers gaan langs de enige deur op het gelijkvloers
naar de leefruimte, wij kunnen zonder deur meteen
naar wasplaats, berging en keuken, praktisch met
volle handen. De leefruimte heeft twee functies: tafelen en zitten, die visueel gescheiden zijn door een
betonnen trap tussen muren. Aan beide zijden kun
je echter vrij van de ene naar de andere ruimte. De
vijf meter lange tafel staat in een vide van zes meter hoog, een ruimtelijke plek met adembenemend
uitzicht op de wolken. De bibliotheekwand geeft de
Ellen Vertommen ontwierp voor zichzelf
een hedendaagse, pure en serene woning
in ter plaatse gestort beton. Ze schreef
een coherent en consequent verhaal van
ruwbouw tot afwerking, met oog voor
soberheid en detaillering, voor een rustgevende, comfortabele en inspirerende
woonbeleving. Op een ruim en zuidelijk georiënteerd terrein, gelegen aan een
typisch Vlaamse doorgangsweg, kon ze
zonder schroom de omgeving negeren en
niet gehinderd door bouwvoorschriften
haar eigen woning en architectenbureau
naar wens vormgeven.
De voorgevel wijst op een behoefte aan
rust.
Dat klopt: ik wilde een plek creëren die rust en
sereniteit uitstraalt, in ontwerp en materialen.
Vandaar grijs beton en wit voor het interieur,
en zo weinig mogelijk voegen en naden. Door
de bouwmethode resten ons enkel een paar
bekisting- en stortnaden. Tegels zul je in deze
woning niet vinden, wel een gepolierde betonvloer. Het leven in de woning en de aan- of
afwezigheid van losse toevoegsels bepalen hoe
druk elke ruimte kan en mag zijn.
159
zitzone geborgenheid en intimiteit. De open keuken
sluit aan bij de tafelzone. Een hoge kastenwand loopt
naadloos over in een bergzone, die op haar beurt
overloopt in een wasplaats, uit het zicht van keuken en tafelzone. Om het hoekje van de keuken, uit
het zicht van volwassenen, is een speelhoek. Boven
geeft een mezzanine-thuiskantoor uitzicht op de vide.
Van daaruit kun je naar het oudercompartiment met
slaapkamer, badkamer en dressing, of naar het kinder- en logeercompartiment met drie kamers en een
badkamer.
bedoeling was om
“De
een plek te creëren
die rust en sereniteit
uitstraalt, zowel door
het ontwerp als door de
materialen
”
Vooral beneden valt de afwezigheid van deuren
op.
Het gelijkvloers kent enkel een symbolische deur tussen
inkomhal en leefzone. Uiteraard heeft ook het toilet
een deur en om veiligheidsredenen is ook de keldertrap
afgesloten. Op de verdieping hebben alle kamers verdiepingshoge betongrijze blokdeuren met enkel een blok
aan de zijkanten. Ze staan bijna altijd open waardoor
het plafond visueel doorloopt over de kamers heen.
Een deur is voor mij een louter functioneel gegeven,
en dient bijgevolg niet geaccentueerd te worden.
voetafdruk van
“De
de ondergrondse
verdieping is een stuk
groter dan de woning
erboven,waardoor
we met lichtstraten
natuurlijk licht binnen
kunnen laten
”
160
161
Buiten de gesloten voorgevel is de woning
helemaal open naar het licht toe.
De helft van de zijgevels en de volledige achtergevel
zijn van glas. De zon en de seizoenen geven doorheen
de dag en het jaar de woning telkens een andere beleving. Elke ruimte beschikt over minstens een raam
over een volledige wand. Het kantoorgedeelte vangt
daglicht langs de lichtstraten. En aan de ingang is een
raam geïntegreerd over de volledige breedte en hoogte
van de verdieping. Elke ondergrondse werkruimte is
daarmee voorzien van natuurlijk daglicht.
Ook aan de kunstverlichting werd de nodige
aandacht besteed.
Dat spreekt voor zich: mijn man is zaakvoerder van
verlichtingsbedrijf Axioma. We werkten veel met
led-lichtlijnen. Aan beide zijden van de vestiairekast.
In de berging zijn die verticaal geplaatst om zo de
overliggende kasten te belichten. In de vestiaire- en
kleerkasten is een lichtlijn bovenaan die oplicht als
je ze opent. Een horizontale lijn die de glaspartij aan
de voordeur volgt, verlicht de volledige inkom. Je
ziet ze ook boven het keukeneiland en het werkblad
en in de badkamers langs kasten en lavabomeubels,
en ook aan de onderkant van de balustrades aan de
trappen. In de vide hangt boven de tafel een grote
vierkante pendelarmatuur. Elke ruimte kreeg ten
slotte de nodige accentverlichting.
Naast het grijs van het beton zien we vooral
witte interieurelementen.
Het interieur is ontworpen samen met het gebouw. De
meeste elementen zijn maatwerk, hiervoor werkte ik
162
163
samen met interieurarchitect Pieter Vanrenterghem.
De keuken heeft een wit composietstenen werkblad
en is verder afgewerkt met formica en lakwerk. Ze
heeft een praktisch dubbelzijdig te bedienen eiland
van vier meter met ook vier zitplaatsen. Ook de badkamer is zeer ruim en voorzien van een vaste zitbank.
Als we nood hebben aan kleur, dan brengen we die
aan met losse elementen.
Hoe wordt de woning verwarmd?
Met een zo efficiënt mogelijk systeem: een elektrisch
gestuurde geothermische warmtepomp met vloerverwarming en ook koelfunctie. Die kunnen we volledig uitschakelen als we ze niet nodig hebben, want
de warmwaterproductie gebeurt onafhankelijk met
een warmwaterboiler met ingebouwde warmtepomp
Verder plaatsten we ook zonnepanelen op het platte
dak. Ventileren doen we met een systeem D.
De architect
Technische fiche
- Naam: Ellen Vertommen (architect) - Pluspunt architectuur
- Adres: Leeuwkestraat 44a – 8790 Waregem
- Tel: 056 61 60 25 (kantoor)
- Mail: [email protected]
- Web: www.pluspuntarchitectuur.be
Bouwjaar:
opgeleverd in 2011
Bouwmethode:
zelfverdichtend beton
Type woning:
open bebouwing
Oppervlakte van het perceel:
2.240 m2
Woonoppervlakte:
440 m2
Buitenschrijnwerk en beglazing:
10.Kopie
11.Praktijk
12.Eethoek
13.Zithoek
18.Toilet
19.Wasplaats
20.Vide
21.Mezzanine
Toelichting plan
1.
2.
3.
4.
5.
Bureau
Berging
Technische ruimte
Kelder berging
Keuken
6.
7.
8.
9.
Vergaderruimte
Sanitair
Gang
Archief
Verdieping
Hoe verschilt bouwen met beton van meer
traditionele werkwijzen?
Het vraagt een intensievere voorbereiding, vooral
om technieken te integreren. Die moeten ingestort of
weggewerkt worden, achteraf aanpassen is geen optie.
Verder is er telkens weer de spanning bij het weghalen van de bekisting na elke stortfase: hoe ziet het
eruit? Want de ruwbouw is meteen de afwerking,…
14.Keuken
15.Speelhoek
16.Bijkeuken
17.Inkom
stalen schrijnwerk, thermische beglazing
Verwarming:
geothermische warmtepomp, elektrisch gestuurd
Ventilatie:
systeem D
Verdieping
-1
22.Slaapkamer
23.Linnenkamer
24.Gang
25.Badkamer
Verdieping
0
1
22
22 22
23
1
1
3
1
3
3
2
2
2
12
13
12 12
21
13 13
20
17

9
5
5
8
5
8
8
9
14
18
14 14
16
15
6
6
6
7
7
11
10
7
16 16
19
25
22
18 18
22
19 19
20 20
22 22
24
25 25
24 24
22 22
25
15 15
21 21
17 17
9
23 23
25 25
22
22 22
10 10
11 11
164
165