1.8 Subsidie of inkoop in de zorg? - NEVI

Subsidie of inkoop in de zorg?
NEVI-PIANOo congres
Apeldoorn, 5 juni 2014
Anke Stellingwerff Beintema
Zorgtaken Gemeente
•
WMO
• Hulpmiddelen
• Huishoudelijke hulp
• Extramurale begeleiding en persoonlijke
verzorging (m.i.v. 2015)
•
JGZ (m.i.v. 2015)
•
Participatiewet
2
Zelf doen of uitbesteden?
•
Zelf doen: Geen aanbestedingsplicht
• Eigen dienst
• Derde als ware het een eigen dienst
(inbesteding/quasi-inhouse-uitzondering)
•
Uitbesteden: Wel/geen aanbestedingsplicht
• Overheidsopdracht
• Concessie voor diensten
• Zuivere subsidie
3
Beleidsgestuurde contractfinanciering
• Vaak sprake van een uitvoeringsovereenkomst
• Al snel sprake van een overheidsopdracht of
concessie in plaats van een zuivere subsidierelatie
4
Raamovereenkomst / Afspraak per cliënt
Raamovereenkomst
• Op voorhand worden afspraken gemaakt voor de
situatie dat zich een zorgvraag voordoet
• Bij aandienen cliënt staan voorwaarden en
zorgaanbieder(s) vast
Afspraak per cliënt
• Bij aandienen cliënt wordt keuze gemaakt voor type
procedure
5
Kwalificatie Overheidsopdracht
Kwalificatie
Concessie voor diensten
Zorgverlener verricht zorg ten behoeve
van burgers ter uitvoering van een taak
die op de gemeente rust.
Kwalificatie
Zuivere subsidie
Zorgverlener verricht zorg ten behoeve
van algemeen belang (aan burgers)
(niet ter uitvoering van een
specifieke taak die op de gemeente
rust), en vraagt daar subsidie voor aan.
De gemeente stelt specifieke eisen
aan de wijze waarop zorg moet
worden verricht.
De gemeente stelt specifieke eisen aan
de wijze waarop zorg moet worden
verricht.
De gemeente stelt voorwaarden
waaraan de subsidieaanvraag/het
project moet voldoen.
Exploitatierisico bij gemeente
Exploitatierisico bij zorgverlener
Niet relevant is wie het
exploitatierisico draagt.
Zorgverlener verricht zorg
(i) ten behoeve van de gemeente of
(ii) ten behoeve van burgers ter
uitvoering van een taak die op de
gemeente rust.
Plicht om zorg te verrichten. Bij niet Plicht om zorg te verrichten. Bij niet
verrichten kan sprake zijn van plicht verrichten kan sprake zijn van plicht tot
tot vergoeden schade.
vergoeden schade.
Geen plicht om zorg te verrichten. Bij
niet verrichten kan sprake zijn van
plicht tot terugbetaling.
Aanbestedingsregime
Deel 1 Aw 2012
> € 207.000 IIB-procedure
a.b.b.b.
Aanbestedingsregime
Awb (titel 4.2)
a.b.b.b.
Aanbestedingsregime
Deel 1 Aw 2012
a.b.b.b.
6
Casus
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gemeente X wenst een contract te sluiten voor huishoudelijke hulp
Procedure: Meervoudig onderhands
Aantal zorgaanbieders: nader overeen te komen aantal
Omvang: Ingeschreven kan worden op gedeelte van de opdracht
(alleen bepaalde taken/alleen bepaald gebied)
Duur: 1,5 jaar met optionele verlenging van telkens 1 jaar
Combinatie: verbod inschrijven als combinatie
Overname personeel: De CaoVVT artikel 12.3 dient te worden gevolgd
Tarief: Vastgesteld uurtarief
Wijze gunning: Uiteindelijk moeten alle inschrijvers komen tot een
gezamenlijke offerte
Contract: Verbod wijziging onderaannemers
Contract: Beleidsaanpassingen eenzijdig doorvoeren
Contract: Indexering pas bij verlenging
Social return: werkervaringsplaatsen beschikbaar stellen voor mensen
7
uit gemeente X
Verplichtingen
Deel 1 Aanbestedingswet 2012
8
Concurrentiestelling?
• IIB-procedure is slechts:
• Objectieve, niet-discriminerende specificaties
• Mededeling gunning aan Eur.Cie.
• Geen plicht tot voorafgaande publicatie (concurrentie)
• Wel op objectieve wijze keuze maken voor:
• Type procedure
• Tot procedure toe te laten ondernemer(s)
9
Type procedure
• Nationaal openbaar
• voorafgaande publicatie
• alle aanbieders kunnen meedoen
• Meervoudig onderhands
• gemeente nodigt meerdere aanbieders uit
• slechts uitgenodigde aanbieders doen mee
• Enkelvoudig onderhands
• gemeente sluit overeenkomst één op één [Model
één-op-één contract]
NB. Onderhandelingen zijn in alle gevallen toegestaan!
10
Keuze type procedure
Objectieve criteria:
•
Grootte opdracht
•
Baten en lasten die procedure meebrengt
•
Kenmerken sector (omvang en structuur markt,
handelspraktijken)
11
Concreet
Zorginkoper:
• Inventariseer de markt
• Maak keuze op basis van de genoemde criteria en
leg dit in inkoopdossier vast
• NB. Let op eigen inkoopbeleid gemeente.
Zorgaanbieder:
• Maak vooraf zelf interesse voor potentiële opdracht
kenbaar aan gemeente
• Bekijk met gemeente of enkelvoudig onderhands
mogelijk is
12
Keuze toegelaten ondernemer(s)
Objectieve criteria:
•
Ervaring in de sector
•
Omvang en infrastructuur onderneming
•
Technische en professionele vaardigheden
onderneming
Ondernemer heeft geen recht op toelating tot
procedure (MvT, p. 15)
13
Concreet
Zorginkoper:
• Inventariseer de markt en wie interesse heeft
getoond
• Maak keuze op basis van de genoemde criteria en
leg dit in inkoopdossier vast
Zorgaanbieder:
• Maak vooraf zelf interesse voor potentiële opdracht
kenbaar aan gemeente
• Indien niet uitgenodigd: vraag motivering.
14
Aanbesteding: verplichtingen
•
Transparantie
• Geen verplichting voorafgaande publicatie
• Wel verplichting hanteren transparante
beoordelingscriteria
• Wel verplichting mededelen gunningsbeslissing
•
Gelijkheidsbeginsel
•
Proportionaliteitsbeginsel
• Eisen, voorwaarden en criteria aan inschrijvers
en inschrijvingen moeten in redelijke verhouding
staan tot aard en omvang opdracht
• Gids Proportionaliteit (comply or explain)
15
Overige verplichtingen
•
Leveren maatschappelijke waarde
• Milieucriteria
• Sociale criteria (social return)
•
Clusterverbod (comply or explain)
•
Splitsingsgebod (comply or explain)
•
Beperking administratieve lasten
16
Toekomstige verplichtingen
•
•
Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen
Implementatie uiterlijk 18 april 2016
•
Specifiek regime voor het verstrekken van sociale
diensten > € 750.000 (excl. BTW)
•
Verplichting tot voorafgaande Europese
bekendmaking (!) (onderhands kan niet meer)
Verplichting tot inachtneming beginselen gelijkheid
en transparantie
Verplichting bekendmaking van de gegunde opdracht
•
•
17
Verplichtingen
Algemene beginselen behoorlijk
bestuur
18
A.b.b.b.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Legaliteitsbeginsel
Zorgvuldigheidsbeginsel
Motiveringsbeginsel
Rechtszekerheidsbeginsel
Gelijkheidsbeginsel
Verbod van détournement de pouvoir
Fair-play-beginsel
Verbod op détournement de procédure
Vertrouwensbeginsel
Evenredigheidsbeginsel
Specialiteitsbeginsel
19
Concurrentiestelling?
• Geen verplichting tot voorafgaande publicatie
(concurrentiestelling)
• Wel zorgvuldige keuze voor
• De te volgen procedure
• De hiertoe uit te nodigen ondernemer(s)
(Als voldaan wordt aan Deel 1 Aw2012 wordt ook
voldaan aan a.b.b.b.)
20
Inkoop- en aanbestedingsbeleid
• Houden aan eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid (=
beleidsregel in de zin van Awb)
• Kent vaak mogelijkheden om af te wijken van
voorgeschreven procedure
21
Schematische weergave
verplichtingen
22
Deel 1 Aanbestedingswet 2012
IIB-procedure
A.b.b.b.
Objectieve criteria keuze type
procedure
(na 18/4/2016: > € 750.000
Europese bekendmaking)
Objectieve criteria keuze toe te
laten ondernemer(s)
Objectieve en nietdiscriminerende
specificaties
Verbod op détournement
de procedure
Mededeling gunning aan
Europese Commissie
Zorgvuldigheidsbeginsel
Transparantie
Motiveringsbeginsel
Gelijkheidsbeginsel
Gelijkheidsbeginsel
Proportionaliteitsbeginsel
Evenredigheidsbeginsel
Leveren maatschappelijke
waarde
Clusterverbod
Verbod van détournement
de pouvoir
Fair-play-beginsel
Splitsingsgebod
Legaliteitsbeginsel
Beperking administratieve lasten
Vertrouwensbeginsel
Rechtszekerheidsbeginsel
Specialiteitsbeginsel
23
Inkoopmodellen
24
Gunning aan 1 of meer zorgaanbieders
Gunning aan 1: die zorgaanbieder gaat zorg leveren
Gunning aan meer zorgaanbieders:
Mogelijkheid 1
• Voorwaarden wie zorg gaat leveren zijn duidelijk
Mogelijkheid 2
• Mini-competitie: gemeente kiest o.b.v. objectieve
criteria [Model: concurrentie per cliënt]
Mogelijkheid 3
• Burger kiest
25
Informatiekaart inkoopmodellen
Openbaar
• Aanbesteden volgens het IIA-regime
• Dialoogmodel
• “Zeeuws” model
• Dynamisch selectiemodel
Onderhands
• Eén-op-één contract
• Bestuurlijk aanbesteden
• Maatschappelijk aanbesteden
26
Aanbesteden volgens IIA-regime
• Openbaar (1 fase)
• Publicatie TenderNed
• Geschiktheidseisen aan zorgaanbieder
• Gunningscriteria keuze aanbieding (prijs/kwaliteit)
• Gunning aan 1 of meer zorgaanbieders
• Niet openbaar (met voorafgaande selectie – 2 fasen)
• 1)Publicatie TenderNed
• 1)Geschiktheidseisen en Selectiecriteria keuze
zorgaanbieder
• 2)Slechts geselecteerde zorgaanbieders doen aanbieding
• 2)Gunningscriteria keuze aanbieding (prijs/kwaliteit)
• 2)Gunning aan 1 of meer zorgaanbieders
27
Dialoogmodel
Fase 1
• Publicatie TenderNed
• Geschiktheidseisen aan zorgaanbieder
• Evt. Selectiecriteria keuze zorgaanbieder
Fase 2
• Dialoogfase over inhoud opdracht
• 1 Bestek of per aanbieder 1 toegeschreven bestek
Fase 3
• Gunningscriteria keuze aanbieding (prijs/kwaliteit)
• Gunning aan 1 of meer zorgaanbieders
28
“Zeeuws” model
• Publicatie TenderNed
• Geschiktheidseisen aan zorgaanbieder
• Minimum eisen aan kwaliteit
• Vaste prijs
• Gunning aan alle zorgaanbieders die voldoen aan
geschiktheidseisen en tegen vaste prijs de zorg
willen leveren
29
Dynamisch selectiemodel
• Publicatie TenderNed
• Aanmelden kan altijd
• Geschiktheidseisen aan zorgaanbieder
• Gunning aan meer zorgaanbieders (continu of op
gezette tijden)
Model wordt ook wel ‘marktplaats’ genoemd.
30
Bestuurlijk aanbesteden
• Onderhandse procedure
• Vaak met huidige zorgaanbieders
• Onderhandelen over eisen en wensen van
opdrachtgevers waarbij zorgaanbieders aangeven
wat de mogelijkheden zijn
• Dat gaat gepaard met investeren in relatievorming,
het opstellen van raamcontracten met aanbieders
• Keuzevrijheid voor de afnemers van de diensten
31
Maatschappelijk aanbesteden
• Onderhandse procedure
• Niet alleen met zorgaanbieders, maar ook met
andere ondernemers en bewoners
• Gezamenlijk afspraken maken over aanpak
maatschappelijke opgave
32
Subsidiemodellen
33
Subsidietender
• Openbaar
• Aanvraag/Aanvrager moet voldoen aan
toekenningscriteria
• Aanvragers concurreren vervolgens met elkaar om
subsidie
34
Klassieke subsidie
• Openbaar
• Aanvraag/Aanvrager moet voldoen aan
toekenningscriteria
• Eerst komt eerst maalt principe
35
Vragen?
36