De galg - Bekegem

De galg
1 Bron
RAB Inv 15-16 nr 16222 (9e register), wettelijke passeringen
Pg 6r
Joos Declerck vervangende Martincken van Weghe zijn huisvrouw ……. doen gifte aan Charles
Blomme ……….32 gemet met huysinghe en bomen erop staande onverdeelt met Christiaan
Vandepoele en Jan Seroels in een hofstede van 48 gemet in Bekegem en Roksem en ook in
Eernegem en is genaamd “De Potente”.
Actum 1/1/1619
Pg 388v
Clays de Pré fs Gillis en Maycke fa Jan …… doen gifte aan Charles Blomme …… 6 gemet gemeen
mette acceptant in een hofstede groot 48 gemet in Bekegem en Eernegem en is de hofstede
genaamd van oude tijden “De Potente”.
Actum 16 lauwe 1621
2 Betekenis van het woord “potente”
Woordenboek INL (http://www.inl.nl)
Periode1500-heden:
Potente zelfstandig naamwoord (vrouwelijk): galg, in den vorm van een verticale paal met een
horizontaal dwarshout. Ook in den zin van een naar voren stekenden haak aan een muur, in den vorm
van een galg.
3 Plaatsbepaling
Op het einde van de Bekegemstraat, op de kruising met de Zeeweg staat de hoeve die men in 1650
nog de “Potente” noemde.
Uitzicht van de woning van de hoeve rond 17501:
rond 1975
Op de kadasterkaart
4 Bespreking
1
Inv 113 nr748
Was dit de plaats waar de plaatselijke heer een galg had geplaatst? Deze heer had blijkbaar het recht
op hogere justitie. Het zou kunnen dat de galg nooit werd gebruikt. Misschien was die galg wel een
statussymbool voor de plaatselijk heer.
Over de galg te Watervalle weten we verder niets. We veronderstellen.
In de middeleeuwen was rechtspraak een heerlijk recht dat toekwam aan de heer van de heerlijkheid.
Veelal stelde die heer een schout aan als officier van justitie en benoemde hij zeven vooraanstaande
mannen als schepenen. In stad en dorp was het de plaatselijke schepenbank die recht sprak, meestal
ook in criminele zaken. Alleen als de heer van de heerlijkheid niet bekleed of beleend was met de
hogere justitie werden de zware criminele feiten berecht door een hogere rechtbank. Voor zware
vergrijpen, een rekbaar begrip, sprak de rechtbank zonder al te veel scrupules het doodvonnis uit en
ze bepaalde ook de wijze van berechting.
De galg te Watervalle moet men plaatsen in de Merovingische periode. In de tijd van Karel de Grote
was de bloeiperiode van het domein “Watervalle” reeds voorbij. Vermoedelijk is het domein 2
Watervalle blijven bestaan tot 1180, het moment dat het ambacht Gistel ontstond.
ES
2
We gebruiken hier speciaal het woord domein ipv heerlijkheid. Watervalle is waarschijnlijk nooit een
heerlijkheid geweest.