36 |VRAAG EN ANTWOORD

36|VRAAG EN ANTWOORD
Het CAOP beantwoordt gratis
OR-vragen van lezers.
Dat gebeurt snel en deskundig,
binnen enkele werkdagen.
Heb je een vraag, stel die dan
via de website:
www.ornet.nl/stel-uw-vraag.
De vragen worden vanuit
het CAOP onder andere
beantwoord door trainer Marco
Sikkel. Het CAOP is het kennisen dienstencentrum op het
gebied van arbeidszaken in de
publieke sector (www.caop.nl).
Bonussen
Heeft de OR instemmingsrecht als de bestuurder
bonussen, toeslagen of arbeidsmarkttoeslagen
toekent bij nieuw aan te nemen medewerkers?
Jullie bestuurder heeft verzuimd een instemmingsaanvraag voor te leggen
aan de OR, terwijl de OR heeft ingestemd met een nieuw loon/functiehuis
om juist transparantie in beloning te waarborgen. Inderdaad is het instemmingsrecht van toepassing op een nieuw loongebouw/functiehuis, en dan
met name de systematiek waar het mee tot stand komt. In de meeste gevallen
worden de primaire arbeidsvoorwaarden als het collectief wordt besproken
met de bonden afgestemd, behalve als de OR zelf overlegpartner is voor de
primaire arbeidsvoorwaarden.
Op grond van artikel 27, WOR heeft jullie ondernemingsraad ook instemmingsrecht over een nieuw bonussysteem of een wijziging van het bestaande systeem. Let wel: de OR heeft geen instemmingsrecht over de hoogte van
individuele bonussen, maar dat is dan ook meteen de enige uitzondering.
Verder heeft u instemmingsrecht over alle onderwerpen die met de bonus/
toeslagregeling te maken hebben. Denk aan:
0 Voor wie geldt de regeling en voor wie niet?
0 Aan welke criteria/targets moeten medewerkers voldoen om een bonus te
krijgen?
0 Gaan de mensen echt beter presteren door het vooruitzicht op een bonus?
0 Zijn de targets meetbaar en haalbaar?
0 Wie bepaalt of iemand een bonus krijgt?
0 Welke compensatie krijgen werknemers voor wie de regeling in de nabije
toekomst niet meer geldt?
0 Hoe wordt omgegaan met tussentijdse wijzigingen van de criteria/targets?
Bij de invoering/wijziging van een bonusregeling heeft de OR dus wel degelijk betrokkenheid. Want als de OR niet instemt, gaat het in principe niet door,
aangenomen dat de OR zijn eventuele weigering goed kan onderbouwen. In dit
geval wordt er al uitvoering aan gegeven, dus u moet de ondernemer verzoeken te stoppen met deze uitvoeringshandelingen (nietigheid) en eerst een
regeling met de OR te treffen.
Flexibele werktijden
Als in ons bedrijf een
medewerker in de dagdienst
ziek wordt en er kan geen
vervanger komen, dan moet
de collega die een nachtdienst (8 uur) heeft gedraaid
anderhalf uur langer blijven.
Mag dit?
Volgens de Arbeidstijdenwet is het
toegestaan dat tijdens een nachtdienst
maximaal tien uren arbeid wordt verricht.
Onder voorwaarden mag dit worden uitgebreid tot twaalf uren per nachtdienst.
Wel moet worden rekening gehouden met
een gemiddelde werkweek: per zestien
weken mag niet meer dan gemiddeld
veertig uur arbeid worden verricht als
er sprake is van zestien of meer nachtdiensten in dezelfde periode (gemiddeld
één nachtdienst of meer per week).
Voor dit onderwerp geldt: check of in uw
PRAKTIJKBLAD ONDERNEMINGSRAAD / juli 2014
cao aanvullende of afwijkende afspraken
over roosteren zijn gemaakt. Hetzelfde
geldt voor de werktijdenregeling die met
instemming van de ondernemingsraad is
vastgesteld in jullie bedrijf.
MTO
Afgelopen jaar heeft er een
medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) plaatsgevonden binnen ons bedrijf.
Het management wil de
resultaten met een beperkte
groep bespreken. Wat zijn
onze rechten?
Een MTO kan worden beschouwd als
logisch onderdeel van de in de Arbowet
verplichte risico-inventarisatie en
-evaluatie. Om die reden heeft de OR
instemmingsrecht als de directie een
MTO laat houden – en liefst niet achteraf,
zoals in jullie geval gebeurde.
37
Als met het plan van aanpak voortkomend uit het MTO onderwerpen worden
geregeld zoals bedoeld onder artikel 27
van de Wet op de ondernemingsraden,
dan geldt ook daarvoor het instemmingsrecht. Bijvoorbeeld: op basis van de
uitkomsten van het MTO worden de
wervings- en selectieregels aangepast.
Deze regeling wordt getroffen omdat
medewerkers in het MTO aangaven dat
ze de werklast te hoog vinden en de herstelcapacitiet te weinig. De werkgever
gaat een regeling opstellen of wijzigen
om dit te verminderen (bijvoorbeeld kwaliteitseisen). Voor deze regeling heeft de
OR instemmingsrecht. Als er regelingen
worden getroffen die gaan over het verbeteren van de arbeidsomstandigheden,
dan is ook instemming aan de orde.
Vetorecht verkiezingen
Heeft de ondernemer een
vetorecht met betrekking tot
de uitslag van OR-verkiezingen?
Tegen de uitslag van verkiezingen kan
iedere belanghebbende bezwaar aantekenen. Dus naast de medewerkers kan
ook de ondernemer dat doen. Als de
verkiezingen hebben plaatsgevonden
volgens de regels van de Wet op de
ondernemingsraden en van het reglement
van de OR, dan is de uitslag bindend. De
ondernemer kan daar niets aan veranderen en heeft geen vetorecht. <
OOK EEN VRAAG?
COLUMN
RON BERENDS
Ron Berends is clinical
research associate en OR-voorzitter
bij PPD in Bennekom.
[email protected]
Hip and happening
Het zoemt levendig in OR-land. Nieuwe vormen van medezeggenschap zijn hip en happening. De aanleiding hiervoor is niet zo zeer
innovatief, maar uit nood geboren. Werknemers zijn niet meer te
porren voor een OR-kandidaatschap vanwege het suffige imago of
het risico op een carrièredrempel. En zodoende maakt de SER zich
druk over het draagvlak die een OR krijgt nu de handtekeningeis is
vervallen voor OR-deelname.
Het creëren van draagvlak door het ophalen van handtekeningen voor
een verkiezing hoeft godzijdank niet meer. Welke collega durft de sociale uitdaging aan om te weigeren wanneer ik om een handtekening
kom smeken voor een volgende termijn? Daarnaast is het aantal vakbondsleden binnen de gemiddelde onderneming op één hand te tellen.
Een ondernemingsraad vertegenwoordigt toch het geweten van de
onderneming. Hij balanceert tussen werknemers en werkgever en
probeert het beste voor iedereen te bepleiten. De kunst van medezeggenschap is dat de ondernemingsraad zich voldoende ondersteund voelt in zijn beslissingen. Draagvlak of een representatieve
vertegenwoordiging blijft wenselijk.
Nieuwe of conservatieve manieren van medezeggenschap vragen
hetzelfde, namelijk goed werkgeverschap en besef bij de bestuurder
dat de ondernemingsraad een meerwaarde is voor de onderneming.
Zolang het bedrijf wortel heeft geschoten in de natte poldergrond
bestaat er een soort van sociaal historisch begrip dat dat zo is.
Maar in bedrijven van vreemde origine is dat anders, zij hebben een
reusachtige valkuil in de vorm van gebrekkig cultuurbegrip.
Een oplossing zou kunnen zijn om werkgroepen op te richten die
specifieke kennis hebben of juist lijdend voorwerp zijn van een voorgenomen besluit. De vraag blijft of incidenteel geselecteerde vertegenwoordigingen ook daadwerkelijk het belang van de balans tussen
onderneming en werknemers voldoende zullen begrijpen. Puntje bij
paaltje kiest men altijd voor het eigen hachje.
Een snelle lezer begrijpt tussen de regels heel goed waar het hier over
gaat. Het zou heel dom zijn de controle van de OR uit handen te geven.
Wij als ondernemingsraad zijn de ongevraagde scepsis richting
bestuurder en verdedigen het top-down ondernemingsbeleid richting
achterban. Niemand kan deze unieke en onbeminde positie bezetten in
een andere vorm, hoe hip en happening die ook is. <
Heb je ook een vraag voor deze rubriek?
Stel deze op ORnet.nl (klik op de
hoofdrubriek Vraag en Antwoord).
Hier vind je ook nog andere OR-gerelateerde
vragen en antwoorden.
PRAKTIJKBLAD ONDERNEMINGSRAAD / juli 2014

Download Report