34 |VRAAG EN ANTWOORD

34|VRAAG EN ANTWOORD
Het CAOP beantwoordt gratis
OR-vragen van lezers.
Dat gebeurt snel en deskundig,
binnen enkele werkdagen.
Heb je een vraag, stel die dan
via de website:
www.ornet.nl/stel-uw-vraag.
Deze service wordt vanuit
het CAOP gecoördineerd door
Harry Hartmann. Het CAOP is
het kennis- en
dienstencentrum op het gebied
van arbeidszaken in de publieke
sector (www.caop.nl).
Overwerken
Binnenkort wil onze werkgever zijn productiepersoneel gaan verplichten om twee uur per dag over te
werken. Kan dat? Biedt de cao hem die ruimte?
Ja, formeel kan de werkgever een werknemer verplichten over te werken.
Maar er moeten een aantal zaken duidelijk zijn:
0 Hij moet rekening houden met persoonlijke omstandigheden van
werknemers.
In de Arbeidstijdenwet is in artikel 4: 1a bepaald dat de werkgever, voor zover dat van hem kan worden gevergd, bij het vaststellen van de arbeidstijden
rekening moet houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Denk daarbij onder meer aan de zorgtaken voor kinderen, (afhankelijke)
familieleden, verwanten en naasten en maatschappelijke verantwoordelijkheden die door de werknemer worden gedragen. Normaal gesproken is het
volgens 'goed werkgeverschap' gebruikelijk dat de uitbreiding niet van de
een op de andere dag plaatsvindt maar na enkele weken, zodat werknemers
maatregelen kunnen treffen. Ook zal hij zich moeten houden aan betreffende
artikelen in de geldende cao.
0 Er moet sprake zijn van plotselinge onvoorziene omstandigheden. Vanuit
het arbeidsrecht gezien kan de werkgever altijd op – vrijwillige basis –
vragen of medewerkers gedurende langere tijd willen overwerken.
0 Er moet sprake zijn van zorgvuldig beleid. Ga na wat de aanleiding is,
welke alternatieven de werkgever heeft overwogen en of er een termijn
bekend is hoe lang alle productiemedewerkers elke dag twee uur moeten
overwerken. Let ook op de werkdruk/werklast en bespreek deze met de
bedrijfsarts.
0 Als het structureel is, is er sprake van uitbreiding van arbeidsuren. Dit is
instemmingsplichtig voor de OR.
Niet-OR-lid
Wij hebben een kleine OR.
Voor een tijdelijke taak willen we graag een niet-OR-lid
vragen aan te schuiven. In
hoeverre kan hij een mandaat hebben voor de OR?
Het idee is dat het niet-OR-lid aanwezig is
bij overleggen over een specifiek thema.
De OR kan te allen tijde interne deskundigen – medewerkers – tijdelijk toevoegen
aan de OR als het gaat over het thema
waar zij specifieke kennis over hebben,
zoals jullie OR in dit geval van plan is.
Als het de bedoeling is vaker interne
deskundigen aan de OR toe te voegen bij
verschillende onderwerpen is het wel
verstandig dit bij de bestuurder aan te
geven.
Het gaat trouwens voornamelijk om een
praktische oplossing. Deze extra persoon
heeft namelijk geen OR-bevoegdheden,
kan geen OR-besluiten nemen of de OR
vertegenwoordigen voor de rechter. Wel
kan deze persoon de OR adviseren op inhoud, bij een OR-vergadering aanwezig
zijn en zich bij een overlegvergadering
aansluiten als toehoorder of als interne
deskundige op dit specifieke onderdeel.
PRAKTIJKBLAD ONDERNEMINGSRAAD / september 2014
Bij het laatste is spreekrecht wel mogelijk, maar geen beslissingsrecht. Dit moet
wel kortgesloten te worden met jullie
gesprekspartner.
Er zijn ook andere mogelijkheden om dit
te regelen. Als er vacatures zijn, zouden
er formeel om het halfjaar tussentijdse
verkiezingen moeten zijn en kan de interne deskundige zich wellicht aansluiten.
Dat kan eventueel ook zonder verkiezingen, maar dan heeft de OR formeel het fiat
van de bestuurder, de medewerkers en
de vakbonden nodig. Laatste optie is een
vaste commissie te organiseren rond het
bewuste thema.
Functieboek
Binnen de gemeente ontstaat een vacature voor een
functie die (nog) niet in het
functieboek is opgenomen.
Wat zijn hierin de rechten
van de OR?
Op grond van de WOR heeft de
ondernemingsraad geen advies- of
instemmingsbevoegdheid ten aanzien
van de vaststelling van functiebeschrijvingen. De OR heeft wel een instemmingsbevoegdheid met betrekking tot
35
de keuze van het functiewaarderingssysteem, maar dat is hier niet aan de orde.
Het is wel mogelijk dat aan de OR een
extra bevoegdheid ter zake is toegekend
door de ondernemer. Dat moet dan blijken uit een duidelijke afspraak tussen de
OR en de bestuurder. Artikel 32, tweede
lid van de WOR biedt hiertoe de mogelijkheid. Check of in een convenant tussen de
partijen een extra bevoegdheid aan de
OR is toegekend en wat die bevoegdheid
exact inhoudt.
Arboarts
Is het aanstellen van een
(nieuwe) arboarts instemmingsplichting?
Nee. Wel heeft de OR instemming op het
contract met de arbodienst, een eventuele verlenging van het contract en als
er wijzigingen in het contract optreden.
Als er in de organisatie geen gebruik
wordt gemaakt van een arbodienst maar
van deskundige ondersteuning (via de
zogeheten maatwerkregeling), is het
mogelijk via een omweg invloed uit te
oefenen. Vraag jaarlijks aan de medewerkers wat hun ervaringen met de arboarts zijn geweest. Zijn de uitkomsten
niet positief dan kan de OR dit aan de
bestuurder of aan de betreffende arts
meedelen in het structureel gesprek dat
een OR eens of tweemaal per jaar met de
arboarts heeft. <
OOK EEN VRAAG?
COLUMN
RON BERENDS
Ron Berends is clinical
research associate en OR-voorzitter
bij PPD in Bennekom.
[email protected]
Waanzin
Iedereen beseft wel eens dat hij continu dezelfde dingen aan het doen
is. Elke dag forenzen en aanschuiven in de file, repetitieve dagelijkse
taakjes op het werk of... dertig jaar adviesaanvragen en instemmingsverzoeken afhandelen. Om adviessleur te voorkomen zou het aan te
raden zijn om inspiratie op te doen voor andere of nieuwe werkwijzen.
Even ontsnappen aan de waan van de dag en op naar een OR-congres!
Laatst woonde ik een interessant congres bij en kon ik mijn oor te
luister leggen bij allemaal wijze dames en heren. Een filosofische noot
uit de hoed van Einstein kwam voorbij in de zaal. Einstein definieerde
waanzin als steeds weer hetzelfde blijven doen en een ander effect
verwachten. Hmm... deze moest ik even laten bezinken.
Sommige uitspraken bleken die dag relevanter dan andere. Leerzaam
was het zeker, maar verbazingwekkend soms des te meer. In workshops
werden ervaringen uitgewisseld tussen kleine en grote ondernemingsraden, vanuit lokale of internationale ondernemingen, commerciële instellingen of juist zonder winstoogmerk. Voor sommige aanwezigen maakte het niet uit wat voor achtergrond zijzelf of de
gesprekspartner hadden. Zij hadden voor eenieder wel goede raad.
Wijze uitspraken als 'Waarom stappen jullie dan niet naar de Ondernemingskamer?' of 'Dan kan je toch beter opstappen?!' werden ons af
en toe graag op het hart gedrukt. Waanzin als je het mij vraagt.
Dertig jaar in het OR-vak en onderhandelen met dreigementen en
polariserende relaties. Andere onderwerpen en toch steeds zelfde
adviezen, telkens weer: 'Als u onze opmerkingen niet verwerkt, dan
stappen we naar de Ondernemingskamer!' Telkens weer verwacht
men iets anders. Deze keer zal de bestuurder dan toch echt luisteren
en over de brug komen.
Ik ben geen fervent voorstander van overregulering, maar in dit soort
gevallen zou het gezonder zijn om een maximale zittingsperiode in het
reglement op te nemen. Het draagvlak is minimaal voor een kandidaat
die elke keer automatische in de OR komt door te weinig kandidaten.
Nu kan een onderneming dertig jaar of langer overgeleverd zijn aan
dergelijke waanzin.
Een man met een wilde bos witte haren komt naast met staan op de
roltrap richting uitgang en stelt zich voor. 'Albert. Wat opgestoken?' <
Heb je ook een vraag voor deze rubriek?
Stel deze op ORnet.nl (klik op de
hoofdrubriek Vraag en Antwoord).
Hier vind je ook nog andere OR-gerelateerde
vragen en antwoorden.
PRAKTIJKBLAD ONDERNEMINGSRAAD / september 2014

Download Report