Stap 2 Wensen en behoeften bewegen kwetsbare ouderen in kaart brengen Inspiratie uit de praktijk In de praktijk worden wensen en behoeften bij cliënten op verschillende momenten en manieren in kaart gebracht. Hieronder is een aantal korte beschrijvingen te vinden van manieren om dit te doen. Bij de rubriek ‘instrumenten’ is een aantal genoemde instrumenten verder uitgewerkt om in de praktijk te gebruiken. Met beelden Beelden zijn erg geschikt voor mensen met leesproblemen. Maar ook voor de brede groep kunnen beelden aanspreken. Ze geven meestal meer associatie en gespreksstof dan geschreven tekst. Aan de hand van beelden kunnen cliënten voorkeuren aangeven; wat vinden ze geschikt en leuk en wat doen ze liever niet. Hieronder enkele voorbeelden: MIBBO De Methodiek ter Inventarisatie van Betekenisvolle Beweegvoorkeuren van Ouderen brengt voorkeuren en wensen met betrekking tot bewegen van verpleeghuisbewoners in kaart. De MIBBO is gebaseerd op een foto-interview met 30 fotokaarten met beweegactiviteiten die mogelijk zijn in de verpleeghuissetting. Het geeft zicht op de voorkeuren en de favoriete vormen van bewegen. Dit zijn niet alleen beweegactiviteiten, maar ook ADL en HDL activiteiten. Bijvoorbeeld tuinieren en tafel dekken. De wensen en behoeften worden vastgelegd in het zorgleefplan. Sevagram heeft de MIBBO samen met Meander Groep Zuid-Limburg Zuyd Hogeschool ontwikkeld. Inen schrift Zelfredzaamheidsradar Een belangrijk onderdeel van bewegen is zelfredzaamheid. Als je aan het verbeteren van zelfredzaamheid wilt werken, is het handig om zicht op je cliënt te krijgen. Daarvoor is zelfredzaamheid op te delen in vijftien domeinen. Door naar deze vijftien domeinen tegelijk te kijken voorkom je dat je de samenhang uit het oog verliest. Dit doe je met de ZelfredzaamheidsRadar. Vul deze kaart samen met je cliënt en eventuele familie in. Als je een beeld hebt op welke domeinen de cliënt wel, minder of niet zelfredzaam is, is het makkelijker om de stap naar verbeteringen te maken op basis van wensen en behoeften van de cliënt. Meer informatie • • • Link naar de zelfredzaamheidsradar: Link naar informatie over de zelfredzaamheidsradar Informatie over MIBBO In gesprek Vanuit diverse organisaties wordt gewerkt met de traditionele gesprekken met mensen. Vaak zie je 1 op 1 gesprekken over wensen en behoeften op het gebied van bewegen. Dit kan via zorgleefplan-gesprekken met de cliënt, maar dit kan ook door rondes langs de (huis)kamers te maken. Vaak wordt gezien dat studenten of stagiaires dergelijke inventarisaties uitvoeren. Daarnaast kan natuurlijk ook per huiskamer of afdeling een groepsgesprek worden georganiseerd. Dit is vooral geschikt wanneer de cliënten nog goed in staat zijn om deel te nemen aan een dergelijk gesprek. De vragen die tijdens dit soort gesprekken worden gesteld zijn vergelijkbaar met vragen die vaak in vragenlijsten worden verwerkt (zie hieronder). Soms worden vragenlijsten ook door medewerkers, stagiaires of onderzoekers ‘mondeling afgenomen. Op schrift Wanneer cliënten nog in staat zijn om vragen op papier te beantwoorden, is een vragenlijst een snelle en eenvoudige manier om een beeld te krijgen van de wensen- en behoeften op het gebied van bewegen van een grote groep mensen. Zo kan dit input zijn op basis waarvan organisatie breed keuzes kunnen worden gemaakt in het juiste activiteitenaanbod. Voor het maken van afspraken op individueel niveau over bewegen, waar bijvoorbeeld ook doelen van de cliënt aan gekoppeld zijn, zijn ‘algemene’ vragenlijsten over wensen en behoeften minder geschikt. Wel kunnen in deze ‘individuele’ situatie (bijvoorbeeld in een Zorgleefplangesprek) vragen worden gesteld over wensen en behoeften op het gebied van bewegen die leiden naar een persoonlijk beweegdoel. Anders Met ‘kennismakings-aanbod’ van verschillende beweegvormen kunnen wensen en behoeften ook zichtbaar worden: door bijvoorbeeld een beweegweek of leefstijlbeurs te organiseren, waarin cliënten met divers beweegaanbod kunnen kennismaken, wordt zichtbaar wat de mensen waarderen en graag zouden willen. Dit is eigenlijk een aanbodgerichte manier om ‘verborgen’ wensen en behoeften op het gebied van bewegen naar boven te halen. Soms weten mensen niet zo goed wat leuk/mogelijk is, en door het te ervaren wordt men enthousiast.