“vlindertolk” vanaf september 2014

Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor Doven, vzw
Dendermondesteenweg 449, 9070 Destelbergen
 [email protected] - www.cabvlaanderen.be
 09/228 28 08 * 09/228 18 14 *0476/22 91 75 * Nood / 0476/28 91 75
DE WERKING VAN DE “VLINDERTOLKEN” VANAF SEPTEMBER 2014
1. Historiek en doel van de vlindertolken
Het CAB wordt al vele jaren geconfronteerd met een aantal tolkopdrachten die niet kunnen
opgelost worden. De voornaamste oorzaak is het chronisch tekort aan actieve tolken VGT.
Een andere oorzaak is dat sommige opdrachten door tolken als onaantrekkelijk worden
beschouwd : omwille van het onderwerp of de moeilijkheidsgraad af, of omwille van de (heel
korte of heel lange) duur van de opdracht, of omwille van de afstand naar de opdrachtplaats.
Ten einde het gelijke- kansen- beleid van het CAB beter vorm te kunnen geven en ten einde
voor heel precaire opdrachten een oplossing te kunnen aanbieden, geven de bevoegde
overheden van Welzijn, Werk en Onderwijs aan het CAB de mogelijkheid om aanvullend op
het freelance netwerk van tolk, enkele contractuele tolken in dienst te houden. Deze tolken
worden “vlindertolken” genoemd (vroeger “instanttolken”).
Een contractuele tolk worden pas ingeschakeld wanneer geen freelance tolk voorhanden is.
Het gaat dus om een “aanvullend” systeem, niet om een “vervangend” systeem. M. a. w. :
als er genoeg freelancers beschikbaar zijn om al die onopgeloste opdrachten in te vullen,
kan het aanvullend systeem van contractuele tolken teruggeschroefd worden.
2. Hoe verloopt de procedure om een contractuele tolk in te zetten ?
2.1. In Welzijn en Werk
Eerst wordt de normale zoekprocedure gevolgd om een freelance tolk in te schakelen. Zie
het document : “Zoekprocedure van het CAB in de sectoren Welzijn & Werk 2013”.
Indien sedert de goedkeuring van een opdracht 5 dagen verstreken zijn, dan verschijnt deze
opdracht als een mogelijke opdracht voor de vlindertolken in een aangepast tabblad van de
bemiddelaars. Dit vormt enkel een geheugensteuntje voor de bemiddelaars en is voor het
overige zonder belang, want de opdracht blijft verder open staan voor de freelancers.
De vlindertolk wordt doorgaans in de week voor de betrokken werkweek op de hoogte
gebracht van zijn vermoedelijke opdrachten van de volgende week. Dit is echter nog vaak
onvolledig. Pas twee werkdagen voor de opdracht beslissen de bemiddelaars definitief over
de toekenning van de vlindertolk.
Als de vlindertolk nog vrij is, dan wordt rekening gehouden met verschillende criteria.
Het eerste criterium is de chronologie van de tolkaanvragen. Normaal zal de vlindertolk de
opdracht uitvoeren van die gebruiker, die zijn tolkaanvraag eerst aan het CAB heeft
gegeven.
Bv. : 2 tolkopdrachten gaan allebei door op woensdag 23/10/2013. Gebruiker 1 heeft zijn
tolkaanvraag ingediend op woensdag 02/10/2013 en gebruiker 2 op vrijdag 04/10/2013. De
vlindertolk zal naar gebruiker 1 gaan.
Er kan op de regel van de chronologie een uitzondering gemaakt worden wanneer het om
een “prioritaire” opdracht gaat. Dat is een opdracht die voorgaat op andere opdrachten en
vormt het tweede criterium. Prioritaire opdrachten zijn :
- Begraving van gezinslid van de gebruiker (bv. vader, broer, dochter, echtgenoot..)
- Dringende medische zorgen
- Dringend gesprek met politie, gerecht
- Selectie-examen tewerkstelling dat niet kan uitgesteld worden
- Overleg met de Minister dat niet kan uitgesteld worden en dat belangrijk is voor alle dove
gebruikers
- Enkele opdrachten die rechtstreeks aangevraagd worden door en voor het bestuur van het
VAPH of VDAB zelf.
Als de vlindertolk nog vrij is, dan zal de vlindertolk naar die prioritaire opdracht gaan.
Wil dat ook zeggen dat een vlindertolk plots van een “gewone” tolkopdracht kan afgehaald
worden, om naar een prioritaire opdracht te gaan ? Neen.
Bv. op maandagvoormiddag staat de vlindertolk al geboekt bij gebruiker A voor een
werkvergadering. (“Geboekt” wil zeggen : gebruiker A weet al dat de vlinder tolk zal komen).
Plots verneemt het CAB dat er een begraving is op dezelfde voormiddag voor gebruiker B.
Een begraving van een gezinslid van B is zeer belangrijk. Het CAB zal de vlindertolk niet
weghalen bij gebruiker A, om de tolk in te zetten voor B. Het CAB probeert een andere tolk te
zoeken.
Het derde criterium is : het CAB kijkt naar het evenwicht terzake tussen Werk (VDAB),
Onderwijs en Welzijn en de afspraken met de 3 overheden. De Vlaamse Gemeenschap
verwacht dat vlindertolken opdrachten uitvoeren in de drie sectoren. Alleen Welzijn
aanvaardt dat de vlinder tolken qua tijdsbesteding wat minder uren tolken opleveren in
Welzijn, omdat hier duidelijke verklaringen voor zijn : (1) de tolkopdrachten voor Welzijn
duren statistisch gemiddeld minder lang dan in Onderwijs en Werk (2) Welzijn betaalt de
reiskosten van de tolken niet (3) sommige justitiële opdrachten geraken heel moeilijk
opgelost. Het gebeurt regelmatig dat de gebruiker de vlindertolk niet wil gebruiken, omdat de
vlindertolk ver van de tolkplaats woont en de reiskosten van de vlindertolk te duur zijn.
Tenslotte houdt het CAB in het belang van de gebruiker soms rekening met een combinatie
van factoren, namelijk de inhoud van een opdracht en het sequentieel karakter ervan. In een
dergelijk zeldzaam geval kan de vlindertolk dan wel enkele keren na elkaar geboekt worden.
Bv. : een gebruiker heeft tweewekelijks een werkvergadering en het CAB heeft bij de vorige
4 werkvergaderingen geen freelance tolk gevonden (of heeft een reeks van
doktersbezoeken waarvoor hij geen tolk vindt). Hier kan het gebeuren dat een vlindertolk bv.
voor 3 keer langer op voorhand ingepland wordt. In een dergelijk precair geval moet men
begrijpen dat niet alleen de tolk, maar ook de gebruiker zekerheid vraagt. Het CAB kan die
zekerheid bieden door de vlindertolk al 3x toe te kennen.
Een belangrijke regel bij het toekennen van de vlindertolk (zowel bij gewone als bij prioritaire
opdrachten) is : de vlindertolk kan worden toegekend, maar indien toch nog een freelance
tolk vrij komt, dan heeft die het recht om de opdracht terug over te nemen tot de laatste 48u
voor het tijdstip van de opdracht (weekends en feestdagen niet inbegrepen). Op eenvoudig
verzoek kan de kandidaat freelance tolk bij het CAB een ad hoc overzicht ontvangen van de
aan de vlindertolk toegekende tolkopdrachten.
2.2. In Onderwijs
Eerst wordt de normale zoekprocedure gevolgd om een freelance tolk in te schakelen. Zie
het document : “Zoekprocedure van het CAB in de sector Onderwijs 2013-2014”
Wanneer voor een onderwijsopdracht geen freelance tolk gevonden wordt via de normale
weg, dan kan het CAB de vlindertolk inzetten.
Indien sedert de goedkeuring van een opdracht 5 dagen verstreken zijn, dan verschijnt deze
opdracht als een mogelijke opdracht voor de vlindertolken in een aangepast tabblad van de
bemiddelaars. Dit vormt enkel een geheugensteuntje voor de bemiddelaars en is voor het
overige zonder belang, want de opdracht blijft verder open staan voor de freelancers.
De vlindertolk wordt doorgaans in de week voor de betrokken werkweek op de hoogte
gebracht van zijn vermoedelijke opdrachten van de volgende week. Dit is echter nog vaak
onvolledig. Pas twee werkdagen voor de opdracht beslissen de bemiddelaars definitief over
de toekenning van de vlindertolk.
Normaliter wordt aan de vlindertolk niet meteen een “reeks” van tolkopdrachten voor een
leerling toegekend. Week na week wordt bekeken of er geen freelance tolken zijn voor de
rest van de reeks. Zo neen, dan kan de opdracht van de vlindertolk wekelijks verlengd
worden. Deze werkwijze geldt evenwel niet voor moeilijk oplosbare opdrachten in het hoger
onderwijs. Als blijkt dat daar geen freelancer voor gevonden wordt, kan een reeks toegekend
worden aan de vlindertolk.
Een prioritair criterium bij de toekenning aan vlindertolken is de evenwichtige verdeling van
tolken onder de leerlingen, studenten en cursisten. Het CAB maakt i. f. v. het gelijkekansen- beleid een eerste analyse van de oplossingsgraad per leerling, student en cursist in
december. Een tweede analyse volgt in maart- april.
Een belangrijke regel bij het toekennen van de vlindertolk is : de vlindertolk kan worden
toegekend, maar indien toch nog een freelance tolk vrij komt, dan heeft die het recht om de
opdracht terug over te nemen tot de laatste 48u voor het tijdstip van de opdracht (weekends
en feestdagen niet inbegrepen). Op eenvoudig verzoek kan de kandidaat freelance tolk bij
het CAB een ad hoc overzicht ontvangen van de aan de vlindertolk toegekende
tolkopdrachten.
------------------------

Download Report