Ga naar het artikel - ISB

64 //
vlaams tijdschrift voor sportbeheer / 2014 / n° 241
Tijdelijke infrastructuur
als (tijdelijke) oplossing
Lien van Belle
stafmedewerker ISB
[email protected]
Dag 1, sessie 3A
tijdelijke infrastructuur als (tijdelijke) oplossing
Joris De keersmaecker, sportfunctionaris Sint-Amands
Stef De Coninck, business manager Veldeman
Marc Vlogaert, diensthoofd sport Bornem (moderator)
Tijdelijke infrastructuur is interessant voor evenementen maar kan
ook een permanenter karakter hebben. ‘Tijdelijk’ kan ook betekenen
dat je enkele jaren een bepaalde behoefte kan invullen in je gemeente. Een leegstaande hal van de stad kan tijdelijk onderdak bieden aan
bepaalde verenigingen. Door bestaande terreinen tijdelijk te overkappen creëer je een overdekte hal voor indoorsport. Een eerste blik
op de mogelijkheden van tijdelijke sportinfrastructuur.
Wat is tijdelijke
infrastructuur?
Wettelijk (of elders) is er geen
omschrijving beschikbaar over het
begrip ‘tijdelijk’. Wij hanteren volgende indeling om bepaalde keuzes
te maken:
• Tijdelijk op korte termijn: weekend tot ca. 3 maanden
• Tijdelijk op lange termijn: 3 maanden tot 5 jaar
• Semi-permanent: meer dan 5
jaar. Dit zijn dikwijls infrastructuren die gebouwd worden met
de intentie om tijdelijk te zijn,
maar uiteindelijk veel langer blijven staan.
Aan het begin van het project moet
duidelijk zijn wat de bedoelde termijn is voor de tijdelijke infrastructuur. Het is evident dat een hal die
VTS_241_bnw.indd 64
tien jaar blijft staan anders is opgesteld dan een hal bedoeld voor een
gebruik van 2 maanden of 2 jaar.
De termijn heeft een invloed op de
keuze van materialen en deze hebben een belangrijke impact op de
totale exploitatiekost van het hele
project.
Grofweg kan je spreken van vier
soorten tijdelijke constructies. De
losse constructies met zeildoek worden het meeste gebruikt en voor alle
bovenvermelde termijnen. Kies je
voor systeembouw, dan kies je voor
een oplossing voor een langere termijn. Luchtdraaghallen bestaan nog
in Vlaanderen, maar zeer beperkt,
bijvoorbeeld in Antwerpen waar
de draaghal nu een tweede locatie
heeft gekregen om een tweede tijdelijke behoefte in te vullen. En als
laatste heb je ook containers die
11/06/14 08:26
SPortinFraStruCtuur
// 65
Met weinig middelen en weinig accommodatie
moet je zelf ook inventief zijn
binnen sportcontext vooral interessant zijn als tijdelijke kleedkamer
en cafetaria.
vanuit ruimtelijke
ordening
Er bestaat geen kant-en-klare duidelijke wetgeving over tijdelijke
infrastructuur. Het gaat dus meer
om interpretaties. Ook voor de
lokale ambtenaar ruimtelijke ordening is het niet evident om je verder
te helpen - dikwijls is er ook binnen
de eigen stad geen vermelding van
de voorwaarden. Toch is hij degene
waar je best als eerste mee praat,
want het gaat wel degelijk over een
stedenbouwkundige vergunning die
afhankelijk is van de lokale voorschriften van je stad of gemeente.
In welk wettelijk kader vinden we
dan wel vermeldingen van tijdelijk
gebruik?
• Evenementen (maximaal 90
dagen per jaar)
• Lawaaisporten in havengebieden
• Vergunningsaanvraag voor tijdelijke containers (via eenvoudige
(< 40m²) of meervoudige (> 40m²)
dossiersamenstelling)
Welke regelgeving is van
toepassing?
De meeste regelgeving voor publiek
toegankelijke gebouwen heeft geen
apart onderdeel voor tijdelijke constructies. Dit wil zeggen dat je in de
meeste gevallen de algemene regelgeving volgt. Op vlak van brandveiligheid geeft lokaal meestal de
brandweer het akkoord. Soms is
dit moeilijk omdat ze zeildoek niet
goed kennen. Ze kunnen vragen om
extra nooddeuren te plaatsen, ze
kunnen zich baseren op de aard van
de activiteit voor een toelating, of
verwachten dat de firma een dossier
VTS_241_bnw.indd 65
opmaakt voor Binnenlandse Zaken
(maar dit gebeurt zeer zelden).
Voor grote constructies is het uiteraard relevant om ook regelgevingen zoals voor het opvangen van
hemelwater, EPB (EnergiePrestatie
en Binnenklimaat) … op te volgen,
zeker bij semipermanente gebouwen. Voor tennishallen met zeildoek
is voor EPB bovendien een afwijking
gepubliceerd in het Staatsblad (zie
kader).
Tijdelijke accommodaties moeten
verzekerd worden. Zowel de zeer
tijdelijke als de semipermanente
kunnen perfect verzekerd worden
tegen vandalisme en stormschade.
Er is een zekere grijze zone voor de
toepassing van al deze reglementeringen, aangezien constructies soms
slechts voor een aantal maanden (of
zelfs dagen) gebruikt worden. Maar
wetgeving of niet, extra infrastructuur bijplaatsen is niet altijd nodig,
zo lees je in het voorbeeld van SintAmands.
Wat is een gemiddeld
verbruik in een
tentconstructie?
Voor tennishallen met zeildoek
is een afwijking toegekend zodat
men maar tot 12 °C moet verwarmen. De gemiddelde kosten
voor een seizoen (6 maand) voor
een hal van 700 m² - uitgaande
van 12 °C en een normale winter
– bedragen € 4.500 aan stookolie (dus exclusief verlichting). In
andere gevallen vereist het EPB
dat je in staat bent om te verwarmen tot 19 °C en dan liggen
de kosten voor een standaardhal
veel hoger.
Voor- en nadelen
Voordelen van tijdelijke infrastructuur
• Niet voor altijd grond hypothekeren, maar invullen van een
tijdelijke behoefte
• Snelle plaatsing of bouw
• Oplossing in noodgevallen
• Lager budget ten opzichte van
gewone bouw
Nadelen tijdelijke infrastructuur
• EPB soms moeilijk beheersbaar
i.f.v. de kosten
• Minder comfort ten opzichte van
een ‘echte’ sporthal
Voordelen van modulebouw t.o.v
zeildoek
• EPB beter
• Minder onderhevig aan vandalisme
Voordelen van zeildoek/tentconstructie t.o.v. modulebouw
• Goedkoper
• Flexibeler
11/06/14 08:26
66 //
VLAAMS TIJDSCHRIFT VOOR SPORTBEHEER / 2014 / N° 241
Prakt
ijk
SINT-AMANDS //
tijdelijke invulling van
een industriehal
De gemeente Sint-Amands (8.000
inwoners) heeft een bruisend verenigingsleven en bijgevolg een grote
vraag naar infrastructuur. Creatief
omspringen met ruimte en accommodaties is hier de boodschap:
bv. dubbel gebruik van een parking, sanering van braakliggende
terreinen in functie van speelterreinen, en ook het voorbeeld van
de fabrieksloods die tijdelijk werd
omgevormd tot een petanqueindoorhal.
De gemeente kocht een oude
fabrieksloods om hier een gemeenschapscentrum van te maken. In
afwachting tot de omvorming van
deze loods vroeg de petanqueclub
in 2001 naar een indoorlocatie. Het
schepencollege gaf toestemming
voor een tijdelijk gebruik. Hiervoor
was geen stedenbouwkundige vergunning nodig: de inrichting bleef
zo goed als dezelfde en de activiteiten in het gebouw werden ruimer
ingevuld dan petanque alleen. Zo
werd het een gebouw van open-
baar nut en volgens de wetgeving
ruimtelijke ordening is dan geen
stedenbouwkundige vergunning
nodig. De zaal was instapklaar, in
die zin dat men tevreden was met
een betonstructuur. Toiletten, verwarming, verlichting, elektriciteit,
water … waren al aanwezig. In tussentijd heeft de club in deze hal
(met € 2.500 financiële steun van de
gemeente) zes petanquevelden aangelegd met dolomietondergrond.
Het cafetariagedeelte werd ook
ingericht door de petanqueclub.
Via een gebruiksreglement werd
vastgelegd dat er periodiek gebruik
is door de club, maar dat de hal ook
open staat voor occasioneel gebruik.
Bij elke occasionele reservatie wordt
de cafetaria opengehouden door de
club. De club betaalt taksen zoals
Sabam, en ook de energiekosten - al
staan de tarieven niet in verhouding
tot het werkelijk verbruik.
Het nadeel van deze tijdelijke infrastructuur is dat de club dankzij de
accommodatie flink gegroeid is en
nu maar moeilijk een uitwijkmogelijkheid vindt. Eind dit jaar start de
bouw van het gemeenschapscentrum. Het was de bedoeling dat de
Tijdelijke petanquehal in een oude
industriehal in Sint-Amands
VTS_241_bnw.indd 66
11/06/14 08:26
SPortinFraStruCtuur
petanqueclub intussen zou zoeken
naar een definitieve oplossing en
locatie, maar dit gebeurde helaas
niet. Een ander minpunt is dat
sportdienst en sportraad nauwelijks
betrokken werden bij het opmaken
van de overeenkomst, waardoor de
afspraken nogal vaag zijn.
ofwel kies je voor verhuur ofwel
voor verkoop. Om te beslissen is
het belangrijk om vooraf te bepalen hoe lang de infrastructuur zal
worden gebruikt. De basisaankoopprijs voor een aluminium hal
van 30m x 45m, inclusief licht- en
luchtinstallaties, bedraagt ongeveer
Kopen lijkt me ook een interessante piste.
Ik hoor mijn voetbalclubs al dromen: in de
winter binnen kunnen spelen …
Prakt
BORNEM //
ijk
tijdelijke sporthal
CC Ter Dilft, het cultuurcentrum
van Bornem, heeft een polyvalente
zaal waar de hele week recreatief in
gesport wordt. Gedurende de twee
jaar van de verbouwing van CC Ter
Dilft zal deze zaal niet gebruikt
kunnen worden. De sportdienst
moet dus op zoek naar een oplossing. Die kan liggen in het plaatsen van een tijdelijke infrastructuur
op het omnisportterrein naast de
sporthal. Door de nabijheid van de
sporthal is er enkel een overkapping van de sportieve ruimte nodig.
Randaccommodatie is niet nodig
maar verlichting, verwarming en
een sportvloer wel.
Bij het bekijken van de prijsofferte krijg je twee mogelijkheden:
€ 180.000 (excl. btw). Kies je voor
de huur van een hal, dan wordt de
kostprijs per maand per vierkante
meter lager naarmate de looptijd
langer wordt. Staat een infrastructuur er langer dan drie jaar, dan
komt het huurbedrag echter hoger
uit dan de aankoopprijs. In Bornem
begint men al verder te denken. Als
de twee jaar verbouwingen voorbij
zijn, kan een eigen tijdelijke infrastructuur nieuwe kansen creëren
voor de gemeente en voor de clubs.
Gebruiksmogelijkheden
Tijdelijke tentconstructies worden
veel gebruikt voor overkappingen
van schaatshallen in de winterperiode, voor tennistornooien en
voor tennishallen, maar soms gaat
het verder. Het Sportacentrum in
Tongerlo overkapte zijn sportveldje
Overkapt sportveldje wordt indoorkunstgrasterrein –
Sportacentrum Tongerlo
VTS_241_bnw.indd 67
// 67
en creëerde een indoorkunstgrasterrein waar voetbalclubs de hele
winter door terecht kunnen.
Zelfs het overkappen van een openluchtzwembad in de winter kan,
al krijg je dan te maken met hoge
energiekosten om een winterseizoen te overbruggen. Maar het
gebeurt en het biedt een oplossing
bij bijvoorbeeld een verbouwing. Je
kan ook enkel een tijdelijk baantjeszwembad voor scholen bouwen.
Om een grond niet voor altijd te
hypothekeren is een sporthal zoals
in Capelle a/d IJssel (NL) zeker een
mogelijke oplossing. Multisporthal
De Schenkel werd gebouwd voor
vier jaar. Hier werd gekozen voor
kunststof zijwanden met isolatiepanelen, en niet voor zeildoek, juist
omdat het uitgangspunt was dat de
hal vier jaar zou blijven staan. Met
zeildoek zou de exploitatiekost te
hoog oplopen.
Toch moet je de bedenking blijven maken dat deze hallen niet te
vergelijken zijn met een klassieke
sporthal. Dit is een manier om op
relatief korte termijn een behoefte
in te vullen, maar je mag niet hetzelfde verwachten als van een echt
gebouwde sporthal. //
KENN
i n f o r m e r e n d
•
ANK
i n s p i r e r e n d
Meer lezen over dit onderwerp?
zoek in de iSB-kennisbank met de trefwoorden
sportinFrastrUctUren
Tijdelijke sporthal met kunststof zijwanden en isolatiepanelen – Capelle a/d IJssel (NL)
11/06/14 08:26

Download Report