Vertalen, Tolken, Meertalige Communicatie of

Taptolken
Onbekend en Onbemind?
Prof dr Frieda Steurs
Campusdecaan
KU Leuven, Faculteit Letteren, campus Antwerpen
Programma (1)
• Het concept “taptolken”: duiding.
dr. Abied Alsulaiman – dr. Katalin Balogh – dr. Heidi
Salaets
• Tolken in de politiewereld
o dhr. Wim Moonen, GCP (Gerechtelijk Commissaris van
Politie)
• Taptolken: evidentie of paradox?
o drs. Abdes El-Ajjouri, beëdigd vertaler-tolk
• Het taptolken in de onderzoeksprocedure
o dhr. Karl Van Cauwenberghe, onderzoeksrechter
o
Programma (2)
•
•
•
•
•
Taptolken: van praktijk naar norm?
Silke Biesbrouck (Master Tolken) en dr. Abied Alsulaiman
demonstratie –
workshop NiceTrack
dhr. Wim Moonen, GCP (Gerechtelijk Commissaris van
Politie)
• Slotbeschouwingen: reflectie en aanbevelingen
• prof. dr. Frank Verbruggen, hoogleraar (Europees)
strafrecht; Instituut voor Strafrecht KU Leuven, gastdocent
Strafrecht en strafprocesrecht UHasselt
Inkomsten van de taalindustrie
Translation, interpreting
Software localisation
Website globalisation
Language teaching
Audiovisual translation
Language technology
development
Conference support
4
De taalindustrie
• Minder crisisgevoelig dan andere sectoren
• Gemiddelde groei van 10% per jaar
18,0
16,0
16,4
14,0
14,9
13,5
12,0
12,3
9,2
10,0
10,2
8,4
8,0
11,2
7,6
6,9
6,0
4,0
2,0
0,0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
5
2012
2013
2014
2015
Meertaligheid
• Groeiende internationalisering
• Meertalig Europa, groeiende impact van regio’s en
migratie
• Justitie :
o Groeiende nood aan gerechtsvertalen en –tolken
• Aandacht voor complexe concepten, rechtssytemen en
verschillen in organisatiestructuren
• Nood aan terminologiebeheer en meer geavanceerde
hulpmiddelen om specifieke concepten en taalidioom te
analyseren.
Terminologie als een cruciale factor
• Terminologie is zeer belangrijk zowel in het actuele
bedrijfsleven als bij de openbare diensten
• Kennismaatschappij
• Kennis wordt uitgedrukt door taal
• Complexe concepten, in alle domeinen van het
professionele leven.
• “There is no knowledge without terminology”
TermNet.org
Terminologie als wetenschap
• De cognitieve dimensie :
o
o
o
Concept relaties (begrippenstelsels)
Gestructureerde kenniseenheden
Voorstelling van concepten door middel van definities en termen
• De taalkundige dimensie:
o
onderzoek naar bestaande taalkundige vormen en neologismen om
nieuwe concepten te benoemen
• De communicatieve dimensie :
o
onderzoekt het gebruik van termen als een manier om kennis over
te brengen in allerlei communicatieve situaties, en zorgt ook voor
de compilatie en verspreiding van termenlijsten en terminologische
databanken.
Terminologie in Brontaal en Doeltaal
Brontaal terminologiebeheer
is “best practice” om inconcistenties en verwarrend
taalgebruik te vermijden bij het begin
Doeltaal terminologiebeheer
is “best practice” om een vermenigvuldiging van verwarring
in de verschillende doeltalen te vermijden
9
CIUTI FRUM 2012
Taptolken en terminologie
Problemen met het juridisch jargon niet of nauwelijks
onderzocht
Problemen zowel eentalig als meertalig
Problemen van het definiëren van de concepten “vertalen” en
“transcriptie”
Onderscheid tussen verschillende talen en dialecten
De systemen die gebruikt worden zijn niet taal- en
conceptgevoelig
Onderzoek
• Sinds 1998
• Verschillende projecten in het domein van juridisch
taalgebruik, gerechtsvertalen en gerechtstolken
• Uniek opleidingsprogramma gerechtsvertalen en –tolken in
samenwerking met de politie en de parketten
• Alle onderzoeksprojecten kwamen tot stand via externe
financiering (DG Justice)
• www.eulita.eu
Het begin :
• Grotius I (98/GR/131): Grotius Conference on
Interdisciplinary Working Arrangements between the Legal
Services and Legal Interpreters and Translators. (19982000) – publication: Aequitas Acces to Justice across
Language and Culture in the EU
• Grotius II (2001/GRP/015): Equal Access to Justice across
Language and Culture in the EU (2001-03) – publication:
Aequalitas
En vervolgens :
• Agis I (JAI/2003/AGIS/048): Instruments for Lifting
Language Barriers in Intercultural Legal Proceedings –
publication: Aequilibrium
• Agis II (JLS/2006/AGIS/052): Questionnaire on the
Provision of Legal Interpreting and Translation in the EU –
publication: Status Questionis
• EULITA (JLS/2007/JPEN/249): European Legal
interpreters and Translators Association (2007-10) –
www.eulita.eu
• Trafut (JUST/2010/JPEN/AG/1549): Training for the future
- http://eulita.eu/training-future
Partner in :
• Building Mutual Trust project (JLS /2007/219): A
Framework Project for Implementing EU Common
Standards in Legal Interpreting and Translation (2008-10)
• AVIDICUS (JLS/2008/JPEN/037): Assessment of VideoMediated Interpreting in the Criminal Justice Service
• AVIDICUS 2 (JUST/2010/AG/1558): Assessment of VideoMediated Interpreting in the Criminal Justice Service
• IMPLI (JUST/2010/JPEN/1562/AG): Improving Police and
Legal Interpreting
Nu lopend :
• Qualetra JUST/2011/JPEN/AG/2975 : Quality in Legal
Translation (op vraag van Directoraat Generaal van
Vertalen)
• Co Minor Inquest JUST/2011/JPEN/AG/2961: over het
tolken voor kwetsbare groepen (kinderen in
misdaadsituaties en ongevallen)
• Avidicus 3 (DG Justice, coordinated by Univ of Surrey)
• Justisigns (LLL, coordinated by Trinity College Dublin)
Laatste ronde van DG Justice
• LITSearch : internationaal register van tolken en vertalers
voor Europa.
o Start 1 april 2014
• TraiLLD JUST/2013/JPEN/AG/4594 (Training in
languages of lesser diffusion): tolken opleiden in de meer
zeldzaam gesproken talen
o Start : 1 maart 2014
TermWise 2009-2013
IOF kennisplatform
Project:
Multidisciplinair onderzoek : terminologie, vertaalwetenschap,
lexicologie, corpustaalkunde, computerwetenschappen en software
engineering
• Het bouwen van een softwaretool die een kwalitatief hoogstaande
terminologiedatabank als resultaat heeft
• Doelgroep en klant : de vertaaldienst van het ministerie van justitie
• Doeltalen: Nederlands en Frans, Belgisch juridisch systeem
• Verdere plannen :
• Spinoffs : Contacten met de Duitstalige gemeenschap in België
• Andere landen en andere gespecialiseerde domeinen
•
• (bv. medisch,..)
18
Corpus juridische teksten
GROTE ONLINE TWEETALIGE DOCUMENTEN
TIJDROVENDE MANUELE OPZOEKINGEN
Uitnodiging : Qualetra FINAL CONFERENCE
16-17 October 2014
Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE)
Dublin City University, Dublin, Ireland (DCU)
European Criminal Bar Association (ECBA)
EULITA
European Legal Interpreters and Translators Association
KU Leuven, Faculty of Arts – Campus Antwerpen, Antwerp,
London Metropolitan University, London, United Kingdom
ISIT Paris, France
Riga Graduate School of Law, Riga,
Universidad de Alcalá, Madrid,
Universidad Pontificia Comillas, Madrid,
University of Trieste, Trieste
• In samenwerking met CIUTI, EMT, ECQA, en externe experten
Conclusie
• Taptolken :
• Niet onbekend en onbemind
• Maar … nog veel te doen!!!

Download Report