Boomkikker voelt zich thuis in Frans heggenlandschap

Achtergrond
MAANDAG 27 OKTOBER 2014 - PAGINA 6
HOOGEVEENSCHE COURANT
De pagina Groen & Doen biedt de lezer elke week een mooi inhoudelijk
verhaal van Hero Moorlag en daarnaast een variatie van artikelen met als
raakvlak natuur, milieu, natuurhistorie, toerisme en natuurbeleving. In deze
opzet werken Staatsbosbeheer (Hans Kruk), Natuurmonumenten (Rutger de
Vries) en Stichting Het Drentse Landschap (Sonja van der Meer) samen met
Hero Moorlag. Elke natuurorganisatie komt per toerbeurt aan bod. Maar
eens in de vier weken is er ook ruimte voor onder meer IVN Hoogeveen en de
Natuurvereniging Zuidwolde. Vandaag naast het artikel van Hero echter een
enigszins andere invulling.
ur
u
t
a
N
a
agend
* Spannend avontuur
in het duistere
Drents-Friese Wold
Vrijdag 31 oktober
Op vrijdagavond 31 oktober houdt
Staatsbosbeheer in het Buitencentrum in Appelscha een Halloweentocht in het donkere bos van het
Drents-Friese Wold. Durf jij mee
te gaan? Onderweg kom je allerlei spannende natuurverrassingen
tegen. Ken jij de geheimen van de
nacht? Heb jij stalen zenuwen? Je
krijgt de kans om het te ontdekken.
Aan het eind van de tocht is er voor
iedere deelnemer een warme versnapering en een verrassing bij een
houtvuurtje. Als je stevig in je schoenen staat, geef je dan snel op bij het
Buitencentrum (tel. 0516-464020). Er
vertrekken verschillende groepen
na elkaar en de eerste groep is al volgeboekt. De volgende groepen starten vanaf 19.15 uur. De tocht duurt
ongeveer anderhalf uur.
* Herfstwandeling
in het Drents-Friese Wold
Zondag 2 november
Aanvang: 14.00 uur
De herfst is in volle gang. Een
heerlijk moment om te genieten
van een herfstwandeling in het Nationaal Park Drents-Friese Wold.
Ga op zondag 2 november mee op
zoek naar paddenstoelen, spinnen,
gekleurde bladeren en alle andere
herfstschatten van dit gebied. De
natuurgids van Staatsbosbeheer
vertelt je graag over het gebied en
wat je ziet. Leuk voor het hele gezin. Afgesloten wordt bij het kampvuur. Er is soep en kinderen kunnen
broodjes bakken. De start is om 14.00
uur vanaf het Buitencentrum in Appelscha. Aanmelden is noodzakelijk
(tel. 0516-464020).
* Ontdek de dieren
van het bos
Zondag 2 november
Aanvang: 12.00 uur
Op zondag 2 november kun je bij
Buitencentrum Boomkroonpad ontdekken welke dieren er allemaal in
het wild leven. Welke dieren wonen
er allemaal in het bos? Hoe kun je
ze ontdekken? Een deskundige gids
van Staatsbosbeheer neemt belangstellenden mee voor een spannende
en leerzame tocht, waarbij ze antwoord krijgen op deze vragen. De
tocht is voor jong en oud, iedereen
is welkom!
Boomkikker voelt
zich thuis in Frans
heggenlandschap
Landstreek Cher-enBerry, Midden-Frankrijk. Kleine dorpen in
een landschap met
heuvels. Er zijn bossen, zelfs heide, veel
poelen en meren en
de rivieren Cher en
d’Arnon. Hoe hoog
de heuvels ook zijn,
het water blijft in de
weilandpoelen staan
op rode klei. Dit landschap wordt doorsneden door kilometerslange heggen,
vanouds de veekeringen van Cher. Prikkeldraad is hier schaars.
De heggen bestaan
voor tachtig procent
uit sleedoorn en meidoorn met daartussen
hondsroos, Gelderse
roos en kardinaalsmuts. Buiten de beide
laatste zijn deze zeer
dichte struiken voorzien van scherpe doornen. Geen koe of stier,
vrijwel allemaal blonde
d’aquitaines, waagt
zich erdoorheen. In dit
landschap werden we
elke ochtend en avond
getracteerd op een
concert van tientallen
boomkikkers.
Het valt niet mee om dieren in het
wild te observeren. Veel soorten zijn
schuw en vaak alleen ‘s nachts actief.
Maar als je goed kijkt, dan ontdek je
buiten heel veel sporen van dieren.
Als het over diersporen gaat, wordt
er in eerste instantie meestal gedacht
aan loopsporen of prenten. Maar er
is veel meer. Reeën vegen met hun
gewei langs bomen, waardoor karakteristieke bomen ontstaan. Dassen
bouwen andere burchten dan vossen
en de uitwerpselen van een vos zijn
heel goed te onderscheiden van bijvoorbeeld een hond. En we gaan er
vaak vanuit dat bultjes grond in een
weiland van een mol zijn, maar ook
de woelrat maakt een soort ‘molshopen’. Tijdens de tocht ga je samen
met de gids op zoek naar diersporen.
En wie weet: misschien kom je wel
een ree of een ander dier van het bos
tegen.
Ontdek de dieren van het bos vindt
plaats op zondag 2 november van
12.00 tot ongeveer 13.30 uur. Graag
vooraf aanmelden via tel. 0592377305 of [email protected]. Plaats: Buitencentrum
Boomkroonpad, Steenhopenweg 4,
9533 PN in Drouwen.
* Workshop
Landschapsfotografie
Zaterdag 8 november
Van 10.00 tot 16.00 uur
Doe mee aan een workshop Landschapsfotografie voor vrijetijdsfotografen. Tijdens deze door fotograaf
Axel Wiewel geleide workshops leren vrijetijdsfotografen hoe ze met
een digitale camera mooie landschapsfoto’s kunnen maken. De
workshop begint ‘s ochtends met
de theorie van digitaal fotograferen.
Na de lunch gaan de deelnemers
naar buiten, om in de schitterende
omgeving de theorie in praktijk te
brengen. Na ongeveer anderhalf uur
buiten fotograferen worden de foto’s
bekeken en door docent Axel Wiewel
van opbouwende kritiek voorzien.
De workshop is alleen bestemd voor
fotografen met een digitale camera.
ZUIDWOLDE - Iedereen kan zaterdag van 9.00 tot 12.30 uur aan
de slag in het natuurgebied rondom de rotonde aan de Ommerweg in Zuidwolde. De Natuurwerkdag wordt al jaren georganiseerd door Natuurvereniging Zuidwolde samen met Landschapsbeheer Drenthe.
Met elkaar wordt het terrein weer
open gemaakt door beginnende
boompjes en struiken weg te snoeien
en te steken. Ook wordt het wandelpad van het Vlinderommetje dat langs
dit gebied loopt, weer netjes gemaakt.
Het snoeiafval wordt verzameld en in
walletjes in het bos neergelegd. Dit is
weer goed voor kleine dieren die zich
er kunnen verschuilen. Kinderen zijn
ook welkom. Ze kunnen meewerken
onder begeleiding van een volwassene. Een medewerker van Landschaps-
beheer Drenthe zorgt voor de begeleiding en de materialen. Na afloop, om
ongeveer 12.30 uur, staat er erwtensoep klaar.
De groep verzamelt zich bij de rotonde, op de kruising van de Ommerweg met de Slagendijk. Aanmelden
vooraf is niet nodig. Deelname is gratis. Geadviseerd wordt stevige kleren
en schoeisel aan te trekken. De organisatie zorgt voor handschoenen en
gereedschap.
Doden Terschellinger
konijnen even verboden
AMSTERDAM - De komende drie weken mag Staatsbosbeheer
op Terschelling geen konijnen doden. Dat heeft de voorzieningenrechter in Amsterdam donderdag bepaald. De zogeheten ordemaatregel loopt vooruit op een zaak van stichting De Faunabescherming tegen het ministerie van Economische Zaken.
Mannetje boomkikker. Let op de zuignappen
aan de tenen. Foto’s Hero Moorlag
De grootste stad in Cher is Bourges,
bekend om de buitengewoon rijk van
beelden voorziene entree van kathedraal St. Etienne en het paleis van
de Middeleeuwse koopman Jacque
Coeur. In de omgeving liggen kleinere steden als La Châtre, Le Châtelet en Châteauneuf-sur-Cher. De kerk
van St. Pierre (Petrus) is eigenlijk te
groot voor Châteauneuf, maar een
Franse koning wilde dat hier een dergelijke kerk werd gebouwd. De stad
ligt in het Franse deel van de pelgrimsroute naar Santiago de Compos-
bezaten in het rivierenlandschap. In
Cher worden ze ieder jaar geschoren
met speciale machines. Dat gebeurt
nogal ruig. Een pasgeschoren heg ziet
er niet uit door de vele kapotgetrokken takken en stammen. Zijn ze niet
geschoren, dan rijd of loop je tussen
twee ‘muren’. Van het landschap zie
je niets. De weg doet denken aan een
holle weg in Limburg. In Cher hingen
de sleedoorns in de heggen vol pruimen en meidoorn en kardinaalsmuts
kleurden knalrood van vruchten. Hoe
is het mogelijk dat in zulke dichte en
Vrouwtje sleedoornpage.
Door Hero Moorlag
Met z’n allen aan
het werk tijdens
Natuurwerkdag
tela. Welke stad of dorp je in Cher ook
verlaat, direct buiten de bebouwde
kom bevind je je onmiddellijk in het
heggenlandschap. Perfecte veekeringen van weleer, zoals wij die vroeger
vooral stekelige heggen boomkikkers
kunnen leven. Met hun tere ‘naakte’
huid moeten ze zich wel erg voorzichtig tussen de wirwar van vijandige
takken bewegen. Hoewel er wel eens
een ongelukje zal gebeuren, hebben
we geen door doornen beschadigde
boomkikkers gezien tijdens de soms
te warme (tot 30 graden!) herfst in
Cher.
Roepende mannetjes
‘s Morgensvroeg begint de eerste op
nog geen vijf meter van de stacaravan op Camping Familial te roepen.
Het geluid doet denken aan dat van
een ekster. Vanuit de heg achter de
caravan volgt een tweede en een
derde vanuit de heg ernaast. Dan
volgen er meer op het terrein van de
boerderij naast de camping, eigendom van een Nederlandse arts. Het
concert is compleet. Overal roepende
mannetjes die fanatiek hun territorium afbakenen. Hoe kan een kikkertje van vier tot vijf centimeter zo’n
hard geluid voortbrengen. Wat ik ook
probeer, ik vind ze niet. Ze weten zich
goed te verbergen in de dichte heg.
Maar mijn kleinzoon heeft andere
ogen. Hij vindt een fors mannetje van
vijf centimeter en legt de boomkikker
op een paar rode herfstbladeren van
een wingerd. Nu komen de zuignappen aan de tenen goed uit en kan ik
een foto maken. Het kikkertje blijft
doodstil zitten. We zetten hem terug
in de heg om nog een foto te maken
van de kikker in zijn natuurlijke
omgeving. Tegen negen uur is het zo
warm, dat de eerste vlinders tevoorschijn komen: atalanta’s op rottende
pruimen, witjes, bonte zandoogjes en
zowaar sleedoornpages. Zuidwolde
staat bij natuurliefhebbers bekend
om de zeldzame kleine populatie
sleedoornpages, maar in Cher is deze
vlinder een alledaagse verschijning.
Wat wil je met zoveel sleedoorns.
Zelden zie je ze aan de Slagendijk bij
Zuidwolde met geopende vleugels. In
Cher kon ik vrijwel elke dag een foto
van zonnende pages maken.
Reptielen uit de muur
Helaas, de hop was al vertrokken.
Heel graag had ik deze bijzondere
vogel gezien met zijn hoge opstaande
kuif en iets gekromde snavel. Hij
eet grote insecten (meikevers) en
hagedissen. Op het terrein van de
camping vonden we een jonge groene
zandhagedis. De meest voorkomende
hagedis is de muurhagedis. Ga in
Midden-Frankrijk op een zonnige dag
altijd even bij de kerk of het café in
een dorp kijken of tijdens een wandeling bij een oude boerderij. In het
kalkzandsteen van de muren bevinden zich talloze kleine gaten. Hier
leven tientallen hagedissen, vaak in
grote populaties. Een muurhagedis
kan twintig centimeter lang worden.
Het dier op de foto is zo’n grote. Het
is een mannetje, in kleur te zien
aan de blauwe paringsvlekjes op de
zijkant van het lichaam. In de natuur
leven ze in steenhopen en op rotsen.
Muurhagedissen jagen op kleine
insecten. In ons land komen ze alleen
op de stadsmuur van Maastricht voor
en op enkele kerkhoven in het land.
Cultuur en natuur in Cher: oude
boerderijen, eeuwenoude kerken en
voor de natuurliefhebber bijzondere
vogels, hagedissen, vlinders en een
gratis concert van boomkikkers.
De stichting wil dat de jacht op konijnen op het Waddeneiland stopt.
Het ministerie heeft Staatsbosbeheer
opdracht gegeven ze te vangen of te
doden, omdat de naar schatting vele
tienduizenden diertjes schade veroorzaken aan het vee en gewassen.
Aanvankelijk zou het beroep van
de stichting donderdag dienen, maar
de rechter heeft de zaak uitgesteld tot
12 november omdat hij wil dat Staatsbosbeheer ook aanwezig is. Hoewel
de rechter nog moet beslissen of het
afschieten van de konijnen in strijd
is met de Flora- en Faunawet, legt hij
voorlopig toch een verbod op. Dit omdat het doden van konijnen nu eenmaal niet is terug te draaien, mocht
hij De Faunabescherming in het gelijk
stellen. Aangezien Staatsbosbeheer
zeven maanden de tijd heeft voor het
terugdringen van het aantal beestjes,
vindt de rechter een stop van drie weken ’beperkt en overzichtelijk’.
De stichting wil dat het ministerie
bij de rechter met een onderbouwing
komt van de bewering van het ministerie dat op Terschelling sprake is van
schade aan het vee en de gewassen.
Eerste aquaduct voor dieren
ROUVEEN - Het eerste aquaduct voor dieren is woensdag in de
Kop van Overijssel geopend. De oversteekplaats tussen Rouveen
en Zwartsluis is bedoeld voor otters, slangen, kikkers en vissen.
Dieren die van de oversteek gebruikmaken, komen eerst via een
waterbrug over het Conradkanaal. Zo
blijven de waterpeilen van de natuurgebieden en landbouwgronden gescheiden. ,,Boeren willen in de winter
een laag waterpeil en in de zomer wat
hoger. Voor de natuur hier geldt het
tegenovergestelde’’, aldus een woordvoerder.
Daarna gaat de passage onder de
Conradweg door. Ook landdieren kunnen onder de weg door via een droge
passage. De opening van het zogeheten eco-aquaduct is tevens de oplevering van wat de provincie Overijssel
’het grootste natuurontwikkelingsproject van Nederland’ noemt. Een
gebied van 1000 hectare wordt toegevoegd aan bestaande laagveenmoerassen Weerribben, Wieden en Rottige
Meente.
Met de opening van het gebied is
het beheer overgedragen aan Staatsbosbeheer. Gedeputeerde Hester Maij
verrichtte de openingshandeling.
Nacht van de Nacht
in het Spaarbankbos
HOOGEVEEN - De tiende editie van de Nacht van de Nacht werd
zaterdagavond uitgebreid gevierd met een nachtspektakel bij
Hunebedcentrum Borger. Op het theater, de muziek, poëzie en
fakkeloptocht kwamen honderden mensen af.
De Nacht van de Nacht is een initiatief van Natuur- en Milieufederatie
Drenthe. De milieuorganisatie wil
wijzen op het feit dat het nergens in
de provincie meer echt pikdonker is.
De lichtvervuiling werkt negatief op
nachtdieren. Bijna alle Drentse gemeenten doen mee aan de Nacht van
de Nacht door een nachtwandeling te
organiseren en de straatverlichting te
beperken of zelfs tijdelijk uit te schakelen.
Ieder jaar organiseert Natuurlijk
Evenwicht Krakeel, in samenwerking met IVN-afdeling Hoogeveen,
een nachtwandeling tijdens de Nacht
van de Nacht. Vond deze wandeling in
voorgaande jaren plaats in het Kremboongbos, zaterdagavond kwamen
ruim vijftig ouders en kinderen samen in het Spaarbankbos.
De nacht was helder met fonkelende sterren. In drie groepen wandelde
men onder leiding van een natuurgids
langs een opgezette das, vleermuizen bij het ven en een steenmarter.
Op deze punten gaven natuurgidsen
uitleg over het nachtelijke leven van
deze dieren en het belang van stilte en
rust. In de beukenlaan werd een stiltemoment ingelast waarin iedereen
zich bewust werd van de duisternis.
Hoewel de A28 enigszins storend aanwezig was, bleken duisternis en stilte
een beleving, vooral voor de kinderen.
De opkomst is voor de organisatie een
stimulans om het evenement volgend
jaar te herhalen.
Mannetje muurhagedis kruipt uit
een holte van een kerkmuur.
Kinderen bij de das in het Spaarbankbos. Foto Hero Moorlag

Download Report