het verslag - Brandweer Nederland

Netwerk kwaliteitszorg kijkt (anders) in de toekomst
Op 6 en 7 november 2014 heeft het netwerk kwaliteitszorg een inspirerende (en misschien ook wel
verwarrende) tweedaagse bijeenkomst gehouden in de mooie en veelzijdige regio Haaglanden. Het
programma gaf de deelnemers (40 leden uit meer dan 20 regio’s!) als service een routebeschrijving
mee naar de startlocatie in Delft.
Daar ontstond de eerste verwarring; in de beschrijving was vermeld:
‘het hotel is gelegen aan de A13 afslag 9 naast de IKEA. Bij de
rotonde voor de IKEA rechts af, en niet links af zoals de TomTom
aangeeft!’. Eigenlijk was deze mededeling illustratief voor de
tweedaagse. Vertrouw niet altijd op de route die wordt
voorgeschreven, maar kijk gewoon om je heen waar het doel zich
bevindt.
Het organisatiecomité bestond uit zeven netwerkleden afkomstig uit alle hoeken van brandweer
Nederland. Om één van de programmaonderdelen vast in de praktijk toe te passen was het comité
horizontaal georganiseerd. Geen dagvoorzitter, gids of gastheer te bekennen, maar een
improviserend collectief dat de programmaonderdelen als een vloeiend proces in elkaar over liet
lopen!
In twee intensieve dagen zijn de netwerkleden meegenomen van theorie naar praktijk en van praktijk
naar theorie. Dat daar nogal eens behoorlijke verschillen tussen bestaan bleek al snel. In theorie zou
het verblijf in de lunchlocatie op de 10e verdieping van de kazerne in Den Haag garant moeten staan
voor een uniek uitzicht over de binnenstad, het Westland en de Noordzee. De praktijk was echter
een hardnekkige mist die het zicht beperkte en de netwerkkleden niets anders over liet dan de blik
op de toekomst te richten.
Trendwatcher en toekomstpsycholoog Tom Kniesmeijer
hielp ons daarmee door een verrassende en heldere lezing
te houden over de verwachte lijnen voor de toekomst.
Door het organisatiecollectief was ons al geadviseerd om
deze dagen ‘anders te kijken’ en dat kwam zeker van pas.
Bijzonder was dan toch wel weer dat geheel volgens het
oude denken een thema aan de tweedaagse was
gekoppeld: ‘Klaar voor de toekomst’ (met betrekking tot
kwaliteitszorg en de veiligheidsregio stond er nog achter
voor de duidelijkheid).
Een bezoek aan FloraHolland midden in het Westland liet zien dat men ook daar druk bezig is met de
toekomst en dan vooral met de vraag of er nog ruimte en behoefte is aan het oude veilingdenken of
dat de bloemen binnen afzienbare tijd alleen nog maar verhandeld worden via het wereldwijde
web…
Als de netwerkleden aan het eind van de eerste dag al dachten te kunnen terugvallen op de
voorspelbare zekerheid van een brandweercommandant, dan kwamen zij bedrogen uit. Gerrit Spruit
hield de netwerkleden een spiegel voor en dwong tot anders kijken, denken en doen tegelijk.
Resultaat was een hoge snelheids-evaluatie over nut en noodzaak van kwaliteit(systemen). Resultaat:
een zeer divers beeld van de situatie in Nederland en een geslaagde poging om voor de tweede keer
de netwerkleden in verwarring te brengen.
Gelukkig konden de leden de ochtend van de tweede
dag in alle rust luisteren naar de bijdragen vanuit het
netwerk zelf op een passende locatie: de ka(s)zerne van
Pijnacker.
Arthur Nijlant gaf een zeer informatieve terugblik op de
(pilot) visitatie die in Kennemerland is uitgevoerd en
Jacqueline Barnasconi verzorgde een gedegen
uiteenzetting over het referentiemodel kwaliteit.
Beide onderwerpen komen voort uit het ‘oude’ wetgevingsdenken maar zullen in de nabije toekomst
toch een prominente rol gaan spelen. En voor die nabije toekomst kun je maar beter ook klaar zijn.
Naast horizontaal organiseren maakte het netwerk ook kennis met parallel organiseren. Zonder
problemen werd de (staande) lunch gecombineerd met een bloemrijke presentatie van
Harry Wubben, die naast kweker van chrysanten ook actief is als Officier van Dienst brandweer in de
regio Haaglanden. En dat in de praktijk bracht door niet al te lang geleden de bestrijding van een
grote brand in zijn eigen kassencomplex te coördineren! Harry gunde het netwerk een blik in de
betekenis van kwaliteit binnen zijn bedrijf. Daarbij liep nieuw en oud denken en doen naadloos in
elkaar over. Ouderwets voldoen aan wet- en regelgeving maar ook vooruitstrevend in duurzaam en
maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een voorbeeld voor brandweer en veiligheidsregio!
De uitsmijter van de tweedaagse kwam voor
rekening van kwaliteitsgoeroe Teun Hardjono en
ging over kwaliteitszorg en horizontaal organiseren.
De mythe van beheersbaarheid zou zijn ontmaskerd
en met elkaar moeten we veel meer op zoek naar
betekenis en zingeving: ‘Wat was ook alweer de
bedoeling?’ De boodschap was duidelijk, ga daar
maar eens over nadenken en jullie systemen op
inrichten.
Jacqueline Barnasconi gaf als (scheidend) voorzitter van het netwerk een bondige samenvatting van
de tweedaagse. Zij zag en hoorde veel nieuwe inzichten en oude twijfels die om voorrang strijden.
Het netwerk kwaliteitszorg is zeker bezig met de toekomst, maar klaar….? Er zal nog veel bluswater
door de slangen moeten gaan om horizontaal denken en doen binnen onze toch wel hiërarchische
wereld te introduceren. Dat leidt zeker nog tot de nodige verwarring maar dat is zowel terug- als
vooruitkijkend vast geen beletsel voor het per definitie horizontaal georganiseerde netwerk
kwaliteitszorg.
Geheel in de geest van het anders denken en doen mochten de netwerkleden zonder borrel naar huis.
Hein Jan Plat
Beleidsmedewerker kwaliteit
Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Download Report