Ruimte, Wonen, Duurzaamheid en Energie 27 november 2014

Verslag van:
Datum:
Tijd:
Locatie:
VFG portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen, Duurzaamheid en Energie
27 november 2014
10.00 – 12.00 uur
Raadszaal Stadhuis Dongeradeel te Dokkum
Aanwezig (bestuurlijk): B. Bonnema – Littenseradiel (voorzitter) R. Bos - Dantumadiel,
A. van der Ploeg - Dongeradeel, S. Siebenga – Heerenveen, M. van der Veen – Achtkarspelen,
N. Haarsma - Het Bildt, S. de Boer – Ooststellingwerf, R. Hoekstra –Vlieland, H. van der Wielen –
Terschelling, J. Benedictus – Kollumerland, F. Veltman – De Friese Meren, J. Hijma – Ferwerderadiel,
J. Bekkema – Franekeradeel, J. van der Horst – Smallingerland, G. Visser- Leeuwarderadeel, L. Pen
– Menameradiel en H. Konst - provincie Fryslân.
Aanwezig (ambtelijk / gasten): C. de Vries, J. de Boer, I. Buurstra, G.J. Elzinga (provincie Fryslân),
G.J. Kuipers (Leeuwarden), P. Dijkstra (Súdwest-Fryslân) en J. Holwerda (VFG).
Totale belangstelling: 24 personen
Afwezig: Ameland, Harlingen, Leeuwarden, Opsterland, Schiermonnikoog, Súdwest-Fryslân,
Weststellingwerf en Tytsjerksteradiel.
Notulist:
J. Holwerda - VFG
1. Opening
De voorzitter opent de vergadering en heet alle aanwezigen van harte welkom. Isabelle Diks is
verhinderd, daarom is Bram Bonnema vandaag voorzitter. De voorzitter stelt voor om tussen
agendapunt 6 en 7 een punt toe te voegen zodat Joliet de Boer kort iets kan vertellen over de
werkzaamheden van het Bureau Externe Veiligheid Fryslân.
2. Vaststellen verslag van de bijeenkomst van 25 september 2014
Het verslag wordt vastgesteld. Naar aanleiding van het verslag meldt Jorrit Holwerda (VFG) dat het
Ministerie I en M heeft laten weten dat de landelijke stimuleringssubsidie door het Ministerie wordt
verdeeld over alle RUD’s in Nederland; voor Fryslân dus aan de FUMO. Het plan van aanpak en het
vervolg hierop zal dus via de lijn van de FUMO verlopen en niet via de VFG.
3. Mededelingen / Ingekomen stukken
 Mededelingen vanuit de VNG commissie Ruimte en Wonen
De Friese afgevaardigden in de VNG commissie Ruimte en Wonen zijn Maria Le Roy, wethouder
van Harlingen en Reindert Hoek, gemeentesecretaris van Leeuwarden. Beide zijn niet aanwezig,
maar er is ook geen terugkoppeling te geven. De VNG commissie Ruimte en Wonen van
13 november jl. is namelijk komen te vervallen en vervangen door een heisessie op
17 december a.s.

Mededelingen vanuit de Provinciale Commissie Landelijk Gebied (PCLG)
Albert van der Ploeg, wethouder van Dongeradeel en afgevaardigde namens de VFG in de PCLG,
informeert de aanwezigen over de laatste ontwikkelingen binnen de PCLG. De programmatische
aanpak stikstof is op dit moment eigenlijk het belangrijkste onderwerp. Het is belangrijk dat
hierover snel een akkoord wordt bereikt. Alles wordt namelijk op slot gezet totdat hierover
duidelijkheid is en heeft dus grote gevolgen voor de verder ontwikkeling van o.a. boerenbedrijven
en bedrijventerreinen. Naar aanleiding van een opmerking van Frans Veltman (De Friese Meren)
ontstaat er wat onduidelijkheid over de indiening van zienswijzen op de Veenweidevisie.
Gedeputeerde Konst geeft aan dat het een collegebesluit betreft en dat iedereen in de
gelegenheid is / wordt gesteld om hierop schriftelijk te reageren. Hij zegt toe na te kijken tot
wanneer deze reactietermijn precies loopt en alle relevantie informatie via de VFG aan de
portefeuillehouders toe te sturen. (Nagezonden informatie van de provincie Fryslân: De
veenweidevisie ligt niet ter inzage. GS hebben het advies van de stuurgroep en adviesgroep
overgenomen en de planning naar voren gehaald, met als doel de visie zo snel mogelijk
1
vaststellen in ieder geval voor de verkiezingen. Dit betekent dat de visie 21 januari 2015 op de
agenda van PS staat, tenzij het presidium 10 december anders beslist. Het laatste moment om in
te spreken is op 7 januari tijdens de Statenmarkt. Schriftelijke stukken moeten ook uiterlijk 7
januari 2015 zijn ingediend bij PS.
De betrokken gemeenten waren met twee wethouders vertegenwoordigd in de stuurgroep.)
4. Thema: Uitvoeringsprogramma Energiebesparing en -opwekking Energieregio Fryslân
In september 2013 is door een groot aantal partijen het landelijke Energieakkoord voor duurzame
groei (het SER Energieakkoord) ondertekend. Doel van het akkoord is om gezamenlijk te werken aan
besparing van energiegebruik, vergroting van het aandeel duurzame energie en vergroting van de
werkgelegenheid. Gemeenten spelen een belangrijke rol bij de realisatie van deze doelen. Om
gemeenten hierbij te ondersteunen heeft de VNG een ondersteuningsprogramma ontwikkeld. Namens
alle gemeenten in Fryslân heeft Leeuwarden een aanvraag namens alle Friese gemeenten ingediend
om de verduurzaming van de particuliere woningmarkt op te pakken. Op 15 juli 2014 heeft de VNG de
aanvraag goedgekeurd en beschikt. De gemeente Leeuwarden is hiermee budgethouder van de
Energieregio Fryslân geworden. Gerk Jan Kuipers, senior beleidsmedewerker Duurzaamheid van de
gemeente Leeuwarden, en Peter Dijkstra, beleidsadviseur Duurzame Ontwikkeling van de gemeente
Súdwest-Fryslân, zijn aanwezig om de portefeuillehouders te informeren over het doel en de
uitwerking van het uitvoeringsprogramma.
Alle 24 Friese gemeenten doen mee. Er is de komende twee jaar Є 500.000 beschikbaar. Het doel is
dat op 1 januari 2017 alle gemeenten in Fryslân over een Energieloket beschikken dat duurzaam kan
voortbestaan. Een ander doel is dat er in 2017 een werkvorm in tenminste 25% van de gemeenten
bestaat om de bestaande particuliere bouw te verduurzamen en dat binnen 3 jaar zonder
overheidsgeld kan voortbestaan. Door middel van het Energieloket worden gemeenten de intermediair
tussen bedrijven en bewoners. De projectorganisatie is compact (2 coördinatoren met ondersteuning
vanuit de VNG) zodat er ook snel stappen kunnen worden gemaakt. Om de bestuurlijke aandacht en
draagvlak onder bestuurders te behouden melden de volgende bestuurders zich spontaan aan als
ambassadeur voor het project:






Isabelle Diks – Leeuwarden
Siebren Siebenga – Heerenveen
Durk Durksz – De Friese Meren (via collega Frans Veltman)
Baukje Tol – Het Bildt (via collega Nel Haarsma)
Marten van der Veen – Achtkarspelen
Marja Krans – Smallingerland (via collega Jos van der Horst)
Afgesproken wordt om de overige Friese portefeuillehouders van de voortgang op de hoogte te
houden via dit portefeuillehoudersoverleg. Dit kan zowel mondeling als schriftelijk.
De gebruikte presentatie is als bijlage bij dit verslag gevoegd.
5. Thema: Laatste stand van zaken woningmarkt en ruimtelijke ordening provincie Fryslân
Gedeputeerde Hans Konst praat de aanwezige portefeuillehouders bij omtrent een aantal actuele
onderwerpen die op het gebied van ruimtelijke ordening en wonen binnen de provincie spelen.
 Update aanvalsplan Woningmarkt.
Het aanvalsplan Woningmarkt is onderdeel van het programma Wurkje Foar Fryslân. Vorig jaar is er
vanuit de zogenaamde Nuongelden Є 60 miljoen beschikbaar gesteld om de woningmarkt stimuleren.
Er is inmiddels een licht herstel op de woningmarkt waar te nemen, en de hoop en verwachting is dat
het provinciale geld net dat zetje extra kan geven op de markt weer echt goed op gang te krijgen. Het
is de verwachting dat tot 2020 er behoefte is aan ca. 2000 extra woningen in de vrije huursector.
Bovendien zal er een toename plaatsvinden van de vraag naar zorg-huurwoningen extramuraal. Op
dit moment zijn er 30 aanvragen van bouwprojecten binnen met een totale waarde van Є 120 miljoen.
De bijdrage vanuit WFF is Є 15 miljoen, dus dit betekent een multiplier van 8. De 30 aanvragen
leveren 650 mensjaren werk in de bouw op en 45 opleidingsplaatsen. De spreiding van de aanvragen
is wel provincie dekkend, maar de nadruk ligt toch in de grote kernen. De provincie heeft samen met
2
de F4 een verhelderend gesprek gehad met institutionele beleggers. Er zijn (nog) geen concrete
afspraken gemaakt, maar er is nu wel meer zicht op hoe dergelijke beleggers denken en naar
potentiele projecten kijken. Bovendien is duidelijk geworden dat de wereld boven Zwolle wat hen
betreft niet ophoudt. Beleggers zijn vooral op zoek naar projecten waarbij de inkomsten verzekerd zijn
Grote projecten, maar ook zeker kleine projecten op goede (centrale) locaties zijn hiervoor heel
kansrijk. Inbreidingsplannen zijn dus heel interessant voor deze doelgroep. Vooral voor de huurmarkt
net boven de huursubsidiegrens liggen nog volop kansen voor de toekomst. Er is met de beleggers
afgesproken dat er een vervolg op het gesprek komt, waar wellicht concretere afspraken kunnen
worden gemaakt. De gedeputeerde blikt ook kort vooruit op het woonoffensief 2015. Deze wordt net
als dit jaar georganiseerd in nauwe samenwerking met de gemeenten en makelaars waarbij de
provincie faciliteert. Het grote verschil met dit jaar is dat de verschillende activiteiten niet meer op
1 dag plaatsvinden, maar binnen een maand worden uitgesmeerd. De voortgang van het programma
Wurkje Foar Fryslân kan online worden gevolgd: http://www.fryslan.frl/wurkje
Tot slot vraagt de gedeputeerde aan de portefeuillehouders of zij interesse hebben voor en er
draagvlak is voor startersleningen. Er zijn namelijk middelen (Є 3,75 miljoen) vrijgevallen uit de
regeling renovatieregeling en de provincie is op dit moment aan het onderzoeken hoe dit in 2015 het
beste kan worden weggezet. De provincie kan 25 – 50 % van de WWF middelen inzetten bij de
starterslening, mits gemeenten hetzelfde percentrage financieren. De gedeputeerde zegt toe dat de
provincie e.e.a. op papier zal zetten en dit via de VFG richting de gemeente te sturen. De gemeenten
worden gevraagd om op basis van deze informatie en een afweging te maken en hun reactie spoedig
via de in de notitie genoemde contactpersoon richting de provincie te communiceren. Wat de
huisvesting Statushouders betreft zal de taakstelling voor gemeenten gaan verdubbelen. Dit komt
vooral door de onrusten in het Midden Oosten. Dit zal grote gevolgen voor gemeenten hebben en
vraagt dus de nodige aandacht. Fryslân heeft de afgelopen jaren grote stappen gemaakt en zelfs een
kleine voorsprong opgebouwd. Het is echter zaak om tijdig in te spelen op deze verhoogde
taakstelling en elkaar hierin ook goed mee te nemen.

ISV3. De laatste stand van zaken rondom ISV3. Hoe is het nieuwe proces (gebiedsgericht)
verlopen, de ervaringen en een vooruitblik naar 2015.
Ingrid Buurstra (Provincie Fryslân) geeft een korte toelichting. Het was in het begin even wennen,
maar uiteindelijk is de werkwijze voor de regeling ISV3 goed op gang gekomen. Het was een andere
manier van werken waarbij het geld regionaal is weggezet via de Streekwurk indeling. Iedere regio
had dus een eigen budget waarbij gemeenten met elkaar moesten nadenken over waar dit aan moest
worden besteed. Er zijn zogenaamde a, b en c lijsten gemaakt die regionaal zijn afgestemd. De
vernieuwde werkwijze heeft zijn vruchten afgeworpen want het totaal te besteden budget is ook
aangevraagd (Є 10,8 miljoen). Er is zelfs een kleine overvraging van het budget. De provincie is nu
aan het onderzoeken of er nog wat met geld te schuiven is, want daar waar er een overvraging is voor
het bovengrondse budget is er een behoorlijke ondervraging voor het ondergrondse budget. Wellicht
dat hier dus nog wat ruimte zit.

Woningmarktanalyse. September jl. is de provincie gestart met de Woningmarktanalyse 2014. Met
de analyse (uitgevoerd door RIGO) wil de provincie inzicht krijgen in de huidige- en toekomstige
tekorten en overschotten van de Friese woningmarkt. Bij de analyse is het ‘veld’ (gemeenten,
woningcorporaties, zorgaanbieders etc.) nauw betrokken.
Het doel van de woningmarktanalyse is om de ontwikkelingen en trends van verschillende
marktsegmenten (huur / koop) en diverse doelgroepen in beeld te brengen zodat er een goed zicht
komt op de vraag en aanbod en daaruit volgend de veranderopgave voor onze provincie. RIGGO legt
op dit moment de laatste hand aan het onderzoek. De verwachting is dat in januari 2015 de resultaten
van het onderzoek naar buiten kunnen worden gebracht. E.e.a. zal een vervolg krijgen door middel
van regionale bijeenkomsten, beschikbaar stellen van informatie voor een vertaalslag in de regio en
als input dienen voor de verschillende woonvisies en natuurlijk het aanvalsplan herstructurering Friese
Woningvoorraad.
De gebruikte presentaties zijn als bijlage bij dit verslag gevoegd.
3
6. VFG portefeuillehoudersoverleggen Ruimte en Wonen, Duurzaamheid en Energie in 2015
De planning voor de bijeenkomsten in 2015 is als bijlage toegevoegd en is inmiddels richting de
verschillende bestuurssecretariaten gecommuniceerd.
7. Toegevoegd agendapunt: Bureau Externe Veiligheid Fryslân
Joliet de Boer is lid van het Bureau Externe Veiligheid Fryslan (EVF) en geeft een korte toelichting op
de werkzaamheden van het bureau. Het Bureau EVF is medio 2009 in het kader van het Fries
uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid (FUEV) opgericht ter ondersteuning van alle gemeenten in
de provincie Fryslân. Het Bureau EVF wordt gefinancierd vanuit het Rijk (programmafinanciering
externe veiligheid). Gemeenten kunnen “kosteloos” (tot een bepaald maximum bedrag en afhankelijk
van de omvang van de gemeente) gebruikmaken van de expertise van het Bureau EVF met
betrekking tot veiligheidstaken. Bij het bureau werken drie professionals met elk zijn/haar EVexpertise. Het Bureau EVF is ondergebracht bij de FUMO. Boven het Bureau EVF staat een
Programmabureau EV (ambtelijk) en een Stuurgroep EV (bestuurlijk). Uit een evaluatie van de
Rijksoverheid in 2010 is gebleken dat de verantwoording op gebied van externe veiligheid niet
optimaal functioneert. Bij ruimtelijke ontwikkeling is de veiligheid van groepen mensen niet altijd een
vanzelfsprekend element in de afweging. Groepsrisico moet in het proces van tekentafel tot de eerste
paal regelmatig wijken voor ruimtelijke aspecten, financiële motieven, natuurbelangen of economische
overwegingen. Dat kan en moet anders. Externe Veiligheid en het Groepsrisico’s verdienen meer
urgentie bij de inrichting van Nederland. Daarvoor is het VGR in het leven geroepen. Om VGR meer
handen en voeten te geven zijn Regioteams in het leven geroepen.
Zie voor meer informatie www.verbeterprogrammagroepsrisicos.nl
8. Rondvraag
Albert van der Ploeg (Dongeradeel) vraagt aandacht voor het zwerfafvalfonds. Het zou mooi zijn
wanneer meer gemeenten aan dit project mee zouden doen, hier is ook geld voor beschikbaar. Hij
zegt toe dat alle portefeuillehouders via de VFG meer informatie toegestuurd zullen krijgen.
Het zwerfafvalfonds is een initiatief van de Friese Milieu Federatie komt in het kort op het volgende
neer:
Uit het fonds komt 20 miljoen euro per jaar ter beschikking voor de aanpak van zwerfafval. De
zwerfafvalvergoeding wordt uitgekeerd op basis van het aantal inwoners. De peildatum voor het aantal
inwoners is jaartal minus 1. Voor 2013 bedraagt de vergoeding 1,19 euro per inwoner.
Het bedrag, bedoeld in het eerste lid, wordt ter beschikking gesteld aan gemeenten voor de
extra aanpak van zwerfafval. Gemeenten bepalen de invulling van de besteding van dat bedrag en
doen hier achteraf jaarlijks verslag van aan het verpakkende bedrijfsleven.
De zwerfafvalvergoeding heeft betrekking op de extra aanpak van zwerfafval en niet op de
reguliere aanpak van zwerfafval.
Elke gemeente houdt recht op de zwerfafvalvergoeding voor de duur van de
deelnemersovereenkomst. Dit houdt in dat als een gemeente besluit om over 2013 geen aanvraag in
te dienen, deze zwerfafvalvergoeding wel beschikbaar blijft om in latere jaren aan te vragen. Hierbij
wordt uitgegaan van het aantal inwoners dat betrekking had op het betreffende peiljaar conform de
formule 'jaartal minus 1'.
Gemeenten krijgen voor het aanvragen van de zwerfafvalvergoeding een aanvraagformulier.
Het indienen wordt gecoördineerd door de Omrin. In januari 2015 dienen alle formulieren te worden
ingediend.
-
Daarna kan al gestart worden met de activiteiten. Gemeente krijgt geld (zijn budgethouder)
Aanvullende informatie (projectplan e.d.) zijn als bijlage bij dit verslag gevoegd.
9. Sluiting
De voorzitter dankt alle aanwezigen voor hun komst en sluit de vergadering om 12.00 uur.
4

Download Report