column VERTROUWEN IS EENVOUDIGER TE BEHOUDEN DAN TE HERSTELLEN Niet lang geleden opende het FD het katern Ondernemen met als kop: ‘accountants en adviseurs in aparte bedrijven’. Voormalig AFM directeur Paul Koster betoogt in het artikel dat de grote accountantskantoren gesplitst zouden moeten worden in een advies- en een certificerend bedrijf om vermenging van commerciële belangen met de publieke functie te voorkomen. Andersom betoogde hij dat de adviespraktijk last kan hebben van reputatieschade van certificerende accountants. De afgelopen jaren zijn diverse accountantskantoren negatief in de publiciteit geweest in relatie tot boekhoudschandalen en faillissementen. Denk daarbij aan Vestia, Landis, DSB, Ballast Nedam en Econcern. Arthur Andersen is bijvoorbeeld onder het Enron-schandaal gesneuveld. Tot op heden is het aantal actuarissen dat negatief in het nieuws is gekomen beperkt gebleven. Betekent dit dat wij actuarissen onze zaken beter op orde hebben? Of staan wij minder in de schijnwerpers dan onze accountant-collega's? Als ik om me heen kijk zie ik vooral zeer integere en deskundige actuarissen. Maar statistisch gezien is de kans aanwezig dat er ook bij ons collega’s voorkomen, wiens rug niet altijd even recht is. En is de constellatie waarin we werken altijd zo ideaal dat onze onafhankelijkheid en objectiviteit nooit in het geding komt? Zoals wij actuarissen verenigd zijn in het Koninklijk Actuarieel Genootschap, maken onze accountants-collega's deel uit van de Nederlandse Beroepsvereniging van Accountants (NBA). Gemeenschappelijk hebben we een certificerende rol. Normen als onafhankelijkheid, objectiviteit, integriteit en professionaliteit staan zonder meer bij beide beroepsgroepen hoog in het vaandel. Met de maatschappelijke rol die accountants vervullen staan ze automatisch meer in de publieke belangstelling dan actuarissen. Des te interessanter dus om deze beroepsgroep goed te volgen. Naar aanleiding van alle ontwikkelingen heeft het NBA de gedragsregels en onafhankelijkheidsregels aangescherpt. Eenieder heeft het proces van totstandkoming van deze regels via de kranten kunnen volgen. Hierbij is in de media gesuggereerd dat de in eerste aanleg voorgestelde regels onder druk van de grote accountantskantoren versoepeld zijn. Of dat waar is, is in dezen eigenlijk niet meer relevant. Beeldvorming is lastig recht te zetten. Ook onze vereniging kent een Reglement van Orde en onafhankelijkheidsregels. De onafhankelijkheidsregels dateren uit 2003. Binnenkort gaan we deze regels, met de ervaringen van de afgelopen tien jaar, weer eens tegen het licht te houden. De wereld is veranderd en verandert voortdurend. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van principle based naar meer rule based. Impliciete afspraken worden niet meer geaccepteerd. De samenwerking tussen accountants en actuarissen wordt daarom nu ook meer expliciet gemaakt in de eind vorig jaar vastgestelde samenwerkingsrichtlijn. Wij maken deel uit van een relatief kleine beroepsvereniging. Maar we hebben wel een belangrijke maatschappelijke rol. Schandalen zijn ons tot nu toe bespaard gebleven. Laten we echter leren van onze omgeving en onze ogen open houden voor maatschappelijke ontwikkelingen. Net als bij accountants staat en valt ons beroep bij het vertrouwen dat de maatschappij in ons heeft. Onafhankelijkheid, objectiviteit, integriteit en professionaliteit moeten daarom aantoonbaar en onomstotelijk in ons gedrag zijn verankerd. drs. Mirja Constandse AAG bestuurslid Kwaliteitszorg, CAUH en CSO 44 de actuaris maart 2014