Carine Crutzen in Vrij Nederland

Zin&Zonde
‘Het is een rare
overgangstijd. Dat
lege nest, en wees.
Vrijheid en verdriet’
‘Het meisje dat het Kalf heeft
gekregen, misgun ik het niet,
maar ik snapte de jury niet’
Carine Crutzen (53)
Actrice. Tot half mei te zien in
de voorstelling ‘Afterparty’
Hoogmoed&IJdelheid
‘Als ik niet zou vinden dat ik het waard ben
om naar te kijken, zou ik niet op het toneel
staan. Daar kun je héél bescheiden over
doen, maar iemand die niet ijdel is, gaat
niet op het podium staan. Het gaat dan niet
om schoonheid, maar wel dat je denkt: ik
kan mensen raken. Met alle angst die erbij
komt, hoor. Niet elke voorstelling evenveel,
maar het is nooit zonder angst. Premières
vind ik echt vreselijk: waarom doe ik dit,
wat doe ik mezelf aan, denk ik dan. Ik probeer het te relativeren: schijt aan alles, ik
doe het. Dat gebeurt ook wel, als ik eenmaal
op ben. Maar ervoor: buikpijn, diarree, verschrikkelijk.’
Gulzigheid&Onmatigheid
‘Pieken en dalen, daar ben ik van, emotioneel vrij vurig. Ik kan heel erg verliefd zijn, ik
kan iets heel erg mooi vinden, ik kan heel
erg boos zijn en heel erg verdrietig. Altijd in
gevecht: verstandige keuzes zoeken, en tegelijkertijd roekelozer willen zijn. Het zijn
voortdurend die twee polen. Je zult mij niet
laveloos aan de bar zien, dat laat ik niet toe.
Ik kan aangeschoten zijn, maar laveloos
naar huis, nee. Ik heb een katholieke, Limburgse, zo-hoort-het, weet-wat-je-waardbent inborst. Dat gaat niet weg. Dat meisje
in mij, aan wie ik alles toets, is keurig opgevoed met een moraal die ik steeds weer bestrijd.’
Woede&Wraak
‘Instanties, die kunnen me ongecontroleerd
woedend maken. Mijn moeder overleed
vorig jaar; ik moest veel regelen, ook met de
KPN. Hoe je dan behandeld wordt in een
periode die niet makkelijk is, schandalig.
Dan kan ik woedend worden aan de telefoon.
Ik schreeuw niet, dat doe ik als ik heb opgehangen. Het zijn dolksteken, iemand verbaal
kapotmaken. Dan word ik zó kwaad en daarna ga ik helemaal trillen. Dat voelt niet lek88 Vrij Nederland 8 maart 2014
ker; in het begin dacht ik dat ik een hartaanval kreeg, zo erg was het.
Ik kan ook heel boos zijn op de mensen van
wie ik houd. Inmiddels hou ik wel meer rekening met hun gevoeligheden, niet iedereen
kan kritiek of woede ongezouten verdragen.’
Lust&Wellust
‘Zonder risico geen leven. Natuurlijk voel je je
wel eens aangetrokken tot iemand, en je
kunt kiezen wat je daarmee doet. Niet elk
verlangen wordt ingelost. Als ik met iemand
begeerte speel, kan dat heel persoonlijk worden als de chemie goed is. Dan kun je je
afsluiten, maar daar ben ik te nieuwsgierig
voor. Monogamie is een afspraak die wankel
kan komen te staan. En de mensen die het
heel hard afhouden, kunnen het hardst vallen.
Meer dan één op de drie relaties gaat fout, er
is blijkbaar een risico. Ik ben al meer dan dertig jaar met dezelfde man. En waarom, dat is
een moeilijke vraag. Nu zitten we in de fase
dat onze zoons van 20 en 23 allebei het huis
uit zijn, mijn ouders zijn overleden, dat
maakt dat ik me anders in het leven voel
staan. Dan is het elke dag weer kijken wat we
hebben samen, want ja, ook al zijn we al zo
lang samen, het gaat per dag.
En wat is waarheid? Vertellen dat je met iemand gezoend hebt? Willen weten dat hij
met iemand heeft gezoend? Ik wil dat niet,
maar als iets serieus is, wil ik het wel weten.
Daar denken we hetzelfde over. En dat wil
weer niet zeggen dat ik elke week met iemand sta te zoenen.’
Jaloezie&Afgunst
‘Ik vond het onrechtvaardig dat ik niet werd
genomineerd voor een Gouden Kalf voor
mijn rol van Beatrix in de film Majesteit. Ik
vond namelijk dat ik die goed had gedaan.
Mensen zijn er ook boos over geworden, dat
vond ik fijn, hoefde ik het zelf niet te doen.
Het meisje dat het Kalf heeft gekregen, mis-
door Sara van Gorp
foto Adrie Mouthaan
gun ik het niet, maar ik snapte de keuze van
de jury niet. Vaak vinden jury’s het verrassender om beginnende mensen prijzen te geven, hun gunfactor is hoger. Tegelijkertijd
kan ik denken: het is maar een jury en zo belangrijk vind ik die prijzen nou ook weer
niet. Ik heb goede recensies gehad, veel complimenten, dus waar maak ik me druk om?’
Luiheid&Gemakzucht
‘Ik heb dagdromen nodig. Alleen thuis zijn,
met niks. Tijd om gedachten te laten gaan in
mezelf, verwerken wat op me afkomt. Dat
heb ik geleerd van de eerste jaren dat ik na de
Toneelacademie in Amsterdam woonde en
ziek werd; hyperventilatie, opgebrand. Ik
bleek kwetsbaarder dan ik dacht. Mensen
zeggen nu wel eens: “Wat goed dat je die
ruimte neemt voor jezelf.” Ik zie het anders.
Ik moet erop letten, anders word ik ongelukkig. Zo simpel is het, het is noodzaak. Een ander zou het lui kunnen noemen.
Nu mijn ouders er niet meer zijn en mijn kinderen het huis uit, zijn de gaten in mijn
agenda echt van mij. Ik kan daar nog niet
van genieten, het is een rare overgangstijd.
Dat lege nest, en wees. Het is afscheid en vrijheid en verdriet. En de lichamelijk overgang
ook nog. Drieënvijftig is niet oud, maar ook
niet jong meer. Ik vind mezelf een leuke
vrouw van drieënvijftig, ook om te zien. Toch
ga ik langzaam maar zeker richting oud, al
kan ik me dat eigenlijk niet voorstellen omdat ik me niet zo voel. Gek, hoor.’
Hebzucht&Gierigheid
‘Ik kan heel zakelijk zijn. Ook al vind ik een
project interessant: als ik het honorarium
niet voldoende vind, kan ik echt nee zeggen.
Het gaat me er niet om dat ik ontzettend veel
geld wil, dat doet me niets, maar als ze me
niet willen betalen wat ik verdien, gaat het
niet door. Dat geldt niet voor lowbudgetfilms. Laatst heb ik De Poel gedaan, een horrorfilm die half april in première gaat. Die
hebben we allemaal low budget gedaan, ik
ook. Maar binnen wat ik denk dat mogelijk
is, vind ik dat ik moet worden betaald.
Meestal lukt het, je moet gewoon goed onderhandelen. En dan zeggen ze maar: “Goh,
wat een tante, wat een bitch, wat een ka.”’ n
Vrij Nederland 8 maart 2014 89

Download Report