Nooit te oud voor EMDR? Lucinda Meihuizen Wietske Soeteman GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland en SPA GZ-psycholoog SGGZ Pro Persona [email protected] [email protected] HALLO 2 HOE KOMT HET TOCH DAT…? 3 EMDR wérkt bij ouderen. Het succes vraagt om meer indicaties en meer toepassing. MEER INDICATIES MEER BEHANDELING EMDR toepassen bij ouderen? Dat vraagt om afstemming op deze doelgroep. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Verschillen in psychologische behandeling Aanpassingen EMDR PTSS EMDR bij psychiatrische problematiek EMDR bij dementie Hoe maken we EMDR breed beschikbaar? 5 Wat onderscheidt de psychologische behandeling ouderen van (jong)volwassenen? • Generatie factoren Niet klagen maar dragen • Fysieke veranderingen Presentatie van lichamelijke klachten • Cognitieve veranderingen • Zorgsysteem en samenwerking Onbekendheid met • Attitude en kennis van hulpverleners psychologische hulp: - ‘’Ik ben niet gek’’ - Schaamte - Angst om veel oud zeer naar boven te halen 6 Wat onderscheidt de psychologische behandeling ouderen van (jong)volwassenen? • Generatie factoren Zintuigen • Fysieke veranderingen Vermoeidheid • Cognitieve veranderingen Mobiliteit • Zorgsysteem en samenwerking Hersenaandoeningen • Attitude en kennis van hulpverleners 7 Wat onderscheidt de psychologische behandeling ouderen van (jong)volwassenen? • Generatie factoren Vertraging denkproces • Fysieke veranderingen Vermindering geheugenfuncties • Cognitieve veranderingen • Zorgsysteem en samenwerking Verandering uitvoerende functies (plannen, organiseren, flexibiliteit) • Attitude en kennis van hulpverleners 8 Wat onderscheidt de psychologische behandeling ouderen van (jong)volwassenen? • Generatie factoren Betrokkenheid partner, kinderen en zorgverleners/zorgteams • Fysieke veranderingen • Cognitieve veranderingen • Zorgsysteem en samenwerking • Attitude en kennis van hulpverleners 9 Wat onderscheidt de psychologische behandeling ouderen van (jong)volwassenen? • Generatie factoren Therapeutisch nihilisme/ageism • Fysieke veranderingen Psychologische onderbehandeling • Cognitieve veranderingen • Zorgsysteem en samenwerking • Attitude en kennis van hulpverleners 10 Aanpassingen EMDR bij ouderen | algemeen • • • • • • Meer actief-explorerende houding Nadruk op psycho-educatie Aandacht voor sociale steun en afleiding Exposure effect = grote stap Afstemming met andere disciplines Flexibel omgaan met locatie voor behandeling 11 Aanpassingen EMDR bij ouderen | taxatie • Een leven lang = veel filmlades = goed zoeken • Rechtsom procedure prima toepasbaar: identificatie bewijsmateriaal kost meer tijd 12 Aanpassingen EMDR bij ouderen | protocol • • • • • • Taalgebruik: herkenbare termen Rustig spreektempo en herhaling Aanpassing zintuig modaliteit Extra sturing en structurering in het proces Beoordeling SUD en VOC vereenvoudigen Proces vereenvoudigen tot: opbouw van het beeld en desensitisatie 13 PTSS komt bij ouderen vaker voor PTSS bij ouderen versus jongeren partiële PTSS 13,1 % 1,0% 0,8% 0,9% 0,6% 0,4% 0,4% 0,2% 0,0% 55 plussers jongeren 14 We zien vier vormen van PTSS. • • • • Acute PTSS | minder dan 3 mnd na trauma Chronische PTSS | stoornis langer dan 6 mnd Intermittent beloop |lange klachtenvrije periode Uitgestelde PTSS 15 In ons dagelijks werk merken we een vijftal diagnostische moeilijkheden. 1. 75 plussers zijn niet gewend over psychische klachten te spreken 2. Lichamelijke symptomen brengen ouderen in medisch circuit 3. Life events luxeren PTSS 4. Diagnostische instrumenten zijn niet gevalideerd voor ouderen 5. Er is vaak sprake van comorbiditeit 16 Wij passen EMDR op vijf psychiatrische stoornissen toe 1. Specifieke fobieën op latere leeftijd 2. Paniekstoornissen 3. Anticipatie angst 4. Depressie en gestagneerde rouw 5. fantoompijn Ingrijpende gebeurtenissen op oudere leeftijd: - Valfobie - CVA/TIA 17 Wij passen EMDR op vijf psychiatrische stoornissen toe 1. Specifieke fobieën op latere leeftijd 2. Paniekstoornissen 3. Anticipatie angst 4. Depressie en gestagneerde rouw 5. fantoompijn Levenslange onderdiagnostiek en onderbehandeling van de paniekstoornis Hulpvraag begint vaak met een andere klacht Extra psycho-educatie: `zo ben ik nu eenmaal’ omzetten naar `ik heb een behandelbare paniekstoornis’ 18 Wij passen EMDR op vijf psychiatrische stoornissen toe 1. Specifieke fobieën op latere leeftijd 2. Paniekstoornissen 3. Anticipatie angst 4. Depressie en gestagneerde rouw 5. fantoompijn Angst voor… • de dood • het overlijdensproces • een latere fase in de ziekte • het krijgen van dementie • opname in een zorginstelling 19 Wij passen EMDR op vijf psychiatrische stoornissen toe 1. Specifieke fobieën op latere leeftijd 2. Paniekstoornissen 3. Anticipatie angst 4. Depressie en gestagneerde rouw 5. fantoompijn Verlieservaringen bij ouderen – levensfaseproblematiek: • verlies van lichamelijke en/of geestelijke gezondheid • verlies van status en/of sociale rol • verlies van zingeving 20 Wij passen EMDR op vijf psychiatrische stoornissen toe 1. Specifieke fobieën op latere leeftijd 2. Paniekstoornissen 3. Anticipatie angst 4. Depressie en gestagneerde rouw 5. fantoompijn EMDR voor onverwerkte traumatische ervaringen. Deze zijn gerelateerd aan de ziekte of verwonding waarmee de pijn begonnen is. Ook kan het herinneringen betreffen die het gevolg zijn van de chronische pijn. 21 EMDR en dementie Er zijn geen wetenschappelijke studies naar de effecten van EMDR bij dementie. Na begin van dementie kan PTSS naar boven komen door de veranderde coping. 22 Aanpassingen bij dementie • Intensieve samenwerking met zorg/steunsysteem • Proces vereenvoudigen tot: opbouw van het beeld en desensitisatie • Aanpassing zintuig modaliteit 23 Casus dementie en verdriet 24 Hoe kunnen we bereiken dat EMDR ook voor ouderen breed beschikbaar wordt? WAT KAN IK ZELF WAT KUNNEN WE ALS BEROEPSGROEP SIG ouderen: interesse? 26 Bedankt! Lucinda Meihuizen Wietske Soeteman [email protected] [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
