download 16 kb - Dorine van Hoogstraten

kritiek
Kaartje volgt
Egels en muurbloempjes in
een broedplaats op stand
De Amsterdamse binnenstad heeft een fraaie con-
Het idee van de ecologische onderdoorgang hangt
Project: ecologische onderdoorgang
centrische vorm met groene en rode lobben die daar
samen met een nieuwe manier van kijken naar de
Locatie: viaduct onder de ringweg A10 ter
als het ware uitsteken. Het groen dringt daarmee
stad die in Amsterdam sinds enige tijd opgang doet.
hoogte van de Haarlemmervaart, afrit S103
diep de stad in. Maar met de aanleg van de ringweg
Stadsecologen zoals Martin Melchers en Geert
Ontwerper: POST-L30, Haarlem
A10 heeft de stad een grote ecologische barrière in
Timmermans hebben met hun publicaties over ‘stad-
Projectontwerpers: Marchel-Wim van Dongen
dit systeem gelegd die planten en dieren nauwelijks
se beesten’‚ en opmerkelijke plantengroei in de
en Erik de Graaf
kunnen passeren. De dienst Ruimtelijke Ordening
gebouwde omgeving een wereld geopend die voor
Constructieberekeningen en bestek: Conbit
(dRO) gaf het bureau POST-L30 in 2002 daarom
het gros van de stedelingen verborgen was. Bij de
Ecologisch advies en lichtberekeningen:
opdracht een visie te ontwikkelen voor de transfor-
gemeente Amsterdam heeft sindsdien de mening
Wageningen Universiteit
matie van zes bestaande onderdoorgangen in de
postgevat dat stadse beesten en planten recht heb-
Opdrachtgever: dienst Ruimtelijke Ordening
ringweg A10-West tot ecologisch en recreatief aan-
ben op een soepele routing en een aangename
Amsterdam en stadsdeel Bos en Lommer
trekkelijke schakels in het stedelijk weefsel, als
design-verstopplek. Volgens POST-L30 is dat ook de
onderdelen van de zogeheten Hoofdgroenstructuur.
bedoeling; het project moet de voorbijganger duide-
Constructie: lengte 31,10 meter, breedte 11,85
De visie moest ideeën opleveren voor mogelijkheden
lijk maken ‘dat ecologie niet vanzelfsprekend is, dat
meter, hoogte 5,63 meter
voor een veilig gebruik door mensen in combinatie
er stil mag worden gestaan bij natuur in de stad en
Studie: 2002
met ecologische kwaliteitsverbetering van de
dat de gemeente Amsterdam er in ieder geval over-
Uitvoering: 2004 – 2005
bestaande onderdoorgangen van de A10. DRO wilde
duidelijk aandacht aan besteedt’.
ook een praktisch realiseerbaar voorbeeldplan uitge-
POST-L30 stelde een ideeënwaaier samen met bouw-
werkt zien, om draagvlak voor het project te genere-
stenen om de onderdoorgangen om te vormen tot
ren en aanvullende financiering te zoeken.
kijk-, verblijfs- en verbindingsmilieus. In de waaier
3
1
4
6 / 2005 B L AU W E K A M E R
49
50
B L AU W E K A M E R 6 / 2 0 0 5
presenteren ze in jip-en-janneketaal een probleem-
andere.
analyse en een aantal concepten – ecopunaises (die
Aan een staalconstructie voor de wanden en het pla-
als nest- en schuilplaats voor de flora en fauna die-
fond zijn elementen van roestig cortenstaal beves-
nen), ecobehang (‘iedereen vindt kale muren onge-
tigd. In de zeventig gaten in de staalplaten zijn nest-
zellig’) en recrebehang – waarmee een plek kan
kasten en kleine plantenbakken gezet en achter de
transformeren in een aangename ruimte, verblijfs-
wand zijn donkere ruimten opengelaten waar dieren
ruimte wellicht. In 2004 kreeg het bureau de
kunnen doorsteken en schuilen. Het grondvlak van
opdracht van stadsdeel Bos en Lommer om het via-
de onderdoorgang is aangepast zodat er schuilplaat-
duct onder de A10 ter hoogte van de
sen en ideale groeiomstandigheden ontstonden. De
Haarlemmervaart (de afrit S103) opnieuw in te rich-
overgang van grond naar water is gradueel vormge-
ten. Dat viaduct vormde een barrière tussen de
geven. Assimilatieverlichting zorgt ervoor dat de
groengebieden aan weerszijden: het Westerpark met
vegetatie kan groeien, terwijl er voor de nacht sfeer-
het Westergasfabrieksterrein aan de ene kant en de
verlichting is opgehangen. De planten krijgen door
Brettenzone met volkstuinen en sportvelden aan de
een beregeningsinstallatie iedere avond water, de
Bijschriften
ene wat meer dan de andere zodat iedere planten-
het ontwerp doorgaans niet opmerken omdat het
Durgerdammerdijk, zou dat hordes recreanten en
bak er na verloop van tijd anders uit zal zien. Zo gaat
een druk punt is waar ze zich bezig moeten houden
toevallige passanten trekken en bleven de beesten
de muur een eigen leven leiden binnen de strakke,
met voorsorteren en verkeersregels. Bovendien valt
weg. Niet alles hoeft door iedereen opgemerkt,
zakelijk vormgegeven structuur van POST-L30.
de muur overdag niet erg op vanuit de auto, vanwe-
beleefd en genoten te worden. Ik stel me voor dat
Volgens de ontwerpers gebruiken flora en fauna de
ge het verschil in lichtsterkte. Alleen oplettende bij-
egels, muurbloempjes, muizen, klimplanten, ratten,
ecologische onderdoorgang daadwerkelijk als ver-
rijders zien een roestbruine plaat met plantjes voor-
torren en spinnen daar de tijd van hun leven hebben,
blijf- en doorgangsplek. Het is erg mooi vormgege-
bijkomen en zullen zich afvragen wat dat eigenlijk
te midden van de uitlaatgassen producerende
ven, vooral in de schemering en het donker is het
is.
stroom auto’s. Zij wonen bijna onopgemerkt in een
een sprankelend object. Maar aan de lopende mens
Kortom, aan de meeste voorbijgangers zal de ecolo-
broedplaats op stand.
is het niet besteed, daarvoor is er te weinig ruimte.
gische onderdoorgang in deze vorm niet besteed
Een wandelaar kan er slechts met gevaar voor eigen
zijn. Maar dat is paradoxaal genoeg een sympathiek
leven komen via de berm, op iets te korte afstand
aspect ervan. Als deze ingreep op een andere plek
van het voorbijrazende verkeer en slingerend tussen
was gedaan, bijvoorbeeld in de onderdoorgang van
hopen afval en dode ratten. Automobilisten zullen
de A10 ter hoogte van de RAI of de
Dorine van Hoogstraten
6 / 2005 B L AU W E K A M E R
51

Download Report