Annejet Kroon staat op de foto met de heer Noppen. Hij woont nog zelfstandig in woon-zorgcentrum Dubbelmonde. VERZORGENDE INTERVIEWT BEWONERS OVER KOFFIEGEMOPPER ‘Ik wil gewoon iemand zien!’ Waarom reageerden de bewoners zo verontwaardigd als het om de koffierondes ging? Het leek alsof hun een groot onrecht werd aangedaan. Verzorgende Annejet Kroon vermoedde dat er meer aan de hand was en zocht het uit. TEKST EN FOTO: IRENE MULLER-SCHOOF 28 februari 2014 / TvV O ver de koffierondes in woon-zorgcentrum Dubbelmonde in Dordrecht werd veel gediscussieerd. Het verzorgend personeel van team 1 kreeg er regelmatig vragen over van bewoners: waarom had de een geen koffie gekregen van de verzorging en de ander wel? Annejet Kroon, verzorgende in opleiding, was benieuwd naar de afspraken en onderzocht hoe het officieel zou moeten verlopen. Annejet: ‘Ik was benieuwd waar al die onduidelijkheid en ontevredenheid nou vandaan kwam, want het zat mij ook niet lekker.’ ACHTERLIGGENDE VISIE Wanneer mensen in woon-zorgcentrum Dubbelmonde komen wonen – in principe zelfstandig – krijgen ze informatie over de koffierondes. Ze worden aangespoord om gezamenlijk koffie of thee te drinken in de ontmoetingsruimte, omdat ze zo makkelijk contact kunnen leggen met de andere bewoners. Dat kan daar ’s morgens, ’s middags en ’s avonds, aansluitend bij het dagritme van veel mensen. Als bewoners fysiek niet meer in staat zijn om te komen, kan het verzorgend personeel hen ophalen en thuisbrengen. Annejet: ‘In de praktijk zie ik dat mensen alleen in de ochtend naar de ontmoetingsplek komen. Dat is wel jammer. In de middag rusten bewoners vaak uit en ’s avonds komen ze liever de deur niet meer uit.’ Bij de intake kijkt een EVV’er of bewoners nog zelfstandig naar de ontmoetingsruimte kunnen komen en zelf koffie of thee kunnen zetten. Als dat het geval is, komen ze niet op de koffie- of theelijst te staan. Ze kunnen wel altijd zorgondersteuning vragen als dat nodig is. Maar zolang ze zelfstandig zijn, komt er geen verzorgende langs met koffie of thee. En daar zit een punt van onduidelijkheid en onvrede. Bewoners horen of zien dat buren wel een kopje koffie thuisgebracht krijgen. Dat schept verwarring. LUISTEREND OOR ‘Ik ben bewoners gaan interviewen om erachter te komen wat er werkelijk speelt’, vertelt Annejet. ‘Tranen in mijn ogen kreeg ik toen ik de verhalen hoorde.’ Een mevrouw werd enorm emotioneel. Ze vertelde over haar droevige familiegeschiedenis, een dochter in het buitenland die ze liever niet wil storen met een telefoontje en haar verder heel kleine netwerk. Mevrouw gaf aan dat ze zo uitzag naar het een-op-eencontact en dat het haar helemaal niet om de koffie ging. Maar ze was nog te zelfstandig, waardoor ze weinig verzorgenden zag. Dat kopje koffie was een mogelijkheid om iemand te zien met een luisterend oor. Dat was ook de reden dat ze zich op momenten van verzorging zo claimend kon gedragen. Ze was bang dat de verzorging haar zou vergeten. Met andere bewoners had ze niet zo veel. Als je allemaal weinig meemaakt dan ben je snel uitgepraat. Dit gesprek raakte Annejet diep. ‘Ik besefte opeens hoe eenzaam deze mevrouw is. Hoeveel bewoners blij zijn als ze iemand zien die aandacht geeft en luistert. Hier wilde ik wat mee doen.’ SCHREEUW OM AANDACHT Een andere bewoner had een bijzondere ervaring achter de rug. Hij kwam als een hulpbehoevende man die zeer EENZAAMHEID Schokkende gegevens uit onderzoeken naar eenzaamheid (bron: www.ouderenfonds.nl): • Ongeveer 30 procent van de Nederlanders is eenzaam. • Eenzaamheid verhoogt je bloeddruk, het stressniveau en het risico op een depressie. • Vooral bij ouderen kan eenzaamheid gevaarlijk zijn, omdat zij meestal een zwakker gestel hebben. • 6,8 procent van de bewoners (meer dan 10.000 ouderen) in zorginstellingen krijgt nooit bezoek. • Eén op de vijf bewoners komt minder dan eens per maand buiten. • Zelf actief blijven en bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doen of deelnemen aan (laagdrempelige) activiteiten vermindert eenzaamheid en de kans op sociaal isolement. Verder lezen: de brochure ‘Signaleren en aanpak van eenzaamheid’, te vinden op de website van het Centrum voor Ouderenonderzoek: tinyurl.com/myc3ddk. slechthorend en bijna blind was. Na twee oogoperaties kan meneer weer zien en na het behandelen van zijn oren kan hij weer horen. Annejet: ‘Deze heer kwam als een mopperende zorgvrager die het heel erg vond om afhankelijk te zijn van de verzorging. Nu kan hij zichzelf weer verzorgen en een ontbijt maken. Werkelijk fantastisch!’ De keerzijde was dat meneer van de koffielijst gehaald zou worden, omdat hij nu zelf koffie kon zetten. Maar daar ging hij niet mee akkoord! Toen Annejet hem vroeg waarom hij zo graag koffie van de verzorging wilde ontvangen, zei hij: ‘Ik hoef helemaal geen koffie van jullie, maar ik wil gewoon iemand zien!’ Opnieuw een schreeuw om aandacht. Meneer heeft een heel klein sociaal netwerk: hij is nooit getrouwd geweest, heeft geen kinderen en nog slechts één kennis. Hij wil elke dag even gezien worden, gewoon even kletsen, een serieus gesprek hebben of wat lol maken. NIEUWE AANPAK Het werd Annejet na meerdere gesprekken duidelijk dat de onvrede over de koffierondes helemaal niet ging om het kopje koffie. Het ging de bewoners om de speciale aandacht van de verzorgenden. Ze stelde daarom voor om het anders aan te pakken: naast de koffielijst maakt ze met behulp van EVV’ers een lijst voor bewoners die dagelijks een gesprekje willen. Dat kan ook op andere momenten dan de koffierondes. Door deze nieuwe lijst hoeven bewoners niet meer bang te zijn dat ze niet gezien worden of vergeten. Ze hoeven zich nu ook niet meer zo claimend te gedragen om aandacht te krijgen. En voor de verzorging zijn de gesprekjes op tijdstippen te plannen dat het rustig is met de verzorgende taken. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Daarnaast zijn er vrijwilligers, die zeer waardevol zijn voor de bewoners. Annejet is heel blij met hun hulp: ‘Als wij avonddienst hebben, is er niet of nauwelijks tijd om met de koffie een praatje te maken. De vrijwilligers die koffie schenken kunnen dat wel, omdat zij geen andere taken hebben. Elke week zijn het dezelfde vrijwilligers, dat weten de bewoners inmiddels. Ze hechten veel waarde aan dit bezoekje.’ Op de afdeling draait men nu proef met de nieuwe aanpak. De onrust over de koffierondes is verdwenen en de bewoners krijgen de aandacht waar ze zo’n behoefte aan hebben. Q TvV / februari 2014 29
© Copyright 2025 ExpyDoc