Seniorvriendelijk ziekenhuis

SENIORVRIENDELIJK
NIET ZOMAAR EEN KEURMERK!
Marjolein de Booys,
Projectleider
Coördinatoren NVZ & NFU
Utrecht,
15 september 2014
14 september 2009
2
DOELGROEP
Mensen van 70 jaar en
ouder met 2 of meer
aandoeningen, die voor
diagnostiek en
behandeling in het
ziekenhuis komen (zowel
klinisch als poliklinisch).
3
FASERING PROJECT 2012-2015
Fase A In kaart brengen criteria seniorvriendelijke ziekenhuiszorg
Fase B Selec:e meetbare criteria keurmerk Fase C Dataverzameling & -‐analyse • 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Literatuuronderzoek
16 Interviews en focusgroep
Belangvragenlijst achterban
Advisering door expertgroepen
medici en ouderen
Comité van Aanbeveling
Vaststellen criteria
Training van en verzameling door senior scouts
Vragenlijst ziekenhuizen
Analyse data /normering
Uitreiking keurmerk / website
Evaluatie
2e ronde: ________________________________
•  Vaststellen aangepaste criteria
•  Bezoeken en uitvragen etc.
VRAGENLIJST ZIEKENHUIZEN
• 
• 
• 
Gegevens over niet zichtbare kwaliteitsaspecten op
locatieniveau uitvraag maart 2013 (2015)
12 kwaliteitsaspecten: meerdere vragen
Veel ruimte voor opmerkingen, eigen initiatieven &
verzamelen goede voorbeelden
Respons 2013
• 
70% locaties - 90% organisaties, 9 ziekenhuizen niet meegedaan (o.a. verhuizing)
Normering 2013
• 
• 
• 
Aspect 2 (geriatrieteam) “must have”
7 van de 12 aspecten ≥ 75 punten
1 van de 3 aspecten mbt fysieke omgeving
≥ 75 punten
5
KWALITEITSASPECTEN KEURMERK
SENIORVRIENDELIJKE ZIEKENHUIZEN
Inhoud en processen van zorg 1 Screening op geriatrische
problemen / inzet
interventies
- 
- 
- 
delirium
vallen
ondervoeding
fysieke beperkingen
77/64 zkhs Interventies op alle in de screening geconstateerde risico’s (2015: poliklinisch: screening voeding)
Beschikbaarheid en inzet
geriatrieteam
-  een klinisch geriater of internist ouderengeneeskunde
-  geriatrieverpleegkundige of verpleegkundig specialist geriatrie.
-  een geriatrie fysiotherapeut op consultbasis
2 62/56 zkhs (2015: 7/24 beschikbaarheid)
3 Afgestemde onderzoeken
64/50 zkhs -  desgewenst zoveel mogelijk op 1 dag
-  voorkeur voor een dagonderzoekscentrum geriatrie 14 september 2009
6
4 a.  poliklinisch: multidisciplinaire poliklinieken, bijv. een geheugenpoli.
b.
Specifieke poliklinische en de
klinische maatregelen voor - 
opname van kwetsbare
- 
ouderen met complexe
- 
problematiek
- 
- 
- 
83/75 zkhs klinisch: aparte afdeling geriatrie en/of voldoende toegerust zijn voor
opname van kwetsbare ouderen met complexe problematiek:
de mogelijkheid van 1-persoonskamer ;
‘rooming-in’ & mee-eten voor de mantelzorger
de mogelijkheid om voorwerpen van thuis mee te nemen
verplegend personeel is opgeleid voor de zorg aan kwetsbare
ouderen met complexe problematiek;
dwaalbeveiliging (voor verwarde patiënten);
inzet hulpmiddelen om pijn ook bij patiënten met dementie te meten.
(2015: protocol vrijheidsbeperkende maatregelen) Voorzieningen/maatregelen op andere verpleegafdelingen (n=100)
1-‐ persoonskamer
Opnamegesprek met mantelzorger
90
86
Mantelzorger welkom buiten bezoekuur
84
Mee-‐eten mantelzorger
78
Rooming-‐in mantelzorger
Mantelzorger helpt met persoonlijke verzorging
Voorwerpen van thuis meenemen
Verpleging speciaal opgeleid
Dwaalbeveiliging
Meetinstrumenten pijnmeting bij patiënten met dementie
Anders
Geen van bovenstaande
78
83
83
64
44
36
34
0
7
5 Aandacht voor medicatie
en voorkomen heropname
Bespreken en controleren of e.e.a. begrepen is
-  medicatiegebruik
-  leefregels (o.a. voeding, bewegen),
-  risicopreventie
76/68 zkhs (2015: gepersonaliseerde patiëntenbrief)
8
6 Coördinatie van zorg en
één aanspreekpunt
- 
- 
- 
- 
zorg op elkaar afgestemd
verantwoordelijkheidsverdeling vastgelegd
coördinatie;
één aanspreekpunt
71/50 zkhs Centraal aanspreekpunt vastgelegd (n=98)
Altijd
Meestal
Soms
Er is een aanspreekpunt,
maar niet vastgelegd
Nee
52
16
2
22
Hoofdbehandelaar vastgelegd (n=98)
Altijd
Meestal
Soms
Nee
Coordinator vastgelegd (n=98)
90
8
0
0
6
Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over aanspreekpunt (n=98)
Altijd
35
Meestal
37
Soms
12
Nee/nvt
14
Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over hoofdbehandelaar (n=98)
Altijd
Meestal
Soms
Nee
50
36
9
3
Altijd
Meestal
Soms
Er is een coordinator, maar niet
vastgelegd
Nee
Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over coordinator (n=96)
Altijd
Meestal
Soms
Nee/nvt
36
12
13
13
24
25
33
14
249
7 - 
Lichamelijke en sociale - 
participatie ouderen
- 
- 
62/39 zkhs - 
beweegprogramma’s voor ouderen;
activiteitenbegeleiding;
de inzet van vrijwilligers voor ondersteunende taken
het gericht inzetten van hulpmiddelen om de communicatie te bevorderen
(zoals bril, gehoorapparaat, gebit overdag in);
faciliteiten voor communicatie met de buitenwereld, zoals internet.
(2015: Eigen regie & gedeelde besluitvorming, meer tijd voor consult)
10
8 Speciale maatregelen
op SEH voor kwetsbare
ouderen
72/44 zkhs -  wachttijd beperken (bijv. triage door een geriater of internist
ouderengeneeskunde)
-  consultatie van een klinisch geriater of internist ouderengeneeskunde
-  1-persoonskamer met begeleider te wachten/verblijven
-  informatie over wachttijd te geven;
-  de mogelijkheid om op de SEH eten en drinken te krijgen/kopen; Triage door de geriatrie op de SEH voor pa:ënten >=70 (n=85) Al4jd 5 Meestal 5 Soms 24 Nooit 51 Beleid 9 Zorg voor ouderen is
speerpunt
- zorg voor ouderen als speerpunt benoemd, speciale commissie
- structurele scholing in kennis en kunde van de geriatrie
71/73 zkhs (2015: protocol mantelzorgers)
11
10 Continuïteit van zorg
51/19
-  tijdige informatieoverdracht (verwijsbrief bij opname en binnen 24 uur huisarts
geïnformeerd)
-  Voortzetten en bespreken van ingezette behandelbeleid
-  de verdeling van taken en verantwoordelijkheden na ontslag
-  contact met de patiënt/mantelzorger: binnen 1 week na ontslag.
(2015: ‘warme’ overdracht d.w.z. pas ontslaan als ‘ontvanger’ er klaar voor is)
Welke aspecten m.b.t. ontslag staan in ketenprotocol (n=60) Huisarts uiterlijk 24 uur nadien geinformeerd over ontslag 53 Medica4ebeleid uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/3e lijn 53 Posi4eve screeningsuitslag uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/34 3e lijn Behandelbeperkingen uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/3e 48 lijn Bij indica4e thuiszorg wordt pa4ent pas ontslagen na verpleegkundige overdracht 59 Bij indicator verpleeghuis wordt pa4ent pas ontslagen na verpleegkundige overdracht 53 Verdeling van taken en verantwoordelijkheden rondom ontslag zijn vastgelegd 58 Binnen 1 week na ontslag wordt contact opgenomen met pa4ënt 22 12
11 Beleid voor
begeleiding in
laatste levensfase
88 /91 zkhs Ziekenhuisbreed beleid voor laatste levensfase:
- 
een procedure voor schriftelijke wilsverklaringen
- 
bij naderend overlijden vindt een gesprek plaats over wat voor patiënt
belangrijk is in de laatste levensfase & welke ondersteuning; geboden kan
worden
- 
aanwezigheid van een aparte ruimte voor nabestaanden om in alle rust
afscheid te nemen van de overledene, indien de patiënt in het ziekenhuis
overlijdt.
(2015: toegang tot consultatieteam palliatieve zorg)
Fysieke omgeving 12 Inrichting verpleegafdelingen
afgestemd op
ouderen - 
- 
- 
66/42 zkhs
- 
de badkamers/wc’s zijn geschikt voor minder validen en ‘s nachts goed
vindbaar
TV’s op de verpleegafdeling zijn geschikt voor slechtzienden/slechthorenden;
gemeenschappelijke huiskamer afgestemd
op de behoeften van ouderen (door bijv.
comfortabele stoelen, leeslamp
met loep,
contrasterende kleuren);
ruimte beschikbaar voor slechtnieuwsgesprekken
(2015: activerende inrichting)
13
FYSIEKE ASPECTEN:
INZET SENIOR SCOUTS
•  Ondersteuning Mystery
Review
•  70 scouts (55 – 85 jaar)
getraind
•  In tweetallen begin 2013
alle 130 locaties bezocht
•  Rapportage via internet aan
Mystery Review, data
bewerkt
•  Terugkoppeling naar
ziekenhuis
•  Niet alle bevindingen tellen
mee voor keurmerk
14
RAPPORTAGE SENIORSCOUTS
•  Vooraf: telefonische informatie opvragen
•  Aankomst en parkeren: bewegwijzering, mindervalide plaatsen,
•  Route door ziekenhuis: hoofdingang (deur, hulpmiddelen),
ontvangstbalie (bejegening), naar bloedafname (gangen, deuren,
trappen, bewegwijzering, kleurgebruik, licht) en radiologie
•  Wachtruimte:
•  stoelen
•  minder valide toilet
•  Lift, Uitgang
•  SEH
•  toegankelijkheid
•  eten & drinken
•  wachttijd informatie
NB. Alleen publieke ruimten
15
13 Toegankelijkheid voor
ouderen
- 
75 /72 - 
- 
adequate parkeerplaatsen voor minder validen (hoofdingang en SEH) op
loopafstand
tegen regen en wind beschutte in- en uitstapplaats voor auto’s en taxi’s bij de
hoofdingang en bij de SEH;
het ziekenhuis is goed bereikbaar per openbaar vervoer. 14 Gastvrije ontvangst en
inrichting voor ouderen
72/57 - 
receptie en/of zijn gastvrouwen/-heren beschikbaar voor vragen en zo nodig voor
begeleiding van de oudere patiënt van en naar de polikliniek/ afdeling;
mobiliteit ondersteunende voorzieningen (zoals rolstoelen) beschikbaar
automatische deuren met vertraagde werkingsknop; deuren kunnen ook met
verminderde spierkracht open en dicht;
gebruik van warme kleuren (rood, oranje, geel), geen drukke patronen
gebruik van contrasterende kleuren om deuren zichtbaar te maken in de muren,
het begin en einde van trappen is gemarkeerd, er is een trapleuning zonder
scherpe hoeken/uitsteeksels, achter de trap zijn gladde muren (om verwondingen
te voorkomen wanneer ouderen naar leuning tasten);
voor ouderen geschikte stoelen (met leuningen, niet te laag)
- 
de bewegwijzering en oriëntatieborden zijn duidelijk en leesbaar
- 
- 
- 
- 
- 
- 
15 Bewegwijzering
en oriëntatie
81/100 16
11 ASPECTEN ZORG & BELEID,
4 FYSIEKE OMGEVING, MAAR…
v  Bejegening:
•  Vragen wat de patiënt wil en dit
niet voor de patiënt gaan
invullen;
•  De patiënt serieus nemen,
respectvolle benadering (niet
spreken in verkleinwoorden);
•  Betrokkenheid, oprechte
belangstelling (‘bekommeren’);
v  Informatie afgestemd op oudere
en controleren of informatie
begrepen is.
v  Ervaringen van ouderen zelf
In 2015: CQI Staar en Heup & Knie
als referentiewaarden
17
Resultaat: 47 locaties een
keurmerk (1 op de 3)
INFORMEREN
www.seniorvriendelijkziekenhuis.nl
20
14 september 2009
21

Download Report